Grandeur van het regenwoud

Study nature, love nature, stay close to nature. It will never fail you.

-  Frank Lloyd Wright

Wauw...wauw! Iets anders konden we niet uitbrengen. We stonden voor een prachtige brede waterval waar een soort natuurlijke baden onder aanwezig waren waar we konden zwemmen. (zie ons fotoalbum) Nog voor ik het water instapte werd ik gewenkt door iemand. Er liep een groot knaagdier met een guitig koppie, zo´n 25 centimeter groot. Toen ik het water uit was werd ik wéér gewenkt, apen dit keer! Er waren vier grote, donkerbruin langharige apen aan het eten in de bomen en eentje had een baby bij zich. We zijn in de jungle van de staat Tabasco en logeren op een soort camping waar we met een boot heen gebracht werden. Overal horen en zien we watervallen. We slapen in een koele cabaña met een veranda. Op de heenweg hier naartoe reden we langs veel koffie-, banaan-, suikerriet- en cacaoplantages. (Ik lees net het indrukwekkende boek van Isabel Allende over de suikerrietplantages in Haïti...) Onderweg stopten we in de hoofdstad van Tabasco, Villahermosa, als laatste stop in een grote stad om een Starbucks te vinden. De állerlaatste chocomel-shot voor de komende twee weken. “Iedereen verklaart ons voor gek”, zei Mark. Maar we reden er graag een paar kilometer voor om! Toen we na ons jungle-raft-avontuur die dag wat aan het relaxen waren bij het water riep Mark naar Inden:”Let op je omgeslagen handdoek dat hij niet nat wordt!” De meiden klommen rondom een watervalletje. Mark had zijn handdoek op zijn schouder hangen. Toen ik omkeek omdat ik een doffe klap hoorde zag ik Mark net met z´n hoofd boven water komen. Uitgegleden van een gladde steen, mét zijn handdoek nog om natuurlijk!

Onderweg door het bergachtige regenwoud naar waterval Misol-Ha, een 25 meter hoge waterval,  rijden we continu met haarspeldbochten en komen we veel drempels op de weg tegen. Op zich kennen we deze topes wel, in Puebla hebben we er ook honderden. Maar nu ondervinden we iets nieuws. De mensen hier in Chiapas, de armste staat van México, maken zelf een tope van klei en vervolgens staan ze er naast te wachten tot je afremt en dan bieden ze je hun fruit aan bij je autoraam. Toen we verder Chiapas in reden kwamen we nóg een aggressievere vorm tegen. Vrouwen spanden een touwtje over de weg op zo´n halve meter hoogte. Ze hadden er een paar vlaggetjes aan gehangen zodat je het touwtje goed kon zien. Uiteraard rem je af en als je rustig stapvoets doorrijdt staat zo´n vrouw voor je auto te gebaren dat je moet stoppen. Ondertussen drukken andere  vrouwen en kinderen hun gezicht tegen je autoraam om iets te verkopen. Wij ervaarden dat als heel opdringerig. In ons geval drukte een vrouw haar gezicht tegen ons raam met een open gehemelte. Ze was er niet aan geopereerd en showde ons haar gespleten lip en kaak zonder voortanden. De meiden vonden dat niet leuk.  Na deze ervaring kwamen we dit nog een paar keer tegen; vrouwen met een touw over de weg die je nauwelijks voorbij lieten gaan. De waterval was indrukwekkend mooi en we mochten er ook achter langs lopen en een grotje in. Je mocht en kon in de grot ook zwemmen, maar dat durfden we niet. Later reden we door naar waterval Agua Azul en zoals de naam aangeeft was deze enorme waterval geweldig blauw. De energie op deze plek was heel gemoedelijk en een heerlijke plek om verkoeling te zoeken. (zie ons fotoalbum) Uiteindelijk  zijn we hier tot het eind van de dag gebleven. De meiden hebben er gezwommen, met  een touw in het water geplonst, we hebben er gegeten en leuke sieraden op de markt gekocht. Daarna moesten we door mysterieuze nevel van het regenwoud de bergen weer door - terug naar Palenque...

De hele nacht en avond voor ons vertrek naar de ruïnes van de oude Mayastad Palenque had het keihard geregend. Wat natuurlijk vrij normaal is in een regenwoud. We hebben een grote cabaña met een huiskamer, twee slaapkamers, twee badkamers en een grote overdekte veranda. Dus een avond hier doorbrengen was eigenlijk wel knus. ´s Ochtends vroeg  hoorden we de brulaapjes brullen en merkte Anthe terecht op dat het net leek of we in de film Jurrassic Park beland waren! Toen we bij de ruïnes aankwamen was de regen gestopt en waren het regenwoud en de oude tempels in een nevel gehuld die goed past bij het mysterieuze van de Mayacultuur. (zie ons fotoalbum) We hebben de tempels beklommen en het paleis bezocht – ondertussen de informatie via onze papieren reisgids tot ons nemend.  Er zijn menselijke lichamen gevonden die gebruikt zijn als offers, net als het Incavolk in Perú. Anthe heeft ook een offer gebracht tijdens ons bezoek. Ze heeft haar iPod laten liggen in het toilet tussen de ruïnes. Nu maar hopen dat de natuurgoden ons goed gezind zijn! Nog geen twintig jaar geleden hebben ze nog een sarcofaag gevonden met kostbare sieraden van jade. Jade dat we hier ook veel verkocht zien op de marktjes. Het archeologisch onderzoek gaat nog tot op de dag van vandaag door. De ruïnes van deze stad liggen in een nationaal park dus op weg naar de uitgang hebben we nog langs een slingerende rivier gewandeld waar restanten van residenties gelegen waren van de oude Maya´s. Ook wandelden we langs wat kletterende  watervallen  die de Maya´s toentertijd ook gebruikten om af te koelen tijdens de bouw van deze indrukwekkende gebouwen.
Palenque, 28 december 2012

Mayakalender

Sometimes people are beautiful.

Not in looks.

Not in what they say.

Just in what they are.

― Markus Zusak

 De Mayakalender. Deze kalender krijgt erg veel aandacht nu de datum van 21 december met rasse schreden nadert. Onze muchacha waarschuwde me dat het vanaf vrijdag drie dagen donker blijft… Ze komt niet werken en adviseerde me om eten en kaarsen in te slaan. Ze was bang, zei ze. Wij gaan echter de komende weken reizen door het Mayagebied, voornamelijk door de staat Chiapas. Chiapas is qua natuur en historie een van de interessantste staten van heel México. De nevel die ’s ochtends boven het landschap hangt geeft het gebied de mysterieuze sfeer die past bij de indrukwekkende cultuur van de Maya’s en hun afstammelingen , die hier nog altijd wonen. Chiapas en het aangrenzende Guatamala vormen het hart van de Mayacultuur. Er zijn veel tempels die we gaan bezoeken, maar er zijn óók nog steeds archeologische vindplaatsen die nog maar net ontdekt zijn.  Het  mysterieuze 2012-fenomeen verwijst natuurlijk naar het verschijnsel dat de Mayakalender stopt op die dag. Veel van zulke theorieën gaan ervan uit dat er in 2012 een grote verandering zal plaatsvinden in het bewustzijn van de mensheid of juist in de natuurlijke toestand van het universum. De verhalen vinden hun oorsprong in de lange telling van de Maya's, die volgens sommige interpretaties grote waarde toekent aan 21 of 23 december 2012. Maar de enige bekende Mayatekst waarin daadwerkelijk de datum 21 december 2012 nadrukkelijk wordt vermeld, staat geschreven op Monument 6 van de archeologische site Tortuguero in Zuid-México. Het is onderdeel van een langere tekst die verhaalt over het leven van een heerser van deze plaats, Bahlam Ajaw, die heerste in de 7e eeuw. Wegens beschadigingen aan de steen kan de tekst niet volledig gelezen worden. De inscriptie in de steen lijkt te vermelden dat op 21 december 2012 de god Bolon Yokte' K'uh zal neerdalen. Over Bolon Yokte' K'uh is helaas verder niet zoveel bekend. In tegenstelling tot wat door verschillende schrijvers wordt beweerd, bevat deze tekst helemaal geen referenties naar spirituele veranderingen of andere ingrijpende gebeurtenissen. Het blijft natuurlijk allemaal heel mysterieus en wij als gezin vinden het vooral reuze-interessant dat we precies rond die dagen rondom de Mayatempels verblijven…

En terwijl onze omgeving zich stort in de Kerstfeestelijkheden ben ik voornamelijk in de weer met de voorbereidingen van onze reis naar de Mexicaanse jungle. Eigenlijk om precies te zijn, ben ik in de weer met de jacht op malariapillen. De hotels en cabañas had ik al geboekt gelukkig, want veel toeristen gaan in deze speciale maand van de Mayakalender naar dit gebied om de tempels te bezoeken. Ik heb mooie tempels uitgezocht die we gaan bezoeken waarvan één tempel op een eilandje in de jungle ligt en daar moeten we met een boot of een vliegtuigje naartoe. Het ligt net over de grens van Guatamala en we moeten onze paspoorten mee naar die tempel. Ik verheug me nu al op de avonturen! We gaan veel watervallen zien, raften en zwemmen in rivieren. Helaas is daar ook de malariamug en de denguemug gedetecteerd…  En dat besef startte de jacht op malariapillen. Ik heb helemaal niet stil gestaan bij malaria, omdat we met onze eigen auto gaan en al in México wonen. De professor echter, die mij begeleidt vanuit Maastricht, wil dat ik malariatabletten ga slikken. Eerst moet ik de tabletten uitproberen, want het kan zijn dat ik er niet goed op reageer sinds mijn bloedwaarden al maanden slecht zijn. Ik ben bang dat mijn zoektocht niet zal slagen daar ik al vijf apotheken bezocht heb in de stad - zonder resultaat. Daarnaast is het zo dat ik nog steeds niet gevaccineerd ben tegen hepatitis, gele koorts enzo vanwege mijn medicijngebruik. Op goed geluk dan maar…in het Amazonegebied ging het namelijk ook goed!

In het midden van de zaal was een grote mandala gemaakt van gekleurde zaadjes. Er brandden kaarsjes tussen de mooie figuren en veel wierook stond te branden. We kregen allemaal een Tshirt met een Ohm-teken die we meteen aan moesten trekken en toen we met zo’n dertig mannen en vrouwen om de mandala heen zaten begon de muziek te spelen. “Hier zit ik dan te mediteren in México, een paar dagen voor het einde van de Mayakalender.”, dacht ik.  Er was een speciale yogasessie die ochtend  met heel veel zonnegroeten, live muziek!, massages met essentiële olie voor jezelf en voor een ander, groepsmeditatie met klankschalen waarbij iedereen de handpalmen tegen elkaar drukte en daarna een heleboel voedsel dat gedeeld werd.  Allerlei zaadjes zoals geschaafde amandelen, pinda’s, rozijnen en gedroogde cranberries. Er was Te Chai met warme melk, er was vers fruit en zaadjeskoeken. Alles was zo relaxed en zo’n verrassing voor mij, want ik wist niet hoe deze ochtend eruit zag! Ik vond het heel bijzonder om zo’n lange ontspannen sessie mee te maken met heel onalledaagse Mexicanen die dicht bij hun roots staan. Ik voelde me echter wel een beetje een buitenbeentje als enige blanke in de groep. Er werden steeds foto’s van me gemaakt terwijl ik mediteerde of een zonnegroet deed. Maar ondanks dat ik soms de mooie teksten niet 100% verstond en ondanks dat ik me soms een zonderling voelde, genoot ik ervan!

Feliz Navidad  a todo!                 (ik blijf bloggen tijdens onze reis…)

Navidad

Liefde schept een veilige ruimte om de ander heen, waarin die ander zichzelf kan worden.
- Romano Guardini

Nu begrijp ik de enorme snelheid waarin onze stad is veranderd in het decor van een Kerstkaart. Kerstmis  is hier eigenlijk al begonnen met de viering ter ere van de Maagd van Guadelupe, patroonheilige van México en ook van heel Latijns-Amerika. Deze Heilige Maagd is uitgegroeid tot een nationaal symbool en is hier ongekend populair. Op 3 december j.l. begon de bedevaart naar haar basiliek in de hoofdstad – het grootste Maria-oord ter wereld. Er komen jaarlijks 20 miljoen pelgrims. We hebben de pelgrims gezien op de fiets en lopend op de snelweg en ook verschillende wandelaars in de stad.  Bijgestaan door een vrachtwagentje die helemaal versierd is met glitters en plaatjes van Maria, vaak toeterend. Wij zagen ze op weg van Ciudad de México naar Puebla wat natuurlijk de verkeerde kant op is! Maar de omgekeerde weg is ooit gestart omdat het gewoonweg te druk werd bij deze kerk op 12 december, haar naamsdag. De bedevaart kan met alle middelen van vervoer gedaan worden van vliegtuigen tot fietsen tot wandelen. Op de nacht van 11 december als er reeds duizenden pelgrims arriveren (velen op hun knieën), is er vuurwerk en zijn er inheemse dansen rondom de basiliek van Guadelupe. Dit feest begint tijdens de schemering en het duurt tot de volgende ochtend. Onze kinderen hadden deze speciale dag vrij van school gekregen, gelukkig maar want de nacht vooraf was het alleen maar vuurwerkknallen wat de klok sloeg!   Mark’s werk had een feest georganiseerd waar veel gezinnen op af kwamen. Een mis, een lunch, een woordje van de directeur (Mark dus) en muziek met dansen. Deze dag wordt al snel opgevolgd door andere vieringen. Hier zetten trouwens de meeste mensen geen Kerstboom in huis, maar een Kerststal voor de Kerstviering. Op 24 december komt baby Jezus in de kribbe te liggen en op 5 januari komen de drie koningen erbij. Van 16 tot en met 24 december zijn er een reeks feestjes en processies die las posadas heten. Dit woord betekent iets dat afstamt van herberg, dit feest gaat over het vinden van een slaapplaats door Jozef en Maria. Een posada vindt telkens in een ander huis plaats. Deze traditie stamt uit de tijd dat de Spaanse evangelisten het kerstverhaal probeerden over te brengen en meteen de rituelen van de inheemse bewoners vervingen. Het feest duurt negen dagen dat staat voor de negen maanden zwangerschap van Maria. Een posada bestaat uit een processie waarbij een jongen en een meisje Jozef en Maria spelen. Er loopt een stoet achter met kaarsen en lantaarns, ze zingen liederen naar elkaar. Voor de kinderen worden en kleurige stervormige piñatas kapot geslagen. De markt, maar ook de benzinepomp, hangt er helemaal vol mee – prachtig al die felgekleurde sterren aan het plafond! De zeven punten van de sterpiñata betekenen de zeven zonden. Na het stuk slaan van de piñatas is er een maaltijd die meestal bestaat uit tamales, atole, bunuelos (donuts) en een warme drank genaamd ponche. Deze drank is gemaakt van seizoensgebonden fruit zoals tejocote, guave, pruimen, mandarijn, sinaasappel en of pruimen, gezoet met piloncillo, een soort van bruine suiker en kruiden met kaneel of vanille. Voor volwassenen kan er natuurlijk rum of tequila worden toegevoegd. Aan het eind van de posada krijgen de gasten een kadootje. Dat bestaat meestal uit koekjes, fruit (gedroogd en vers) en snoep. De laatste posada is Kerstavond en daarna is de Kerstviering voor Mexicanen afgelopen. Op 25 december eten ze nog restjes van de feestmaaltijden ervoor en ze slapen uit. Ik hoorde van Mark dat die dag weinig mensen naar hun werk komen. Zijn bedrijf betaalt 25 december extra salaris uit om ze toch uit te dagen om te werken die dag! Op 6 januari vieren ze dan nog Driekoningen met veel kadootjes voor de kinderen en het typische zoete brood in de vorm van een krans. Er zit een baby Jezus in verstopt en wie dat stukje krijgt moet op 2 februari (40 dagen na Kerst) gastheer of -vrouw zijn en tamales serveren voor dezelfde gasten. Anthe’s klas maakte deze week voor school piñatas voor arme gezinnen in onze staat. Met twee klasgenoten heeft Anthe hier piñatas staan knutselen. (zie ons fotoalbum) Maren en Anthe zijn beiden uitgenodigd voor posadas van vriendinnen, maar helaas is Maren te verlegen om te gaan… Jammer. Anthe en Inden hebben ook nog lootjes getrokken met vriendinnen.

“Miauw, miauw!” klonk het dramatisch hard achter de keukendeur.  Je voelt het als het echt menens is en deze kreten waren écht menens. Tossie, ons katje, riep me bij de deur, omdat haar broer in nood was. Woester, onze grote kater van negen jaar, zat helemaal bovenop de bovenste tree van de smalle brandtrap te wankelen! Hij was doodsbang en hij zat erg hoog. (wel zes meter?) Hij mauwde heel hard. Mark was weer in The States. Ik moest me dus over mijn hoogtevrees heen zetten en naar boven, met een rieten mandje aan mijn arm.  Trillend klom ik naar boven en vooral niet naar beneden kijkend. Woester gleed nog een keer uit tijdens mijn klim naar boven. Ik kon niet terug! Eerst zat hij een tijdje tegen mij aangeleund terwijl ik me met twee handen vast hield aan de trap. Daarna ging hij op mijn gebogen bovenbeen zitten niet van plan zich verder te bewegen… De volgende stap was echter poes in de mand en met één hand naar beneden. Uit balans natuurlijk met een kater van meer dan vijf kilo aan mijn arm. En warempel, hij klom in het mandje!  (zie ons fotoalbum) . Inden, Maren en Tossie stonden eerst op het balkon en daarna beneden in de patio angstige geluiden te maken en ik probeerde me te concentreren op elke tree naar beneden… Toen ik zo’n twee meter boven de grond was kon Inden de mand met poes aannemen en kon ik veilig naar beneden. Trillend stond ik in de patio met een glans van triomf op mijn gezicht!

Het verhaal van Guadelupe begint op een vroege decembermorgen in 1531 toen de 57-jarige Azteekse indiaan Juan Diego (een eenvoudige boer en wever) aangetrokken werd door een prachtige en liefdevolle stem vanaf de Tepeyac heuvel, nabij de huidige hoofdstad Ciudad de México. Hij klom de heuvel op en zag een jonge vrouw, niet ouder dan veertien jaar, staande op een wolk. Zij straalde wondermooi licht uit. Het licht van haar jurk was zo fel dat de stenen en rotsen van de heuvels schitterden als edelstenen. De verschijning vroeg Juan naar de bisschop te gaan en hem te vragen een kapel te bouwen op de heuvel. Juan ging, maar de bisschop geloofde hem niet. Op weg naar huis, klom Juan opnieuw de heuvel op en zag opnieuw de verschijning. Maria vroeg hem met een prachtige glimlach opnieuw naar de bisschop te gaan en dezelfde vraag te stellen. De bisschop vroeg Juan om een teken te vragen. Twee dagen later ging Juan opnieuw naar Tepeyac. Bij deze verschijning vroeg Maria aan Juan om rozen te plukken en met deze terug te keren naar haar. Het is midden december, er bloeien geen bloemen. Toch vindt Juan een veld vol bloeiende rozen. Hij wikkelt de rozen in een kleed en op Maria's verzoek brengt hij deze naar de bisschop. Op het kleed staat een jonge vrouw zonder kind, haar hoofd licht naar beneden gekeerd. Ze staat op een halve maan. Het is het teken waar de bisschop om heeft gevraagd. Kort daarop begint de bisschop met de bouw van een nieuwe kapel. Het kleed, een zogenoemd tilma, heeft nog steeds de beeltenis van de verschijning, ondanks de leeftijd van het kleed, de ongelukjes die er mee gebeurden (zuur viel in 1791 erop, een heuse 'bomaanslag'). Na de verschijning in Guadalupe bekeerden negen miljoen indianen zich tot het christelijk geloof binnen tien jaar. De boodschappen die Maria in Guadalupe gaf, zijn genoteerd in de Nican Mopohua, geschreven in de lokale Nahuatl indianentaal. De verschijning is officieel erkend als waar. Zo'n vierentwintig pauzen hebben Onze Lieve Vrouw van Guadalupe geëerd. Paus Johannes Paulus II heeft de bedevaartplaats inmiddels vier maal bezocht, in 2002 voor het laatst. De feestdag van Guadalupe is op 12 december. Zij is in 1737 uitgeroepen dat patroonheilige van México, maar later in 1910 ook van Noord- en Zuid-Amerika. 
Op 31 juli 2002 is Juan Diego Cuauhtlatoatzin heilig verklaard.

Wafles

Probeer niet te oordelen over anderen omdat we ons nooit helemaal kunnen inleven in het leven van een ander.

- Maja Jeffkins

“Acht grote wafels in een zakje met een gróte strik en drie stapeltjes van zeven wafeltjes in een zakje met een kleín strikje.” Daar stond ik in de bakkerij tussen straatjongeren Hollandse stroopwafels in te pakken. Ik had een halve dag foto’s gemaakt in het opvanghuis en was tevreden met het resultaat. Ik kon dus naar het hotel gaan of Koen nog een paar uurtjes helpen om zijn bestellingen rond te krijgen. Ik koos voor het laatste. De swingende Mexicaanse muziek stond hard aan en het was ongelofelijk heet in de bakkerij.  De oven stond continu aan. Er werden stroopwafels gebakken in een wafelijzer. Volkorenbrood, gevulde speculaas, speculaasjes en rozijnenbrood werd in de oven gebakken. Het rook er verrukkelijk! Buiten de bakkerij, welke gelegen is in een klooster uit de 16^e eeuw zonder stromend water, zijn de slaapkamers van de straatjongeren. De eetruimte  voor werknemers en de eetruimte voor de gaarkeuken zijn gelegen in prachtige patio’s.  Het huis lag nog geen tien meter van de beruchte markt in Tepito vandaan. Toen ik buiten foto’s wilde nemen van het pand moest er eerst een ‘bewaker’ met me mee. Ik mocht in het opvanghuis geen gezichten fotograferen ter bescherming van de mensen daar, werd mij te kennen gegeven door één van de oppassers. Maar nog geen uur later trok een meisje van zo’n 14 jaar me aan mijn arm een donker kamertje in. “Wat moet zij van me?” dacht ik. Een wat oudere jongen bleef bij de openstaande deur staan. Een seconde voelde ik me onveilig. “Willen ze mijn camera? Mijn geld?”, maar niets van dat alles. “Je mag me op de foto nemen”, zei ze. De foto is heel mooi geworden. Een jongen van zo’n dertien jaar wilde die dag mijn assistent zijn. Hij wisselde mijn lens als ik dat vroeg, deed de zonnekapjes en lensdoppen erop en borg alles steeds netjes op in mijn schoudertas. Ook hem wantrouwde ik de eerste paar minuten dat hij om me heen hing... Op de slaapzalen mocht ik niet fotograferen. Maar na een telefoontje van bakker Koen met de directeur bleek ineens dat de directeur nog foto’s nodig had van de verbeterpunten op de slaapzalen. En zo heb ik (stiekem) terwijl er een mentor met me meeliep toch foto’s van de badkamer en slaapkamers gemaakt. Na een dag tussen deze jongeren doorgebracht te hebben kan ik niet anders zeggen dat Koen een geweldig team om zich heen heeft verzameld. En dat hij de laatste vijf jaar fantastisch werk verzet heeft. Ik heb trouwens alles gedaan wat me door iedereen ontraden werd: met Koen over de markt in Tepito gelopen, met een groepje jongeren in het donker over straat gelopen door Lagunilla om vervolgens in mijn uppie in de bus te stappen! Zonder muts over mijn hoofd en zonder mijn camera onder mijn vest – mijn camera wel in een zo gewoon en onopvallend mogelijk plastic tasje… Dat wél.

“Daar, daar!”  riepen we tegen Mark in de auto, rijdend door de hoofdstad. We zagen een heus Pietje op straat. We konden het adres van het Sintfeest niet direct vinden. Maar een Hollands Pietje op straat dat kon niet gemist worden! Alles was geweldig geregeld op dit feest in de zon. (zie ons fotoalbum) Bij aankomst waren er Pieten met échte pepernoten. Stroopwafels en speculaasjes lagen bij de bar. Koen die reuzenstroopwafels bakte en Hollands brood verkocht. Er was ook live Sinterklaasmuziek met zo’n 200 gasten op picknickkleden die meezongen en natuurlijk de eregast, de Heiligman zelf! Wie wist dat Sinterklaas zoveel talen spreekt? Nederlands, Duits, Spaans en Engels? De meiden kregen échte Droste chocoladeletters, een gesprekje met de Sint onder een palmboom en later zelfs een paar kadootjes. Hun dag kon niet meer stuk! Helemaal niet toen we na het feest een bezoek brachten aan het grootste winkelcentrum van México, Santa Fe, om daar de zeer recent geopende H&M winkel - de eerste van heel Latijns-Amerika – te inspecteren! Dezelfde zaterdag werd ook de nieuwe president Peña Nieto aangesteld. Dat heeft nogal voor wat rellen in de hoofdstad gezorgd.  We zagen wel heel veel politie voor ons hotel die ochtend, maar het was verder rustig. In de middag hoorden van iemand op het Sintfeest dat het hotel waar zijn KLM-collega’s logeerden bekogeld was. Activisten van linkse groeperingen gooiden met molotovcocktails vlak bij het congres, op Paseo de la Reforma - de straat waar het Sintfeest werd gehouden en ons hotel ligt… We hebben niks gemerkt. Ook liep het uit op een confrontatie met de oproerpolitie. Tientallen mensen raakten gewond. Demonstranten droegen spandoeken met teksten als "México rouwt". Volgens de betogers verandert er niets in het beleid ten opzichte van de vorige president. Ze beschuldigen Peña Nieto ervan dat hij de verkiezingsuitslag heeft gekocht. Tijdens de beëdiging beloofde Peña Nieto echter iets te doen aan de drie grootste problemen van dit land. Hij zal het drugsgeweld stoppen en hij wil de financiële crisis bezweren. Ook belooft hij iets doen tegen de corruptie in México.…

Koken

“No one who cooks, cooks alone. Even at her most solitary, a cook in the kitchen is surrounded by generations of cooks past, the advice and menus of cooks present, the wisdom of cookbook writers.”

― Laurie Colwin

Als ik die middag het huis in loop zie ik een pakketje in de hal liggen met mijn naam erop.  Het handschrift is mij heel goed bekend. Het komt uit Breda. Mijn vriendin heeft mij een dik Nederlandstalig kookboek gestuurd met Mexicaanse recepten. Hoe welkom is zo’n boek! Ik houd helemaal niet van koken. Ik kan het ook helemaal niet, omdat ik het niet leuk vind. In mijn keuken vind je geen nieuwste kookboeken van populaire topkoks. Terwijl de pannen op het fornuis staan ga ik mijn mail checken op de computer, of ik pak een tijdschrift… Hier in México word ik gedwongen anders te koken dan thuis in Breda. Geen kant-en-klare pakjes voor ovenschotels, geen vertrouwde Hollandse groenten en als mijn vertrouwde producten hier wel te koop zijn, dan zijn ze schreeuwend duur. Zoals Mozzarella, witlof,  een pot zuurkool, Goudakaas, zoetzure augurken, Europees brood, balsemico azijn, een reep chocolade, Nutella of een stukje Brie. Ik ga elke vrijdagochtend naar de markt en daar koop ik het lokale fruit , een verse groentesoepmix, Mexicaanse kazen en broodjes en lang kokende papas.  We hebben ondertussen lekkere vleeswaren en snacks gevonden. Ik heb zo’n grote traditionele pan van terracotta in mijn keuken staan, maar eigenlijk meer voor de leuk. Ook heb ik wat aangepaste receptjes geprobeerd en de meiden zeiden laatst dat we hier lekkerder eten dan in Nederland. Maar…ik kan niet echt Mexicaans koken. En als we soms heerlijke gerechten proeven op straat, in een restaurantje , van Catalina of tijdens een etentje bij kennissen is het wel fijn als ik thuis het recept kan opzoeken en het gerechtje kan namaken. Ik heb al heel wat gerechtjes herkend al bladerend in het kookboek en de allersimpelste receptjes gebruiken we zelfs al! Zoals de typische cacaotabletten van hier waar je werkelijk heerlijke chocolademelk van maakt! Of de koude limonada van versgeperste limoensap, zo heerlijk om in het warme zonnetje te drinken! Ook heb ik nu standaard een bakje crema in mijn koelkast staan die we overal bij gebruiken. Het allerleukste van dit kookboek vind ik de geschiedenisverhalen die bij de recepten horen. Sommige tradities gaan duizenden jaren terug en dat vind ik dan weer reuzeboeiend aan de Mexicaanse keuken!

Elke middag vermaak ik me kostelijk op het schoolplein van Maren’s basisschool. Allereerst vind je er geen Mexicanen zoals wij ze kennen. Geen donkere, zwartharige, kleine Mexicanen op ons schoolplein - en als er onverhoopt toch één loopt dan is het een muchacha die meeloopt om alle schooltassen van de kinderen te dragen of om de kleinste op haar arm te dragen. Ook zie je muchacha’s de picknicktafels dekken met placemats, bestek en borden. Ze warmen de lunchgerechten op die ze in hun plastic bakjes meegebracht hebben. Ze verzorgen de lunch voor de kinderen. De moeders die hier lopen zijn blank, hebben meestal licht haar (of geverfd) en best vaak blauwe ogen. In het begin kon ik me daar over verbazen. ‘Zoveel Europeanen hier op school?”  Maar nu weet ik wel beter. Het zijn wel degelijk Mexicanen, maar afstammelingen van de Spanjaarden die hier het land kwamen veroveren. En dat verschil zie je goed. De blanke Mexicanen zijn  hemeltjerijk, rijden in de meest absurde auto’s zoals grote Hummers, glanzende Cadillacs, luxe Porsches, luxe Mercedes-Benz of indrukwekkende GMC’s. Vaak met chauffeur. Deze dames dragen heeeeel hoge hakken - ze kunnen er amper op lopen - en nemen altijd hun aankopen van die ochtend uit hun auto mee naar het schoolplein. Je kunt aan de tasjes zien wat ze die ochtend gedaan hebben.  Heel vermakelijk! In de tijd dat ik op dit schoolplein kom heb ik moeders om me heen verzameld die zijn zoals ik. Meestal hebben ze iets met Europa: Heidi uit Zweden, Ellen met een Oostenrijkse moeder en Claudia met een Nederlandse vader. Norma is wel Mexicaans, maar past helemaal niet bij de beau monde. Ik heb gehoord dat de dames op hoge hakken elkaar allemaal goed in de gaten houden wat ze dragen, wie ze gedag zeggen, waar ze shoppen en wat hun kinderen dragen. Ze praten ook graag over elkaar. Ik wil er niet bij horen. Bovendien is het twijfelachtig wat de mannen voor werk doen die erbij horen. Soms verdwijnt zo’n gezin ineens in het niets, zonder sporen na te laten. Mark is er al voor gewaarschuwd zulke mensen niet uit te nodigen in ons huis. Raak er niet bij betrokken. Ik merk dat de ouders van school voorzichtig zijn. Je laat je kind pas ergens spelen of meerijden als je persoonlijk hebt kennis gemaakt met de ouders. Niet zoals in Nederland een spontaan afspraakje op het plein. Nee, vooraf moet er worden uitgenodigd en bevestigd per telefoon. Zo had ik laatst wat leuke vrouwen (zonder hoge hakken!) uitgenodigd bij de Starbucks vlakbij school. Terwijl we geanimeerd zaten te praten merkte één van de vrouwen dat haar handtas verschoof over de vloer. Ze draaide zich om en ziet dat een man haar portemonnee in zijn hand heeft. Ze pakte zijn pols stevig beet en dwong hem haar portemonnee terug te geven. De vrouw naast hem zei dat de portemonnee uit haar tas was gevallen (waarvan de rits dicht zat) en dat hij hem terug wilde geven. Binnen twee minuten was het verdachte koppel vertrokken, ze dronken niet eens wat daar! Een bevestiging dus dat ze van kwade zin waren – nota bene een gelegenheid waar een beveiligingsman staat op te letten!

Vrijdag zal ik alleen in Ciudad de México zijn, nummer vijftien op de lijst van grootste hoofdsteden van de wereld. Een stad met 22 miljoen inwoners. Die niet allemaal het beste met me voor hebben. Vooral niet in de wijk waar ik naar toe ga, Tepito. Deze wijk staat heel erg slecht bekend, omdat er een geweldig grote open markt is – voornamelijk verkoop van gestolen goederen. Er loopt daar wat gespuis rond. Natuurlijk kun je daar gerold worden, maar dat kan in de tram in Amsterdam ook. Ik ga goed voorbereid heen en ben niet van plan om over de markt te lopen. Ook al start de markt daar bijna voor de deur van het opvanghuis… Ik ga voor een fotoreportage van de straatjongeren die in de bakkerij werken. Ik wil me niet gek laten maken door al die absurde verhalen die hier de ronde doen over Tepito. Iederéén die ik hier spreek heeft een sterk verhaal. Ik doe mijn eigen ding daar, ik ga mijn eigen verhaal maken. En ik ga géén muts over mijn hoofd trekken om mijn haar te verstoppen!