vrijdag 30 november 2012

Koken


“No one who cooks, cooks alone. Even at her most solitary, a cook in the kitchen is surrounded by generations of cooks past, the advice and menus of cooks present, the wisdom of cookbook writers.”
 Laurie Colwin

Als ik die middag het huis in loop zie ik een pakketje in de hal liggen met mijn naam erop.  Het handschrift is mij heel goed bekend. Het komt uit Breda. Mijn vriendin heeft mij een dik Nederlandstalig kookboek gestuurd met Mexicaanse recepten. Hoe welkom is zo’n boek! Ik houd helemaal niet van koken. Ik kan het ook helemaal niet, omdat ik het niet leuk vind. In mijn keuken vind je geen nieuwste kookboeken van populaire topkoks. Terwijl de pannen op het fornuis staan ga ik mijn mail checken op de computer, of ik pak een tijdschrift… Hier in México word ik gedwongen anders te koken dan thuis in Breda. Geen kant-en-klare pakjes voor ovenschotels, geen vertrouwde Hollandse groenten en als mijn vertrouwde producten hier wel te koop zijn, dan zijn ze schreeuwend duur. Zoals Mozzarella, witlof,  een pot zuurkool, Goudakaas, zoetzure augurken, Europees brood, balsemico azijn, een reep chocolade, Nutella of een stukje Brie. Ik ga elke vrijdagochtend naar de markt en daar koop ik het lokale fruit , een verse groentesoepmix, Mexicaanse kazen en broodjes en lang kokende papas.  We hebben ondertussen lekkere vleeswaren en snacks gevonden. Ik heb zo’n grote traditionele pan van terracotta in mijn keuken staan, maar eigenlijk meer voor de leuk. Ook heb ik wat aangepaste receptjes geprobeerd en de meiden zeiden laatst dat we hier lekkerder eten dan in Nederland. Maar…ik kan niet echt Mexicaans koken. En als we soms heerlijke gerechten proeven op straat, in een restaurantje , van Catalina of tijdens een etentje bij kennissen is het wel fijn als ik thuis het recept kan opzoeken en het gerechtje kan namaken. Ik heb al heel wat gerechtjes herkend al bladerend in het kookboek en de allersimpelste receptjes gebruiken we zelfs al! Zoals de typische cacaotabletten van hier waar je werkelijk heerlijke chocolademelk van maakt! Of de koude limonada van versgeperste limoensap, zo heerlijk om in het warme zonnetje te drinken! Ook heb ik nu standaard een bakje crema in mijn koelkast staan die we overal bij gebruiken. Het allerleukste van dit kookboek vind ik de geschiedenisverhalen die bij de recepten horen. Sommige tradities gaan duizenden jaren terug en dat vind ik dan weer reuzeboeiend aan de Mexicaanse keuken!

Elke middag vermaak ik me kostelijk op het schoolplein van Maren’s basisschool. Allereerst vind je er geen Mexicanen zoals wij ze kennen. Geen donkere, zwartharige, kleine Mexicanen op ons schoolplein - en als er onverhoopt toch één loopt dan is het een muchacha die meeloopt om alle schooltassen van de kinderen te dragen of om de kleinste op haar arm te dragen. Ook zie je muchacha’s de picknicktafels dekken met placemats, bestek en borden. Ze warmen de lunchgerechten op die ze in hun plastic bakjes meegebracht hebben. Ze verzorgen de lunch voor de kinderen. De moeders die hier lopen zijn blank, hebben meestal licht haar (of geverfd) en best vaak blauwe ogen. In het begin kon ik me daar over verbazen. ‘Zoveel Europeanen hier op school?”  Maar nu weet ik wel beter. Het zijn wel degelijk Mexicanen, maar afstammelingen van de Spanjaarden die hier het land kwamen veroveren. En dat verschil zie je goed. De blanke Mexicanen zijn  hemeltjerijk, rijden in de meest absurde auto’s zoals grote Hummers, glanzende Cadillacs, luxe Porsches, luxe Mercedes-Benz of indrukwekkende GMC’s. Vaak met chauffeur. Deze dames dragen heeeeel hoge hakken - ze kunnen er amper op lopen - en nemen altijd hun aankopen van die ochtend uit hun auto mee naar het schoolplein. Je kunt aan de tasjes zien wat ze die ochtend gedaan hebben.  Heel vermakelijk! In de tijd dat ik op dit schoolplein kom heb ik moeders om me heen verzameld die zijn zoals ik. Meestal hebben ze iets met Europa: Heidi uit Zweden, Ellen met een Oostenrijkse moeder en Claudia met een Nederlandse vader. Norma is wel Mexicaans, maar past helemaal niet bij de beau monde. Ik heb gehoord dat de dames op hoge hakken elkaar allemaal goed in de gaten houden wat ze dragen, wie ze gedag zeggen, waar ze shoppen en wat hun kinderen dragen. Ze praten ook graag over elkaar. Ik wil er niet bij horen. Bovendien is het twijfelachtig wat de mannen voor werk doen die erbij horen. Soms verdwijnt zo’n gezin ineens in het niets, zonder sporen na te laten. Mark is er al voor gewaarschuwd zulke mensen niet uit te nodigen in ons huis. Raak er niet bij betrokken. Ik merk dat de ouders van school voorzichtig zijn. Je laat je kind pas ergens spelen of meerijden als je persoonlijk hebt kennis gemaakt met de ouders. Niet zoals in Nederland een spontaan afspraakje op het plein. Nee, vooraf moet er worden uitgenodigd en bevestigd per telefoon. Zo had ik laatst wat leuke vrouwen (zonder hoge hakken!) uitgenodigd bij de Starbucks vlakbij school. Terwijl we geanimeerd zaten te praten merkte één van de vrouwen dat haar handtas verschoof over de vloer. Ze draaide zich om en ziet dat een man haar portemonnee in zijn hand heeft. Ze pakte zijn pols stevig beet en dwong hem haar portemonnee terug te geven. De vrouw naast hem zei dat de portemonnee uit haar tas was gevallen (waarvan de rits dicht zat) en dat hij hem terug wilde geven. Binnen twee minuten was het verdachte koppel vertrokken, ze dronken niet eens wat daar! Een bevestiging dus dat ze van kwade zin waren – nota bene een gelegenheid waar een beveiligingsman staat op te letten!

Vrijdag zal ik alleen in Ciudad de México zijn, nummer vijftien op de lijst van grootste hoofdsteden van de wereld. Een stad met 22 miljoen inwoners. Die niet allemaal het beste met me voor hebben. Vooral niet in de wijk waar ik naar toe ga, Tepito. Deze wijk staat heel erg slecht bekend, omdat er een geweldig grote open markt is – voornamelijk verkoop van gestolen goederen. Er loopt daar wat gespuis rond. Natuurlijk kun je daar gerold worden, maar dat kan in de tram in Amsterdam ook. Ik ga goed voorbereid heen en ben niet van plan om over de markt te lopen. Ook al start de markt daar bijna voor de deur van het opvanghuis… Ik ga voor een fotoreportage van de straatjongeren die in de bakkerij werken. Ik wil me niet gek laten maken door al die absurde verhalen die hier de ronde doen over Tepito. Iederéén die ik hier spreek heeft een sterk verhaal. Ik doe mijn eigen ding daar, ik ga mijn eigen verhaal maken. En ik ga géén muts over mijn hoofd trekken om mijn haar te verstoppen!