dinsdag 25 april 2017

Zilte vrijheid

Soms denk ik aan Texel, waar de wind altijd waait
Waar de veerboot sierlijk de haven indraait
Aan velden vol bloemen of goudglanzend koren
En schapen in hun wintervacht of glad geschoren
Dorpjes, boerderijen, bos, zee en strand
Urenlang wandelen, het liefst hand in hand
De tijd gaat er langzaam, maar toch veel te vlug…
En weer op de boot denk ik, ik ga snel weer terug
- een anonieme bezoeker van Texel

Zeemeeuwen, de zilte geur van de zee en…..de boot naar Texel. We hebben onze oude VW bus op een veer gereden om één van de Waddeneiland te bezoeken. Auto’s mogen hier gewoon rijden over Texel, maar dat is eigenlijk zonde. Zo voel en ruik je de zeelucht niet. Wuivend helmgras, door zout vervaagde kleuren en witte stranden overal. Eilandgevoel. De stress en dagelijkse sores op het vasteland achterlaten. Jezelf geborgen weten op een afgescheiden stukje land. En je spiegelen aan de eilandbewoners, die volstrekt hun eigen gang gaan. Zoals dokter Deen. Ik keek vroeger een Nederlandse dramaserie op televisie over een huisarts (gespeeld door Monique van de Ven) op Vlieland. In mijn beleving was haar gezinsleven het typisch leven van eilandbewoners. Dit geromantiseerde beeld komt echter totaal níet overeen met het beeld dat ik heb overgehouden van mijn eigen bezoek aan Texel. Het was de zomer van 1985 en ik was zestien jaar oud. Ik ging met mijn beste vriendinnetje voor het eerst twee weken zonder ouders op vakantie. Op onze opoefietsen. Slaapzak onder de snelbinder. Een fietsvakantie door Noord-Holland. We bezochten jeugdherbergen in Heemskerk, Egmond en Bakkum. En ook twee strenge jeugdherbergen op Texel. Ik herinner me voornamelijk het uitgaan in De Koog. Het ’s nachts stilletjes door een raam van de jeugdherberg naar binnen glippen zonder iemand wakker te maken. Zonder gepakt te worden door de leiding. Ik herinner me een nacht liftend langs de weg terug naar Den Burg. We werden bedreigd met een pistool vanaf de achterbank van een auto. Niet echt idyllisch mijn Texel. Ik zie een oud, bijna vergeeld fotootje in mijn plakboek voor me. Van mijn vriendin en ik met twee jongens bij de Texelse veerboot. Een afscheid. Gek genoeg herinner ik me totaal niks van het natuurschoon van Texel. Texel beschikt over dertig kilometer strand, maar ik heb destijds geen strand, geen duin en, ik ben bang, zelfs geen zee gezien. Hoe anders is het nu, drie decennia later…

Onze hippiebus staat in een diepe duinpan geparkeerd. Achter de duinpan begint het brede Kogerstrand. We horen het gebulder van de zee en het geroep van de zeemeeuwen. Een konijntje bezoekt onze kampeerplek. Een fazantenpaar woont hier vast in de buurt . Ze landen steeds met kabaal naast onze hippiebus of pikken in de nacht aan het tentje van de meiden. Elke avond worden we getrakteerd op een koperen zon die in de Waddenzee zakt. Elke dag zijn we op het strand. En elke dag zitten we achter de bus, uit de wind, met een boek of tijdschrift in de zon te genieten. Mijn mooiste moment van de dag. Ook heb ik door de duinen hardgelopen. De Texelse duinen, het in 2016 verkozen mooiste natuurgebied van Nederland. Ik vind Texel een heel mooi en rustgevend eiland. De pikdonkere nachten hier op de Wadden zorgen voor een indrukwekkende sterrenhemel. We hebben gisteren een tocht van een paar uur gemaakt met een huifkar. Naar het bijzondere natuurgebied De Slufter dat in open verbinding staat met zee. Twee keer per maand is het hoogtij en loopt dit gebied vol water. Er groeit kostbaar zeekraal en er broeden veel vogels. We mogen nog een paar dagen op Texel doorbrengen. Morgen gaan we wadlopen….

Kogerstrand, 24 april 2017

dinsdag 18 april 2017

Ruim dertig jaar later

Hoe zij op de dijk worstelden met zandzakken en ander materiaal, het water over zagen stromen, de dijk doorbreken en de zwarte watermuur het land zagen ingulpen, alles vernielend wat hem in de weg stond. Hoe zij de door het water verraste mensen met hun gezin op de daken zagen zitten en hen niet helpen konden, hoe het ene huis na het andere verdween in de vloed. Hoe de kreten van hen, die ondergingen en het geloei van het opgesloten vee boven het gebrul van de storm uitklonken. Hoe, later, het water nader kroop naar de eerst nog gespaarde plaatsen en die langzaam overspoelde. Hoe zij weg moesten van hun geboortegrond, van hun dorp, en alles wat hen dierbaar was in de steek moesten laten. Zij zullen nooit vergeten!”

Pasen wordt gevierd met heerlijke vrije dagen. Onze oudste dochter had met vijf studievrienden het plan gevat om deze dagen in Kopenhagen door te brengen. Ze kwamen allemaal gezellig bij ons eten en slapen zodat haar allerliefste papa ze héél erg vroeg in de ochtend op de luchthaven kon achterlaten. Op Goede Vrijdag ging ik zelf heel knus met twee vriendinnen uit eten in Gorinchem. Op Tweede Paasdag zagen we - na vele jaren! - mijn middelbare schoolvriendin en haar Franse gezin. Een bezoek aan de stormvloedkering Neeltje Jans leek ons perfect om meteen wat Hollandse geschiedenis op te snuiven. Deze dam is natuurlijk een onderdeel van de deltawerken. Twintig dagen na de watersnoodramp in 1953 was er een deltacommissie geïnstalleerd. Deze deltacommissie bracht een jaar later hun advies uit: het afsluiten van wateren. Deze gigantische afdammingen zouden nieuwe overstromingen onmogelijk moeten maken. Het deltaplan was geboren. In 1958 werd een beweegbare stormvloedkering in de Hollandse IJssel geopend om de Randstad te beveiligen. Pas in 1986 waren de deltawerken definitief voltooid. Op deze winderige, maar zonnige Paasdag liepen onze gezinnen gezamenlijk langs de deltawerken en maakten we een boottocht door het natuurreservaat dat ontstond achter de sluizen. Mijn vriendin en ik haalden ondertussen meer dan dertig jaar gezamenlijke herinneringen op.

In de nacht van 31 januari op 1 februari werden Zeeland en gedeelten van Zuid-Holland en Noord-Brabant verrast door de verraderlijke en onverwachte combinatie van springtij en stormvloed. De dijken konden het door de harde windstoten opgezweepte water niet tegenhouden. En braken massaal door. Meer dan 1800 mensen kwamen om. In totaal kostte deze ramp ook het leven aan 4500 koeien, 3000 varkens, 350 paarden en 22000 kippen. De ramp had echter nog veel erger kunnen uitvallen. De Schielandse Hoge Zeedijk hield het maar ternauwernood, waardoor meer dan drie miljoen inwoners van de Randstad een ramp bespaard bleef. Het is vandaag de dag gewoon niet voor te stellen hoe slecht de communicatie ten tijde van de watersnoodramp was. De Stormvloedwaarschuwingsdienst vond de vooruitzichten ernstig genoeg om voor het eerst sinds jaren een waarschuwingstelegram te versturen. Deze waarschuwing had helaas een beperkt bereik waaronder maar enkele waterschapsbesturen en burgemeesters. Op andere plekken in het land werd het telegram bij kantoren die al dicht waren bezorgd. Het was immers zaterdagavond. In Oude Tonge was daardoor de ernst van de situatie pas laat duidelijk en dat had dramatische gevolgen. Om half vier 's nachts constateerde de burgemeester – wakker gemaakt door enkele dorpsgenoten – dat het water al bijna over de dijk stroomde. Besloten werd om de rest van het dorp te waarschuwen, maar de elektrische kerkklok kon niet geluid worden omdat de stroom inmiddels was uitgevallen. Het water kwam van drie kanten op het dorp af en steeg in een kwartier tot een paar meter hoogte. Veel mensen sliepen nog, anderen wisten zich net op tijd op zolder of op het dak van hun huis te verschansen. Er waren ook veel huisjes zonder zolder, waar de bewoners in een bedstee op de begane grond sliepen. Ook op zolder waren mensen niet per definitie veilig. Veel huizen die in het water stonden, waren niet bestand tegen het voortdurende gebeuk van het wrakhout. Huizen stortten in en slachtoffers werden door het water meegevoerd. Op zondagochtend konden uit sommige huizen mensen gered worden, maar lang niet iedereen. Het stormde nog steeds en het wrakhout zorgde overal op het eiland voor levensgevaarlijke situaties. Toen het die middag opnieuw vloed werd en het water weer begon te stijgen, begaf een deel van de huizen die de eerste nacht overleefd had, het alsnog. Oude Tonge is het de zwaarst getroffen gemeente in het rampgebied. Die zondag kwam er geen hulp van buitenaf… Bijna alle telefoonlijnen waren dood. Er waren wel mensen die – soms met gevaar voor eigen leven – hun buren en mededorpsbewoners probeerden te redden. De buitenwereld wist nog steeds niet hoe rampzalig de situatie was. Pas op maandag arriveerde er hulp van buiten en werd begonnen een groot deel van de bevolking te evacueren.

dinsdag 11 april 2017

Express yourself

"Your life is a sacred journey. It is about change, growth, discovery, movement, transformation, continuously expanding your vision of what is possible, stretching your soul, learning to see clearly and deeply, listening to your intuition, taking courageous challenges at every step along the way. You are on the path... exactly where you are meant to be right now... And from here, you can only go forward, shaping your life story into a magnificent tale of triumph, of healing, of courage, of beauty, of wisdom, of power, of dignity, and of love."
- Caroline Adams

Op een zonnige dinsdagochtend had ik een yoga les waarin mijn juf delen uit haar workshop van de zaterdag ervoor had herhaald. De workshop van die zaterdag heette ‘Express yourself’. De boodschap was eigenlijk dat je jezelf niet zou moeten aanpassen aan de grillen van een ander. En als je dat onverhoopt toch doet dat het niet de schuld van die ander is, want je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen reacties. Het gaat om authentiek zijn en om dat uit te dragen. Zoals in vele van haar yoga lessen droeg ze ook vandaag de liefde voor jezelf uit. Niet schuldig voelen als je je eigen behoeften en wensen voorop stelt. Dat is niet egoïstisch. Nee, want het komt niet uit je hoofd maar uit je hart. In deze les van vanmorgen moesten we zo lang mogelijk met open mond uitademen om narigheid uit je leven kwijt te raken. De beproevingen waar je kennis uitgehaald hebt waardoor je nu bent wie je bent. We deden daarbij veel Kundalini oefeningen. Veel dynamische lichaamsoefeningen gecombineerd met ademtechnieken. In Kundalini yoga neemt de adem een centrale plaats in. Door deze speciale aandacht voor de adem wordt er gemakkelijk contact met onze lichaamsenergie en levenskracht gemaakt. We deden meditaties met een mudra waarbij je je pink en je duim tegen elkaar drukt. Deze houding draagt bij aan een goede communicatie. De juiste dingen op het juiste moment zeggen. Zodat je nog meer je authentieke zelf kunt zijn en goed over je gevoelens kunt praten. We zongen ook verschillende mantra’s. Bij veel meditaties in de Kundalini wordt een mantra gebruikt. Een mantra is een zich herhalende klank dat het denken en het bewustzijn verandert. Het hardop chanten van een mantra stimuleert positieve veranderingen. Het maakt niet uit of je een mantra hardop zingt of in jezelf. Je richt je op een positieve klank die dwars door het negatieve van het onderbewuste snijdt. Daarbij worden bepaalde chakra’s door de trillingen beroert. Mijn yoga juf heeft een mooie stem. Ze heeft vaak ondersteunende muziek als achtergrond. Iedereen zingt hardop met haar de mantra’s mee. Ik houd van zulke cadeautjes. Meestal hebben we klassieke yoga lessen met zonnegroeten en oefeningen. Altijd eindigend met een ontspanning waarbij ze soms met een klankschaal langs komt lopen. Een enkele keer drukt ze onze schouders plat op de mat of raakt ze ons gezicht aan tijdens de ontspanning. Zo’n les als vanmorgen met chanten en een duidelijk thema zijn kleine cadeautjes om de dag mee te beginnen. Over een paar weken ga ik met haar mee op een yoga retreat. Dagelijks yoga lessen van drie uur op een mooie plek op het zonnige Ibiza. Gezonde ontbijtjes, veel fruit, veel water, vegan lunches en veel zon. Ik verlang naar onverwachte cadeautjes zoals op deze ochtend.

Ze keek er al een hele tijd naar uit. Regelmatige bezoekjes aan webshops op zoek naar die ene perfecte jurk. Ze hadden in de klas zelfs een facebook groep geopend met de naam ‘Let’s not wear the same gowns’ waarin al maandenlang nieuwe jurken aan toegevoegd werden. Dochterlief slaagde een paar weekjes geleden. Elke school heeft eigen tradities wat betreft prom night. Op de kleine international school van onze middelste dochter worden twee schooljaren uitgenodigd. Deze school is namelijk zo klein dat er geen parallel klassen zijn en eerlijk is eerlijk: een prom night met zo’n vijfentwintig gasten is niet cool. Ouders zijn namelijk niet uitgenodigd. Om toch onderscheid te maken tussen de échte examenkandidaten en de vijfdejaars mogen de schoolverlaters long formal evening gowns aan. De rest van de meiden draagt cocktail dresses. Er was een diner voor de examenkandidaten. De rest van de genodigden kwamen een uurtje later. De leraren werden stuk voor stuk bedankt met plechtige toespraken en verlieten daarna het feest. Een DJ zorgde voor de sfeer. Beiden klassen hadden ieder hun eigen afterparty op een andere locatie… Heel anders dan de Mexicaanse prom night van onze oudste dat in een énorme feestzaal werd gevierd met alle familie erbij. Een chique diner, een dansvloer en een officiële opening van het bal met de supertrotse vader of moeder. Een bruisend feest tot de vroege uurtjes. Alle feestelijke voorbereidingen deed onze dochter met haar vriendinnen en daarna kwamen ze even langs zodat ik foto’s kon maken van deze mooie, opgetutte meiden. Een sneak preview van hun formele prom night volgend jaar…

dinsdag 4 april 2017

Roadtrip Croatia

It was one of those March days when the sun shines hot and the wind blows cold: when it is summer in the light, and winter in the shade.
- Charles Dickens

De lente is in volle hevigheid losgebarsten. Een explosie aan fruitbloesem en knoppen in de tuin! Het meest spectaculair is onze bejaarde magnolia. Zijn oude takken buigen van het gewicht van alle bloemen. De boom is helemaal als een boog over onze oprit heen gegroeid. Als ik ’s ochtends de voordeur open om de meiden uit te zwaaien ruik ik zijn roze bloemen. De lucht is momenteel ook rijk gevuld met luid vogelgezang. Zó luid dat ik ’s ochtends niet meer van mijn wekker wakker kan worden. Mijn alarm ís namelijk vogelgezang, maar mijn oren kunnen het niet onderscheiden van het vogelgezang dat door de open ramen naar binnen gedragen wordt. Ik merk dat iedereen een boost aan energie heeft gekregen. Er wordt aan grote voorjaarsschoonmaak gedaan en tuinen worden aangepakt. Ik doe zelf ook hard mee hoor. Daarom stond ik deze week in de lange rij voor het wegbrengen van grof huisvuil. Ik zag vele aanhangers vol gesnoeid hout en oude tuinmeubelen. In de garderobekast wordt weer ruimte gemaakt voor de zomerse kleding en de winterkleding belandt achter in de kast. De tijd is aangebroken om weer vrolijke kleuren en dunne stofjes te kunnen dragen. Ik ben zelf een ‘lentekind’ en leef helemaal op in dit seizoen. Je kunt jezelf nu echt een oppepper geven door zo vaak mogelijk de ramen open te zetten. Frisse lucht is goed voor je concentratie, voor je gezondheid en je humeur. Bloemen in huis zorgen ervoor dat je huis vrolijkheid ademt, dat doet ook meteen veel voor je gemoedsrust. Bloemen zuiveren trouwens ook de ruimte, met name witte bloemen. Ik heb zelfs in een opwelling nieuwe kussens voor de bank gekocht. Lekker buiten zijn in de tuin. De was wapperend aan de lijn. Voldoende water drinken. Linda de Mol heeft me aangestoken met haar afvalvirus en ik ben sinds twee weken met chocola en koekjes gaan minderen. Weg met die stevige winterkost en hallo frisse salade! En hallo hippiebus! Heel binnenkort halen we onze Volkswagen bus weer op bij de boer. Dan zal ik hem opfrissen en staat ie weer klaar op de oprit om op pad te gaan. Weekendjes weg, een week naar Texel én een roadtrip van vier weken door Kroatië. Ik heb al vele travelblogs gelezen om inspiratie op te doen voor deze verre reis. Ik heb mooie verhalen gelezen en prachtige foto’s gezien. Ik heb ondertussen ook een soort basisroute gekozen. We zakken af tot Split en zullen ook verschillende eilanden voor de kust bezoeken. Terug rijden we via een groen National Park. Ik ben als kind met mijn ouders en zusje twee keer in voormalig Joegoslavië geweest. Kroatië biedt een unieke combinatie van adembenemende, natuurlijke schoonheid, stranden, zomerzon, bergen geschiedenis, interessante architectuur en heerlijke verse vis en zeevruchten. Fantastische combinatie!

Kroaten presenteren niet altijd hun zonnigste gezicht aan vreemden, maar als je die eerste reserve kunt doorbreken zul je de vriendelijkste, meest gastvrije mensen ontmoeten. Ik heb een website van expats die daar wonen gevonden, met lijstjes van charmante, kleine campings en vergeten dorpjes. Weg van de grote mensenmassa’s. Deze familiecampings hebben geen website en vaak niet eens een e-mail adres. Dat wordt bellen dus…net als in Cuba. Gevaarlijk balancerend tussen de Balkan en Midden-Europa, is Kroatië in het verleden veroverd door concurrerende koninkrijken, keizerrijken en republieken. Daarom vind je er een mengelmoes van Venetiaanse palazzi, Napoleontische forten en Romeinse zuilen, maar ook Slavische kerken en Weense herenhuizen. De buitengewoon eiland-gespikkelde kustlijn is onbetwist de belangrijkste attractie van dit land. Ik herinner me uit mijn jeugd vooral de helderheid van het zeewater. Afgetekend tegen een schitterend wit kiezelstrand fonkelt de heldere zee als een juweel, met schaduwen van smaragd en saffier. Ik herinner me dagenlang snorkelen, maar óók heel veel zee-egels tussen de kiezelstenen. Ik heb er als kind helaas ingestaan toen ik één keer zonder waterschoentjes het water inging… De meeste afgebroken naaldjes werden er met een pincet uitgehaald, maar er waren er ook een aantal die er uit moest zweren… Wanneer je meer zuidelijk reist doemt er een almachtige bergketen op. De Dinarische Alpen, die zich een hele weg vanuit Italië langs een groot deel van de kust uitstrekken naar Albanië. De karst en kalksteen heeft een wonderland van steile pieken, grotten, diepliggende rivieren, watervallen en schilderachtige meren nagelaten. Meer landinwaarts vind je dan juist weer glooiende akkers. Juist door rond te trekken met een tentje en een campertje zullen wij de afwisseling in het landschap aanschouwen. Als ik de lentezon mijn gezicht voel verwarmen krijg ik zo’n zin om het avontuur aan te gaan. Eerst deze maand even oefenen met de antieke bus op een veerboot als we naar Texel gaan, zodat we deze zomer met veel vertrouwen van de ene veerboot naar de volgende kunnen wippen als we de kust van Kroatië gaan verkennen.