Zussen

Je zus is je spiegel, je getuige, degene die je ziet op je slechtst en op je best  en toch van je houdt. Ze is je partner in crime, houdt je midden in de nacht gezelschap en weet wanneer je lacht – zelfs in het donker. Ze is je leraar en zelfs je psychiater. Op sommige dagen is ze de reden waarom je enig kind zou willen zijn.
-  Barbara Alpert

De tranen biggelen over mijn wangen, pijn in mijn buik van het lachen. Mijn zus en ik gieren het uit! We hebben tijdens de lunch een filmpje gemaakt met haar nieuwe fototoestelletje. We weten niet precies hoe het werkt en dat zie je terug in het filmpje. Het filmpje dat zo in een kookprogramma zou passen, omdat we alle bordjes met Mexicaanse gerechtjes op tafel proeven en aanprijzen. Wat je terug ziet in het filmpje is dat mijn zus vlak ervoor een hete chilipeper in haar mond had en de vlammen zowat uit haar oren slaan. Daarnaast draai ik de camera een kwartslag zoals ik gewend ben als fotograaf. Mijn zus wijst mij in het filmpje erop dat dan de TV op zijn kant moet om het goed te zien. Zo verschrikkelijk slap allemaal dat het drie minuten durende filmpje hilarisch geworden is. Mijn zus is een week geleden goed aangekomen in México en we brengen veel tijd door samen. Ze gaat ook mee naar mijn dagelijkse Spaanstalige yogalessen. En als verrassing had de yogajuf de eerste les van mijn zus op het dakterras gepland. Geweldig om bij de Mexicaanse ochtendzon, uitkijkend op de daken en boomtoppen van Puebla, onze oefeningen en meditatie te doen. Ik herken ook veel van mezelf bij mijn zus. Ik struikelde namelijk meteen toen ik de eerste keer uit onze hotelkamer stapte en daardoor zowat gestrekt ging met mijn gebit tegen de balustrade. Mijn zus struikelt precies hetzelfde. Al slenterend over de markt zijn we dus ook meerdere keertjes om de beurt gestruikeld. Op de markt kwamen we Mexicaans tafelzeil tegen. (zie ons fotoalbum) Alle kleurtjes en motieven die je in Nederland bij de “Casa Maria” winkeltjes kunt kopen. Alleen dan voor Mexicaanse prijzen. We kochten direct allebei twee grote tafelkleden en  toen we in het hotel ’s avonds de Nederlandse prijzen opzochten zaten we ons al rijk te rekenen als we een koffer vol Kitch Kitchen tafelzeil mee naar Nederland zouden nemen. We dachten aan de vriendinnen die we allemaal zo’n tafelkleed wilden schenken en verheugden ons op de volgende dag dat we de marktkoopman weer zouden bezoeken. Op zondagmiddag op de markt werden we echter een grote lege marktstal gewaar… Na zijn verkoop van de dag ervoor vond de koopman het kennelijk niet meer nodig om de volgende dag nog omzet te draaien. Daar ging onze droom…

Mijn schoolpleinvriendin komt uit Zweden en gaat net als ik aankomende zomer met haar kinderen terug om een bezoek te brengen aan haar eigen land. Haar man had ontdekt dat Mexicaanse moeders niet zonder toestemming van hun man het land mogen verlaten met hun kinderen. En aangezien wij ons op Mexicaans grondgebied bevinden moeten wij ook aan die wet voldoen. Afgelopen week hebben wij de vliegtickets geboekt om tien dagen naar Breda te gaan en Mark’s secretaresse heeft voor ons  uitgezocht of het echt zo is dat ik niet alleen met de meiden naar Nederland mag reizen. We hebben inderdaad voor elk kind een officieel papier nodig waarop Mark toestemming geeft om te reizen en dat moet door een notaris opgemaakt worden. Mexicanen houden van officiële papiertjes. Zo is het tot op de dag van vandaag nog steeds niet geregeld dat Anthe en Inden ingeschreven staan om hun schoolresultaten te registreren. Ik ben meerdere keertjes naar dat kantoor geweest en telkens zonder resultaat huiswaarts gekeerd. Elke keer was er wéér een ander officieel document nodig. Zo hebben we nu splinternieuwe geboortebewijzen uit The States en uit Nederland in huis klaar liggen, met een apostille. We zijn er bijna! Sinds we een nieuwe president hebben zijn er belangrijke posten gewisseld en zo ook een persoon die over onderwijs gaat. De advocaat van Mark’s werk moest eerst weer een nieuw netwerk opbouwen en dat lijkt te zijn gebeurd. Volgens hem duurt het nu écht niet lang meer voordat de meiden zijn ingeschreven. Weliswaar niet in Puebla maar in de hoofdstad, dat nemen we maar voor lief!

Als een ware toerist zat ik naast mijn zus op het dak van een toeristische bus met gids – met een grote beker muntthee in mijn hand. We werden anderhalf uur lang met wat andere toeristen langs alle bezichtigingen van Puebla gereden. Ondanks dat ik hier bijna acht maanden woon was ik nog nooit in zo’n bus gestapt. Tijdens de rit werd ons van alles verteld over de geschiedenis van Puebla welke eigenlijk best interessant is. Puebla is in 1531 gesticht als nederzetting van vrije boeren. De inheemse bevolking uit omliggende nederzettingen moesten in opdracht van de Spaanse kolonisten de stad bouwen. Puebla kreeg prachtige bestuursgebouwen en steeds meer kerken en kloosters. Azulejos, de overbekende blauwe tegeltjes, werden veelvuldig gebruikt om de panden van buiten en van binnen extra op te leuken. Omdat ze geen betere naam hadden, kozen de Spaanse kolonisten voor het tijdelijke “Puebla”, later het officiële “La Puebla de los Angeles”. (stad van de engelen) Maar geen regel, boete of straf kon de burgerij er vanaf brengen om hun stadje Puebla te blijven noemen. Behalve om zijn engelen en azulejos is Puebla ook bekend om zijn mole poblano, een pittige saus van chocolade over kip of kalkoen. Een oud recept van de nonnen uit klooster Santa Rosa. Ik vond het heerlijk om in een open bus lekker rond te toeren, om me heen te kijken en te luisteren naar de geschiedenis van verschillende kerken en kloosters.

Mislopen in het leven

Het beste bewijs van liefde is vertrouwen.

- Joyce Brothers

Als prioriteiten elders liggen, bijvoorbeeld als je op weg bent naar je werk, in gedachten bent verzonken of neigt tot generalisatie zul je niets subliems meemaken. Dit was de conclusie van een sociologisch experiment van een krant. In het spitsuur lieten ze een zeer bekende violist op een Stradivarius (een viool met een geschatte waarde van 3,5 miljoen dollar) in de hal van een metrostation spelen. Omdat het spitsuur was kwamen er duizenden mensen voorbij, de meeste waren op weg naar hun werk. Hij haalde in de drie kwartier dat hij speelde 32 dollar op en had zes toeschouwers. Twee dagen eerder had dezelfde violist voor een vol theater gestaan, met entreeprijzen vanaf honderd dollar. Zowel in het theater als in het metrostation speelde hij op hetzelfde waardevolle viool. De stukken die hij speelde voor dit experiment werden gezien als de moeilijkste van Bach. Deze proef liet wel een alarmbel rinkelen. Als we geen tijd hebben om te stoppen om naar één van de beste violisten van de wereld te luisteren, hoeveel andere prachtige dingen zullen we dan wel niet mislopen in dit leven? Als je wakker wordt even een paar minuten luisteren naar de vogels buiten, in de rij voor het stoplicht even om je heen kijken naar het prachtige zonlicht achter vulkaan Popo, wachtend op het schoolplein met aandacht luisteren naar het verhaal van een andere moeder of in de auto naar de vrolijke verhalen van je kinderen. Wat loop je mis als geen tijd maakt voor de prachtige momentjes in je leven?

“Help, het past er niet allemaal in!”  Mijn zus schrijft een noodkreet over de mail. Ze komt deze week naar México en ze neemt, als het allemaal goed gaat, veel boodschappen voor ons mee in haar koffer.  Ontbijtkoeken, roze koeken, beschuit, drop, paprikachips, snoep en tijdschriften.  Ze heeft een grote koffer en toch is het een uitdaging of alles erin past. Van de KLM mag ze 23 kilo inchecken en 10 kilo als handbagage mee, het gewicht is dus geen probleem. De ruimte helaas wel. Ik schrijf haar terug dat er nog een bestelling van H&M en V&D wordt bezorgd. Help! Ook schrijf ik haar dat ze een pyjama van mij mag lenen, yogakleding, een vest, shampoo en andere verzorgingsproducten. “Die koffer gaat lukken! Ik heb de helft van mijn kleren eruit gehaald!! Wordt krap, maar lukt wel...”  schrijft ze een paar dagen voor haar vertrek. Dat is een opluchting voor ons. Ze weet nog niet dat er twee boeken bij de bestelling van V&D zitten die nog bezorgd moeten worden…  Na een vertraging van vijf uur vanwege een kapot vliegtoestel is ze midden in de nacht geland in Ciudad de México. We gaan samen een weekend naar hetzelfde spahotel als Mark en ik laatst waren. We waren daar behoorlijk opgelicht met de prijs van de hotelkamer.  Ik had de prijslijst gevraagd en daar stond onze hoge kamerprijs helemaal niet op genoemd! Toen we de receptioniste om uitleg vroegen kregen we direct uit een laatje 750 pesos toegereikt. Dat is toch 45 euro, hier in México veel geld. Later die dag vroeg de hotelmanager hoe ons verblijf was en vertelden we hem van de oplichting. We kregen een gratis kamer aangeboden waar mijn zus en ik dit weekend van gaan profiteren.

“Vriendschap is een kwaliteit die we herkennen in eerlijkheid, trouw en begrip. Waarin lachen, pijn en twijfel gedeeld wordt.  Ik bedank je vandaag omdat je in mijn leven bent gekomen, vriendin.” Dit Spaanse SMSje van mijn yogajuf was het eerste gebaar dat ik vroeg in de ochtend ontving op Valentijnsdag. Inden had een hartjesdoos met chocolaatjes voor Mark en mij gekocht die we kregen met een zelfgemaakte kaart tijdens ons ontbijt. Op school konden de kinderen elkaar bloemen, chocola, een knuffel of een kaart sturen (anoniem natuurlijk) en toen ik later die ochtend in het park liep zag ik stelletjes zitten met grote ballonnen in de vorm van een hart tussen hen in.  Op straat worden veel heliumballonnen verkocht en bossen bloemen. Na mijn yogales kreeg ik chocola, een Chinese geluksmunt en een tube handcrème van  mijn medestudenten.  Valentijnsdag wordt hier klaarblijkelijk groots gevierd! Uit de openstaande deur van de kapper hoorde ik enorm veel gekwebbel. “Wat is het druk vandaag bij de kapper!” zei ik tegen de man die mijn sinaasappelsap op straat aan het persen was. Hij vertelde dat veel vrouwen vandaag hun haar laten doen voor hun man, omdat het de dag van de liefde en vriendschap is. “Vanmiddag zal het park helemaal gevuld zijn met romantische stelletjes!” Mark en ik hebben acht jaar geleden besloten deze dag niet meer te vieren, het is de sterfdag van mijn moeder. Maar al de liefde en vriendschap die vandaag gedeeld wordt doet me toch wel wat. Zo was Inden gisteren met haar klas op bezoek in een weeshuis waar kindjes van 0 tot 6 jaar wonen. Ze moest voor twee kindjes een lunch meenemen en voor het weeshuis een pak wasmiddel en een fles chloor. Sommige leerlingen hadden ook oude knuffels meegenomen. Ze heeft een rondleiding gehad, lunches uitgedeeld en met de kindjes gespeeld. Iedere leerling mocht een kindje bij de hand nemen tijdens het bezoek. Inden had Raúl van zo’n drie jaar. Dat zo’n dag met zoveel warmte en compassie gevierd wordt in plaats van alle commercie die er vaak omheen hangt raakt me.

Virgen de la candeleria

Liefde kost niets om te krijgen, maar is onbetaalbaar als je het hebt.

- Kees van Kooten

Vrouwen in prachtige avondjurken, vaak in opzichtige glanzende kleuren. Mannen in pak, kindjes prachtig gekleed. Er is duidelijks iets feestelijks vandaag. We zien steeds meer vrouwen, gezinnen of kinderen met een kindeke Jezus in hun armen over het kerkplein lopen. Het kind van God met een glanzende witte jurk aan. Er is een marktje die allemaal poppenkleertjes verkoopt met kleine kroontjes, kleine stoeltjes voor de Jezuspopjes en kleine sandaaltjes. Als we ’s avonds uit het visrestaurant lopen en weer zoveel bekleedde poppen op straat zien vragen we het aan twee dames die ieder met een pop in hun armen lopen, en een rietenmandje erbij met bloemetjes erin.  We horen dat 2 februari de dag van de maagd van Candelaria is (40 dagen na Kerstmis) en dat houdt in dat iedereen naar de mis gaat om baby Jezus mee te laten luisteren. Daarna wordt de pop in huis opgeborgen op een plek waar hij een jaar zal blijven liggen. De Mexicaanse traditie (van de Azteken afkomstig) is hier ook dat wie op 6 januari een plastic baby’tje in zijn broodkrans (rosca de reyes) heeft gevonden, op 2 februari op tamales moet trakteren. Als we de warme avond in Atlixco naar de grote kathedraal lopen om even binnen te kijken bij de mis gaan net de grote deuren dicht. Maar ik zie een oude dame staan en haar mandje staat op ooghoogte. Ik kijk er heel nieuwsgierig in en zie drie kleine popjes met witte jurkjes aan. Er tussen liggen kleine bloemetjes. De vrouw is klein, oud, draagt een shawltje over haar haar en heeft een heel lief gezicht. Ik zeg haar dat het vandaag een heel speciale dag is en ze beaamt dat kindeke Jezus vandaag mee naar de mis is geweest. Ze kust haar middel- en wijsvinger tegelijkertijd en drukt de vingers op het grootste popje, ze vraagt mij het ook te doen. Ze reikt het mandje met de popjes aan. Ik kus ook mijn vingers en druk ze op hetzelfde popje. Ze vraagt me waar ik vandaan kom en als ik antwoord pakt ze mijn handen vast en heet me vanuit haar hart welkom in haar stad Atlixco en wenst me veel goeds toe terwijl ze haar ogen naar de hemel opslaat. Ik word zo blij van zulke lieve dametjes!

 Toen ik onze hal binnen kwam lopen, net terug van yogales, wilde ze een praatje met me maken. “Hoe gaat het met je, Catalina?” Nou, het ging dus heel slecht met haar. Ze kon haar gedachten niet bij haar werk houden, had hoofdpijn en wilde graag naar huis. Wat is er dan gebeurd? En toen kwam het hele verhaal eruit. Dat haar zoon maandagavond met twee vrienden flink had zitten pimpelen. Dat er iets was voorgevallen en dat haar zoon een pistool had gepakt en iemand had neer geschoten. Weliswaar niet dood geschoten, maar in zijn schouder geraakt. Haar zoon en zijn vrienden zitten nu in de gevangenis en ze had nog geen contact kunnen krijgen met hem. Mogelijk moest hij vier jaar zitten, of ze moesten een groot bedrag neerleggen. (Hoezo corruptie?) Precies vier maanden heeft ze bij ons gewerkt, onze muchacha. De laatste weken veranderde er iets in haar gedrag. Ze stelde vragen die ze niet hoorde te stellen. Zoals wat we met onze nieuwe spullen gingen doen zoals de koelkast, vaatwasser, wasmachine en droger als we terug gingen. Wanneer we terug naar Nederland gingen. Nieuwsgierige vragen. Vlak daarna nam ze haar dochter een dag mee naar ons huis om te helpen schoonmaken. Wij willen geen anderen dan Catalina in huis als we er niet zijn. En toen stond de tuinman één van die dagen voor de deur. Hij wilde graag het telefoonnummer van Catalina. Maar Catalina heeft helemaal geen telefoon. Toen ik vroeg waar hij haar nummer voor nodig had vertelde hij dat haar man bij ons wijkje had gesolliciteerd om te werken als klusjesman. Dat heeft ze voor ons verzwegen. Al deze feitjes bij elkaar voelde niet goed. Ik vertelde het twee moeders van het schoolplein die beiden adviseerden om haar te ontslaan.  Mark vertelde het een collega en hij zei ook meteen dat het beter was om van haar af te komen. Ze heeft binnenkort veel geld nodig. Ze kent ons ritme, wanneer we wel en niet thuis zijn, waar de reservesleutel ligt verstopt, waar onze waardevolle spullen liggen en ze is bekend bij de bewaking, ze kan zo doorlopen. En dus hebben we afgelopen week een gesprek met haar gehad. Dat het grote bedrijf waar Mark voor werkt goed voor ons zorgt en dat het bedrijf ons heeft gezegd dat we de werkrelatie moesten beëindigen. Zodoende hebben wij geen schuld aan haar ontslag en gaat zij (of haar man of zoon)  hopelijk geen verhaal bij ons halen. Dezelfde week is er een jong meisje bij ons gestart, ze is 19 jaar. Paola.

Toen we het weekend in het spahotel in Atlixco logeerden heeft een hotelmedewerker als service onze auto geparkeerd achter het hotel. De volgende ochtend werd ons verteld dat de auto niet meer startte. Toen we na de lunch naar de auto liepen, bleek de auto gelukkig wél te starten. Echter, de dag erop stopte hij er mee. Dinsdag moest er een sleepwagen komen om de auto weg te brengen, hij kon niet meer starten en er verscheen een symbool van een slotje in het dashboard. Dat zoiets betekent als dat er een vreemde sleutel gebruikt is en daarom uit veiligheid de motor geblokkeerd is. Handig! De sleepwagen kwam aan het eind van de middag en  mocht uiteraard  de wijk niet in. Ik moest komen bij de beveiliging en op papier een verklaring afleggen dat het goed was dat ze onze auto meenamen. De bewaker had dit namelijk een keer niet gedaan en toen bleek het om diefstal van een auto te gaan! Bij ons huis bleek de sleepwagen niet door de poort te kunnen. Tuinmannen erbij en toen reed hij met z’n neus naar voren ons wijkje in. Ik snapte er niks van. Onze auto moest toch gesleept worden, normaal gesproken is dat achter de sleepwagen toch? De meneer wilde echter de accu opladen, maar dat was écht niet nodig. We hadden een beveiligingsprobleem en daarom blokkeerde de motor. Ik heb dat de mannen (vier tuinmannen, een sleepwagen meneer en de chauffeur van Mark’s werk) geprobeerd uit te leggen in mijn beste auto technische Spaans. Uiteindelijk werd de sleepwagen omgekeerd in de smalle straatjes van ons wijkje en hebben ze Mark’s heel zware auto met vier man achteruit de heuvel opgeduwd, ik mocht niet helpen van de machomannen, alleen toekijken. Twee uur later reed de sleepwagen eindelijk ons hek uit met Mark’s auto achterop en de chauffeur van Mark’s werk erachter aan gereden. 

Gasten

Laat het licht van je wezen, het bewust kennen van je ware zelf, uitstralen naar de mensen op je heen.

- Neil Douglas-Klotz

Hoe vaak komt het voor dat je met je partner samen een romantisch weekendje weg kunt zonder kinderen? Bij ons komt dat nauwelijks voor! Er moeten óf drie logeerplekken geregeld worden óf er moet iemand gevonden worden die thuis wil oppassen. Lastig dus. Maar nu zijn mijn schoonouders bijna de hele maand januari in huis geweest, en vertrekken begin februari, dus nemen Mark en ik het ervan en gaan een nachtje in een spahotel logeren waar geen kinderen welkom zijn. Een zwembad met luxe ligbedjes op het dakterras, een spa, heerlijk luxe kamers, goed restaurant en een relaxruimte met openhaard. We gaan genieten van de zon en van elkaar. Mijn schoonouders zijn dus niet gaan reizen zoals ze afgesproken hadden. Soms is het leven net een toverkist en wij hebben niet altijd het toverstokje, zoals een zeer goede vriendin me laatst schreef.

Het reisprogramma “3 op reis” dat op zondagavond uitgezonden werd in Nederland boeide  en inspireerde ons vaak. Zo zagen we daar ook voor het eerst het Mexicaanse eiland Isla Holbox. Dit eiland is klein en gelegen aan de noordkust van het schiereiland Yucatán. Voor ons het is het te ver om te rijden vanaf Puebla. Op het 35 kilometer lange en twee kilometer brede eiland zijn prachtige witte stranden te vinden die nog niet zijn ontdekt door het massatoerisme. Daar hebben we nu écht even zin in: geen rondreis, maar lekker anderhalve week in een cabaña met houten veranda en rieten dak, pal aan het strand. Dus vliegen we naar strandplaats Cancun en gaan via de ferry naar het eiland. Het is daar heerlijk vertoeven op het ongerepte eiland met slechts 2000 inwoners en waar geen auto’s toegelaten worden. In de strandmeren aan de zuidzijde van Isla Holbox (waar je overheen gaat met de ferry) verzamelen duizenden roze flamingo’s en witte pelikanen zich. In de maanden juni, juli en augustus is er zelfs kans om walvishaaien aan de kust te spotten. Wij gaan echter eind maart mijn verjaardag daar vieren, zonder walvishaaien dus. Om het eiland zijn overal vissersbootjes te vinden en de vissers kun je ook regelmatig aan het werk zien.

De mooie reizen die wij maken door dit grote land laten de balans gelukkig doorslaan naar de goede kant.  Soms is de aandacht echter meer naar de negatieve kanten van het Mexicaanse leven. Zoals vorige week dat er twee studieboeken, die we online besteld hadden, door een ander ontvangen en ondertekend zijn voor ontvangst - en dus gestolen. Onze post verdwijnt de laatste twee maanden zomaar waardoor we geen rekening hadden ontvangen van Telmex , het verschrikkelijke telefoonbedrijf. Alles afgesloten…ik heb dat gelukkig gauw weer kunnen herstellen. Maar toch. Afgelopen week was de grote vuilnisbak gestolen waar we meerdere keren voor gewaarschuwd waren, maar die toch te lang buiten de poort op straat had gestaan.  Altijd waakzaam zijn op je spullen. Op school bij de kinderen worden ook met grote regelmaat gummen, lijm, potloden maar ook galavesten of sportvesten van het tenue gestolen. Ouders adviseren serieus om het van een ander weer terug te pikken! Tijdens onze reis door de jungle is er met onze creditcard gefraudeerd. Er was een grote aankoop bij Apple gedaan en daarna bij Microsoft. Gelukkig werd na deze verdachte aankopen de creditcard geblokkeerd door de bank. Maar eigenlijk zijn dit allemaal kleine vervelende vergrijpen als je hoort dat er afgelopen week twee directe collega’s van Mark bedreigd zijn. Dreiging van kidnapping, maar nu met namen en scholen genoemd in de mail. Geen loze dreiging dus. Eén geschrokken collega is voor een maand uit Puebla vertrokken, kind van school gehaald, heeft een bodyguard gekregen van de zaak en heeft alarmknoppen in zijn auto laten installeren. Soms word ik er een beetje moedeloos van, maar door het boeken van prachtige reisjes blijft ons verblijf hier positief uitslaan op de balans. En ook al horen we veel verschrikkelijke verhalen om ons heen, dat blijven vervelende ervaringen van anderen. Niet van ons.