Bubble tea

OORPLEISTER

“As we walk through the secretive doors of our remembrance, looking for forgotten benchmarks of our history, we can find unexpected escape hatches opening into valuable answers to great expectations.” 

― Erik Pevernagie

Op mijn ideeënlijstje staan allerlei leuke activiteiten buitenshuis voor ons gezin tijdens de Kerstvakantie. Het zal niemand verbazen dat bijna niets meer uitvoerbaar is. Buiten de bioscoopavond in Antwerpen en de lange boswandeling met op het eind een warme chocomel dan. Binnenshuis kijken we films samen, maken we een puzzel van 1000 stukjes en lezen we boeken naast elkaar aan de grote eettafel.  Er bleek echter nog een activiteit buitenshuis die we óók nog konden doen. Op internet zag ik dat de nieuwe bubbelthee winkel in de binnenstad open was voor afhalen. Het winkeltje zou volgens recensies de beste bubble tea van Breda hebben. Aangezien wij onszelf - drie winters terug - bijna dagelijks verwenden met authentieke bubble tea in het ijskoude Seoul hadden we hoge verwachtingen. Lopend gingen we erheen. Een Chinese man hielp ons aan zijn befaamde Dripping brown Tea, Tea Jasmine met melk en Tea Signature met Earl Grey thee, alles met tapioca balletjes. We moesten ons extra brede rietje zelf met kracht door de deksel drukken, er volgde dan een luide knal. De knal zorgde alleen al voor hilariteit, helemaal toen middelste kind het nauwelijks voor elkaar kreeg om het rietje er in te prikken. Net buiten de deur kantelde ik voor mijn eerste slok de beker alsof ik een slok wilde nemen maar dronk uit het rietje waardoor ik een hele scheut crèmekleurige bubble tea over mijn zwarte, wollen winterjas goot. Terug naar binnen waar ik met een natte doek mijn jas mocht schoon boenen. Voordat we bij de grote kerk arriveerden was dat nog zeker drie keer gebeurd… Onze twee oudste dochters schaterden het uit. Ik durfde na die ene keer natuurlijk niet meer terug naar het winkeltje voor die natte doek… We slenterden verder door de stille stad waar de meeste winkels gesloten waren en een enkele boutique een tafeltje bij de deur had staan voor Click&Collect. Een treurig straatbeeld. Prachtig, feestelijke etalages met gesloten winkeldeuren. Het begon ook nog te regenen. Goed voorbereid als ik was had ik maar liefst twee paraplu’s mee genomen.  De eerste opende helemaal niet. Kapot. De tweede wel, maar met een doorgebogen armpje. De wind die op kwam zetten trok zo nu en dan de paraplu binnenstebuiten. Ik klapte hem weer terug in de juiste vorm. Ondertussen lette ik natuurlijk goed op dat ik m’n beker met warme thee rechtop hield. De meiden zaten gewoon te wachten wanneer het mis zou gaan. Ik moest door de wind echter ook opletten dat mijn haar over mijn rechteroor bleef vallen. Ik had namelijk een onooglijke pleister op mijn oor geplakt. Op de een of andere manier had ik een pijnlijk drukpunt achter mijn oor. Precies waar het pootje van mijn bril mijn huid raakte. Best gevoelig. De pleister gaf een beetje verlichting. In mijn rechterhand droeg ik de paraplu met aandacht voor de  kortstondige wind. In mijn linkerhand droeg ik de beker bubble tea die ik recht moest houden bij elke slok. Somehow waren mijn armen gekruist geraakt. Goed voor de communicatie tussen mijn beiden hersenhelften zeg maar. Toen ik het laatste tapioca balletje door het rietje wilde opzuigen verslikte ik me door de snelheid waarmee dat balletje mijn keel in vloog. Ik proestte, ookal probeerde ik de thee binnensmonds te houden. Middelste dochter draaide zich om en op dát moment kwam er een windvlaag die mijn paraplu weer binnenstebuiten liet klappen. Mijn gepleisterde oor kwam ook in zicht door plukken haar die wild voor mijn gezicht bewogen. Ik droeg mijn handen nog steeds gekruist om beker en paraplu vast te houden. Middelste dochter had pijn in haar buik van het lachen! Alles ging mis. Nu moest ik zelf van alle ellende ook lachen. Het zag er niet uit. Net een cartoon. Een vrouw met verwaaid haar. Die stomme pleister. Een zwarte, nette jas met een waterval aan crèmekleurige vloeistof lekkend naar beneden. Stug doorlopend met die omgekeerde paraplu. Dochterlief filmde het met haar telefoon. Schaterlachend. Wat ik namelijk niet doorhad was dat het plots gestopt was met regenen. Ik was blij dat de beker eindelijk leeg was zodat ik het weg kon gooien. Opgevouwen paraplu in de andere hand. Relaxt wandelden we het laatste deel door een heel bekend, oud stukje Breda. Namelijk het buurtje rondom de Montessori basisschool waar alle drie de meiden een periode in hun jonge leventje op zaten. Ik heb daar wat jaren gefietst en gewandeld. Veel herinneringen kwamen bij de meiden boven bij het zien van het gebouw en het schoolplein. A trip along memory lane. 

Merry Little Xmas!

THE BRIGHT SIGHT OF LIFE

“Positive thinking is powerful thinking. If you want happiness, fulfillment, success and inner peace, start thinking you have the power to achieve those things. Focus on the bright side of life and expect positive results.” 

- Germany Kent

Afgelopen week was de laatste volle maan van dit jaar. Op dinsdag tegelijkertijd ook de kortste dag van het jaar, de winterzonnewende. De korte dinsdag was toevallig een dag met uitzonderlijk veel zonlicht. Knalblauwe hemel. Frisse, knisperende lucht. Heerlijk. Het had gevroren die nacht. Toen ik wakker werd waren de ramen van de zolder wit bevroren. Tijdens mijn ontbijt werd het langzaam licht en zag ik alle glinsterende rijp op het groen buiten. De ochtendzon begon fel te schijnen in de voorkamer. Zolang de Kerstboom in de achterkamer staat doe ik mijn online yogalessen aan de voorkant van het huis. Heerlijk dat ochtendzonlicht!  Na de kortste dag bewegen we langzaam weer naar het licht  - de dagen worden langer. Ik gun iedereen deze kortere dagen tijden van rust, bezinning en verbinding. Wat mag mee naar 2022? Waar wil je meer van? Waar geef jij je aandacht aan? Ben je er voor anderen en ook genoeg voor jezelf? Pak die rust en gebruik deze tijd om dingen te doen waar je hart van vol is. Het is er nu de tijd voor dus ga ik het er deze Kerstvakantie ook van nemen. Relaxte dingen ondernemen zoals mandala’s inkleuren, hardlopen met oudste dochter, spelletjes doen of een puzzel maken met ons gezin, boswandeling maken met een vriendin, online yogalessen en heerlijk jezelf verliezen in een goed boek. Ik heb een stapeltje nieuwe boeken klaarliggen voor de komende weken. Zonder te weten was ik net op tijd met struinen door m’n lokale boekenwinkel. Oudste twee dochters zijn vandaag in het besneeuwde Auschwitz vanuit Krakau. Jongste en ik maken op onze vrije - en heerlijk onbewolkte, koude - dag een wandeling vanuit huis. We lopen naar het bos waar de rijp midden op de dag nog steeds prachtig bevroren is. Thuis maken we warme chocomel met slagroom. Kerstkransjes erbij. Er staat een hoop te gebeuren zo aan het einde van het jaar, ookal zijn we gelimiteerd in ons doen en laten. Ik ga voor Kerstmis nog langs de slager, de chocolaterie en de visboer om onze bestellingen op te halen. Cadeautjes voor onder de boom had ik allemaal al in huis. Ik hoef lekker niet zelf te koken deze Kerst - dat doet manlief met onze dochters. Ik mag de ontbijt- en dinertafel mooi dekken wat ik heel graag doe. Ik heb de tijd genomen om de cadeautjes voor onder de boom prachtig in te pakken. Ik ben me er vooral van bewust dat dit het moment is om te reflecteren op het afgelopen jaar, je ontdoen van dingen die je niet mee wilt nemen. Mooie plannen te maken voor het nieuwe jaar. Afgelopen jaar heb ik ontslag genomen. Ik ben een nieuwe studie gestart die me nu al zoveel moois gebracht heeft. Ondanks allerlei maatregelen zijn wij afgelopen zomer als gezin toch een paar weken naar het warme Kroatië afgereisd met onze oude hippiebus. Mijn lief en ik zijn zelfs in de nazomer naar Ierland gevlogen om daar rond te reizen. Vrij uniek voor ons om saampjes te reizen. Wat staat ons dan te wachten in het nieuwe jaar? Vanaf januari start middelste dochter aan het onderzoek voor afronding van haar Masterprogramma. Onze jongste verwacht in het voorjaar haar diploma te halen. Ze is net klaar met inschrijven op universiteiten. Dat bracht veel spanning mee zoals een recommendation letter en tijdelijke cijferlijst vragen op school, veel documenten uploaden en zelf een motivation letter schrijven. Hopelijk wordt ze toegelaten op de school van haar keuze. Ikzelf verwacht aankomend jaar mijn propedeuse te behalen. Een nieuwe werkplek te vinden. Thuiskomen bij mezelf. Dat heeft ook effect op de mensen om me heen. En daardoor uiteindelijk een positief, hartverwarmend effect op de wereld om ons heen.  Focussen op wat wél kan, focus on the bright sight of life. Ik had onlangs geluk met mijn ingeplande kappersbezoek. Een absoluut relaxmoment. Mijn voetmassage daarentegen mocht helaas niet meer doorgaan. Focussen op wat wél kan dus en dat is ons geval een bioscoopavondje in Antwerpen bijvoorbeeld. Op Kerstavond. Een gezamenlijke wandeling in de natuur of over het strand en daarna iets warms drinken bij een foodtruck ligt in het verschiet. Maar vooral genieten van die nieuwe boekenstapel!

Decorating the Christmas tree

SUPERTOFFE STAGE
No one on earth could feel like this

I’m thrown and overblown with bliss

- Eurythmics

Eurythmics draait op m’n autoradio. Heel hard. Ik zit in m’n uppie achter het stuur. Ik rijd in het donker op de snelweg. Het is spitsuur. Einde van de werkdag. Het is heel druk op de snelweg. Ik zing lekker hard mee met de lyrics. There must be an angel playing with my heart. Ik draai hem nog een keer. En nog een keer. En nóg een keer. De songtekst geeft precies weer wat ik voel. It’s an orchestra of angels, and they’re playing with my heart. Ik ben heel erg blij en opgewonden. Ik rijd een file in. Er zijn maar liefst twee ongelukken gebeurd. Ik blèr lekker door in mijn eigen wereldje. Ik heb vandaag een hele dag stage gelopen in een ziekenhuis hier in Brabant. Op een afdeling ergotherapie. Tijdens een yogales vroeg mijn leraar afgelopen zomer een keer wat voor studie ik eigenlijk begonnen was. Ik vertelde er wat over en toen zei hij dat zijn goede vriend ergotherapeut is. Hij werkt in een ziekenhuis hier in de buurt en dat hij supertof werk doet daar. Zijn vriend is een typische surf dude en echt een goeie vent zei mijn yogaleraar. Ondanks dat de bewuste ergotherapeut ook op mijn yogaschool komt kende ik hem niet. Kort geleden belde ik de 'toffe surf dude' op een avond op. Op zijn profielfoto zag ik een man op het strand met een surfplank onder zijn arm. We hadden een klik aan de telefoon. Hij keek er naar uit dat ik een dag met hem mee zou lopen. Ik wist toen eigenlijk nog steeds niet precies wat hij deed met zijn patiënten. Hij ziet voornamelijk psychosomatische patiënten vertelde hij, maar dat klonk erg ver van mijn bed.  Ergotherapie is zo’n breed begrip, het kon wat mij betreft eigenlijk nog steeds van alles zijn. Wat ik wel van hem begrepen had was dat hij meditatie, mindfulness en ademhaling in zijn therapiesessies gebruikt. Geweldig! Afgelopen week was de dag dat ik hem zou vergezellen voor een snuffelstage. Hoe zouden we elkaar herkennen in het ziekenhuis? vroeg ik hem. ‘Jij herkent mij meteen, ik heb namelijk lang haar en vaak een knotje in.’ We herkenden elkaar inderdaad meteen. Ik genoot van zijn therapiesessies. Zo anders dan dat ik tot nu toe gezien heb tijdens mijn opleiding en andere snuffelstages. Hij zit écht achterover in zijn stoel. Hij luistert. Is nauwelijks aan het woord. De patiënten vertellen. Hij stuurt. Ze komen zelf tot de oplossing. Soms schreef hij wat op een whiteboard. Soms liet hij een YouTube filmpje zien. Ik was aanwezig in de ruimte. Op de achtergrond. Ik absorbeerde zijn ontspannen manier van doen. Soms deed ik mee met een korte meditatie. Hij vroeg steeds nadien wat ik van zijn cliënt vond en wat ik van het gesprek vond. Wij zaten helemaal op één lijn. Wat ik voelde bij een cliënt voelde hij ook. Eén keer zette hij meteen  de deur naar de tuin open, wat een bonk energie nam deze cliënt mee. We sparden over de opvolgende afspraak, wat ik zou doen en wat zijn ideeën waren. We spraken over onze gezamenlijke yogaleraar uit Texas waar we beiden les van hadden gevolgd. Ik merkte ook op dat hij die kennis van onze yogaleraar inzette. Het voelde zo bevrijdend dat je op deze manier ook mooie interventies kunt doen. Zonder de strakke schoolse modellen en schema’s. Zonder de technische gesprekken. Gewoon van mens tot mens. Interesse alsof je met een vriendin aan het praten bent. Na afloop bedankte ik hem voor zijn mooie rolmodel. Hij bood aan dat als ik in de toekomst een stageplek nodig zou hebben ik bij hem terecht kon. Hij complimenteerde mij; ik zou het wel redden met de vaardigheden die ik als mens reeds beheers. Tijdens de lunchwandeling kwamen we er achter dat we hemelsbreed een paar honderd meter bij elkaar vandaan wonen. We spraken af dat we elkaar eens zouden ontmoeten bij een kop thee op ons dorpse marktplein om over een opdracht of een casus van mij te praten. Dat gaan we doen. Met een tevreden gevoel over m’n stage, m’n studie en hopelijk m’n toekomstige beroep reed ik zingend naar huis.

So much fun and laughter at Pakjesavond!

ME-TIME
“Ah! There is nothing like staying at home, for real comfort.” 

- Jane Austen

Het is herfst. Het is koud buiten. Matige vorst. Er valt sommige dagen wat natte sneeuw. De ramen van de auto zijn in de vroege ochtend zo nu en dan bevroren. De natuur trekt zich steeds meer terug . En ik ook. Ik gedij goed bij momenten van stilte en inwaarts keren. Na mijn tweede examen ging ik de volgende ochtend meteen op mijn fiets voor wat me-time naar de yogaschool. De houdingen helpen me om langer stil te zitten en te zorgen voor meer ruimte in lichaam en geest. Ik heb best wat spanning ondervonden voor het mondelinge examen. Vlak van te voren, de afspraak was twee uur verzet, liep ik alleen maar rondjes door de huiskamer. Voor mezelf alle rijtjes en factoren opnoemend in allerlei modellen. Mijn introductie in mijn hoofd stampen en de eerste open vraag. Een paar minuten vooraf aan het mondeling deed ik wat ademhalingsoefeningen achter de computer. Ik zag dat ik rustig in mijn stoel zat achter de videocamera. De belichting was goed. We begonnen het examen bij daglicht en eindigden bij kunstlicht. De examinator stelde me op m’n gemak door wat persoonlijke vragen te stellen. Het gesprek dat ik leidde in de rol van ergotherapeut verliep soepel. Na een uur zei ze dat ik nog twee minuten had. Het uur was voorbij gevlogen. En ik had ruim een voldoende. Een paar dagen eerder kwamen al onze meiden en aanhang thuis om Pakjesavond te vieren. Ze kwamen in de middag zodat we met hele gezin een kerstboom konden uitzoeken op een boerderij ergens buiten Breda. Rubberlaarzen aan en door de modder liepen we tussen de groene naaldbomen. Schoonzoon uit de Caraïben ging voor het eerst in zijn leven een verse naaldboom uitzoeken. Hij had de boom om mogen hakken van de boer ware het niet dat we de mooiste kerstboom vonden tussen de klaargezette bomen. Thuis hebben de kinderen de grote boom gezamenlijk opgetuigd zoals onze traditie betaamt. Kerstmuziekje aan. Allemaal heel gezellig en feestelijk. Er was drukte, er was stress, er was zelfs gekibbel. Niet speciaal wat ik relaxt noem maar wel heel waardevol. Ik heb natuurlijk fotootjes geschoten. Ze gingen daarna aan de grote tafel een rumoerig spel doen met veel luid gelach. Er werd me een paar keer gevraagd mee te doen. Ik ging liever even rustig in m’n uppie de soep opzetten in de keuken. Lege kerstdozen opruimen. Kaarsjes aansteken. Voor iedereen wat lekkers inschenken en rustig wat hapjes in de keuken klaarzetten. Ik merk dat het steeds moeilijk wordt voor mij om in mijn hoofd rustig en ontspannen te blijven als we een huis vol bezoek hebben. De lockdown’s gaan hun tol eisen. Sociaal en menselijk zijn in een groep kost me steeds meer energie. Het wordt een ding. Na het diner haalde iedereen zijn zelfgeknutselde surprise tevoorschijn wat écht het hoogtepunt van de avond was. Verrukte gezichten. We bewonderden elkaars kunstwerken en probeerden te raden wie wie had getrokken. We namen de tijd om met aandacht naar elkaar’s gedichten te luisteren. We hebben tot tranen toe gelachen. Er kwam ook nog een gevulde zak van Sinterklaas voorbij. Het was een heerlijk ouderwets Sinterklaasavondje. Mooie herinneringen gemaakt. Oók dat is me-time. Juist als je liefde geeft en voelt bij anderen. De volgende ochtend weldadig gaan hardlopen in het koude bos. Mijn lief fietste mee omdat het zo heerlijk ontspannen in het bos is. Soms lijkt hardlopen op een actieve meditatie. Mijn voeten komen in een ritme neer op de bosgrond, ik kom ook in een ritme, net zoals mijn ademhaling, en automatisch gaan mijn gedachten verstillen. De vrije dag na mijn mondeling examen had ik me-time ingepland. Hoe deed ik dat ook alweer? Na mijn yogales fietste ik door naar het dorp. Ik haalde mijn pakketje met bestelde verzorgingsproducten op bij de boekwinkel. Ik verwende mezelf met een dik tijdschriftenpakket. Ik stapte bij de kapper naar binnen voor een afspraak voor volgende week. Thuis pakte ik mijn verzorgingscrèmetjes uit. Als verrassing was de doos gevuld met proefmonstertjes en miniverpakkingen. Heerlijk! Daarna belde ik de Thaise massagesalon voor een afspraak vlak voor Kerstmis. Ik kreeg ineens zo’n heerlijk verwend, relaxt gevoel. ‘Oja, dit is waar ik heel erg ontspannen van word’ zei ik tegen dochterlief die net haar tentamenweek afgerond had. Samen een dag vrij. Hier hadden wij naartoe geleefd. Filmpje opzetten. Thuispak aan. Chocolade kerstkransjes in de boom hangen en snoepen. Warme chocomel met nog een restantje marsepein van de Sint. Haar vriendje kwam en bleef eten. Ook dat is, net als een opgewonden Pakjesavond of heel druk de kerstboom optuigen, me-time. Dat is je kern. Je essentie. Liefde.  

My sister and I with our families last week at a Christmas market

EXAMENSTRESS
Me: Hey God. God: Hello….. Me: I’m falling apart. Can you put me back together? God: I would rather not. Me: Why? God: Because you aren’t a puzzle. Me: What about all of the pieces of my life that are falling down onto the ground? God: Let them stay there for a while. They fell off for a reason. Take some time and decide if you need any of those pieces back. Me: You don’t understand! I’m breaking down! God: No – you don’t understand. You are breaking through. What you are feeling are just growing pains. You are shedding the things and the people in your life that are holding you back. You aren’t falling apart. You are falling into place. Relax. Take some deep breaths and allow those things you don’t need anymore to fall off of you. Quit holding onto the pieces that don’t fit you anymore. Let them fall off. Let them go. Me: Once I start doing that, what will be left of me? God: Only the very best pieces of you. Me: I’m scared of changing. God: I keep telling you – YOU AREN’T CHANGING!! YOU ARE BECOMING! Me: Becoming who? God: Becoming who I created you to be! A person of light and love and charity and hope and courage and joy and mercy and grace and compassion. I made you for more than the shallow pieces you have decided to adorn yourself with that you cling to with such greed and fear. Let those things fall off of you. I love you! Don’t change! … Become! Become! Become who I made you to be. I’m going to keep telling you this until you remember it. Me: There goes another piece. God: Yep. Let it be. Me: So … I’m not broken? God: Of course not! – but you are breaking like the dawn. It’s a new day. Become!!!

- John Roedel

Ik lig op mijn buik relaxt op mijn yogamat in de achterkamer. Mijn handen voor mij, net als mijn voorhoofd, op de grond. Ik lig naast de warme radiator. Onze oude poes ligt op mijn billen tevreden te spinnen. Ik ben alleen thuis. De stem van mijn yogajuf klinkt door de iPad en zegt zalvende, rustgevende wijsheden. Buiten valt natte sneeuw in de achtertuin. Ik probeer te aarden. Mijn zenuwen tot bedaren te brengen. Na deze les heb ik nog een uurtje om mijn samenvatting door te nemen voordat ik naar het station fiets om een examen te doen. In een zogenaamd examencentrum. Ik zal er later achterkomen dat dit een grote, witte steriele zaal is achter heel hoge ramen. In de stationshal. Reizigers lopen met tassen op hun rug en mondkapjes op voorbij. Iedereen kan naar binnen kijken in de felverlichte surrealistische ruimte. Een halve cirkel vol kleine afgebakende witte bureautjes. Elk plekje heeft een computer en een grote ronde spiegel erboven hangen. Een dame zit op een ronde witgeverfde verhoging in het midden. Zij houdt via de spiegels in de gaten of er niemand spiekbriefjes gebruikt of afkijkt. Dit is de eerste keer dat ik op deze manier examen doe. Sowieso voor de eerste keer in mijn leven digitaal. Ik moest bijna een half uur op het station in een rij wachten voordat ik eindelijk de steriele examenruimte binnen mocht. Er hing een A4tje op de ruit dat er geen toilet aanwezig is. Gelieve op het treinstation van de toiletten gebruik te maken. Ik verliet dus de rij en ging naar het toilet die overigens buiten gebruik was. Ik kroop maar brutaal onder het draaihekje door.  Na dat half uur wachten voor het raam kon ik ondertussen bijna opnieuw een bezoek brengen aan het toilet. Deze keer bleef ik maar geduldig in de rij staan. Eenmaal aan de beurt moest ik al mijn spullen in een witte kluis leggen inclusief mijn handtas, mobiel en eventueel horloge. Na mijn handtekening en controle van legitimatie kon ik eindelijk mijn examen - van een uur - maken. Ik dacht dat ik wellicht afgeleid zou zijn door zoveel vreemde mensen die in en uit liepen en om mij heen op witte stoelen zaten. Gelukkig was dat niet zo. Ik had zo’n twee weken studeren besteed aan dit eerste examen. Samenvatten van de colleges, samenvattingen uit de boeken, procesmodellen uit mijn hoofd leren. Afkortingen en definities. Écht stampen. Niets toepassen. De spanning liep geleidelijk op. Voor mij was het namelijk ook een persoonlijke test of alle gelezen theorie wel echt bleef hangen. Kan ik zoveel nieuwe informatie nog opslaan? Tenslotte heb ik de universiteit al meer dan dertig jaar geleden achter mij gelaten. Drie decennia! De spanning liep ook nog eens op vanwege alle corona besmettingen dicht om mij heen. Ik wilde dit examen wel graag door laten gaan. Zorgen dat ik niet in quarantaine kwam te zitten. Dus had ik de laatste anderhalve week geen klassikale yogalessen meer gevolgd. Aanvaarding. Mijn lessen voor de veiligheid weer thuis online op mijn iPad. Dat bracht ook wel weer memories terug. Kinderen zaten in de ochtend weer tijdens mijn yogales aan de eettafel te ontbijten of vulden hun lunchtrommel voor school. Mijn lief werkt inmiddels ook weer thuis en moest voor werk telefoongesprekken tijdens mijn yogalesje voeren. De katten genoten wederom volop van mijn kalmte tijdens de lessen. Steeds op mijn yogamat aanwezig. Deze keer zat de oude kat op mijn billen, vorige week lag ze te spinnen op mijn buik tijdens savasana. Het zijn op allerlei manieren roerige tijden waar we ons met z'n allen in bevinden. Ik geloof sterker dan ooit in de kracht en ondersteuning die yoga in deze onzekere tijd kan bieden. Steeds meer wetenschappelijk onderzoek toont ook aan dat yoga een fijne remedie is tegen stress en spanning. Mijn yogaschool is normaliter een plek waar je even gewoon kunt zijn. Ik met mijn geheel eigen verhaal en geschiedenis. Thuis vind ik die verstilling ook, op het kleed naast de tuindeuren. Mijn schriftelijk examen heb ik die dag overigens gelukkig gehaald. Volgende week heb ik mijn eerste mondeling. Digitaal. Thuis. 

Married couple where I worked for a few years...

MIJN HART
Wat ik onbegrijpe­lijk vind is dat mensen met dementie worden opgesloten.

- Teun Toebes

‘Wat leuk dat je voor het mooiste vak van de wereld gekozen hebt!’ kreeg ik als enthousiast antwoord toen ik deze ergotherapeute per mail om een snuffelstage vroeg. Afgelopen week liep ik op een regenachtige ochtend twee afspraken met haar mee. We ontmoeten elkaar buiten op de natte stoep. Ik viel meteen in een warm bad vol complimenten. Zij had de dag ervoor toevallig een lieve oud-cliënte van mij ontmoet. Deze ergotherapeute heeft zich gespecialiseerd in de ouderenzorg. Precies zoals ik dat zou willen. Ze werkt niet bij een zorginstelling, zoals de vorige ergotherapeute waar ik stage liep, maar bij een zelfstandige praktijk hier in de stad. Ook zij komt bij cliënten thuis die vaak al een traject ingegaan zijn met een geriater in het ziekenhuis. Ze hebben iemand als haar ingeschakeld om hun dagelijks handelen thuis zo makkelijk mogelijk te maken. En het liefst zo zelfstandig mogelijk. Bij de eerste afspraak brandde er vroeg in de ochtend wel licht in de huiskamer, maar er werd niet op de deurbel gereageerd. Na een tijdje belde de ergo de dochter van de cliënte die er gelukkig best snel aankwam. Moederlief was boven, ze hoorde de bel wel maar ze kon zich niet zo snel aankleden en de trap afhollen om te de deur te openen. Juist nu ze druk voelde lukte het helemaal niet. En de trap afhollen was helemaal onmogelijk. We kwamen dan ook met een missie - om eens een rollator uit te proberen. De oude, chique dame ging steeds wankeler lopen. Een rollator was voor haar ego een heel hoge drempel om aan te schaffen. Binnen een stukje oefenen, buiten een wat langer stuk. Wat haar de das om deed was door even zónder rollator te lopen…. Ze miste meteen de steun en zekerheid. Dochterlief zou haar deze week nog meenemen om een mooi exemplaar uit te zoeken. Eentje die ook qua kleur bij haar mooie winterjas zou passen. Een nieuwe afspraak was zo gemaakt om haar ochtendroutine eens door te nemen - mogelijk valt daar nog het een en ander te vergemakkelijken voor haar. Door de vertraging kwamen we maar net op tijd bij de volgende cliënte. Deze mevrouw woont in een aanleunappartementje. Ze eet tussen de middag warm bij het bijbehorende verzorgingstehuis. De geriater had haar ergotherapie aangeraden. Ze vergat haar lunch wel eens. De ergo nam een assessment af en de resultaten bevestigden het vermoeden. Ze toonde geen initiatief meer. Ik leer tijdens mijn studie diverse soorten modellen en assessments om in te zetten in de ergotherapie. Hoe leuk om te zien hoe dat in de praktijk werkt. Het resultaat werd met de cliënte en haar dochter besproken. Er werden plannen gemaakt en een nieuw afspraak in de agenda gezet. Dit is precies het beeld dat ik heb van een ergotherapeut in de ouderenzorg, of nog specifieker in de dementiezorg. Inderdaad het leukste vak van de wereld! Zo werd ik ook zo blij van het symposium dat ik mocht bijwonen vorige week over de nieuwe sociale benadering van dementie. Helaas was de hoogleraar verhinderd, maar Teun Toebes was er wél. Teun had een plastic bos bloemen mee genomen naar het toneel waarop hij zijn verhaal deed. Een plastic bos, omdat de bossen bloemen op een gesloten afdeling ook van plastic zijn. Voor de veiligheid. Teun deelt keuken, badkamer en wc niet met medestudenten maar met mensen met dementie. Een gedeelde huiskamer met een schallende TV als enige teken van leven. Hij is de enige die de code van de voordeur heeft. ’Het is onbegrijpelijk dat we in de laatste fase van ons leven worden opgesloten. Dat niemand meer vraagt wat jij eigenlijk wil.’ Eén op de drie vrouwen krijgt dementie. Hij vertelt tijdens het symposium wat hij leert van zijn huisgenoten, hoe het is om te leven in een verpleeghuis en vooral hoe het beter moet. Het is een hartenkreet waarmee hij de zorgwereld en onze kijk op dementie wil veranderen. Te beginnen met ons woordgebruik. Je spreekt niet over een ‘dementerende’ maar over een persoon met dementie. ’Ik ben er gaan wonen omdat ik me zorgen maak over hoe we in Nederland omgaan met mensen met dementie. Ik ontdekte dat mensen met dementie geen stem meer krijgen. Aan het eind van hun leven wordt hun alle zelfbeschikkingsrecht en vrijheid ontnomen – de kern van ons mens-zijn’ aldus Teun. Hij vertelde ook dat er geen WiFi  op de kamers van de bewoners is terwijl veel van hen wel met een iPad contact met de familie onderhouden. Er is geen gelijkwaardigheid. Zo is er een toilet voor de bezoekers en zorgverleners. En een apart toilet voor de bewoners. Waarom? Dat hebben we thuis toch ook niet? Het was een heel verhelderend en eerlijk beeld van een leuke, zeer bewogen student en spreker, Teun. Hier in de ouderenzorg ligt ook míjn hart. Eens kijken wat voor vorm ik daaraan kan geven. 

Queen Máxima in Breda!

MÁXIMA

“Never did the world make a queen of a girl who hides in houses and dreams without traveling.” 

- Roman Payne

‘De dokter is bij koningin Máxima, je mag je even aankleden en ook gaan kijken als je wilt’ zegt de aardige assistente. Ik lig al een kwartier in mijn onderkleding en alleen een BH aan op een bedje te wachten op de arts. De assistente was hem al eerder gaan zoeken in de gangen van het Amphia ziekenhuis. De arts was kennelijk gevlogen. Ze had hem gebeld. Hij zou er zo aankomen beloofde hij, hij wilde even wachten op de koningin. ‘Is koningin Máxima hier dan in het ziekenhuis?’ was mijn stomverbaasde reactie. Ze was er inderdaad om de nieuwe locatie te openen. De koningin zou zo door de gang lopen waar ik vlakbij lag. Als ik toch op de arts moet wachten kan ik net zo goed zelf even gaan kijken. Tenslotte had ik onze vorstin nog nooit in levende lijve gezien. Dus liep ik gauw naar de gang die al aardig vol stroomde met ziekenhuispersoneel in witte jasjes. Ik voegde me er gezellig tussen. Het voelde alsof we op Sinterklaas stonden te wachten. Opgewondenheid. Iedereen had een telefoontje in de aanslag om het moment vast te leggen. Ik ook. Berichtjes werden uitgewisseld waar ze precies in het gebouw liep. Er kwamen ineens overal beveiligers vandaan en toen kwam ze door de klapdeuren. Gejuich. Applaus. Ze zwaaide heel hartelijk naar ons. Ze toonde belangstelling voor alle mensen die bij het Amphia betrokken zijn: medisch personeel en vooral de patiënten. Ze nam uitgebreid de tijd voor ieders verhaal. Ook de verpleegkundigen die een selfie durfden te vragen werden niet teleurgesteld. Haar werkbezoek was in plaats van de officiële opening die deze dag gepland stond. Corona zette daar voor de tweede keer een streep door. Ook door het afscheidsfeestje in het oude te slopen gebouw trouwens. Ons ziekenhuis bestond tot voor kort uit twee locaties waarvan één vlakbij ons huis. Dat is ook de locatie waar onze jongste geboren is. Bijna zeventien jaar geleden. Een verrassende bevalling die onverwachts snel én natuurlijk verliep. De eerste twee meiden waren met een kiezersnee geboren. Om acht uur keken we nog samen op de bank journaal op TV. We hadden een zuurkoolmaaltijd gegeten, keuken opgeruimd.  Twee kindjes lagen lekker op bed en ineens werd ons derde kindje nog dezelfde avond helemaal gezond geboren. Zónder kiezersnee! Mijn gynaecoloog was er niet eens bij. Hij stond de volgende dag op het antwoordapparaat dat hij helemaal flabbergasted was en dit in zijn lange carrière nog nooit meegemaakt had. Deze locatie, met voor ons dus een bijzondere herinnering, is onlangs gesloten. En wordt gesloopt. Er was de laatste jaren een heel nieuw modern deel aan de andere locatie aangebouwd. Superdeluxe (veel eenpersoonskamers), prachtig ruim en nieuw. Van een koninklijk bliksembezoek was deze middag helemaal geen sprake. De koningin bleef bijna twee uur lang in het Amphia. Ze werd welkom geheten door onze burgemeester Paul Depla. Opvallend was dat ze voor iedereen uitgebreid de tijd nam, ze had geen haast. En al even opvallend was wat haar verschijning in het ziekenhuis losmaakte: overal personeel en patiënten die haar toeriepen. De aardige assistente was inmiddels naast mij komt staan - onder het mom van mij zoeken - genoten we samen van een glimp van onze majesteit. Daarna liepen we snel binnendoor terug. Ik nam weer plaats op het bed alsof er niks gebeurd was. Bovenkleding uit. De dokter vroeg of ik een handje van Máxima geschud had. Helaas. Hij trouwens ook niet. Het onderzoekje was zo klaar. In de tussentijd stroomden de fotootjes binnen van het koninklijk bezoek op het mobieltje van de assistente. Samen keken we ernaar. Het was een raar en onverhoeds moment maar toch ook heel leuk. Ik had het niet missen willen. Nu onze charmante koningin zo vlakbij voorbij was gelopen. 

Studying

EEN KOUD HUIS
“Ice is most welcome in a cold drink on a hot day. But in the heart of winter, you want a warm hot mug with your favorite soothing brew to keep the chill away. When you don’t have anything warm at hand, even a memory can be a small substitute. Remember a searing look of intimate eyes. Receive the inner fire.”

- Vera Nazarian

Wat is er fijner dan ons knusse warme huis? Verwarming aan. Een thermoskan met thee naast me. Mijn studieboeken opengeslagen voor me op de grote eettafel. Drie slapende poesjes om me heen. Radio zacht aan op de achtergrond. In de tuin verkleuren de blaadjes naar rood en bruin. Zo studeer ik sinds de herfst. Halverwege de middag komt jongste dochter uit school en zij schuift aan de andere kant van de tafel aan. Iets lekkers te snoepen erbij. Soms nemen we beiden een warme pitjeskruik op schoot voor het comfort. Warmte is zo lekker ontspannend. Heel even werd dit plaatje ruw verstoord. Ik schrok me een rotje op een woensdagavond, eind oktober. Onze energieleverancier ging onverwachts per 1 november failliet. Voor Welkom Energie was duidelijk dat aankomende winter de leveringszekerheid niet meer kon worden gegarandeerd. ‘Wat als we geen gas meer geleverd krijgen?’ ging er paniekerig door mijn hoofd. Stel je voor! Een koud huis. Ouderwets met elkaar rond de brandende openhaard? Extra trui aan? Een kop hete thee om je koude handen op te warmen? Er is nu zoveel te doen over de gasvoorraad en de explosief gestegen gasprijzen. Onze kleine leverancier was het eerste slachtoffer dat ten onder ging aan de hoge prijzen voor gas en elektriciteit. Alle circa negentigduizend klanten werden overgenomen door Eneco. Er was echter vóór het faillissement al bekokstoofd dat deze energiereus alle klanten over zou nemen. Ik wist niet meteen wat ik moest voelen. Opgelucht omdat we 'gewoon' energie geleverd bleven krijgen? Of ontzet omdat we door zo’n groot commercieel bedrijf opgeslokt zijn? Ik had destijds juist voor een klein toegankelijk bedrijfje van ondernemer Jaap Bakker gekozen omdat er zo weinig mensen werkten. Makkelijk met terugbellen zodat je zonder eeuwig doorverbinden en lange wachttijden dezelfde persoon weer aan de telefoon kreeg. Dat werkte echt zo. Een contract van drie jaar met comfortabel lage prijzen voor gas en elektriciteit. Nu ineens moest ik me zorgen gaan maken over dit onverwachtse nieuws en ons verplichte transfer naar een groot log energiebedrijf. Eneco beloofde zijn best te doen om de tariefstijging te beperken. Onze nieuwe prijzen behoren momenteel echter tot de allerduurste in de markt. Onze gasprijs is zelfs verdriedubbeld. Bijna geen andere leverancier is duurder. Onze maandprijs is van 172 euro naar 334 euro gegaan, een verdubbeling! Een geluk is dat wij ondanks de verdubbeling de rekening gewoon kunnen betalen en de thermosstaat niet laag hoeven te zetten. Niet verplicht met z’n allen rondom het vuurtje onze voeten opwarmen. Ik hoor helaas ook andere verhalen…toch die extra trui aan. Per 1 december zijn we vrij om over te stappen. Veel zullen we daar hoogstwaarschijnlijk niet mee opschieten, de tarieven zijn overal hoog. Het is nu even zoals het is. In de politiek worden grote vraagtekens bij de gang van zaken gezet, met name omdat Eneco de bestaande contracten niet heeft gerespecteerd. En omdat de tijdslijn rond het faillissement niet kosjer is. De winter, met een hogere vraag naar energie, moet nog beginnen. Omdat er wereldwijd sprake is van schaarste en stijgende prijzen, wordt er voorlopig geen prijsdaling voorzien. De overheid komt met een heel kleine prijscompensatie. Dat zou zo’n vierhonderd euro op de jaarrekening moeten schelen. Dat is fijn voor de huishoudens die maandelijks écht moeten sappelen om de hoge energienota te betalen. Het is zo’n rare wereld op dit moment.

Lunch with my client - March 2019

SYMPOSIUM DEMENTIE

Those with dementia are still people and they still have stories and they still have character and they're all individuals and they're all unique. And they just need to be interacted with on a human level.

- Carey Mulligan

We gluren door het voorraam en zien een actieve tachtiger druk in de achtertuin met bloempotten in de weer. Het is een prachtige, zonnige herfstdag en deze cliënte werkt lekker ontspannen in haar grote tuin. Door haar bezigheden hoort ze de deurbel niet. Uiteindelijk heeft ze ons in de gaten en worden we hartelijk binnen gelaten. Ik loop vandaag mee met een ergotherapeute. Zij werkt met ouderen die de diagnose dementie hebben gekregen en nog thuis wonen, én ook met dementerende mensen in een verzorgingstehuis. Mijn postHBO studie is tot nu toe superinspirerend. Ik ben er wel achter dat ergotherapie een heel breed vakgebied is. Waar wil ik me in specialiseren? Het meest logische zou zijn in de ouderenzorg omdat ik daar vandaan kom. Om voor mezelf te toetsen of ik me thuisvoel in dit gebied van de ergotherapie heb ik zelf een stage van een halve dag geregeld. Vandaag snuffel ik dus aan Sabine’s werkdag als ergotherapeute. We bezoeken twee thuiswonende senioren van boven de tachtig die steeds meer moeite krijgen met hun dagelijks handelen. De eerste mevrouw die we bezoeken staat midden in het leven, maar vergeet wel af en toe het recept van maaltijden die ze al decennia lang kookt. Pompoenensoep bijvoorbeeld. Vooral recepten die nog relatief nieuw zijn voor haar, vergeet ze. Ze raakt ook dingen kwijt waarvoor ze dan haar kleindochter te pas en te onpas belt. Best onhandig. De andere mevrouw die elke dag zo’n vijf kilometer wandelt en haar eigen tuin bijhoudt heeft momenten dat ze ineens vergeet hoe de elektrische kookplaat werkt of de wasmachine. Beiden dames hebben onderzoeken bij de geriater lopen. Dit soort mensen zag ik dagelijks in mijn oude baan. Beginnend dementerenden die zelfstandig thuis wonen. In Nederland krijgen meer dan 600.000 mensen zorg aan huis, gemiddeld vijf uur per week. Er wordt dus heel veel zorg verleend. In de afgelopen jaren hoor je steeds vaker dat mensen eigen regie moeten voeren over hun leven en dus ook over hun zorg en ondersteuning. De overheid stimuleert ouderen zo lang mogelijk thuis te blijven wonen. Zij wíllen vaak niet eens naar een verzorgingstehuis vanwege alle slechte verhalen die de ronde doen. Over het eten, de benauwend kleine appartementjes en vooral over de angstgevende gesloten afdeling voor dementerenden. Helaas leidt dat langer thuiswonen soms tot het idee dat alle zorg geleverd moet worden op het moment dat erom gevraagd wordt. De druk op de thuiszorg is enorm. In kranten, op de radio en in talkshows op TV wordt vooral belicht wat er allemaal mis is in de zorg. 

Ik had zelf heel goede ervaringen met mijn cliënten. Altijd zo dankbaar voor je aandacht en geleverde zorg, hun familie trouwens ook. Hun waardering werkte motiverend. Op dit moment is er een nieuwe sociale benadering om met demente mensen om te gaan. Door de mens te blijven zien en niet de ziekte. Mensen met dementie geven aan dat hun omgeving anders op hen reageert ná de diagnose. Voor hen betekent de ziekte opnieuw invulling geven aan sociale rollen, zoals partner of ouder. Wanneer iemand zich niet serieus genomen voelt, kan dit leiden tot verlies van zelfvertrouwen. Dit heeft vervolgens weer effect op de contacten en de activiteiten die iemand onderneemt. Net zoals ieder mens willen mensen met dementie niets liever dan hun gewone leven voortzetten samen met hun dierbaren. Zij willen niet bezig gehouden worden, maar willen betekenisvolle dingen blijven doen. Welke activiteiten kan iemand nog doen, en hoe geeft iemand zinvol betekenis aan zijn of haar leven? In plaats van buiten de leefwereld naar oplossingen te zoeken - zoals dagopvang - bestaat de nieuwe benadering juist uit het zoeken naar zingeving binnen hun eigen leefwereld. Ondanks de beperkingen van de ziekte. Hierdoor groeit het zelfvertrouwen en het gevoel er bij te horen. Zó belangrijk! Contact maken van mens tot mens. Een deel van mijn werk vulde ik eigenlijk precies zo in. Wat mijn cliënten vroeger het allerliefst deden dát probeerde ik zo lang mogelijk samen te blijven doen. Goede herinneringen heb ik aan regelmatig samen tomatensoep eten bij een café in België, een wandelrondje om een meer maken (gewoon met de rolstoel), jongste zusje van mijn cliënte opzoeken in de buurt van Arnhem, samen naar de bioscoop, regelmatig winkelen én een gebakje eten in het centrum, een zoektocht naar webbing fauteuils bij kringloopwinkels of uitgebreid lunchen bij hotels. Weinig was mij te gek. Kleine moeite groot plezier. Hier in Breda is er net een nieuw project opgestart met de nieuwe sociale benadering. Via Sabine ben ik deze maand uitgenodigd voor een symposium. Van hoogleraar aan de VU, Anne-Mei The, de initiatiefnemer van dit project. Ik kijk er naar uit. 

Trick or Treat - 2001 and 2002

SAMHAIN

“I'm so glad I live in a world where there are Octobers.” 

― L. M. Montgomery

Onze voortuin is versierd met een grote knaloranje pompoen, twee zelfgemaakte spookjes hangen in de kromme boom over de oprit, twee brandende vuurkorven, flikkerend licht achter de ramen en er klinken enge spookachtige geluiden door een geluidsboxje in het donker. Het is het derde jaar dat we in ons straatje Trick or Treat organiseren. Sommige buren pakken het nog veel serieuzer aan met een rookmachine, immense spinnenwebben, een graf en skeletten. Net zoals wij in The States zagen; de tuin als een miniversie van een spookhuis. Het is echt een hype aan het worden. Wij vierden onze allereerste Trick or Treat in het jaar 2000. Inmiddels meer dan twintig jaar geleden! Met onze oudste van twee jaar en een baby’tje van een paar maanden liepen we in de vroege avond met vrienden langs de deuren van een versierde wijk in onze stad Worcester. Ons dochtertje was schattig als een ‘ladybug’ verkleed. Grote oranje emmer in de vorm van een pompoen in haar hand om het snoep te verzamelen. In de jaren erna vierden we Halloween trouwens ook in Spanje en nog later vierden we Día de los Muertos op een serieuze manier in Mexico. Geen Trick or Treat optocht maar oranje versierde altaren en begraafplaatsen vol muziek. Met het gezin van mijn zus hebben we de laatste jaren een (te) spannende spooktocht in een eng bos in Flevoland gedaan. De naam Halloween is afgeleid van Hallow-e'en oftewel All Hallows Eve, Allerheiligenavond dus. In de Keltische kalender begon het jaar op 1 november, dus 31 oktober was Oudejaarsavond. De oogst was dan binnen, het zaaigoed voor het volgende jaar lag klaar en dus was er even tijd voor een vrije dag. Het Keltische Nieuwjaar of Samhain. Samhain was ook nog om een andere reden zeer bijzonder. De Kelten geloofden - net zoals de Mexicanen - dat op Allerheiligen de geesten van alle gestorvenen van het afgelopen jaar terugkwamen. De geesten die uit dode mensen op zouden rijzen werden aangetrokken door voedsel voor hen neer te leggen voor de deuren. Om echter de boze geesten die probeerden een levend lichaam in bezit te nemen af te weren droegen de Kelten maskers. Toen de Romeinen Groot-Brittannië binnenvielen, vermengden ze de Keltische traditie met hun eigen tradities, die ook de viering van de oogst het eren van de doden betroffen. In Mexico vond ook zo’n vermenging van tradities plaats vanwege de verovering door de katholieke Spanjaarden. Onze oudste meiden hebben dus in hun peuter- en kleuterjaren in Massachusetts en Alabama verkleed Trick or Treat langs de deuren gelopen waarbij ze thuis kwamen met een emmer vol giftig snoep. Het fenomeen Trick or Treat is in Amerika zeer waarschijnlijk ontstaan door Schotten en Ieren die hun Samhain vermengden met Halloween. Op hun oorspronkelijke Allerzielen gingen in lompen gehulde christenen in de dorpen rond en bedelden om zielencake (brood met krenten). Voor elk brood beloofden ze een gebed te zeggen voor de dode verwanten van de schenker. Op die manier versnelden ze zijn bevrijding uit de tijdelijke straffen van het vagevuur en bespoedigden zodoende zijn opname in de hemel. Trick or treat langs de deuren vindt wellicht daar zijn oorsprong. Alhoewel dat feest pas écht zijn opgang maakte toen de uitgeholde pompoen - dat op een gezicht lijkt - opdook. Onze oudste meiden hebben prachtige kinderfoto’s in hun fotoalbums tussen reusachtige, uitgekerfde pompoenen. Prachtig herfstlicht. Op hooiwagens met hun kleuterklasje op een daytrip of zelf een pompoen uithollend met een geverfd gezichtje. We gingen eind oktober vaak naar dorpse Halloween parades, Halloweenfeestjes van mijn Mom’s club, in het Children’s museum,  op school en zelfs in een enge snoepfabriek. En de niet te missen Trick or Treat tochtjes met hun vriendjes. Onvergetelijk. Nu doen we graag mee met een twintigtal kleintjes uit onze buurt die langs onze versierde deur komen om snoep te vragen. Ookal geloven we in Nederland niet in terugkerende geesten of het dankbaar vieren van goed gelukte oogsten.

Happy couple!

TROUWDAG

So, it’s not gonna be easy. It's going to be really hard; we're gonna have to work at this everyday, but I want to do that because I want you. I want all of you, forever, everyday. You and me…everyday.

- Nicolas Sparks

Het is helemaal donker in 013 Poppodium. Gesloten deuren. We staan er verward naar te kijken. Wat nu? We zijn afgereisd naar Tilburg om daar een concert bij te wonen. Althans dat dacht ik. Ik word onzeker. ’Heb je de datum wel goed?’ vraagt mijn lief bezorgd. Zo’n vergissing heb ik wel vaker gemaakt. Ik kreeg echter de dag ervoor nog een mail over de corona check. Daar staan we dan, mooi aangekleed en helemaal klaar voor een avondje live muziek. We kijken onder het licht van een lantaarnpaal eens goed naar de uitgeprinte tickets. Er staat Schouwburg Tilburg en helemaal geen 013… Dus lopen we een kilometer verderop naar de schouwburg. Het is druk buiten. Een goed teken. We sluiten aan. Corona check. Als we boven bijna de zaal binnen stappen wil een dame onze tickets scannen. Oeps, we staan bij het verkeerde concert! We moeten wederom naar buiten. Niet te ver lopen gelukkig. Drie keer is scheepsrecht. We mogen naar binnen. Gelukkig. Zo’n twee jaar geleden was Jett Rebel te gast bij DWDD. Hij speelde en zong daar live heel spontaan covers aan tafel bij Matthijs. Afgebladderde nagellak op zijn nagels. Blinkende sieraden. Lippenstift. Indrukwekkend goede muzikant. Covers spelen was het thema van zijn nieuwe theatertour destijds. ‘Solo’ heette het. Bezoekers mochten een liedje aanvragen via een envelopje en hij speelde het op het podium. Ik kocht twee tickets voor het optreden in Tilburg. Het optreden zou zijn in maart 2020… Anderhalf jaar geleden. Hij heeft de titel ondertussen gewijzigd naar ’The Please Don’t Cancel This Tour’. Stilgestaan heeft Jett niet, want afgelopen augustus verscheen zijn nieuwste album. Hij is een muzikale alleskunner. Het toeval wilde dat zijn uiteindelijke optreden precies op onze trouwdag viel. Ik werd door mijn lief verrast met zesentwintig geurende rozen. Die avond dus tóch een concert ondanks dat ik me niet verdiept had in de locatie. Er verscheen een vrolijke Jett op het podium die het publiek alleen al aan het lachen kreeg door het vele op en neer lopen tijdens het praten. “Maar Jelte, jouw shows zijn sowieso al lachwekkend” grapte Jelte zijn vrienden na toen hij het publiek uitlegde dat hij meer humor in zijn shows wil. Zo makkelijk als hij het publiek aan het lachen kreeg, kreeg hij ons ook stil. Jett Rebel achter zijn gitaar of piano, zijn songs kenden nog nooit zóveel gevoel. Duidelijk was dat Jett met gitaarspel alleen al een avondvullend programma had kunnen verzorgen - net als achter de piano trouwens - maar na zo’n lange tijd van gebrek aan live muziek was het fijn dat Jett álles kan. De avond kende muziek in allerlei smaken variërend van uitdagende rock tot kleine singer-songwrite liedjes, maar ook funk. Het publiek zat op stoelen maar iedereen ging regelmatig staan om te dansen. Hoeveel optredens er inmiddels al opzitten voor hem, het was duidelijk dat er voor Jett geen standaard routinewerk bij komt kijken. Hij schreef een lied over zijn depressies ‘Just in Case You’re Ever Down Again’. Nog steeds ging hij helemaal op in het nummer en het performen ervan. Zó mooi. Het was doodstil in de zaal en daarna klapte iedereen zijn handen bijna stuk. Om hem een hart onder de riem te steken. Hij is ondanks zijn depressies en zelfmoordneigingen sinds vijf jaar helemaal clean. Cold turkey. Hij leek sowieso de hele avond niet alleen zijn handen en stem te gebruiken, maar ook elke cel in zijn lichaam. Een druk mannetje in zijn hoofd en in z’n doen en laten. Hij wilde per se dat wij een leuke avond hadden, dat zei hij meerdere malen. Hij genoot er zélf sowieso enorm van. Dat spatte er vanaf dus wij genoten ook. Hij liet ons meezingen, dansen en staande ovaties geven. De avond werd fenomenaal afgesloten met ‘Lay Down’ - een cover uit de jaren ’70 van Melanie Safka. Hoe fijn om onze trouwdag weer zo te kunnen vieren.

Master diploma for our oldest!

ZIEK

I know that in life there will be sickness, devastation, disappointments, heartache - it's a given. What's not a given is the way you choose to get through it all. If you look hard enough, you can always find the bright side. 

- Rashida Jones

Het zijn bijzondere tijden. Er beweegt nu heel veel in de wereld. In het universum. Door corona lijken mensen te gaan reflecteren en overdenken. Er lijkt iets aan het veranderen te zijn in ieder’s leven. Ik zie op dit moment zoveel persoonlijke ontwikkelingen gebeuren om me heen. Grote dingen en kleine dingen. De krant staat bol van veranderingen. Vaak narigheid. Mijn yogajuf benoemt het ook regelmatig. Er verschuift energie. Als de wereld om je heen een chaos wordt probeer dan stil te blijven staan. Probeer die stevige rots te zijn. ‘Keep holding the light.’ is haar boodschap. Je bepaalt tenslotte zelf hoe je met veranderingen omgaat. Het is herfst, en dat staat voor loslaten. Zoals de beukenboom voor onze deur haar bladeren en beukenootjes nu laat vallen. Naar binnen keren, reflecteren en overdenken. Ons lichaam, ons denken en ons gevoel doorlopen de lente, zomer, herfst en winter. We zijn hier onlosmakelijk mee verbonden. We zijn veel beter in balans wanneer we de veranderingen van de natuur bewust ondergaan. Daarom loop ik zo graag twee keer per week hard in het bos. In alle seizoenen. Ik sta veel beter stil bij waar het om draait. Wanneer ik meer in lijn met de seizoenen leef kan ik in deze onrustige wereld meer in harmonie en balans ervaren. Dat vind ik fijn. Dicht om mij heen zie ik mensen overspannen van hun werk raken. Onvrede. Relatieperikelen. Veel pubers en jong volwassenen zitten psychisch niet lekker in hun vel. Mensen om me heen worden ziek. Ongelukkig. Energie in beweging. Oók in ons gezin. Onze schoonzoon werd onlangs heel erg ziek. Hij moest met spoed in het ziekenhuis opgenomen worden. Heel hoge koorts. Rillingen. Spugen. Bacterie infectie. Infuus. Heel veel zorgen. Gezond zijn is het allerbelangrijkste dat er is. Dat voel je pas écht als ziek-zijn een dagelijks thema wordt. Bijna een week later mocht schoonzoon naar huis. Natuurlijk ging ik na zijn ontslag uit het ziekenhuis naar Rotterdam om onze dochter te helpen voor hem te zorgen. Zij moest werken. Ze had tijdens zijn opname gelukkig wat middagen verlof gekregen om aan zijn ziekenhuisbed te zitten. Ze moest nu ook wel weer aan de slag. Zijn moeder - zij woont in Latijns-Amerika en was toevallig in Parijs - kwam een paar dagen logeren. Om haar zoon te steunen gedurende de diagnose die heel moeilijk te stellen was door de artsen. De diagnose liet lang op zich wachten. Heel zorgelijk. Zij moest ook weer terug. Het was vreemd om elkaar op deze manier - heel laat in de avond op de Spoedeisende Hulp - te ontmoeten voor de allereerste keer. Ik zag haar met de rug naar ons toe zitten in de wachtkamer van het ziekenhuis. Coronaregels. Afstand. Mondkapjes. Bezorgdheid om haar zoon. Van een ontmoeting hadden we allebei een heel andere, veel vrolijkere voorstelling gemaakt. Helaas. Ze zei me dat ze zo blij is dat hij hier, in het voor haar verre Nederland, familie heeft. ‘Als hij een vriendinnetje krijgt hoeft dat niet automatisch te betekenen dat hij haar familie er ook bij krijgt’ liet ze me lief weten. De diploma uitreiking van oudste dochter vond ook nog midden in al dit tumult plaats. Uiteraard niet zo uitbundig als vooraf gepland, omdat haar vriend in het ziekenhuis ligt. Ze was wel bij de ceremoniële uitreiking in de schouwburg aanwezig, wij als trotse ouders ook. Echter geen feestelijk etentje ter afsluiting. Wel wat fotootjes. Weer terug naar het ziekenhuis. Na zijn ziekenhuisontslag kwam ik een dag bij hen thuis zorgen. Zijn eigen veilige plekje. Lekker thuis. Aandacht. Er zijn voor hem. Een pan verse groentesoep gemaakt, een bordje mooi vers gesneden fruit voor hem gesneden en een gezonde avondmaaltijd gekookt voor de twee jong-volwassenen die we met z’n drietjes nuttigden.  Ik had huiswerk voor tussendoor meegenomen. In de middag heb ik nog een rondje in het herfstzonnetje met onze schoonzoon gemaakt. Lekker in het wereldse Rotterdam. Hij knapt zienderogen op. 

Garage doors

HUISSCHILDER

‘Wie ééns zonder noodzaak opgeeft waar volhouden geboden is, zal nooit iets tot een goed einde brengen.’

- Mencius

Ik heb best een zware anderhalve week achter de rug. Natuurlijk niks vergeleken met de huidige energiecrisis, WhatsApp dat urenlang uitvalt, de kloof in de thuiszorg of Spaanse lavastromen. Ik had gewoon twee mannen buiten aan het werk die telkens onaangekondigd binnen kwamen. Ik voelde me ook nog eens verantwoordelijk om twee keer per dag verse koffie voor ze te zetten. De buitenschilder belde ons laatst onverwachts. We hadden negen maanden geleden een offerte van hem ontvangen. En voor akkoord ondertekend terug gestuurd. We hadden maandenlang geduld. Hij kwam op een avond langs om afspraken te maken. We waren eindelijk de volgende op zijn lange klantenlijst. Hij heeft de laatste jaren het schilderwerk aan de buitenkant van ons huis bijgehouden. De deuren, dakkap en boeiborden zijn al een tiental jaren zwart gekleurd.  De tien jaar daarvoor hadden we diepblauw dat eigenlijk ook vaak zwart leek. Afhankelijk van het weer. De laatste tijd zag ik steeds vaker bij vooroorlogse huizen een mooie, warme grijze kleur op de deuren. Een paar maanden terug zag ik het ook bij een huis in onze straat. Ik was erheen gelopen en was onder de indruk van de grijze teint met een warme mosgroene ondertoon. Ik vroeg de buurvrouw hoe ze het vond als wij dezelfde kleur zouden kiezen. Ze zag het als een groot compliment. Ik kreeg meteen het RAL kleurnummer mee van haar. De afgelopen anderhalve week zijn twee schilders alles aan het schuren, schoonmaken, gronden en als laatste dan die lichte kleur hoogglans lak erop. Je ziet alles opfleuren! Toen de garagedeuren klaar waren was ik zo tevreden! Alles lijkt zoveel lichter. Zelfs het licht dat via het geverfde hout in het huis reflecteert. Dát maakt dat ik het volgehouden heb. Ongemakken waar ik tegenaan liep waren onder andere dat ze onze toilet gebruikten. Gelukkig lieten ze de bril omhoog staan zodat ik precies wist wanneer ze weer een bezoekje gebracht hadden. Ik had voor hun makkelijke toegang in huis de achterdeur open staan. De voordeur kon niet open blijven staan vanwege de twee kleine poezen die niet aan de voorkant de straat op mogen. Dus liepen ze voor elk toiletbezoek door de keuken, door de achterkamer en via de voorkamer naar de hal. Ik zat in de achterkamer aan tafel te studeren. Het was zo’n rare gewaarwording om uit je boeken op te kijken om een vreemde man ongevraagd door je huis te zien lopen. Te pas en te onpas. Ook als ik privé zat te videobellen. Of filmpjes bestudeerde voor mijn opleiding. Of als ik met de jongste en haar vriendje in de keuken ontspannen stond te praten. Zonder boe of bah liepen ze langs ons heen… We keken elkaar dan aan en haalden onze schouders op. Wat een inbreuk op onze privacy. De woensdagochtend dat ik hardloop deed ik na thuiskomst wel de achterdeur op slot. Stel je voor dat ze boven komen rondzwalken terwijl ik de douche uitkom of wanneer ik me omkleed! Ze liepen namelijk ook boven in huis, zonder melding te maken. Om de rolluiken omhoog of omlaag te doen en ramen te openen. Ik zat bij mijn vriendin te klagen en zij herkende het gevoel. Ik kreeg van haar een tip om in de ochtend een thermoskan koffie klaar te zetten op een dienblad, twee mokken, lepeltjes en een bus jodekoeken erbij. Zo hoefde ik tweemaal daags geen tijd meer te besteden aan koffie brengen en het verplichte praatje pot erbij. Onze drie arme katten zijn helemaal van de leg geweest ervan. De vreemde mannen rondom ons huis. Flarden van hun stemmen door de open ramen. Hun aanwezigheid door het hele huis. Ze hebben er flink stress van gehad. Ze slopen met grote ogen en lage ruggen door het huis. Ik zag ze verstopt in de gekste hoeken van het huis. Een andere irritatie van mij was dat ze hun verfvoorraad en kwasten in de garage hadden gezet vanwege de regen. Daarom moesten ónze fietsen buiten blijven staan. In diezelfde regen. Nu ze mooi werk hebben afgeleverd ben ik de ellende bijna vergeten. Ze hielden rekening in hun planning met de regen - zelfs van welke kant de regen kwam.  Moeiteloos pasten ze mijn voorzichtig geopperde kritiek aan. Op de laatste dag hadden ze de ramen van de garage open gezet. Deze staan nooit open en toen zag ik iets wat mij zo blij maakte. De originele eerste laag verf die op de binnenkant van die kozijnen zat was precies dezelfde kleur als wat wij er nu op hebben laten brengen. Na bijna negentig jaar is de cirkel rond!  

Invite a student in your home...

WONINGNOOD

'Every student has something to offer, and every student deserves a nurturing learning environment.' 

- Ilhan Omar

Heb je nog een kamer over? Of misschien wel twee? Dan kun je tientallen nieuwe internationale studenten in Breda helpen. De nood is hoog. Het krantenartikel trok mijn aandacht. Ik heb iets met internationale studenten. Ik houd van ze. Dat komt natuurlijk door onze eigen dochters die in het buitenland op school hebben gezeten. Ook gestudeerd hebben. Of zouden studeren als corona geen roet in het eten had gegooid. Ook de vrienden van onze oudste dochters zijn buitenlandse studenten. Of hebben nu hun eerste baan in het buitenland. En zelfs veel van de kinderen van mijn vriendinnen zijn internationale studenten. Je zou kunnen zeggen dat het een wereldje is waarin ik vertoef. Ik heb veel respect voor ze. Nieuwe taal, nieuwe gewoonten en nieuwe mensen terwijl je zelf nog zo jong bent. Zij hebben nog geen netwerk. Stel je voor dat één van onze eigen drie meiden in het buitenland geen woonruimte had kunnen vinden en daardoor moest stoppen met haar studie, en zelfs terugkeren? Ik voelde me geroepen om op het artikel in de krant te reageren. Tenslotte staan er hier twee slaapkamers zo goed als leeg in huis. Mijn lief stond er ook helemaal achter. Wij wilden een student helpen die nu uit nood in een hotel, op een camping of zelfs anti-kraak woont. Deze arme studenten hebben ook nog eens vaak een vaccinatiebewijs dat niet herkend wordt in Nederland.  Daardoor kunnen ze ook niet makkelijk deelnemen aan sociale activiteiten; dan dreigt uitsluiting en eenzaamheid. Ik belde naar het telefoonnummer en daarop volgde een telefoontje op maandag. Dinsdag zou ik meer informatie te horen krijgen. Maandagavond bespraken we dit spannende onderwerp tijden het avondeten met jongste dochter. Ze schoot het plan meteen af. Het was een belachelijk idee. Haar zusters waren helemaal voor, maar ja…zij wonen ook niet meer thuis. Er volgde een goed gesprek met jongste kind over haar ervaringen met het alleen thuis wonen. Ook wij deelden onze ervaringen met het thuiswonen van nog maar één kind. Mijn lief gaf aan dat hij haar eigenlijk te weinig ziet. Hij mist haar nu al. Ookal woont ze nog niet eens op een studentenkamertje. Haar zus komt sinds dit studiejaar in Maastricht minder vaak thuis. De tijd haalt hem in. 

De jongste zit ’s avonds vaak boven op haar kamer. Op zondag werkt ze de hele dag en avond, en eet ze sowieso niet mee. Haar reden dat we haar zo sporadisch zien was dat ze beneden geen Netflix kan kijken of leren met muziek op de achtergrond. Ze had namelijk geen oordopjes! Daar speelde haar vader handig op in. ‘Dan gaan we direct noise cancelling headphones halen.’ Zo gezegd zo gedaan. Ons kind kreeg van die hippe earplugs voor in haar oren en wij zullen meer tijd met haar doorbrengen. Deal. Met die draadloze oordopjes kan ze op haar laptop naar series kijken. Ongestoord huiswerk maken. Gezellig beneden bij ons in de huiskamer. De volgende ochtend belde de dame van de studentenhuisvesting terug. De internationale student zou tot eind november bij ons in huis moeten blijven. Dat is twee volle maanden. Ook in de weekends. En de student eet dagelijks mee. Dat vinden mijn lief en ik superleuk en inspirerend, maar onze dochter helemáál niet. De reden dat we het verblijf tòch maar afgeketst hebben is dat dochterlief binnenkort al de eerste schoolonderzoeken heeft. Ze moet knallen dit examenjaar. En dat gaat minder goed als ze zich irriteert aan de aanwezigheid van een buitenlandse student. In de badkamer. Op het toilet. Aan onze eettafel. Naast haar slaapkamer. Nu ze blij is met haar oordopjes en daardoor meer haar gezicht beneden laat zien (en dat doet ze écht) zijn wij ook heel happy. Het gesprek heeft ons dus zéker wat opgeleverd. Wij hebben eigenlijk nu onze eigen student in huis. Meer interactie met ons laatst thuiswonende kind. Meer verhalen. Daar heeft de onbekende, kamerloze student helaas helemaal niks aan, dat blijft bij mij wel een beetje knagen, maar wij als ouders zijn op dit moment even in de wolken met ons eigen studentje. 

My loving support

ERGOTHERAPEUT
 “Every beginner possesses a great potential to be an expert in his or her chosen field.” 

- Lailah Gifty Akita

In een mail wordt gevraagd om vooral niet met het openbaar vervoer te komen. Iets eerder dan ik gepland had rijd ik op maandagochtend met onze elektrische auto naar het Science Park in Utrecht dat vroeger de Uithof genoemd werd. Door de nieuwe naamgeving raak ik op de snelweg een beetje in de war. Heet de Uithof kennelijk tegenwoordig Science Park? Ik neem toch maar de afslag en herken het oude hoge gebouw van faculteit Diergeneeskunde. Ik zit goed. Helaas is de straat waar ik moet zijn afgesloten vanwege werk aan de weg. Gelukkig was ik brutaal genoeg toch een stukje door te rijden zodat ik precies voor de deur kan parkeren. Wat een geluksvogel. Ik ben net op tijd. Volgende keer ietsje eerder vertrekken. De lessen waren erg inspirerend en op een manier gegeven zoals onze middelste dochter ook haar colleges krijgt. Vooraf studiemateriaal doorlezen. In groepjes met medestudenten de vraagstelling uitwerken en klassikaal presenteren op posters. Problem based learning. Nieuw voor mij. Zo hadden onze kinderen mij ook al gewaarschuwd dat ik waarschijnlijk de oudste zou zijn. Klopt. Zelfs ouder dan de docent. En ook dat de meeste studenten tegenwoordig met een computer werken in plaats van een multomap, een pen en ringbandpapier zoals ik. Ik heb geen typediploma zoals onze moderne, jonge studerende dochters. Laat mij maar lekker schrijven. Het was in meerdere opzichten een inspirerende studiedag. Een ergotherapeut werkt natuurlijk met zieke patiënten maar werkt ook in zóveel verschillende rollen. Een ergotherapeut is een expert op het gebied van menselijk handelen. In de politiek. Bij woningbouwcorporaties als adviseur voor nieuwbouw. In zorginstellingen. Met vluchtelingen. Bij de gemeente bij toekenning van Wmo toeslag, maar ook bij aanleg van wegen en openbaar vervoer netwerk. Ze werken frequent met kinderen, ouderen en reïntegrerende werknemers. Ergotherapeuten zijn vaak bemiddelaar en moeten heel goed kunnen communiceren, samenwerken en zich empatisch opstellen. En een leven lang blijven leren. Ik had geen idee! Het beeld dat ik voor me heb is dat ik me wil specialiseren in thuiswonende Alzheimer patiënten en dementerenden. Dementie therapeut dus. Ik laat het allemaal over me heen komen. Laat mijn oogkleppen vooral thuis en laat me het komende studiejaar verrassen. Wellicht wil ik me na een jaar in iets heel anders specialiseren. Who knows? Op de terugweg pak ik diverse beginnende files mee op weg naar Breda. Ik vind het niet eens erg. Ik laat de dag nog eens de revue passeren. Mijn medestudenten waar ik mee gewerkt heb, waar ik mee geluncht heb buiten in het zonnetje op een stoeprand, de docente die onlangs haar Master gehaald had en natuurlijk de inspirerende lesstof. Thuis drink ik snel wat voordat ik weer naar het station rijd om middelste dochter op het station af te zetten. Niet veel later kook ik een maaltje voor ons drietjes. Ik ben niet eens uitgeput. Ik ben bevlogen en heb zéker op een bepaalde manier ook energie opgedaan. Er wordt een app groep opgezet voor de studenten van dit studiejaar. Nu ik een beetje weet wat er van me verwacht wordt wanneer ik thuis hoofdstukken moet lezen is het relaxter. De modules worden afgesloten met schriftelijke en mondelinge examens. Ik maak opdrachten die ingeleverd moeten worden voor je portfolio of klassikaal besproken worden. Toch word ik thuis in de dagen erna nóg een keer verrast. Voor een nieuwe module blijken de boeken online te zijn. Geen dik boek op tafel waar je overheen gebogen zit. Nee, een gedownload boek op het scherm van onze computer. Ik sputter wat tegen, te modern voor mij.… Ik kan het boek bij een copyshop laten uitprinten, maar jongste dochter heeft al een praktische oplossing. ‘Lees het online boek gewoon op onze iPad mam, dan kun je het gewoon ouderwets voor je op tafel leggen.’ 

Fantastic adventurous coastline in Ireland!

AAN DE STUDIE

“Never regard study as a duty but as an enviable opportunity to learn to know the liberating influence of beauty in the realm of the spirit for your own personal joy and to the profit of the community to which your later works belong.”

- Albert Einstein

Ik rommel een beetje aan deze week. Lekker lanterfanten. Ik begin de week met wassen te draaien van onze Ierse roadtrip. Ik doe de wekelijkse boodschappen en koop een bos bloemen voor in huis. Ik ruim het huis op wat door twee dochters bewoond is geweest waardoor er best wel wat aan huishouden is blijven liggen. Ze hebben vooral veel aan sister bonding gedaan. Hun zusje uit Maastricht kwam ook nog thuis dus ze hebben lekker eten thuis laten bezorgen. Samen koffietjes gedronken op een terras. Films gekeken op de bank. En dat is natuurlijk prima. Ik besteed relatief veel tijd aan het maken van ons fotoalbum. Daar haal ik zoveel voldoening uit. De vloerenlegger komt op een middag een paar uur langs om alsnog de vloer mooi af te werken. Na zoveel maanden ontevredenheid ben ik daar natuurlijk hartstikke blij mee. Hij vervangt wat lelijk afgewerkte plankjes van PVC. Hij kit alle randen langs de muren waardoor we gelukkig geen plinten hoeven te leggen zoals de winkelmedewerker ons wijs maakte. Ik volg mijn yogalessen die weer hartstikke fijn zijn, loop een rondje van vijf kilometer hard en breng weer eens een bezoek aan de bieb. Eigenlijk vertoon ik uitstelgedrag. Ik zou deze week aan mijn huiswerk moeten gaan. Ik heb ondertussen al veel boeken over de post ontvangen voor mijn nieuwe studie ergotherapie. Ik heb de studieboeken steeds niet uit durven pakken. Wel had ik zelf al een multomap gekocht en ringbandpapier. Een etui gevuld met pennen en potlood, gekleurde stiften en markers. En zelf een mooie ongebruikte boekentas gebietst bij één van de dochters. Maar waarom laat ik werk dat ik wil doen links liggen? Waarom voel ik me slecht over het feit dat ik niks aan het doen ben? Tijdens onze week in Ierland ontving ik mails met informatie over de lessen. Over de post kreeg ik een zelftest die ik moet doen op de maandagochtend dat ik naar Utrecht ga. Het wordt allemaal heel echt. De lessen zijn (gelukkig) niet online. Ik stel uit omdat ik juist beter gemotiveerd ben wanneer er een beetje druk achter een taak schuilt. Dit is ook gevaarlijk, omdat het ervoor kan zorgen dat je gehaast werk afmaakt en je daarom sneller fouten kan maken. Uiteindelijk zet ik me halverwege de week ertoe online in te checken op de site van mijn opleiding. Ik zie de vakken die ik moet volgen, de examenstof en de doelen die bereikt moeten worden. Ik zie ook twee stageblokken aan het eind. Alle docenten staan erbij genoemd. Ook het huiswerk dat ik moet voorbereiden voor mijn eerste lesdag staat ergens te vinden. Op donderdag na mijn yogales heb ik eindelijk de moed bij elkaar geraapt om mijn boeken open te slaan op de hoofdstukken die ik allemaal moet lezen. Als ik na vier uur studeren denk klaar te zijn, bedenk ik me pas het andere vak te checken op voorbereidend huiswerk. Wat een tegenvaller. Wéér heel veel hoofdstukken die ik vooraf moet lezen en samenvatten. Opdrachten maken. Ik ga eerst in de tuin werken. Mijn hoofd moet even leeg. Ik ga de beukennootjes in de voortuin vegen. Ik maai het gras. Ik strooi kalk over het grasveld en zet de sproeier aan. Afleiding. Ontspanning. Ik heb dertig jaar niet zo intensief gestudeerd naast wat modules die ik zo nu en dan in de avond moest doen voor mijn werk. Morgen ga ik verder met de laatste loodjes. Een to-do lijst gaat ervoor zorgen dat ik een duidelijk overzicht hebt over wat voor taken nog moeten worden gedaan. Daarnaast is het fijn door het maken van een takenlijstje gemakkelijk dingen af te strepen wanneer je ze hebt gedaan, dat zorgt voor mij voor voldaanheid en tevredenheid. Ik weet zeker dat ik maandag goed ingelezen zal zijn en mentaal klaar ben om alle lesstof in me op te nemen. Al is het maar om het goede voorbeeld te tonen voor onze jongste die in haar examenjaar alle zeilen bij moet zetten met schoolonderzoeken, schoolexamens, centraal schriftelijk eindexamen én daarnaast nog de helft van haar literatuurboeken moet lezen. Samen gaan we ze een poepie laten ruiken.