vrijdag 28 november 2014

Verleidelijke jurkjes

Dankbaarheid is essentieel… niet alleen als dingen gaan zoals je wilt, maar altijd.
- Satish Kumar

Verleidelijke jurkjes, doorzichtige bloesjes, een klein topje of een bloes met pailletten. Het is allemaal niet echt aan mij besteed. Dit weekend hebben we een End of Year Party met mijn expat vrouwen groep. Voor de gelegenheid komen onze mannen ook mee. Er is een privé ruimte gehuurd in een hip restaurant. Ik heb Kerstversiering gekocht en er komen ook veel kaarsen te staan. Er is een openhaard en een buitenterras waar we kunnen dansen onder het maanlicht. Ook is er een DJ ingehuurd en we hebben zelf een lijst samengesteld met goede dansmuziek. Een mix van klassieke Kerst-hits zoals Wham!, Boney M en Band Aid. Maar ook hippe én gouwe ouwe muziek. En natuurlijk salsa. De laatste dagen voor het feest komt de kledingstijl prompt aan bod. Sommige vrouwen – voornamelijk de Latijns-Amerikaanse - pakken flink uit met lange beeldige avondjurken. Vele zullen zwarte glanzende cocktailjurkjes dragen en de Europese vrouwen kunnen maar niet beslissen. Hoge hakken en zwarte jurkjes, of toch gewoon dichter bij jezelf blijven? Voor mij persoonlijk betekent dat een meer nonchalante stijl. Ik denk aan mijn blauwe cowboylaarzen en mijn blauwe jurkje erboven. Briljanten, strass, glitter of fonkelende steentjes kunnen er eventueel nog wat meer feestelijks van maken. De moeders op onze school dragen elke dag van de week hoge hakken. Ik stel me voor dat de Latijns-Amerikaanse expats hun puntige hoge pumps uit de kast zullen trekken voor het feest. Een Duitse kennis heeft al haar jurken voor me gefotografeerd en vraagt mijn advies. Mijn Zweedse vriendin kan niet kiezen tussen haar jurkje van Desigual of een LBD. (little black dress). Mijn nieuw gearriveerde Nederlandse vriendin heeft wel haar jurk uitgekozen, maar zullen de hakjes erbij niet te ouwelijk staan? Ik vind een hoge hak bij mij al snel te tuttig staan. Mijn keus is gemaakt. Het worden mijn stoere cowboylaarzen. Lekker anders. Een statement. Daarna komt alweer de volgende vraag op de proppen: netkousen of blote benen? Na lang tobben en geen beslissing durven nemen hebben we elkaar foto’s geapp’t zodat we elkaar konden helpen bij onze ‘kerstproof’ keuze. Tevreden met onze jurk- en schoenenkeuze kwamen onze mannen nog even aan bod. De Latino’s gaan in pak zonder stropdas en met open jasje. De Nederlandse mannen gaan echter lekker in hun spijkerbroek met een leuk overhemd erop. Hè, hè! Nu dit eenmaal besloten is gaan we plezier hebben. En veel dansen.

Ik zeg altijd dat ik een vriend hier in México heb. Als we hem op straat zien roepen de meiden ook altijd meteen “Daar is je vriend, mam!”. Ik spreek hem soms dagelijks en soms ook een tijdje niet. Ik weet trouwens niet eens hoe hij heet. Mijn vriend in een rolstoel. Hij bedelt elke dag op hetzelfde kruispunt. En als hij mijn auto ziet komt hij al lachend aanrollen. Hij krijgt altijd wat van me. Vaak maken we een praatje over zijn kinderen, het weer of over het leven dat zo duur is voor hem. Mark heeft ook een zwak voor een man die niet zo ver van ons huis bedelt. Hij draagt een rood metalen blikje om zijn nek. Daar doen we ons geld in als we hem zien. Hij heeft namelijk geen armen. En dat geeft altijd stof tot nadenken. Hoe moet dat als hij jeuk heeft? Als hij moet plassen, of zich wilt aankleden? Deze twee bedelende mannen hebben iets gemeen. Ze stralen allebei en zijn erg dankbaar. Ik heb geen van beiden ooit met een droevig of verveelde blik gezien. Nu hebben we er een nieuw vriendje bij. Hij is nog jong schat ik in. Dat is moeilijk aan zijn gezicht te zien, maar zijn lichaam oogt als een twintiger. Hij staat bijna elke dag vlakbij Inden’s school te bedelen. De arme jongen heeft een ongeluk gehad. Zijn gezicht is verbrand en zijn handen zijn stompjes. Ik kijk hem altijd recht in zijn ogen aan als hij bij mijn autoraam staat. Laatst had ik geen muntjes meer. Ik beloofde hem dat hij morgen weer wat zou krijgen. Na twee minuten stond hij wéér voor mijn raam. Hij vroeg om mijn fles water die tussen de stoelen in stond. Natuurlijk, geen probleem. Ik vond het wel mooi dat hij nu kennelijk zoveel zelfvertrouwen heeft gekregen dat hij om die waterfles dúrft te vragen. Laatst liep ik met Mark in het historisch centrum van Puebla en voor ons plukte een man van onze leeftijd een leeg plastic bordje uit de vuilnisbak. Er lag niks meer op, maar de arme man likte toch het bordje af. Mark en ik kregen allebei een stomp in ons maag. Het was een vies gezicht maar de intens verdrietige aanblik van deze situatie raakte ons nog meer. We keken elkaar aan en draaiden ons om. Om hem geld te geven voor het kopen van iets eetbaars. Hij was echter opgegaan in de menigte. Zoals vele bedelaars en hongerige mensen hier in Puebla.

vrijdag 21 november 2014

Voordeur wagenwijd open

Je moet het lichaam verwennen, anders heeft je ziel geen zin om erin te wonen.
- Winston Churchill

Prrt… Prrt…. Meer geluid maakt mijn Jeep niet als ik wil starten. Het is iets over half zeven in de ochtend. De zon komt net op. Alle drie de meiden zitten in mijn auto en we moeten opschieten. Ze moeten om de beurt op school afgezet worden. Ik zie in een flits de tuinman van de buren in het schemerlicht voorbij lopen. De tuinman weet zeker dat mijn accu vies is en daarom geen contact maakt. Ik haal water, zeep en papieren doekjes van binnen. Ik laat de voordeur nog even open staan. De tuinman gebruikt zeker een kwartier van mijn kostbare tijd om de accu schoon te maken. Het was nutteloos. Ik wil de accu van een andere auto gebruiken om de mijne op te laden. In alle huizen om ons heen is het nog donker. De buren zijn zo vroeg nog niet op. Toch klop ik aan en krijg ik een autosleutel van de buurvrouw - in pyjama gekleed en verscholen achter de voordeur. De tuinman rijdt haar auto naast de mijne. In één poging start mijn motor. We racen naar school. Onderweg besef ik dat mijn voordeur nog wagenwijd openstaat met de huissleutels er nog in. Crisis! Ik had de poort naar onze wijk in alle haast ook al open laten staan. En het noodlot wil dat ik dezelfde vroege ochtend óók nog te horen kreeg dat er een inbraak was in het huis van een bevriende kennis… Ik zet mijn motor niet meer uit als ik de andere twee afzet. Thuis krijg ik een reprimande van de tuinman, die ook in de beveiliging blijkt te werken. Ik had beter mijn huis moet afsluiten. Hij had op ons huis gepast. Net als ons stoere poesje die heldhaftig in de deuropening zat om niemand toe te laten. Als ik een uur later naar yoga wil rijden: geen energie. De tuinman staat nu een auto te wassen en weer is hij bereid me uit de brand te helpen. Als ik eenmaal op yoga ben probeer ik alle stress te vergeten en vooral niet verder vooruit te denken hoe deze dag moet verlopen. Zonder auto. Zonder Mark. Mark is in Nederland. Na de yoga les start de auto meteen. Er zit nu echter geen snelheid meer in. Mijn Jeep rijdt als een slak! Ik kom Walter tegen op de kruising en hij stapt snel in. Mijn reddende engel. Alweer. Hij sluist me naar een zaakje waar tientallen accu’s opgestapeld liggen tegen de muur. De monteur test mijn accu. Ik heb nog 30% energie. Ik heb geen zin in gezeur en onzekerheid of mijn auto wel of niet start. Ik koop een nieuwe accu. Walter helpt me met de keuze en binnen een kwartier rijd ik weg met een heel krachtige, nieuwe accu. Mét garantie!

Met tranen in mijn ogen lees ik de berichten in de online krant. De intocht van Sinterklaas is wreed verstoord door rellen in Gouda. Negentig demonstranten zijn opgepakt. Diep triest. Een intocht in Groningen afgelast uit angst. Waar halen volwassenen de moed vandaan om dit kinderfeest te verstoren? Tegen de tijd dat ik het filmpje zie waar een huilend jongetje in een rolstoel wordt weg gereden van een opstootje tijdens de intocht, rollen de tranen al over mijn wangen. Hoe ver kun je gaan? Vanuit México lijkt deze ophef zo zinloos. Al eeuwen vieren we dit Hollandse winterse kinderfeest. Al eeuwen zetten kinderen hun schoentjes in de hoop om er iets lekkers in terug te vinden. Alhoewel de eerste meisjes die hun schoen buiten de deur zetten, huwbare meisjes waren die er een muntstuk in terug vonden zodat ze niet als prostituee hun bruidsschat bij elkaar hoefden te verdienen. Wij hebben thuis ook een gepassioneerd schoenzetster. Maren wordt bijna tien jaar. Een leeftijd waarop in Nederland normaal gesproken niet meer blindelings geloofd wordt. In México neemt niemand echter haar rotsvaste vertrouwen weg dat de Sint misschien helemaal niet de heiligman is die ze denkt dat hij is. Wij thuis nemen die illusie al helemaal niet weg. Het is genieten om met haar elke middag uit school even het Sinterklaasjournaal te kijken. Haar twijfel serieus te bespreken of die dakpan nou voor het filmpje scheef gelegd is of dat het écht zo lag. We delen haar verbazing als Piet kennelijk dezelfde plastic zakjes gebruikt als mama in de keuken heeft liggen. We genieten als we haar met zorg aan haar zeer creatieve verlanglijstje vol met kleur en geplakte vormpjes zien werken. Deze weken zijn we thuis helemaal in de ban van het Hollandse Sinterklaasfeest. We gaan zelfs naar de hoofdstad om het feest van de Sint mee te maken die kort México aan doet. Met een glimlach om ons mond kijken we naar ons fantasievolle kind met rotsvast geloof. De verstorende beelden van de intocht van Sinterklaas in Nederland houden we lekker weg bij haar. De Pietendiscussie ook. Haar feilloze geloof laten we nog lekker even onschuldig. Onaangetast.

vrijdag 14 november 2014

Ego zonder ritme

It is a tale. Told by an idiot, full of sound and fury. Signifying nothing.
- William Shakespeare

Bovenstaand citaat uit Macbeth, de tragedie van Shakespeare, spreekt me aan. Naar mijn idee zegt het iets over mensen die een groot ego hebben. Mensen die teveel in hun rol opgaan en niet dicht bij zichzelf staan. Ze ontlenen hun ‘status’ aan hun rol. Hun rol als belangrijk persoon. Heel vaak is die rol een beroep. Ik heb er lang geleden flink wat gesprekken aan gewijd met mijn goede vriendin. Onze eerste kindjes, die vlak na elkaar geboren zijn, gingen allebei voor het eerst naar de lagere school. Ieder in een andere woonplaats. Kort na de start van het nieuwe schooljaar volgde er een informatieavond voor de ouders. Ik zal die avond nooit vergeten. Alle ouders zaten op de kleine kleuterstoeltjes in een ronde kring in het klaslokaaltje. De juf zat er ook tussen. Zij stelde voor om onszelf aan de groep te introduceren. Tenslotte was bijna iedereen nieuw op school. Tot mijn allergrootste verbazing stelde iedereen zich voor met zijn beroep! Wij kwamen als gezin destijds net uit The States terug verhuisd naar Nederland. Ik had helemaal geen beroep. In de minuten voordat ik aan de beurt was repeteerde ik in mijn hoofd wat ik zou zeggen. Ik zei uiteindelijk alleen mijn naam en dat ik moeder van Anthe was. Voor mij was daarmee de kous af. Mijn vriendin echter, was erg gefrustreerd geraakt van zo’n voorstelrondje. Op haar school hadden de ouders zich óók voorgesteld met hun beroep. Zij was bewust thuisblijfmoeder en voelde zich op dat moment minder dan alle aanwezige ouders mét een beroep. Hetzelfde proces vindt trouwens ook plaats op feestjes of borrels. Ik vind het bespottelijk dat je als ouders van een kleuterklas jezelf voorstelt met je beroep. Wat doet je beroep er in godsnaam toe op zo’n avond? Wat doet je beroep er überhaupt toe? Ik heb me nooit een seconde minder gevoeld dan mensen met een betaald beroep. Ik vond het destijds wel een ontgoocheling dat in Nederland je aanzien en respect voor een groot deel door je beroep wordt bepaald. In de kringen waarin ik me begaf in The States was beroep helemáál geen issue. Op dit moment lees ik een boek van filosoof Eckart Tolle “A new earth” . Volgens Tolle identificeert de mens van nu zich met wat hij helemaal niet is - namelijk zijn ego. Denk aan uiterlijke zaken zoals werk, auto, spullen, relaties of zelfs een ziekte. De moderne mens is afhankelijk van zaken buiten zichzelf. Het ‘willen hebben’ wordt een obsessie. De angst om niemand te zijn beheerst het ego. Als meer mensen hun eigen ego zouden herkennen en kiezen voor bewustzijn zal volgens Tolle een verandering naar een nieuwe aarde ontstaan. Dat bewustzijn betekent simpelweg dat je aanwezig bent in het hier en nu. Wees aanwezig in het moment zelf. Zonder te worden meegesleept door denkbeelden van het ego. Het leven op onze planeet verandert, omdat het verbonden is met ons bewustzijn. “Alles is met elkaar verbonden” predikt ook mijn yoga juf wekelijks tijdens de les.

In México kan ik elke dag wel een klaagzang houden. Over het gedrag in het verkeer, het niet nakomen van afspraken, de corruptie, de werkwijze van school, geen telefoonlijn, de slechte kwaliteit van de wegen of het internet, het liegen van onze hulp in huis, et cetera. Er is genoeg om over te klagen. Wat ik liever probeer te doen is zonder oordeel de situatie beschrijven. “Dit is simpelweg wat er is. Er is niets wat ik kan doen om het te veranderen.” Ik haal eens diep adem, kijk ik in het rond en geniet van de wereld om mij heen. Zen. Op onze salsalessen was laatst een nieuwe jongen. Deze jonge Mexicaan kon dansen! Zijn heupen bewogen soepel, zijn voeten verplaatsten zich heel natuurlijk op het ritme van de muziek en zijn armen bewogen vloeiend door de ruimte. Jaloersmakend. Ik mocht op het eind van de les met hem dansen. Wat een plezier! Al mijn fouten werden ongemerkt weg gepoetst door mijn flexibele en ritmische danspartner. Tegelijkertijd beseften Mark en ik ook dat dit nooit voor ons weg gelegd zal zijn. Het is zoals het is. Wij moeten het met onze niet-ritmische lijven doen. We genieten daarentegen niet minder van de lessen en van de muziek.

vrijdag 7 november 2014

Doodskopje van suiker

Wat voor de een absoluut noodzakelijk is, kan voor de ander overbodig lijken. Wat jij werkelijk nodig hebt, kan alleen jij beslissen.
- Christopher Weidner

We zijn een nieuw seizoen ingerold. Het regent ineens niet meer sinds een paar weken. Heerlijk! Het is overdag snikheet door een superfelle zon. In de ochtend is het echter nog koel als we naar school gaan. Laagjes kleding is de oplossing. Voor de derde keer zagen we de straten langzaam oranje kleuren door de oranje bloemen die overal neer gezet werden en vaak werden er oranje bloemblaadjes uitgestrooid. Voor de zielen van de overledenen. Op de radio werd elke ochtend met een mooie diepe mannelijke stem gesproken over de mooie Mexicaanse traditie van Día de los Muertos. Het leven vieren door het gedenken van de overleden geliefden. Ik kan deze traditie steeds meer waarderen. De ofrenda’s die met zorg opgebouwd worden uit drie lagen die allen een betekenis hebben. De kleine winkeltjes in de straat verkochten afgelopen week in grote hoeveelheden de oranje en paarse bloemen. De bossen zijn niet vers en fris zoals in Nederland. Ze zien er zelfs verlept uit. Dat geeft niks, want de bloemen komen niet in een vaas te staan. De bossen worden gewoon liggend op het graf , voor het herdenkingskruis of op de ofrenda gelegd. Ik ben met mijn camera door één straatje in onze buurt gereden en heb van elk winkeltje foto’s gemaakt. (zie ons fotoalbum) In het laatste winkeltje dat ik fotografeerde werkte een aardige meneer. Hij legde me uit wat de Mexicanen allemaal op de ofrenda’s en graven leggen. Hij verkocht suikervormpjes zoals witte doodskopjes en oranje pompoentjes. Ook van chocola had hij mooie vormpjes en dus kocht ik een prachtig oranje pompoentje met een paars topje erop. Ik nam ook wat van zijn verlepte bloemen mee. Aan het plafond van het winkeltje hingen de prachtigste met de hand geknipte papieren vlaggen. Althans. Het bleken geen vlaggen te zijn, maar een soort papieren placemats die je op de ofrenda hangt. Ze kostten twee peso’s (twaalf eurocent) per stuk. Ik nam er een paar mee in de prachtigste kleuren. Ook afgesneden stukken suikerriet worden geoffreerd. Dat gaat me dan te ver. Ik geloof niet dat de zielen werkelijk terug komen voor een stukje suikerriet waar je op kunt kauwen…. Ik heb thuis een klein plekje gemaakt met de mooi geknipte vlag, de chocolade pompoen, wat kaarsjes en de verlepte bloemetjes erbij. Gewoon omdat het bij dit seizoen hoort. Ik houd van de wisseling van seizoenen. En omdat het spirituele aspect van het herdenken én het leven vieren me erg aanspreekt.

Het dorpje Tochimilco ligt een klein uurtje rijden van onze stad. Aan de voet van levende vulkaan Popo. Naast dat je de vulkaan met zijn wolkjes overal boven uit ziet steken zie je rondom het dorp ook verkeersborden die de evacuatieroute aanwijzen. Voor het geval lava gaat stromen… Het kan je dus niet ontgaan dat je aan de voet van een levende vulkaan bent. De mannen rijden er stoer op paarden in plaats van in auto’s. De niet geasfalteerde wegen liggen vol paardenpoep. De dorpsvrouwen dragen typisch twee lange vlechten op hun rug en een blauw geruit schort voor. De mannen natuurlijk een sombrero op hun hoofd. Dit bergdorp heeft de authentieke ceremonies rondom Día de los Muertos in ere gehouden. Meer dan in de grote steden. Daarom zijn we hier. De geur van wierook komt je tegemoet. Voor de deuren van enkele huizen is een paadje, vaak eindigend in een kruis, van oranje goudsbloemblaadjes gestrooid. De aankondiging dat de ziel van de overledene zal komen. Traditie en respect. Er worden altaren gebouwd ter herdenking van een overleden geliefde. Daar worden vele uren ingestoken door de familie. Om de gasten, zoals wij, van buiten het dorp te verwelkomen verkopen de dorpsbewoners op het dorpsplein chocolade doodskoppen, suikervormpjes en Pan de Muerto (zoet brood). Er worden ook veel bloemen en kaarsen verkocht. Op de dorpsbegraafplaats zien we alle bloemen terug (zie ons fotoalbum) en de kaarsen worden na zonsondergang aangestoken op de graven. Een cultureel rijkdom van México.