vrijdag 21 juni 2013

Bertje Buidelrat

If this is coffee, please bring me some tea; but if this is tea, please bring me some coffee.
― Abraham Lincoln

Een gezellig kopje thee tijdens het ontbijt, een kopje thee halverwege de ochtend en natuurlijk in de middag. Bij de avond hoort ook een lekker kopje thee en zo drink ik heel wat kopjes thee op een dag. Mensen drinken thee om verschillende redenen zoals voor een cafeïne boost, voor gezelligheid, vanwege de enorme verscheidenheid aan smaken of vanwege de goede eigenschappen van (kruiden)thee. Nu heb ik net als iedereen natuurlijk mijn voorkeuren voor theesmaken zoals muntthee, groene thee, kamillethee of ijsthee. Te Chai vind ik ook heerlijk, ook al zit er veel (volle) melk in. Maar hier in México heb ik twee nieuwe theesmaken ontdekt. Waarvan je er één meestal ijskoud drinkt. Deze thee is net zoals veel smaken kruidenthee goed voor je lijf. Het heet Agua de Jamaica en is vooral heel populair in México. Het wordt gemaakt van gedroogde, rode Jamaicabloemen. Je koopt de gedroogde bloemen op de markt of bij de groenteafdeling van elke supermarkt. In enorm grote manden of zakken wordt het aangeboden. De thee is simpel en snel gemaakt: de blaadjes een paar minuutjes koken en dan gezeefd in een kan schenken. Aanvullen met koud water, daarna ijsklontjes erbij doen of in de koelkast zetten. Je kunt het direct drinken. Hier in México doen ze er natuurlijk veel suiker bij. Wij niet. Deze frisse, roodkleurige thee is heerlijk en goed voor je lichaam. Het verlaagt je cholesterol, verlaagt je bloeddruk, beïnvloedt je spijsvertering (tegen constipatie), het verschoont je bloedvaten en nieren en zit boordevol vitamine C. Ook hoorde ik van iemand dat het tegen spierpijn is, en vet oplossend. De andere thee die ik heb ontdekt is ook een kruidenthee en wordt getrokken van citroengras. Je koopt de gedroogde lange grassprieten in gevouwen groene pakketjes. De eerste keer dat ik het maakte heeft onze muchacha het moeten uitleggen. Je spoelt het gras eerst af met schoon water en dan kook je het een paar minuten, even laten trekken, daarna kun je de knalgele thee meteen heet drinken. Deze thee is kalmerend, bloeddruk verlagend en heeft ook invloed op je spijsvertering. Citroengras bevat veel vitamine A en de thee smaakt heerlijk naar citroen. Ook heb ik één keer verse kamillethee gemaakt, omdat de bloemetjes hier ook op de markt verkocht worden. De bloemetjes moeten een dag of vijf drogen in het donker en worden dan ook gekookt tot thee. Ik koop echter heel lui de kant-en-klare kruidenzakjes en ook hiervan wordt beweerd dat het maagproblemen en menstruatiekrampen oplost. Maar ook slaapproblemen, migraine, ontstekingen in het lichaam en huidproblemen worden aangepakt. Het is trouwens ook een natuurlijke bloedverdunner. Ik word altijd zo blij van dit soort natuurlijke krachten. En vooral in de vorm van zoiets eenvoudigs als een thee. Hier staan de mensen dicht bij de natuur. Ze hebben overal een natuurlijke remedie voor die ze kennen van hun moeder of oma. Zoveel moeders komen naar mij met dit soort natuurlijke tips. Zelfs je borsten kun je laten groeien door er een crème van camote op te smeren. Camote, een klein Zuid-Amerikaans zoet aardappeltje, dat veel in de Mexicaanse keuken gebruikt wordt!

Laatst vond ik op een zaterdagochtend in de patio een schoonmaakemmer op z’n kop op de grond. “Vreemd”, dacht ik, “zeker omgewaaid vannacht?”. Maar toen ik de emmer optilde was de reden me ineens heel duidelijk. Onder de emmer lag een buidelrat op zijn zij, helemaal versuft en duizelig van het zuurstoftekort. Paola, onze muchacha, moet hem gevangen hebben de dag ervoor. Ik had Paola niet meer gezien. Nu kan een volwassen buidelrat net zo groot worden als een volwassen kat. Dus het was kennelijk nog een kleintje die me aankeek met zijn kraalachtige oogjes, katachtige snorharen en grote, roze ovalen oren. Een heel guitig koppie dus en bruin lang donshaar. Een zwarte staart en scherpe klauwtjes kwamen te voorschijn toen hij van z’n zij weer op zijn pootjes ging staan. Ik vloog de keuken in en gooide de deur dicht. Anthe stond naast me achter het raam te kijken. “Wat moeten we doen?” piepte ik. Maar toen was het al te laat, de buidelrat liep rustig de wasruimte in en daarna de ruimte waar onze tenten, luchtbedden en dergelijke liggen. “Hij vreet alles stuk, we moeten hem vangen!” riep ik heldhaftig naar Anthe. Maar we durfden allebei niet. Mark, onze redder, heeft hem opnieuw in een emmer gevangen nadat hij hem bijna klem gezet had tussen de deur. Het buidelratje loopt nu aan de andere kant van de tuinmuur, aan de rivierkant. Mysterieus is het wel hoe het beestje in onze patio gekomen is. Paola vertelde namelijk na het weekend dat ze helemaal geen beestje gevangen had… Buidelratten leven gewoonlijk alleen. Moeder buidelrat draagt de baby vijf maanden in haar buidel en daarna nog twee maanden in de vacht op haar rug. Ik hoop voor Bertje Buidelrat dat hij nét zelfstandig was... Bertje Buidelrat, de vriend van Broer Konijn in de strips van Donald Duck. Als er wat te roddelen valt op het dorpsplein, dan is Bertje van de partij. Bertje kweekt regenwormen die hij voor 5 cent verkoopt. Maar échte buidelratten bouwen hun nest in bosrijke streken, in bomen of onder vegetatie en zelfs in de daken van huizen! Een minder prettig idee als je nagaat dat er nog ergens in de buurt een moeder (en een vader) buidelrat rondloopt!

vrijdag 14 juni 2013

Vijftien

Having children is my greatest achievement. It was my saviour. It switched my focus from the outside to the inside. My children are gifts, they remind me of what's important.
- Elle Macpherson

Ons eerste kind is een jaar ouder geworden. Ons kind dat ons vijftien jaar geleden papa en mama maakte. Onze kleinste baby van de drie baby’s die we mochten krijgen. Een heel wakkere baby. Ons wijze kind dat nu boeken verslindt. En niet alleen in Nederlands, juist niet. Ze leest dikke pillen in Engels en Spaans. Heel vaak ook e-books, toegezonden door Tom. Ons lieve kind dat veel tijd op haar bed in haar kamer doorbrengt. Met haar vele potjes nagellak of lezend, relaxend op haar iPod of films kijkend op haar computer. Telefoon altijd in haar broekzak. Ze is dol op gekookte en gebakken eitjes die ze voor ons allemaal klaarmaakt. Ze is ook dol op chips met hete chilisaus. Ze communiceert met haar vrienden op vele moderne manieren via Facebook, Skype, Tumblr en What’s App. Vrienden in Nederland en vrienden in México. Onze dochter die af en toe een date heeft om naar de film te gaan. Ze heeft een Tumblr-account voor me aangemaakt zodat mijn kaartenwebsite meer bekendheid krijgt. Ze heeft een geweldig schooljaar afgesloten en stikt van de Mexicaanse vrienden waar ze voornamelijk Spaans mee praat. Ze sport een paar keer per week op Taekwondo, net als haar vader. Als ze straks een internationaal schooldiploma op zak heeft wil ze door India reizen. Ze heeft haar ‘personal project’ op school daar aan gewijd. En als voorbereiding op haar wereldreis doet ze nu ook een vechtsport. Na haar wereldreis wil ze een internationale opleiding doen aan de universiteit van Maastricht. Ons kind dat heel eigenwijs kan zijn, vaak een weerwoord heeft en een mening, geniet van de vele reizen met ons gezin. Ze heeft in Massachusetts, Alabama, Spanje en nu México gewoond en op school gezeten. Soms leeft ze in een droomwereld, is ze afwezig. Maar ze kan ook heel erg aanwezig zijn. Onze oudste dochter, Anthe, is vijftien jaar geworden. (zie ons fotoalbum) Hier in México een leeftijd waarop je huwbaar bent, volwassen. Soms gedraagt ze zich al heel volwassen, maar soms gelukkig ook nog lekker niet. Ons kind waar we heel op trots zijn. Ons kind, een wereldburger.

De eerste poging om haar feestje op zondag te vieren viel in het water. Heel voorzichtig om Anthe niet voor het hoofd te stoten werd vlak van te voren door haar vrienden verteld dat iedereen hier in México eigenlijk op zondag een belangrijke lunch met zijn familie heeft. Een behoedzaam advies dus om het feest te verschuiven naar een andere dag. Dat werd de zaterdag erna. De dag was nu prima, maar…. Dat zwembad met water uit een warmwaterbron daar had een vriendin van Anthe wel eens een keer huiduitslag van gekregen. En als er één huiduitslag heeft gekregen, dan wilden de anderen eigenlijk ook liever niet. Dus werd de vrijdag voor het feest besloten dat het bowling werd. Of ik dat even wilde uitzoeken en regelen. Anthe was die vrijdagmiddag met een groep lunchen bij een vriendin. Inden en ik maakten er samen een projectje van, want Maren was naar de film met een vriendinnetje. We vonden de bowlingbaan en na veel vragen en onduidelijkheden hadden we voor 10 personen gereserveerd ook al zouden er minstens veertien komen. Die mevrouw vond dit beter, in verband met de mensen die niet op kwamen dagen. En oh, wat kreeg ze een gelijk! We hadden een uitgebreide lunch in de tuin voorbereid en na ruim een uur zijn we maar begonnen met wat gerechten op tafel te zetten. (zie ons fotoalbum) Zonder afmelding bleven er een paar weg. Achteraf hoorde ik van andere moeders dat een opkomst van rond de vijftig procent heel normaal is. Hoe erg is dat! Uiteindelijk waren we met tien personen aan het bowlen. Het was heel gezellig en de jongelui hadden het goed naar hun zin. Ook bij het ophalen door de ouders kwamen de ouders echter een uur later dan afgesproken. Iets om verschrikkelijk aan te wennen... Zoals vorige week toen Anthe een date had met een 17-jarige jongen van school en hij haar op het tijdstip dat de film zou beginnen belde om te zeggen dat hij niet mocht komen van zijn vader. Er was een ruzie voorgevallen tussen hem en zijn vader, hij had huisarrest gekregen. Ik had Anthe op tijd in dat winkelcentrum afgezet en was al thuis toen ze me belde dat ik haar weer moest komen halen. Ik was zo boos en beledigd! Hoe kan zo’n vader een jong, buitenlands meisje – net één dag 15 jaar! – ’s avonds in het donker in het winkelcentrum laten zitten? Ik vind het niet van manieren spreken om nog zo laat te laten weten dat de date niet doorgaat. Anthe had de jongen ondertussen telefonisch laten weten dat haar moeder bijna door het lint ging van zijn lompheid. Tóch mocht ik zijn vader niet bellen, want dat zou een afgang zijn volgens Anthe. Ik belde Mark, die een zakenetentje had, en vertelde ons verhaal. Mark heeft op de terugweg de vader gebeld en gemeld wat wij ervan vonden. Natuurlijk volgden excuses en uitleg van zijn kant: “Wij zijn gewoonlijk een heel traditionele familie met normen en waarden”. Later belde Anthe’s date nog een keer naar Mark om zijn excuses aan te bieden. Mark heeft eerlijk tegen hem gezegd dat wij nog niet weten of er ooit nog een date in zit met Anthe… Verschrikkelijk wennen dus dat niet, of pas heel laat, afzeggen!

vrijdag 7 juni 2013

Morrie's levenslessen

The best way to deal with that is to live in a fully conscious, compassionate, loving way. Don't wait until you're on your deathbed to recognize that this is the only way to live.
- Morrie Schwartz

Terug van wat brieven posten in het historische centrum van Puebla, waar gek genoeg het enige postkantoor van heel Puebla gevestigd is, lopen Anthe en ik langs een ouderwetse boekenwinkel met boeken tot aan het plafond. Netjes gerangschikt in donkerbruine houten boekenkasten met zo nu en dan een ladder ervoor. Anthe is op zoek naar goede, dikke leesboeken en onderwijl sta ik wat te bladeren in Engelstalige boeken. De keuze is niet groot en ik gris een klein boekje er tussen uit: “Tuesdays with Morrie”. De titel spreekt me helemaal niet aan, maar uit verveling lees ik de recensies op de achterkant. Anthe is nog lang niet klaar met rondneuzen en ik word steeds nieuwsgieriger naar het kleine met rood omrande boekje. De recensies zijn geweldig! Daarnaast is het boek meer dan twaalf miljoen keer over de toonbank gegaan. De lezers noemen het boek life changing. Ik besluit om het mee naar huis te nemen. Anthe leest het boekje eerst. Ze vind het een mooi en tegelijk zielig boek, zegt ze. Ik ben verbaasd, want het gaat naar mijn weten over gesprekken tussen een oude en een jonge man. Maar ondertussen heb ik het boek ook uit en is prachtig en aangrijpend geschreven. De tranen branden af en toe achter je ogen, de gevoelens zijn zo warm en herkenbaar. De Amerikaanse professor Sociologie – Morrie, de oude man in het boek - lijdt aan de verschrikkelijke ziekte ALS en weet dus dat het niet lang duurt voordat hij dood gaat. Hij takelt in een snel tempo af. Zijn vroegere student – Mitch, de jonge man in het boek - hoort de naam van zijn zeer gewaardeerde professor na bijna twintig jaar op TV en besluit Morrie weer eens op te zoeken. En die dinsdaggesprekken die tussen de oude en de jonge man plaatsvinden zijn zo aangrijpend, vertederend en verhelderend. Morrie heeft prachtige citaten en is zo’n wijze man dat je alle zinnen uit zijn mond zou willen onthouden. “Eigenlijk moet je een gele markerstift erbij houden, mam”, zei Anthe. En ze heeft gelijk. Een boek om in je boekenkast op een speciale plek te zetten, zodat je zo nu en dan terug kunt bladeren naar de wijze woorden van Morrie. Deze stervende man weet waar het echt om gaat in het leven. Er zijn drie interviews met professor Morrie bij een bekende late night show in Amerika uitgezonden. Miljoenen kijkers hebben deze show met de wijze levenslessen van Morrie gevolgd. Kennelijk hangt iedereen aan de lippen van een stervende, geleerde man. Morrie zit zo dicht bij de laatste fase van het leven, het sterven. Wie is er niet nieuwsgierig naar alle vragen, twijfels, gevoelens en de betekenis van het leven van iemand die zo dicht bij de dood staat? Het boek is miljoenen keren verkocht in 32 talen en in 36 landen - in de vijftien jaar dat het op de markt is. Het is verfilmd, citaten worden regelmatig aangehaald op begrafenissen, tijdens colleges, in kerken, hospices en synagogen…en het krijgt inderdaad óók een speciaal plekje in onze volle boekenkast.

Buenas días, Anja!” galmt het op maandagochtend in het klaslokaal door zo’n dertig Mexicaanse groep 8ers. Ze hebben twee dagen lang examen, net zoals alle andere kinderen vanaf groep 3. Geïnspireerd door de wijze levenslessen van professor Morrie heb ik beloofd iets te doen voor mijn nabije omgeving. Ik ga observeren tijdens de examens op Maren’s school. De resultaten van deze examens zijn niet voor de kinderen. Deze landelijke examens zijn om de school te evalueren. En dit idee is afkomstig van….mijn vrienden van SEP! Ik ben op tijd aanwezig in de lerarenkamer, we krijgen een zeer uitgebreide, strenge uitleg van een SEP-inspecteur. De doos met examens wordt officieel geopend door de directrice. Een half uur later dan de landelijke begintijd van het examen lopen we naar de lokalen. Daar volgt weer een uitleg, dit keer voor de leerlingen. En dan beginnen we eindelijk. Eén jongen springt meteen in het oog. Hij kan niet stil zitten, kijkt steeds om zich heen, heeft nog geen enkel cirkeltje van de antwoorden ingekleurd en wipt op zijn stoel naar achter. Ik heb met hem te doen. Er mogen geen vragen gesteld worden, er mag niet naar het toilet gelopen worden en alleen een potlood, gum en puntenslijper op tafel. Hij had twee pennen op zijn tafeltje… en kreeg de wind van voren. Hij vraagt tijdens de sessie steeds om een Kleenex, hij moet zijn neus snuiten. Hij mag de zakdoekjes niet zelf pakken. En terwijl na het eerste half uur steeds meer leerlingen het eerste deel inleveren, snuit deze jongen nog steeds zijn neus en kijkt nerveus om zich heen terwijl hij maar met zijn handen door zijn haar gaat. Hij is één van de laatste die zijn werk laat zien. Meteen daarna volgt de tweede sessie, wiskunde. Tot mijn grote verbazing is hij één van de eersten klaar. Na de pauze gaan we verder. Elk half uur komt de SEP-inspecteur met zijn autoritaire, zwarte snor elk lokaal checken of er niet gesproken, niet naar elkaar gekeken wordt, niet met pen geschreven wordt of het allerergste: afgekeken wordt. Een jongen wordt betrapt met geschreven tekst op zijn hand, de juf gaat helemaal uit haar dak. “Stel je voor dat de SEP-inspecteur dat opgemerkt had!”. Bij de vierde en laatste sessie zijn de leerlingen moe, hun concentratie wordt minder. De meisjes zitten steeds meer aan hun zwarte, lange haar te frunniken, vlechtjes maken en weer uithalen. De jongens laten steeds vaker hun potlood op de grond vallen en trekken rare bekken naar hun vrienden. De jongen met concentratieproblemen heeft ondertussen zijn trui uit gedaan en over zijn hoofd getrokken. Hij ziet niks meer, hij heeft zich afgesloten. De vier sessies achter elkaar duren te lang, de leerlingen moeten steeds zó lang stilletjes wachten totdat de állerlaatste leerling uit de klas klaar is. De test is vandaag niet de bijna honderd meerkeuzevragen in het examen. Welnee! De test is het geduld dat ze moeten opbrengen en het iets over hebben voor elkaar tot het eind van het examen.