Kerstmis

Geluk zit in de verbondenheid met anderen.
- koning Willem-Alexander (kersttoespraak 2019)

Het eerste dat ik zie bij het echtpaar waar ik nu een paar maanden kom is dat meneer nog steeds dezelfde sokken draagt als de eerste keer toen ik er kwam. Dat kan ik makkelijk zien, want hij draagt een grijze en een donkerblauwe sok. Zijn vrouw heeft in al die maanden haar haar nooit gewassen. Ze zwom vroeger wekelijks, maar dat doet ze al maanden niet meer. Haar haar plakt van vettigheid plat op haar hoofd. Er zijn veel oudere mensen die moeilijk aan te zetten zijn tot douchen. Dat kan natuurlijk veel redenen hebben zoals bang zijn om te vallen, luiheid, niet gewend zijn uit hun jeugd, het gewoonweg vergeten, bang dat er iemand de doucheruimte binnenloopt of dat het te lang duurt voordat er warm water uit de douchekop stroomt. Ik zie het heel vaak. Meer dan de helft van mijn senioren cliënten doucht niet graag. Dit echtpaar spant echter de kroon. Allereerst probeer ik haar bij de kapper te krijgen. Kapper Anton waar mevrouw al vijfentwintig jaar komt. Er is altijd een excuus om niet samen telefonisch een afspraak te maken. Of een excuus om niet te gaan. Ik heb laatst brutaal thuis een afspraak voor ze ingepland. Het later op hun weekagenda geschreven en toen de dag aanbrak om ze erheen te brengen hadden ze het doorgekrast op hun kalender. Met veel moeite en praten als brugman heb ik ze in mijn auto gekregen en daar eenmaal aangekomen fluisterde kapper Anton meteen in mijn oor dat mevrouw wel vier keer telefonisch geprobeerd had de afspraak af te zeggen. Haar haar moest twee keer gewassen worden voordat het goed schoon was. Het werd geknipt en geföhnd. Ik zag een andere vrouw uit de kappersstoel stappen. Ik complimenteerde haar uitbundig. Meneer gaf aan dat hij het tóch wel heel fijn vond dat zijn haar nu gewassen en geknipt was. Voor Kerstmis is het echtpaar uitgenodigd voor een grote familielunch bij een van de kinderen thuis. De dag ervoor wil ik meneer onder de douche krijgen dat absoluut niet lukt. Ik wil ook heel graag dat hij met nette, schone kleding naar zijn familie gaat. Dit pak ik met veel beleid aan. Eerst mag ik in zijn kledingkast kijken. Dan kies ik heel enthousiast een mooi overhemd met nieuwe trui uit. Met een hoop gemurmel van zijn kant mag ik het uiteindelijk op een kledinghanger klaar hangen aan de buitenkant van de kastdeur. Schoorvoetend belooft hij me het de volgende dag aan te trekken. Mevrouw ziet het nut er niet van in dat ze haar haar vanmiddag moet wassen. Wanneer ik zeg dat er vast foto’s gemaakt gaan worden op de familiereünie gaat ze over stag. Zij doucht! Ik heb meneer ook nog overgehaald om zijn schoenen in de berging te poetsen. ‘Dat doe ik zelf morgen wel..’ krijg ik steeds te horen. Vlak voor ik weg ga vraagt mevrouw mij of ik de jurk wil zien die ze voor morgen in gedachten heeft. Ik prijs de jurk de hemel in. Van hun zoon krijg ik later een bericht ‘Fijn dat je met zo veel geduld toch door het zorgmijdende en -afwijzende gedoe van vooral mijn moeder heen weten te komen. Mijn respect is groot!’ Op deze manier haal ik voldoening uit mijn werk. Al is dit echtpaar wel uitzonderlijk voor mij. Ten eerste omdat ik nooit met twee beginnend dementerende mensen tegelijk werk en ook omdat ze zich extreem verzetten tegen zorg. Gelukkig vindt mevrouw mij heel aardig en dat zegt ze me regelmatig. Ze was zelfs oprecht teleurgesteld toen ze vernam dat ik zelf niet mee ging naar de familiereünie. Meneer gaat ook steeds meer ontspannen. Dat zie ik aan de grapjes die hij maakt. Ze willen altijd beiden mee boodschappen doen. En soms gaat hij zelfs piano spelen als ik dat vraag. Zoals die bewuste middag voor Kerstmis. Zachtjes zongen mevrouw en ik de Kerstliedjes vanuit de keuken mee…

We lopen op een reusachtige blauw en geel gekleurde circustent af op het Haagse Malieveld. Het wintercircus. Tickets van de gulle Sint gekregen. We worden ontvangen in een prachtig versierde warme voortent met bordeauxrode vloerbedekking. Diverse mega grote goudkleurige Boeddha’s en knalrode drakenbeelden staan verdeeld over de ruimte. Al meer dan twintig jaar geeft een groot Kerstcircus tijdens de kerstvakantie voorstellingen op het Malieveld. Wintercircus is erg populair in Nederland. Dit jaar reist een wel heel bijzondere groep artiesten naar Den Haag. Na vele jaren van afwezigheid komt het Chinees Nationaal Circus eindelijk weer eens terug. Het gezelschap presenteert een exclusief gala programma. Samen met de Franse clown Ferdinand zorgen de Chinese topacrobaten voor de ultieme show in de piste. Echt spectaculaire acrobatiek, mooie kleding, en prachtige dansende draken in de voorstelling. Tegenwoordig is het circus zonder dieren een meer verhalende, theatrale circusvorm. Het verhaal wordt door de enige Nederlands sprekende spreekstalmeester verteld. Over Chinees Nieuwjaar en een besneeuwde bergpas. Een speciale sfeer. Mooie muziek. Het circusprogramma wordt afgedraaid waar ook ruimte is voor de persoonlijke invulling van de Chinese artiesten. Veel hoge piramides van mensen. Sterke mannen die mensen opeen stapelen, lenige meisjes die dubbel vouwen of een atleet die zélf stoelen op elkaar stapelt waarbij hij op de bovenste stoel staat te wankelen. Heel anders dan vroeger. Vroeger keek ik als kind thuis traditioneel op Kerstmis het circus op (zwartwit) TV. Veel paardendressuur, wilde dieren, acrobaten en natuurlijk clowns. Clowns vulden vaak de pauzes tussen de andere nummers. In dit moderne circus is ook een clown. Dat vinden de meiden de minst leuke nummers. Ondanks dat er geen dressuurpaarden zijn of piccolo’s in de pauze die popcorn of zuurstokken verkopen tussen de rijen mensen door, vinden we dit een heel mooi, modern, onvergetelijk Kerstcircus.

Love weighs more than gold

Remember this December that love weighs more than gold!
- Josephine Dodge Daskam Bacon

‘Ik liep pardoes op mijn blote voeten het restaurant uit’ zeg ik monter tegen de serveerster die ons tafeltje, waar we net gegeten hebben, aan het afruimen is. Ik buig me onder de tafel. ’Nou dan ben je in ieder geval wel héél ontspannen’ reageert ze lachend terug. Ik kom mijn slippertjes halen die ik onder tafel uit getrokken had. Ik heb met mijn lief hier lekker gedineerd in onze badjas. Met niks eronder. We zijn namelijk al een hele dag in een vijf sterren sauna. Aan de Maarsseveense plassen. Cadeautje van de Sint. Ik vind hier juist zo’n rust en ruimte omdat we de hele dag hier zijn, én er thuis niemand op ons wacht. Meestal ga ik met mijn zus naar de sauna en dan moeten we altijd op tijd thuis zijn omdat de plicht van onze gezinnen roept. Deze keer zijn alle drie de meiden de deur uit. Mijn lief en ik hoeven voor niemand op tijd thuis te zijn. Tijd speelt geen rol. En dát vind ik zo luxe! We lunchen met uitzicht op het meer. We laten ons samen tegelijkertijd masseren terwijl de winterse hagelbuien tegen de ruiten slaan. De masseuse gebruikte verwarmde olie en dat voelde zo rijk. Zeker wanneer ik eraan dacht dat veel mensen nu gestrest door de natte stad aan het rennen zijn op zoek naar Kerstcadeautjes, boodschappenlijstjes aan het afvinken zijn of feestkleding aan het scoren zijn voor allerlei feestjes en (werk)borrels. We wonen een opgieting bij in een cabine die met de grote ramen uitkijkt op de stranden aan de overkant. En net tijdens deze sessie begint een flinke winterse regenbui. Heerlijk! Of we zitten relaxt in de saunacabine die óp het water drijft en je het klotsende water onder de vlonder hoort slaan en het wild wuivende riet voor de ramen heen weer ziet zwaaien. Hoe heerlijk is het om je verhitte, naakte lijf door regen en wind te laten afkoelen terwijl je in het schemer terugloopt over de weide? We dobberen ook twee keer in een warm bad met veel Dode Zee zout. Automatisch gaan mijn gedachten twee jaar terug toen we in december écht in de Dode Zee dobberden. ’s Avonds na het eten genieten we buiten in het donker in een heet bubbelbad terwijl onze brillen naast het bad door de storm weg waaien en onze wangen boven water heel erg afkoelen. Overal gezellige Kerstverlichting om ons heen. In de saunacabines mag niet gesproken worden. Stilte. Alleen in stilte vindt men rust. In luie stoelen drinken we thee met ons meegenomen boek op schoot. Voor mij voelt deze dag als een korte vakantie. Telefoons liggen al de hele dag in onze kluisjes. Als we halverwege de avond loom in de auto stappen om naar huis te rijden zet mijn lief zijn telefoon aan om de gps te gebruiken. ‘Oh nee!’ roept hij verschrikt uit. ‘Is er wat met de kinderen?’ is meteen mijn vraag. Hij blijkt een gezamenlijk etentje deze avond met vrienden vergeten te zijn. Niet in onze familieagenda genoteerd en ook niet met mij overlegd… Oeps. De vrienden hadden vandaag tig onbeantwoorde berichtjes naar hem gestuurd en daarom besloten het etentje maar te vergeten. Verstandig van ze. Toch is het niet zo netjes van ons. Excuses gestameld. In het nieuwe jaar nogmaals proberen, en misschien een snugger idee om het dan wél in onze familieagenda te noteren?

De kalender geeft aan dat het al voorbij half december is, dus het einde van het jaar nadert met rasse schreden. Het zijn de donkerste dagen van het jaar. De winter is voor de natuur een tijd van zich terugtrekken. Groei en bloei komen even stil te staan zonder dat leven verdwijnt. Het leven vindt nu binnenin of ondergronds plaats. Hoe anders is het met de mens. Zodra de donkere dagen naderen zijn er allerlei drukke activiteiten. Halloween, Sinterklaas, Kerst en Oud & Nieuw. Natuurlijk wordt dit flink aangekleed met cadeautjes en veel eten. We moeten toch vooral ontspannen, maar ondertussen zitten veel mensen in de stress. Over de te kopen cadeaus, wat te eten, nieuwe kleding, het werk nog even af krijgen voor de Feestdagen of de familie of vrienden die op bezoek komen. Hoe zou het zijn als we ons net als de natuur zouden gedragen? Ons terug trekken naar binnen in letterlijke en figuurlijke zin. Tijd voor overdenking, meditatie, rust nemen, matigheid in plaats van druk, druk, druk. Dit is ook de tijd om weer terug te kijken en te relativeren. Dankbaar te zijn. De winter met zijn donkere dagen is zo’n mooie tijd hiervoor. Mijn blog heeft een dezer dagen de mijlpaal van 50.000 pageviews behaald en daar ben ik erg dankbaar voor. Voor mij is het heerlijk om wekelijks een blog te schrijven en zo overzicht in mijn leven te houden. Om terug te blikken op dingen waar je dankbaar voor bent. Ook tijdens het reizen vind ik het heerlijk om blogs te schrijven. Ik gebruik de teksten in mijn fotoreisboeken. Hoe fijn dat ze ook nog door honderden mensen gelezen worden? Veel dank aan de lezers! Afgelopen jaar is voor mij rustig voorbij gekabbeld. Met als hoogtepunten ons groots gevierde 50e verjaardagsfeest, onze rondreis van een maand door Noorwegen met het hele gezin en het behalen van de bul van onze oudste dochter. Ik leid nu een heel kalm leven. Dagelijks gevuld met mijn werk, gezin en yoga. Als je tot rust komt, dan kan je ook weer nieuwe energie opbouwen en nieuwe ideeën krijgen. De geest en dus ook het lichaam kunnen het oude verwerken en loslaten waardoor weer ruimte en harmonie ontstaat. Ik ben dol op harmonie. Stil worden, voelen, ademen, niets doen, ruimte maken, een inspirerend boek lezen, opruimen. Ik word er steeds beter in. Dit jaar zijn we thuis met de Feestdagen, maar geen drukke boodschappen of feestjes voor mij. Wij houden de Kerstdagen eens klein en gewoon. Met ons gezin. En een bezoek aan het circus.

Moordlustig

“De eenzaamheid is een stille storm die al onze dode takken afbreekt.”
- Kahlil Gibran

Al bijna twee jaar doe ik mijn zelfstandige werk in de ouderenzorg met heel veel plezier en voldoening. In Nederland is het beleid om mensen langer thuis te laten wonen. Ik kan daar in mijn functie een rol bij spelen. Ik ben als caregiver vaak hun taxi, persoonlijk assistent, bankier, agendabeheerder, gezelschap, begeleiding naar de arts of hun enige wekelijkse uitje buiten de deur. Eigenlijk ben ik een betaalde mantelzorger. Dit wordt meestal betaald uit hun Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) budget. Gemeenten bieden zulke diensten aan voor kwetsbare inwoners. Nu luiden gemeenten de noodklok over de rekening voor de hulp aan hun oudere inwoners. De kosten lopen enorm op terwijl de inkomsten dalen. Sinds dit jaar hoeft de senior namelijk niet meer naar inkomen en vermogen bij te dragen. Iedereen betaalt maximaal 17,50 euro per vier weken. En voor volgend jaar wordt het maximaal 19 euro per maand. Een financiële meevaller voor mijn cliënten. Steeds meer ouderen doen een beroep op hun gemeente voor hulp in hun dagelijkse leven. Het gaat dan bijvoorbeeld om voorzieningen als huishoudelijke hulp, woningaanpassingen en dagbesteding. Het Amerikaanse bedrijf waar ik voor werk is in de twee jaar dat ik er werk verdriedubbeld in personeel. Van vierendertig caregivers naar over de honderd. Op kantoor werkten drie mensen toen ik startte en volgende maand al negen! De aanvragen van senioren en hun familie zijn uit de pan gerezen. Uit een nieuwe kostenprognose blijkt dat er in 2024 vele duizenden ouderen extra gebruik zullen maken van WMO-ondersteuning. De oorzaken zijn natuurlijk vergrijzing, maar ook het beleid om mensen langer thuis te laten wonen én minder beschikbaarheid van mantelzorgers. En natuurlijk ook de invoering van het lage abonnementstarief voor ondersteuning. Gemeenten zien dat hun WMO-budget gierend uit de bocht dreigt te vliegen. Een miljoenenstrop dreigt. We zullen zien waar dit heen leidt. Ik zie dagelijks veel eenzaamheid onder mijn lieve oudjes. Als zíj́ maar niet de dupe worden van nieuwe maatregelen…

De Kerstboom wordt in de huiskamer gezet en meteen rijst de vraag of de kittens er niet in zullen klimmen? Dit jaar hebben we gekozen voor een heel grote boom. Van vloer tot plafond. De afgelopen twee jaren reisden we achtereenvolgens door Jordanië en Korea tijdens de Feestdagen. En hadden daarom een klein versierd Kerstboompje in een pot in de voorkamer. Ik heb nooit zin om na thuiskomst van een lange reis zo’n grote boom helemaal af te tuigen. Dit jaar wonen we in Nederland én we zijn thuis met de Feestdagen. Reden voor een uitbundige boom. In de achterkamer. Maar zonder breekbare glazen ballen, en zéker zonder de nostalgische ballen met een verhaal. Het risico is te groot dat de kittens tijdens de nacht rottigheid uithalen. Ik moet toegeven dat de katjes steeds wat rustiger worden. Ook naar de oude poes toe. Soms kom ik boven en slapen de oude poes en een kitten gemoedelijk samen op één bed. Laatst kwam Tossie om zes uur de keuken in en at ze spontaan van het bordje van de baby’s mee. Met z’n drietjes. Er werd niet eens geblazen! De dotjes waren wel helemaal flabbergasted - net zoals wij. Onze oude poes banjert nog steeds het liefst overdag buiten. In haar uppie. Zonder lastig te worden gevallen door de speelse kittens. Wanneer het echter buiten vriest blijft ze wel lekker binnen op bed slapen. Het katertje houdt ook wel van wat avontuur, maar komt niet verder dan onze tuin en soms een dakje van een schuur. Tossie van tien jaar oud struint echter urenlang de straat af op zoek naar muizen. En dat blijkt illegaal te zijn… Wanneer wij denken dat ze een beetje speels op pad gaat richt ze in werkelijkheid een slachtpartij aan. Veldmuizen. Onze snoezige, gestreepte huiskat liquideert aan de lopende band. Zoals vele huiskatten trouwens. In Nederland gaat het naar schatting om 140 miljoen dieren die ten prooi vallen aan katten. Denk ook aan vogels, ratten, vleermuizen en vissen. Eigenlijk best gek dat ons stropertje zomaar de straat op mag….? Volgens twee onderzoekers aan de universiteit van Tilburg is het wachten op een belangengroep die naar de rechter stapt. Om bepaalde (beschermde) diersoorten te beschermen. Het is in strijd met Europese natuurbeschermingsregels om je huiskat buiten te laten lopen. Huiskatten, die buiten komen, zijn een van de grootste gevaren voor klein wild. Het advies is om de kat binnen te houden tijdens het broedseizoen, van april tot september. Onze moordlustige poes zorgt er echter wél voor dat de veldmuizenplaag in onze buurt een beetje in bedwang gehouden wordt. Eten en gegeten worden is gewoon een natuurwet.

Oude, krakende botten

To keep the body in good health is a duty... otherwise we shall not be able to keep our mind strong and clear.
- Buddha

Alweer anderhalf jaar geleden kwam ik op de open dag van mijn yogaschool een Amerikaan tegen die spontaan een praatje met mij maakte. Hij bleek chiropractor te zijn. Ik ben nog nooit een chiropractor tegen gekomen dus ik vroeg hem meteen het hemd van zijn lijf. Ik vroeg hem ook naar iets waar ik al een tijdje over nadenk. Ik was zeer benieuwd naar zijn visie. Hij wilde me graag in zijn praktijk zien en gaf zijn visitekaartje aan mij. Daar liep ik al een hele tijd mee rond tot ik hem uiteindelijk in de hal aan de spiegel prikte. Ruim anderhalf jaar later heb ik hem pas gebeld voor een afspraak. Hij wist nog wie ik was en voor welke vraag ik kwam. Na een zeer uitgebreide vragenlijst en intake gesprek deed hij zijn testjes. Hij vroeg me op de bank te gaan liggen en kraakte supersnel en wild mijn nek! Beide kanten. Mijn ruggenwervel werd ook van boven naar beneden met veel knakkend lawaai gemanipuleerd. Dit geluid is trouwens onschuldig. Met een manipulatie corrigeert de chiropractor abnormale bewegingspatronen of bewegingsbeperkingen en normaliseert hij de zenuwfunctie. Bij mij richtte hij zich specifiek op mijn bovenste nekwervel, de atlas. Scheefstand van deze wervel heeft een negatieve invloed op je wervelkolom en bekken. En dat laatste is al heel lang mijn probleem tijdens het hardlopen. Daarnaast heb ik vanaf mijn vijfendertigste last van ‘fixatie disparatie’ wat inhoudt dat ik moeilijker kan scherpstellen. Op een gemaakte hersenscan was destijds niks zorgelijks te zien. Ik giet makkelijk iets naast mijn glas, fietssleutel gaat niet direct in het slot, draad door de naald gaat zeer moeizaam en afstand inschatten met inparkeren is lastig. Maar ook problemen met scherpstellen als ik op de weg kijk tijdens het autorijden en tegelijkertijd op mijn gps moet focussen. Ik heb sowieso moeite met focussen als ik mensen rechtstreeks moet aankijken en heb dan een wazig beeld. Ook het computerscherm staat voor mij op een verkeerde afstand. En dit neemt allemaal in de loop van de dag toe. De eerste diagnose was destijds een oogspierafwijking waar ik helaas een jaar prednison voor heb moeten slikken. Ik vang het wazig zien op door mijn hoofd scheef te houden en dat wordt steeds erger. Dus toen de chiropractor mij op de yogaschool aansprak had ik duizend vragen over de scheve stand van mijn hals. Wordt deze klacht steeds erger naarmate ik ouder word? Wat is de oorzaak? Herstelt zich dit tijdens de nacht? Kunnen we dit oplossen? Het was heel fijn dat hij mijn klachten serieus nam. Hij zag een zwabberende bekken, een scheve nek en problemen met focussen. Dan staat het atlaswerveltje niet recht. De atlas draagt niet alleen het hoofd, maar zorgt ook voor de ophanging, balans en spierspanning van de wervelkolom en het gehele skelet. Het allermooiste van mijn bezoek aan hem is dat er hoop is. Bij vrijwel iedereen staat het hoofd in zekere mate asymmetrisch op de eerste halswervel. De oorzaak hiervan is vaak forse manipulatie bij de geboorte (zeker bij navelstreng om de hals, tang- en zuignapbevallingen) of latere manipulaties zoals bijvoorbeeld een whiplash, hersenschudding of een val op het stuitje. Maar ook moeders kunnen tijdens de bevalling, door verkeerd persen een atlasverschuiving oplopen. Ik weet niet wanneer er bij mij iets fout gegaan is, maar ik ben zó blij dat ik nu eindelijk, op mijn vijftigste, geholpen kan worden aan deze kwaal!

Als ik net in m’n uppie de centrale hal in wil lopen in het ziekenhuis voel ik nattigheid op mijn been. Ik kijk naar mijn broek en zie een enorme rode vlek op mijn bovenbeen. Gauw draai ik me om en loop terug naar de verpleegster waar ik vandaan kom. Ze heeft me net bloed afgenomen. We hadden een gezellig babbeltje over Pakjesavond gemaakt. ’Kunt u me helpen? Ik slik bloedverdunners en er is net door de dermatoloog een biopt afgenomen…’ Ze ziet mijn bloederige broek en laat me meteen plaats nemen. Ze plakt de wond met heel veel steriel gaas en tape af. Ik krijg ook een tasje met nog meer verband en een rolletje tape van haar mee. Pas net anderhalf uur ervoor werd ik door de dermatoloog gebeld. ‘Wat ik nu aan het doen was?’ was haar vraag. Ik zat al op haar telefoontje te wachten met de uitslag van de biopten van vorige week. Ze wilde het wondje zien. Ze wilde zelf een nieuw biopt afnemen en ze wilde dat ik mijn bloed liet testen. Meteen. Een half uur later ziet ze me de afdeling op lopen en komt me met uitgestoken hand tegemoet. Ze vindt het wondje er raar uitzien, rond met een opstaan randje. Verdacht. Ze snijdt weer, na een verdoving, een stuk huid weg en voor dit biopt heeft ze een transport geregeld naar het ziekenhuis in Tilburg. Er wordt daar namelijk een DNA test op mijn huidcellen gedaan. Ze plakt een pleister op het wondje en ik loop meteen door naar de afdeling bloedafname. Door de telefoon vertelde ze me eerder dat het biopt voor de microbioloog kwijt geraakt was… Maar dat de patholoog al had laten weten dat hij met kleuring activiteit aangetoond had van een… parasiet? Hij kweekt mijn huidcellen nog even door zodat hij volgende week met meer zekerheid iets kan zeggen. Aanstaande week heb ik weer een belafspraak met deze dermatoloog. Er wordt ook een andere dokter bij betrokken. Een internist-infectioloog. De dermatoloog wist namelijk verder ook niks zinnigs te zeggen over de behandeling en hoe nu verder. Voor haar ben ik een opmerkelijke casus. Wel een minder leuke verrassing op Pakjesavond!