Happy New Year!

REISMOMENTEN
The spirit of Christmas is the spirit of love and of generosity and of goodness. It illuminates the picture window of the soul, and we look out upon the world's busy life and become more interested in people than in things. 

- Thomas S. Monson

In de aanloop naar de Kerstdagen had ik nooit kunnen verwachten dat ik het zo ontspannen zou beleven. Ik was bang om me ziek te voelen, moe te voelen of pijn te voelen. Dat het eten me niet zou smaken of dat ik veel niet eens zou kúnnen eten. Hoe heerlijk was het dat ik me onverwachts goed voelde. Ik liet me niet door angst van de wijs brengen. Hoe voelde ik me nu? Ik voelde me goed. Opgelucht. Ontspannen. Weliswaar de pijn onderdrukt door pijnstillers but who cares?  Zo konden we onze Kersttradities op een ouderwetse manier uitvoeren. Na een lang en uitgebreid ontbijt aan een mooi gedekte tafel, samen cadeautjes onder de boom uitpakken. Heel simpel een fijne tijd met elkaar doorbrengen. Dansen met elkaar. Zelfs een gelukkig gevoel. Rotterdam leek heel ver weg. Een groot gedeelte van de dag deelden wij, de meiden, onze nieuwe hobby. Diamond painting. Gezamenlijk aan de grote eettafel met Kerstmuziek op de achtergrond en openhaard aan. Een schaaltje Kerstchocolaatjes op tafel. Zo plakten we ieder gekleurde kraaltjes volgens een patroon op een kaart of een schilderijtje. Een heel mindful bezigheid, net zoals puzzelen, waar je heerlijk van ontspant. Onderwijl werden er verhalen gedeeld en luisterden we naar elkaar. Mijn lief zat ontspannen bij zijn vier vrouwen aan tafel met een tijdschrift. Beiden Kerstdagen - de periode die van nature zo geschikt is om naar binnen te keren - hadden we zo voldoende tijd en ruimte voor onszelf. Het Kerstdiner was net zo ontspannen. We genoten van de gerechten - door mijn lief klaargemaakt - die we juist zo graag eten met Kerstmis. We reflecteerden op jaren die achter ons lagen door ieders mooiste en slechtste reismomenten te delen. We deelden wensen waar we nog zo graag naartoe willen reizen. We fantaseerden over de reis die we komende zomer koppelen aan de verhuizing van oudste dochter naar Singapore. We keken bewust terug op uitdagingen en geluksmomenten. Tijd nemen om te voelen wat je los mag laten, omdat het je niet meer dient. Ook hadden we ons verheugd op de nieuwe release van Avatar. Jarenlang op gewacht en tweede Kerstdag togen we dan naar Antwerpen voor de lange film. Ik had me niet vast willen leggen. Ik hield de datum omzichtig open want wie weet hoe ik me dan zou voelen? Iedereen had er begrip voor. We stonden er een momentje bewust bij stil dat we dit tóch konden doen met elkaar. Zo trots op onze meiden, nu jong volwassenen, die op een zachte manier leren om stil te staan bij wat wel kan, waar wel ruimte voor is.

Merry Christmas !

AANVAARDING
Hij leerde dingen waarvan hij nooit gedacht had dat hij ze door de liefde zou leren: hoop, angst en aanvaarding.

- Paulo Coelho

In het nu leven. Een levensles die ik de laatste maanden, weken en dagen probeer te leren. In het nu zijn. Wat voel ik nu? Wat voel ik lijfelijk? Hoe gaat het nu eigenlijk met me? Ik vind het moeilijk. Ik merk dat ik me vaak genoeg zorgen maak over morgen. Hoe meer ervaringen ik opstapel in mijn behandelingsproces hoe moeilijker het is om in het nu aanwezig te blijven. Ik vind het best moeilijk om rust te ervaren en ruimte te voelen in het hier en nu. Puur omdat ik gewoonweg vaak bang ben voor wat me nog te wachten staat. Wat voel ik nú? Dat is alleen wat telt. Aan het eind van de zomer had ik een klein knus huisje gehuurd vlakbij het Noord-Hollandse strand. Ik had de reservering uiteindelijk willen cancelen omdat de gereserveerde datum ons plots heel slecht uit kwam. Helaas kon dat niet - ookal was de datum nog wekenlang niet in zicht. Ik schoof het daarom maar zo ver mogelijk vooruit. Volgens de rigide voorwaarden moest de overnachting namelijk ook nog in dit jaar vallen. Ik had de reservering verzet naar het laatste weekend voor Kerstmis en er verder niet meer bij stil gestaan. Deze week kwam het weekendje plots in zicht in m’n agenda. ‘We zullen zien hoe ik me die dag voel. Geen druk, we kunnen het weekendje ook laten zitten’ klonk het als een mantra in mijn hoofd. ‘We bekijken het op de dag zelf, op de ochtend zelfs of op de zaterdagmiddag.’ Aanvaarding wanneer het niet lukt. Na drie beroerde dagen knapte ik zaterdagochtend wonderbaarlijk weer op. Hoe voel ik me nu vroeg ik me die bewuste zaterdagmiddag af. Eigenlijk prima. Dus stopten we spontaan onze nachtkleding en een toilettas in een weekendtas. Mijn lief vulde een boodschappentas met ingrediënten voor een lekkere avondmaaltijd en een ontbijtje.  Handschoenen, muts en shawl op de achterbank van de auto en we vertrokken saampjes naar Noord-Holland. Prachtige witte omgeving onderweg. Schaatsende mensen langs weilanden. Bij aankomst eind van de middag geweldig warm oranje avondlicht boven de kust. Het sfeervol ingerichte huisje warmde niet snel genoeg op dus kregen we een upgrade naar een huisje met twee slaapkamers, een grotere badkamer en een keuken. Iets minder knus maar wel praktisch met een koelkast, grote eettafel en een televisie. Mijn lief kookte iets lekkers, daarna kropen we tegen elkaar aan voor de TV. Na een hele stille, donkere nacht in de duinen was het uitzicht de volgende ochtend wondermooi winters wit. Een groep gansen vloog over. Rustig op gestaan, een ontbijtje achter het grote raam met zicht op de bevroren natuur. Heerlijk. We maakten een kleine ochtendwandeling met krakende voetstappen door het koude bos. Sleeënde kinderen op een duinpan. In de auto warmden we weer op, op weg naar een strandpaviljoen in Camperduin. Auto lekker dichtbij geparkeerd. Een lange strandwandeling zat er vandaag niet in vanwege mijn conditie, maar wel een lunch achter het raam van het paviljoen. Zicht op het winterkoude strand. Op de terugweg in de auto heb ik lekker mijn ogen dichtgedaan. Zo’n weekendje was onverwachts een groot cadeau, omdat we dit met alle aandacht in het nu hadden besloten. 

Guardian angel in our tree - gift of a friend

KERSTGEVOEL
It's true, Christmas can feel like a lot of work, particularly for mothers. But when you look back on all the Christmases in your life, you'll find you've created family traditions and lasting memories. Those memories, good and bad, are really what help to keep a family together over the long haul. 

- Caroline Kennedy

 

Het is zo’n beetje half december. In de ochtend is buiten alles wit van bevroren rijp. Elke huiskamer heeft inmiddels een boom met lichtjes die warmte en gezelligheid uitstralen. Elk ziekenhuis trouwens ook, op elke verdieping en elke afdeling.  Ook wij hebben afgelopen zaterdag een grote boom uitgezocht op de boerderij waar we intussen al vele jaren komen voor een verse naaldboom. We waren net op tijd, de meeste bomen waren al uitverkocht. Gelukkig was alles al in huis - eigenlijk op de zolder in de garage - voor een mooie sfeervolle versiering inclusief ouderwetse kaarslampjes. Dit jaar staat mijn hoofd helemaal niet naar Kerstversiering. Ik had ook niet geweten waar ik de tijd vandaan had moeten halen. Mijn dagen zijn snel gevuld. Twee van onze meiden hebben de boom zaterdagavond opgetuigd zoals we dat al jaren doen. Kerstliedjes vulden de achterkamer. Ik zat op een stoel ernaast aanwijzingen te geven waar misschien nog een glimmende bal gehangen kon worden. Hoe de kralenkettingen stijlvol over de takken gedrapeerd mochten worden. Welke kleuren ballen er absoluut niet in mochten en mijn lief had de eer de glazen piek op de punt te zetten. Het verliep allemaal heel harmonieus - helaas voor het eerst met een incompleet gezin. Het kerstpakket die mijn lief mee naar huis bracht staat er nu onder want we wachten met uitpakken totdat jongste dochter vandaag ook thuis is. Dat hebben we beloofd. Ik had niet verder gedacht over cadeaulijstjes dan Pakjesavond dus nu de boom er staat met alleen een megapakket eronder moest ik in actie komen. Mijn lief en ik zijn spontaan zondagmiddag naar de winkels gegaan om ongedwongen zélf passende cadeautjes te vinden. Geen wensenlijstjes. Dat ging verrassend probleemloos en vlug.  Niet nodig om online iets te bestellen. Een grote rol cadeaupapier erbij gekocht. Thuis hebben we voldoende linten en gift tags om alles luxueus in te pakken. Die energie kan ik nog wel kunnen vinden nu alles in huis is. 

Nergens tijd voor hebben. Alle weekdagen naar Rotterdam. Korte dagen. Ik probeer zo vaak mogelijk thuis een yogales in de ochtend te volgen, maar helaas vallen die ook nog wel eens in het water. De laatste dagen van de week voel ik me zwakjes, bleek en energieloos. Om alles huilen. Huilen om emotie op TV, huilen om berichtjes van vriendinnen omdat ik ze mis, huilen omdat ik zo moe ben, huilen om een TV reclame, huilen omdat ik bang ben wat er nog komen gaat, huilen omdat muziek me zo raakt of huilen om hartverwarmende woorden tijdens de yogales. In het weekend raap ik me zelf weer op, stroomt de energie weer in m’n lijf terug terug en zie ik alles om me heen gelukkig veel luchthartiger. Onze meiden zullen de hele Kerstvakantie thuis bij ons zijn. Mijn lief is vrij van werk. Gezellig voor de televisie in Kerstpyjama samen zoete Kerstfilms kijken, iedereen helpt mee in huis om het gezellig te maken. Koken, boodschappen doen, een wandelingetje in het bos, vuur in de openhaard, een bioscoopfilm als het lukt. Kaarsjes aansteken, tafel mooi dekken, thee drinken en er gewoon zijn voor elkaar.

Sharing emotions…

COMFORTABELE STOELEN
Accept the things to which fate binds you, and love the people with whom fate brings you together, but do so with all your heart. 

- Marcus Aurelius

De afgelopen dagen bleven slaapkamerdeuren heimelijk gesloten. Er werd goed in de gaten gehouden wie waar boven was. Mijn wasrek met drogend wasgoed werd van slaapkamer naar slaapkamer geschoven, want iedereen had kennelijk veel ruimte nodig in de privacy van haar slaapkamer. Kartonnen dozen werden uit de papierbak opzij gelegd. Sinterklaas was weer even in het land en zoals elk jaar vierden wij dat met getrokken lootjes, surprises, gedichten en veel geheimzinnigheid. Ondanks dat twee dochters in een andere stad wonen kwamen ze tóch thuis knutselen en ondertussen proberen te achterhalen wie nou wie getrokken heeft. Sinterklaas is een sfeermaker in ons huishouden. Ookal hebben wij veel Sinterklaasfeesten in het buitenland gevierd - of misschien juist daarom - we genieten immens van de seizoensgebonden feestelijkheden. We genieten van de typische Sinterklaaslekkernijen, het sfeervol gekleurde pakpapier met tekeningetjes van Sinterklaas en ingepakte cadeautjes. Het is het feest van overvloed en dankbaarheid. In ons hart weten we weer: het is wel donker, maar we zijn verbonden met elkaar. De meiden kwamen allemaal gezellig naar huis. We aten een oud-Hollands maaltje, de openhaard verwarmde de huiskamer, Sinterklaasliedjes uit de box en we herhaalden nog maar een keer aan tafel wie in voorgaande jaren wie had getrokken en welke surprises daarbij hoorden. Tijdens deze donkere dagen geven we elkaar aandacht met kleine geschenken, om te laten zien hoe dankbaar we zijn voor ons leven en voor elkaar. We zoeken naar kleine, passende cadeautjes, schrijven lyrische (ook een enkele emotionele) gedichten en serveren gerechten om samen op te eten. Tevens lachten we heel wat af. Oók de Pakjesavond van dit jaar. Ik voelde me het hele weekend al goed, snoepte een beetje mee van de Hollandse zoetigheden. Ik genoot vooral van de aanwezigheid van de meisjes, de koude buiten en de warmte binnen. Als je geeft met aandacht verwarm je niet één hart, maar twee. 

December is vaak een drukkere maand. Bij ons werden op de verjaardag van Sinterklaas ook nog tussendoor de zonnepanelen geplaatst op het platte dak van de aanbouw en op de garage. Ze zouden die vrieskoude ochtend al vroeg beginnen dus ik deed mijn online yogales maar een keer in de voorkamer. Zij werkten tenslotte alleen maar aan de achterkant van het huis. Ik wilde mijn les er niet voor overslaan. Toch lekker ontspannen, mediteren en bewegen. De werkmannen stonden uiteindelijk niet voor m’n les maar aan het eind van m’n les aan de deur. Ze moesten meteen omstebeurt van ons toilet gebruik maken. Gedurende hun werkdag nog meermalen… Na mijn yogales kregen ze hun hun eerste kop koffie door mij geserveerd. Aardige lui hoor, zij kunnen er tenslotte ook niks aan doen, maar ik heb altijd moeite met aanwezigheid van werkmannen in m’n buurt. Een persoonlijke, minimale stressfactor. Eind van de dag was het werk netjes gedaan. Kleine dingen die je kunt doen om stress te verlichten in deze hectische decemberdagen is meubels op een nieuwe plek zetten… Dat klinkt natuurlijk als jezelf alleen maar meer werk op de hals halen. Het schijnt je echter lucht en ruimte in je hoofd te geven – je maakt letterlijk ruimte voor nieuwe dingen door het oude weg te gooien. Je brein komt in een soort reflectieve staat wanneer je actief bezig bent met ruimte maken. Dat komt me goed uit. Afgelopen zomer in juli hadden we maar liefst acht nieuwe eetkamerstoelen aangeschaft. Best luxe fauteuils voor ons doen. We keken er enorm naar uit. Vijf volle maanden hebben we er op moeten wachten. We bivakkeerden tussentijds op oude stoeltjes en op een ongemakkelijk zittend - zelf getimmerd door mijn lief - bankje van steigerhout. Halverwege deze week worden ze ein-de-lijk gebracht! Heerlijke timing om deze donkere dagen wat langer na het avondeten intiem te blijven napraten in comfortabele stoelen. Lang thee drinken in de middag aan de grote tafel. Keuvelen over wat ons deze dagen allemaal bezig houdt en hoe ieder voor zich dit ervaart op het moment.

Diploma ceremony, happy moments!

INZICHTEN
“For what it's worth: it's never too late to be whoever you want to be. I hope you live a life you're proud of, and if you find you're not, I hope you have the strength to start over again.” 

- F. Scott Fitzgerald

Het stond al heel lang in onze agenda’s gepland. Maanden vooraf aan de bewuste dag eigenlijk. De ceremoniële diploma uitreiking van onze middelste dochter die deze zomer haar master in Maastricht met een mooi cijfer had afgerond. Na de zomer werd mijn agenda echter ineens gevuld met heel andere soort afspraken. Hoe dichterbij de datum van de uitreiking in Maastricht kwam hoe meer het erop leek dat ik die bewuste week al met de tweede helft van mijn behandeling zou gaan starten. Ik zou er niet bij kunnen zijn. Dat was natuurlijk een enorme domper op de feestvreugde. Puntje bij paaltje bleek dat ik er tóch bij kon zijn op haar mooie moment in haar leven. Heel erg fijn. Supervroeg in de donkere ochtend stapten we in onze feestelijke kleding in de auto om in een rit van ruim twee uur eindelijk de Limburgse stad te bereiken. We haalden jongste dochter daar op, die op dit moment de oude studentenkamer van haar zus huurt. We werden heel gastvrij in de foyer van een grote zaal ontvangen met koffie, thee, een stuk toepasselijke Limburgse vlaai of vegan brownie. De afgestudeerden waren goed herkenbaar met hun zwarte baret. Trotse familie er omheen aan hoge statafeltjes. Geen toga deze keer voor haar zoals bij het uitreiken van haar bachelor diploma. Geen statig historisch gebouw zoals die eerste keer. Wel podia op diverse plekken waar de afgestudeerden gepaste foto’s konden nemen als herinnering aan deze mijlpaal. Natuurlijk deden wij dat ook. Leuke momentjes.

Tijdens de officiële ceremonie zat dochterlief vooraan en wij meer achteraan. Trotse ouders, trots zusje. Oudste zus kon er helaas niet bij zijn. Zij volgde de uitreiking online. We hebben de momenten gefilmd en gefotografeerd. Voor in het jaarlijkse familiealbum, waar ik overigens nog steeds niet aan begonnen ben… Daar heb ik straks wekenlang de tijd voor. Goede afleiding. Na de ceremonie hadden we een restaurant op het bekende Vrijthof gereserveerd voor een gezamenlijke lunch. Op de weg erheen reden we langs collegegebouwen verspreid door de stad en de universiteitsbibliotheek. Plekken waar de twee zussen allebei veel tijd doorbrengen of brachten. Herkenning. Het cadeau werd door ons, als trotse ouders, aan de eettafel overhandigd. Met drie dochters die aan een universiteit studeerden (of studeren) sluipen er ongemerkt tradities in die bij bepaalde academische mijlpalen horen. Het geeft ons gezin houvast. Herkenning. Ook is het eerlijk dat de drie meisjes daardoor dezelfde cadeaus kunnen verwachten. Traditie is natuurlijk niets meer dan de manier waarop wij iets al betrekkelijk lang doen. Het is door ons zelf bedacht - meestal door de meiden zelf - het is echt niet heilig. Tradities gaan ook mee met de tijd. Ze zijn dus veranderlijk. Onze meiden vinden het heel aangenaam om gezinstradities te hebben. Grip op de tijd. Ze verzinnen dus zelf met enige regelmaat tradities, die we dan jaarlijks kunnen herhalen. Traditie bij het behalen van je master diploma is dat we een weekend met ons gezin naar een fijne plek gaan. Hotelovernachting. Diner in een restaurant. Lekker bij elkaar zijn, relaxen en aandacht voor elkaar hebben. Terugkijken op de bewuste mijlpaal, inzichten delen maar ook nieuwe herinneringen maken. Aangenaam om zo - ookal is het misschien inbeelding - grip op de tijd te hebben. 

Salvador with his sister Sierra

HOUDEN VAN MENSEN EN DIEREN
Dankbaarheid kan slechts voortkomen uit opgewekt innerlijk leven en uit een zekere vatbaarheid voor liefde.

- Robert Saitschick 

We schaffen alle chocolade letters van Salvador’s naam aan. Thuis zal ik er een Sinterklaasgedicht bij schrijven en een decoratief touw doorheen rijgen. Deze verrassing gaat naar onze dierenarts Flin en haar team. Afgelopen week kwam ik haar zelf het buisje met Salvador’s urine brengen. Met een goede uitslag zou dit zijn laatste onderzoekje zijn. Dit was de eerste keer dat ik naar de kliniek kwam en we elkaar weer zagen na mijn operatie. Ze kwam met tranen in haar ogen en armen wijd op me aflopen. Een warme knuffel volgde. Ze was heel blij me te zien en heel opgelucht dat mijn operatie én Salvador’s behandeling goed waren gegaan. Een dag voor mijn ziekenhuisopname zag onze wereld er heel anders uit. Onze kater had de week ervoor al een paar dagen in het dierenziekenhuis doorgebracht om zijn blaas te spoelen vanwege gruis in zijn blaas en plasbuis. Bij een kater kan dat snel verstopt raken en dan overlijdt hij. Wij waren gelukkig op tijd. Elke dag gingen we op bezoek bij hem. Hij begreep er zelf natuurlijk niks van. Hij was licht verdoofd en had een kraag om zijn nekje zodat hij het infuus er niet uit zou trekken. Een verbandje om zijn pootje en een kaalgeschoren buikje vanwege de echo’s. Voor het weekend mocht hij gezond weer mee naar huis. Met het advies voor de rest van zijn leven dieetvoer. We waren allemaal opgelucht. Ook omdat de dinsdag erna ik voor lange tijd in het ziekenhuis opgenomen zou worden. Die zondag werd hij echter weer duf en leek niet meer zichzelf. Ik belde maandagochtend naar de kliniek en stopte hem snel weer in de kattentas en vertrok terug naar de dierenarts. Dierenarts Flin begreep er niks van. Dit paste niet in zijn diagnose en herstel. Ze wilde hem houden om meer onderzoeken te doen. Ze vermoedde dat het misschien zijn nieren waren. Ze kon helaas niet beloven of ons katertje weer beter zou worden… Zijn situatie zag er heel zorgwekkend uit. Op dat moment brak ik in de onderzoekskamer. 

Ik was al zenuwachtig voor wat mij de dag erna te wachten stond, de zorgen voor Salvador waren me ineens teveel. Ik kon niet anders dan aan Flin hortend en stotend uitleggen wat me allemaal te wachten stond en dat ik even niet meer wist hoe we de zorg van Salvador op ons moesten nemen. Mijn lief en ik de komende weken niet thuis. Oudste dochter niet, en jongste dochter alleen in het weekend. Middelste woont wel weer thuis, maar had nèt haar rijbewijs. Hoe moest zij in haar uppie Salvador transporteren en de zorg op zich nemen? Flin begreep meteen de ernst van de situatie en dat wij het eventuele verlies van Salvador niet konden dragen op dit moment. Ze bood aan onze kat zelf te halen en brengen, alle zorg op zich te nemen en aan middelste dochter verslag te doen. Door haar eigen ziekte in het verleden begreep ze onze situatie door en door en ook dat mijn focus nu op mijn eigen herstel moest liggen. Ik ging zonder Salvador naar huis maar in de wetenschap dat lieve Flin alles zou doen om ons te ondersteunen en Salvador’s herstel te bevorderen. Ze was echt mijn engel op dat moment. Dezelfde avond stuurde ze al een hartverwarmend vlogje met Salvador in de hoofdrol. We moesten thuis allemaal huilen. We voelden haar liefde voor ons katertje door de telefoon heen. Salvador werd de lieveling van het dierenziekenhuis. Iedereen krioelde met hem. Onze middelste dochter ging dagelijks bij hem op bezoek. Flin vroeg elke keer hoe het met haar en ons ging en toonde zoveel medeleven. Ze steunde onze dochter tijdens haar bezoekjes. Door alle goede zorgen mocht Salvador als een wonder weer na vijf nachten mee naar huis. Twee weken lang dagelijks twee tabletten antibiotica toedienen was nog een hele opgave maar het is onze dochter (met soms hulp van papa, zusjes en soms van een vriendin) gelukt. Een enkele keer terug naar Flin voor onderzoeken van zijn nieren - zij zelf in mijn autootje met de patiënt in de kattentas. Ondertussen had ik met mijn lief afgesproken dat ik niet op de hoogte gehouden zou worden van zijn verdrietige situatie. Het eventuele verlies van onze allerliefste, grijze kater zou emotioneel teveel voor me zijn. Net bijkomend van zo’n zware operatie. Na zo’n tien dagen ziekenhuisopname versprak één van de kinderen zich en vernam ik dat hij goed aan het herstellen was. Wat een énorme opluchting! Tranen vloeiden. Afgelopen week, na de goede uitslag van zijn urine, werd hij door Flin genezen verklaard. We omhelsden elkaar nog een keer. Bezorgdheid vloeide weg. Ze had er zelf ook een paar traantjes van blijdschap om moeten laten biechtte ze op. Binnenkort fiets ik er nog een keer heen met onze Sinterklaas verrassing als dank voor haar buitengewoon goede zorgen en betrokkenheid. Niet alleen oog voor kater Salvador, maar voor ons hele gezin.

Sweet natural honey

VLOEIBAAR GOUD
Hier ben ik

Mag ik hier wel zijn?

Hier ben ik

Ik ben hier

en hier moet ik zijn

- Claudia de Breij

Een prachtige, zonnige herfstochtend. Warm licht. Gouden herfstbladeren. Mijn lief was al vroeg naar kantoor vertrokken. Voor ‘t eerst sinds ik weer thuis ben hoef ik deze ochtend niet verplicht te douchen. Ik kan dus een beetje luieren in bed. De andere dagen moest ik verplicht vroeg opstaan omdat mijn lief, voordat hij vertrok, mijn hals moest masseren onder de douche met de warme straal erop. De oedeem is gelukkig bijna verdwenen, geen massages meer nodig. Ik kan mijn nek ook veel beter draaien nu. Ik wandel elke dag, maar aangespoord door de herfstzon en mijn herwonnen flexibele nek wilde ik een stukje gaan fietsen dit keer. Nog niet alleen, je weet nooit, maar samen met middelste dochter. Als doel had ik de imkerij een dorp verderop in gedachten. In onze garage lag een tas met zeker tien lege honingpotjes die we terug zouden kunnen brengen. Meteen aanschaf van nieuwe honingvoorraad. De boerderij ligt eigenlijk aan de straat waar wij wonen. Een kilometerslange slingerende weg met leuke boerderijtjes langs de kant. Een boerderij met zelfgemaakt ijs en een terras om zelfgebakken taarten te eten. Een aspergeboerderij. Nog geen kilometer van ons huis een fruitboerderij met aardbeien, frambozen, rabarber en snijbloemen. De imkerij ligt het verst bij ons vandaan. De afstand viel me voor de eerste keer fietsen na mijn operatie vies tegen. Het sturen met een krat vol lege glazen potjes kostte kracht in mijn linkerschouder. Mijn bovenbenen hebben na de ziekenhuisopname flink aan spierkracht ingeboet. Tegenwind. Halverwege even stoppen om een slokje water te drinken, op te laden en van fiets te wisselen. En weer door. Aangekomen na toch wel een dik half uur hard werken ben ik mijn inzet alweer vergeten. De imker heeft zo’n passie voor bijen! Hij legt de soorten honing in het schap nog een keer uit. Lindebloesem. Bloemen. Fruit. Alle smaken lokaal en van het seizoen. Natuurzuiver.  Honing uit de regio bevat pollen en bacteriën die van nature voorkomen in je leefomgeving. Het eten van zo’n lokale superfood kan je helpen je weerstand op te bouwen en bijvoorbeeld allergische reacties op pollen doen verminderen. Het is altijd een feestje om even zijn winkeltje binnen te stappen. 

Ik was er dit jaar ook een keer met de senioren dame die ik elke vrijdag bezoek. Het was slecht weer en ik nam haar als afleiding mee in mijn autootje naar de imker. Hij was in zijn antieke boerderijschuur aan het werk. Er stond een potkachel te branden met wat stoeltjes omheen. Of wij wilden plaatsnemen? We kregen een kopje thee erbij en de imker vertelde honderduit over zijn bijen en bijenkasten. We namen bewust de tijd. Om me heen boerderijgereedschap aan de wand. Oude houten tafels vulden de ruimte op. Na de thee kocht ik nog wat potjes honing in zijn winkeltje. Mijn vijfennegentigjarige gezelschap had de tijd van haar leven. Terug naar haar appartementje in het verzorgingstehuis reden we langs de kronkelende weggetjes tussen de weilanden. Ze had die ochtend genoten van ons kleine ontspannen avontuur. Later kreeg ik dat ook van haar dochters terug. Deze herfstochtend echter -  eenmaal thuis met een hongerige maag - zocht ik na de lunch nieuwsgierig de afstand van huis naar de imkerij eens op. We hadden deze ochtend maar liefst zesenhalve kilometer heen maar ook terug gefietst! Goede workout om mijn conditie weer op te bouwen!

My first glass of icecold lemonade with icecubes!

HACHELIJKE SITUATIE
What doesn’t kill you makes you stronger

Stand a little taller

What doesn’t kill you makes a fighter

Footsteps even lighter

- Kelly Clarkson

Voorovergebogen liepen we dicht naast elkaar. ‘Nu begint onze missie’ sliste ik zachtjes naar mijn zus. Om de hoek was de ingang van de winkel waar we moesten zijn. We hadden mijn autootje op de parkeerplaats bij het kleine winkelcentrum geparkeerd. Mijn zus reed. Ik kan door het litteken in mijn hals mijn hoofd nog niet voldoende draaien om over mijn schouder te kijken. De missie hield in dat we flink wat vers en mooi gekleurd fruit gingen inkopen. Ik was de gouden tip van de nachtverpleegster niet vergeten. Het fruit moet snel en makkelijk tussendoor te eten zijn. Herfstappeltjes, bananen, blauwe en witte druiven, aardbeien en een chocoladereep. Als dank voor alle goede zorgen wilde ik een bedankje langsbrengen voor het verplegend personeel van mijn ziekenhuisafdeling dat zo goed voor mij gezorgd had. Ik hoorde ze bijna dagelijks over taart en vlaaien praten. Bij de koffieautomaat. Vlak achter mijn deur. Ik had me voorgenomen niet zoiets zoets en ongezonds mee te brengen. De missie met mijn zus hield in dat we in de winkel niet tegen elkaar zouden praten. Ik kan nog niet goed praten met mijn verdikte tong en mijn zus eigenlijk ook nog steeds niet na haar kaakoperatie. We wilden voorkomen dat iemand ons gebrekkig zou horen articuleren. We stapten nog niet uit het autootje of ik zie een bekend gezicht op de parkeerplaats. Ik steek mijn hand op uit de verte en ik loop voor de zekerheid de andere kant op. Ik durf echt niet met mensen te praten die niets weten van mijn operatie. Ik houd mijn kraag van mijn jas goed omhoog langs mijn hals zodat mijn litteken niet zo opzichtig is. We moeten giechelen om de situatie. Beiden lachend met onze hand beschermend voor onze mond. Wanneer ik uitbundig lach zou je m’n gehavende tong in mijn mond kunnen zien liggen. Wanneer we elkaar aankijken, lachend onze mond verbergend, zien we de lol van onze hachelijke situatie in. Dit is echter niet mijn eerste keer buiten na thuiskomst. Wél de eerste keer onder de mensen. Ik wandel elke dag een stukje in de buurt.  Mijn psychologe uit het ziekenhuis had geadviseerd vooraf een zinnetje voor mijn wandelpartner klaar te hebben zodat we snel door kunnen lopen indien een bekende mij aan zou spreken. Mijn lief en ik wandelen ook regelmatig een stuk samen in het Mastbos. In het ziekenhuis durf ik echt zonder schroom tegen mijn behandelend artsen te spreken. Ze verstaan mij. Ook tegen het zorgpersoneel, wanneer mijn lief en ik met onze fruitmand de afdeling oplopen, praat ik als mijn ouderwetse zelf. Ze herkennen me en zijn echt blij me in zo’n goede conditie te zien. Schoenen in plaats van sloffen of antislipsokken aan. Zelfstandig en rechtop in plaats van krom schuifelend achter de rijdende infuuspaal.  Leuke kleding in plaats van een blauw operatiehemd of later een pyjama. Een jas zelfs, het bewijs dat ik een bezoeker ben. Mijn haar weer in m’n eigen model. Ik ben daar ter plekke trots op hoe ‘snel’ ik alweer op de been ben, maar op de afdeling zijn emotioneert me ook tot tranen toe. Hoe kort geleden lag ik daar kwetsbaar in bed zonder te kunnen praten, afhankelijk van sondevoeding, pijnstilling en een buisje in mijn luchtpijp om te ademen?

No unannounced visits, please

THUISKOMEN
I know that in life there will be sickness, devastation, disappointments, heartache - it's a given. What's not a given is the way you choose to get through it all. If you look hard enough, you can always find the bright side.

- Rashida Jones

Douchen is voor mij ultieme ontspanning. Alhoewel de hammam sessie die ik in de sauna had, vlak voor de lange ziekenhuisopname, dat niveau natuurlijk ver oversteeg. De eerste dagen in het ziekenhuis werd ik gewassen door de lieve dames van de verpleging. Op het bed. Met een warm washandje. Later werd ik op een douchestoel gezet en werd ik lekker gewassen met een zacht washandje door een geduldige verpleegkundige. Met een handdouche, want veel pleisters, gips en verband mochten niet nat worden. Als ik er op terug kijk eigenlijk best wel een milde vorm van hammam. Ze gebruikten heel veel handdoekken om me lekker warm te houden. Een nieuwe fase in de verzorging was de stoel die achter de wastafel geschoven werd zodat ik mezelf met opgewarmde washandjes kon wassen. Lekker de tijd om zelfstandig mijn dagelijkse verzorging te doen. Mijn eigen serum en gezichtscreme, mijn deodorant. Na een tijdje moest natuurlijk mijn lange haar een keer gewassen worden. Ook daar hebben ze handige maniertjes voor om pleisters en verbandjes in mijn hals te omzeilen. Gipsen arm in het plastic ingepakt. Speciaal douchedopje op de trachea canule in mijn hals. De lieve verpleegsters kamden heel zacht en met aandacht mijn haar. Ze deden er een knot in of een haarklem. Natuurlijk niet op mijn manier maar dat was wel het laatste waar ik me druk over maakte.  De dagelijkse verzorging was heerlijk maar tegelijkertijd ook energieslurpend. Op het einde van mijn verblijf lieten ze me alleen in de douchecel, met een handdouche, douchegel en een stapel handdoeken. Lekker wat langer douchen…terwijl zij mijn beddengoed verschoonden.  Mijn lief sliep zo nu en dan ook een nachtje bij mij op de kamer en verzorgde mij dan onder de douche. Soms ging er een wondje open door de warmte en de daardoor verwijdde bloedvaten. Absorberend wondgaas erop, opgelost.

Het fijne van thuiskomen - na twee weken opname - in ons eigen huis vond ik het genieten van de mooie, zo vertrouwde, lichtinval. Vooral nu in de herfst. Overal gekleurd herfstblad aan de bomen. Warm gefilterd zonlicht door het raam. Ook de stilte en de rust in huis behaagden me enorm. In het ziekenhuis lag mijn kamer vlakbij een soort pauzeruimte met koffie- en theeapparaten. Regelmatig taart, veel vrolijke geluiden en lachsalvo’s. De eerste week snapte ik er niks van ‘vierden ze hier elke dag feest ofzo?’ Thuiskomen voelde als een weldaad. Vanwege de ongestoorde nachtrust. Ook komt er nog maar één wijkverpleegster om de dag. De eerste keren samen eten aan de eettafel was een feestje ookal at ik alleen maar een gepureerd soepje of een medicinaal proteïnedrankje. We zijn weer met elkaar. Relaxt. Thuis. In de ochtend kan ik lekker douchen in onze eigen Marrokaanse douchecel. Wat langer op een tuinstoel onder de regendouche relaxen. Jongste föhnt en kamt mijn haar, mijn zus masseert mijn handen, oudste dochter friemelt regelmatig aan mijn haar en middelste houdt de verzorging van mijn verbandjes in de gaten en mijn medicijninname. Overal wordt bewust de tijd voor genomen. De poezen en ik genieten van elkaars aanwezigheid. Van al die aandacht knap ik op. Er wordt hier van mij gehouden. Thuiskomen. 

So much loving attention! 

KLEUREN
Want ik kan de zon wel zien

Maar ik voel de warmte niet

De wereld draait nog steeds voor mij

Maar ze is haar kleuren kwijt

- Nielson 

De afgelopen twee weken ben ik heel diep gegaan. Ik heb tegenover mijn grootste demonen gestaan. Ik heb dingen over mezelf geleerd die ik in goede tijden nooit van mezelf ontdekt zou hebben. Ik heb deze weken op de twaalfde verdieping van het Erasmus ziekenhuis grote angsten gekend, paniekaanvallen zelfs en kon niet meer terug naar een rustige buikademhaling… Ik, die al jaren wekelijks traint met ademhaling en dacht daar alles te mee kunnen oplossen, kan kennelijk zo in de paniek schieten dat ik alleen nog maar een hoge pieperige ademhaling had. Ik voelde me zo kwetsbaar.  Ik weet nu hoe het is om nachtmerries en hallucinaties te hebben door vol met drugs gespoten te zijn. De afgelopen twee weken zag ik weinig kleuren terwijl ik zo’n optimist ben! Een lang gesprek met een psycholoog gaf me zelfinzicht. Ik ga mijn tools weer gebruiken om zelf krachtig en optimistisch te zijn. Er komt nog een vervolg met haar. En misschien nog wel meer want zo’n heftige ingreep kan straks bij thuiskomst nog wel wat andere trauma’s blootleggen. 

Eerst aan mijn thuiskeer werken - dat zal iedereen lucht geven. De meiden, maar zeker mijn lief die elke dag aan mijn bed zit. Of ik nou slaap of wakker ben.  Hij masseert mijn voeten geduldig  zodat ik me veilig in een diepe slaap durf te laten vallen. De schat kwam zelfs in de nacht naar Rotterdam rijden om mijn paniek weg te nemen zodat ik een paar uurtjes kon slapen. Hij juist dan weer niet… Vanmorgen heb ik leren slikken. Slokjes water om mee te beginnen. Gretige slokken koud kolkend water door mijn keel!  Daarna romige chocomel protein drink en een bakje proteïne vanillevla met een lepel. Mijn grote hartenwens is een paar slokken ijskoude Mountain Dew. In Nederland nauwelijks verkrijgbaar. Oudste dochter heeft het hier in Rotterdam op de kop kunnen tikken. Destijds zwanger van tweede dochter en te misselijk om iets binnen te houden kreeg ik in een Amerikaans ziekenhuis vijf koude milliliters hemels Mountain Dew. Ik had gezien waar de koelkast stond en sommeerde mijn lief stiekem nog zo’n bekertje met liquid sugar te vullen. Vandaag staat mijn flesje met Amerikaanse goud geduldig in de koelkast van de afdeling te wachten. Straks als m’n lief hier is - pakken we ons momentje in de lounge.

Rotterdam | 24 oktober 2022 

Walk in Loonse en Drunense duinen

OPNAME

Alles is veranderd

Alles is hetzelfde

Alles is kapot

Alles doet het nog

Alles staat stil

Alles gaat door alles heen

Er is niets meer dat ik zeker weet

- Nielson

Zoveel dagen wachten. Het wachten ging me best goed af met hulp van mediteren en yogalessen. Bioscoopbezoekjes. Op de één na laatste wachtdag was ik plotsklaps van de opbouwende spanning stikchagrijnig. De trigger voor mijn wrevelige bui was mijn broek die ik oppakte om aan te trekken en een natte plek zag. Kattenpis. Eén van de katten had op mijn lange broek, die op de vloer van onze slaapkamer lag, gepiest. ‘Gatverdarrie’ dacht ik natuurlijk, maar ook meteen ‘welke van de katten heeft dit gedaan?’.  Is dit wellicht een reactie op de stress die hier in huis gevoeld wordt? Vervolgens vertrok ik naar mijn zondagochtend yogales. Op zich heel relaxt, op mijn fiets, behalve dat er in mijn jaszak een briefje zat voor een Tesla rijder hier uit de buurt die al sinds de middag ervoor zijn zwarte Tesla op de openbare oplaadplek had geparkeerd. Wij hebben lang gewacht totdat hij eindelijk weg zou rijden. Ten langen leste op zondagochtend vroeg maar uitgeweken naar een oplaadpunt wat verder in ons dorp. Op weg naar yoga zag ik dat de oplaadplek weer vrij was. De schuldige zwarte Tesla stond even verderop in de straat geparkeerd. Ik heb alsnog mijn beleefde briefje uit mijn jaszak onder zijn ruitenwisser gepropt. Thuis wilde ik lekker rustig douchen voordat we naar Den Bosch zouden rijden voor een originele Bosschebol van bakkerij de Groot. Pech, middelste dochter ging eerder douchen. Na mijn douchebeurt was het te laat voor een lunch, want ik had met oudste dochter op een bepaalde tijd bij een P+R afgesproken. Ook nog glad vergeten dat de Tesla ergens in het dorp geparkeerd stond… Bij onze Tesla aangekomen kreeg ik de oplaadstekker er niet uit, zat stevig vast. Een paar jongens haastig op straat aangehouden of ze konden helpen. Nee dus. We bleken op het scherm in de auto eerst de auto te moeten ontgrendelen. Veel te laat vertrokken we,  ik met een lege maag. Eenmaal met z’n viertjes op de Markt in de gezellige stad waar we in de serre van het stadshotel een originele Bosschebol zouden eten, bleek één minuut voordat wij mochten bestellen de laatste Bosschebol uitverkocht te zijn. Ik stortte helemaal in. ‘Wat doe ik hier dan?’ vroeg ik me geïrriteerd af. 

Onze drie meiden zouden gaan shoppen en ik zou lekker in deze warme hotelserre gaan relaxen met een tijdschrift en een kop thee. Goede afleiding van het lange wachten deze dag, dacht ik. Na de thee toen de meiden vertrokken waren stond ik ook maar op en slenterde in m’n uppie naar een tearoom verderop die ook originele Bosschebollen zou verkopen. Ik zag in de vitrine nog enkele staan. Eerst maar gauw in de rij om een Bosschebol te betalen voordat ik weer mis zou grijpen. Ik kreeg echter te horen dat als ik het op het terras zou opeten dat ik het daar bij de serveerster moest bestellen. Ik zat buiten aan een tafeltje in de frisse schaduw toen eindelijk de serveerster mijn bestelling opnam en reageerde met ‘Ik hoop dat u geluk hebt, volgens mij zijn ze nèt uitverkocht’.  ‘In dat geval laat je mijn kopje thee ook maar zitten’ zei ik misschien iets te bits. Gelukkig kwam ze terug met een kop thee én een Bosschebol. Ik genoot er kortstondig van; veel te koud om lang en uitgebreid op dit terrasje te blijven zitten. Ik sprak met mezelf af dat ik nooit meer voor een originele Bosschebol deze kant op zou rijden. Wat een slechte, niet relaxte zondag was dit - ookal deden de meiden zo hun best mij vrolijk te maken. Gelukkig was de dag ervoor juist heel fijn en ontspannen geweest. Met mijn lief wandelend in de Loonse en Drunense duinen. Lekker zonnetje. Mooie omgeving. Op de terugweg op een heerlijk zonnig terras gezeten met een gemberbiertje en verrukkelijke snacks. Goed toeven daar die middag. Uiteindelijk kregen we na zoveel lange dagen wachten, in het ziekenhuis het mooiste nieuws wat we in deze situatie konden wensen. Dezelfde ochtend van de goede uitslag hoorden we echter ook van de dierenarts dat Salvador met spoed opgenomen moest worden. Hij kon niet meer plassen. Zijn plasbuis was verstopt geraakt door urinekristallen. Hij kreeg dezelfde middag een roesje via een infuus en een katheter in zijn blaas. Zijn blaas moest drie dagen lang schoongespoeld worden via een infuus. Het arme katertje. De rest van zijn leven dieetvoer. Vanmiddag mag hij fijn mee naar huis. Dinsdag is het mijn beurt voor een opname in het ziekenhuis. 

Thankful for sunrise at Callantsoog this month

OM SHREE DHANVANTRE NAMAHA
What if you gave someone a gift, and they neglected to thank you for it - would you be likely to give them another? Life is the same way. In order to attract more of the blessings that life has to offer, you must truly appreciate what you already have. 

- Ralph Marston

Dankbaarheid helpt om meer positieve emoties te hebben. Tijdens mijn yogalessen in Mexico van een allerliefste yogajuf, die nog steeds mijn vriendin is, heb ik geleerd wat dankbaarheid met je doet. Zo’n sterke positieve energie!  Dankbaarheid helpt om fijne ervaringen te koesteren en ook je gezondheid te verbeteren. Ook om beter om te gaan met tegenslag. Als ik iets nodig heb in deze afwachtende tijd is het krachtige positieve energie. Dankbaarheid dus. Wie uit mijn omgeving helpen mij, steunen mij of vrolijken mij op? Veel dank! Wie maken mijn leven op een andere manier mooier? Dankjewel! Die ene vriendin die zo goed kan luisteren, vanzelfsprekend? Absoluut niet. Ik voel dankbaarheid als ik aan al de lieve gebaren van afgelopen weken denk. Zoveel warmte dat ik voel. Ik kan me niet eens voorstellen hoe m’n leven eruit zou zien zónder al die fijne gebaren en eigenschappen van mijn vriendinnen en familie. Gevoelens van dankbaarheid kunnen je lijf gezonder maken is ook gebleken uit de wetenschap. Volgens neurowetenschapper Joe Dispenza draait het allemaal om het transformeren van je mindset door gedachten van angst te vervangen door gedachten van dankbaarheid. Doe je dat goed, dan kun je daarmee zelfs je immuunsysteem veranderen. Als je je zorgen maakt, wil je het advies ‘stop nu eens met piekeren’ liever niet horen. Tóch is dat volgens Dispenza dé manier om de controle over je mind en lichaam terug te nemen. Stoppen met piekeren. De donkere, stille nacht is ideaal om te piekeren. Ik slaap gelukkig verbazingwekkend goed. Wat mij helpt als ik toch wakker lig is om dan mijn ademhaling te tellen: vijf tellen in- en vijf tellen uitademen. Dan zijn je hersenen bezig met tellen en niet met piekeren. Tijdens yogalessen zing ik regelmatig mantra’s. Ook op de ochtend van mijn operatie  - om een biopt te nemen - nog. We zongen ‘toevallig’ mantra’s voor knowledge, action and overcoming fear. Hoe toepasselijk die spannende dag voor mij. Onlangs kreeg ik een CD opgestuurd door mijn vriendin. Een CD met verschillende mantra’s - ieder met 108 herhalingen omdat er 108 belangrijke energiebanen zijn. Sindsdien mediteer ik thuis elke ochtend tijdens de achtenhalve minuut die de mantra voor healing duurt. Waar je bang voor bent, heeft macht over jou. Dispenza zegt dat we moeten leren om onze angsten te transformeren. ’Je lichaam is objectief’, zegt hij. ‘Het ziet geen verschil tussen emoties door echte ervaringen en door emoties door gedachten. Je lichaam ervaart stress als reactie op iets wat echt gebeurt en stress die ontstaat doordat je ergens over piekert dus op dezelfde manier. Om je lichaam het signaal te geven dat het kan ontspannen, zijn kalmerende en dankbare gedachten de sleutel. Dat helpt niet alleen om stress op te lossen, maar ook om het te voorkomen. Door je energie te shiften naar gevoelens van dankbaarheid heb je zelf veel meer controle over hoe je je voelt en gedraagt.’ Dus roep ik soms bewust gevoelens van dankbaarheid op. 

Dankbaarheid werkt als een vergrootglas: het vergroot de goede dingen uit. Soms spreek ik ze ook uit wanneer ik met iemand een gesprek heb. Ik ben bijvoorbeeld echt heel dankbaar dat de pandemie is geluwd en dat ik meteen in het ziekenhuis welkom was en niet geweerd werd. En überhaupt voor de goede gezondheidszorg in Nederland! Zo ben ik ook zo dankbaar voor onze heerlijke huis met tuin in ons fijne straatje maar ook voor de yogaschool vlakbij ons huis waar ik al zo’n vijftien jaar met veel plezier kom. Er zijn iedere dag lessen waar ik aan deel kan nemen. Mijn acupuncturist Ilona huist daar ook. Uiteraard ben ik het meest dankbaar voor mijn lange relatie en ons lieve gezin. Onze meiden zijn zulke mooie wijze volwassenen geworden. Van buiten en van binnen. We zijn gelukkig heel close en open met elkaar. Ons gezin is ongetwijfeld de grootste steun in mijn leven. Ik kan zelfs dankbaar zijn voor de drie poezen, die heel goed aanvoelen dat er iets anders is dan anders. Onvoorwaardelijke liefde. Sinds kort slaapt er minstens één tijdens de nacht in onze slaapkamer op zolder. Zelfs op bed wat die twee grijze baby’s nooit eerder gedaan hebben. Onze lange verre reizen en uitzendingen met ons gezin roepen ook alleen maar gevoelens van dankbaarheid op. Prachtige fotoboeken vol herinneringen. Allemaal kalmerende en dankbare gedachten om te ontspannen. Voor een deel zit dankbaarheid in je persoonlijkheid: de een is van nature wat meer geneigd om zijn zegeningen te tellen dan de ander. Ik ben zelf een optimist in hart en nieren. Mensen die vaker dankbaar zijn hebben meer positieve emoties, zijn tevredener met hun leven en hebben positieve verwachtingen van de toekomst. Tegelijkertijd hebben ze ook minder gevoelens van angst en depressie. Op dit plekje wil ik gewoon even dank zeggen tegen de lezers en lezeressen van mijn blog. Zonder jullie zou ik niet wekelijks mijn beschouwingen aan de geschreven stukjes toevertrouwen. Juist m’n blogjes laten me een stukje gelukkiger voelen en stress verlagen. Daar ben ik jullie al bijna vijftien jaar oneindig dankbaar voor.

Lovely blended meal at the restaurant

GEPUREERD

“I wanted to tell her that I was getting better, because that was supposed to be the narrative of illness: It was a hurdle you jumped over, or a battle you won. Illness is a story told in the past tense.” 

- John Green

Flarden van een telefoongesprekje met mijn zus:

Zij: ‘Toen we zo’n trek hadden in een toastje met zalm op zaterdagavond heeft hij twee eitjes voor me gekookt en geprakt met mayonaise. En dan hele kleine stukjes zalm erbij gedaan. Geserveerd op een theelepel. Was heerlijk.’

Ik: ‘Mijn lief had op een avond toen ik weer zo’n honger had twee geklutste eieren gemaakt en met een boterham in de blender gedaan, wat mayonaise erbij. Het viel als een blok op mijn maag. Toen ik het restant liet staan proefde hij zelf ook even. Niet te eten, gaf hij toe.’

Mijn zus en ik zijn beiden in dezelfde week geopereerd in onze mond en kunnen allebei alleen vloeibaar voedsel eten. Bij mij moest het in het begin ook nog koud zijn. In het allereerste begin zelfs alleen waterijs en ijswater. En ik heb juist een hekel aan koude dranken. Daarna kon ik vla, yoghurt, koude chocomel en koude Spaanse gazpacho eten. Daar werd ik na een tijdje ook wel weer een beetje weeïg van. Steeds honger. Weer een paar dagen later lukte lauwe thee, lauwe verse soep en lauwe brintapap. Mijn zus en ik wisselden onderling voedingstips uit. Ik had bijvoorbeeld ontdekt dat er een spuitzak met bakkersroom te koop is bij de supermarkt. Een tompouce zonder de harde koek. Zij tipte mij op een gesmolten Bros chocolaatje gedipt op een lepel in een hete kop thee, alleen werkte dat helaas toch niet voor mij. Mijn lief had een keer heel daadkrachtig, en toch ook om je  rot te lachen, op een zonnig terras een stuk appeltaart met slagroom voor mij geplet met zijn vork tot een prakje omdat ik teleurgesteld was dat ik het tóch niet kon eten. Ook reed hij in de avond voor mij naar McDonalds om een koude milkshake of McFlurry als traktatie te halen. Mijn zus eet gepureerde avondmaaltijden. Ik vond het idee daaraan afstotelijk (lijkt op kattenvoer) en bleef stug lauwe, verse soepjes eten, om een uur later weer honger te krijgen. De kilo’s vlogen er bij mijn zus en mij af. Een week na mijn operatie kookte mijn lief een verse maaltijd en uit eigen initiatief pureerde hij het voor mij. Opeens stond er een diep bord voor mijn neus op tafel met een bruin prutje. Het was oorspronkelijk een risotto maaltijd geloof ik. Ik proefde eraan en tot mijn verbazing smaakte het heerlijk. Ik smulde van een hartige, goed vullende maaltijd. Ik hoefde de hele avond niet meer voor de koelkast te staren welke smaak vla ik nu weer eens als tussendoortje zou nemen. Veel meer energie. Ik knapte er echt van op. Sinds die dag pureerde hij liefdevol zijn versgekookte maaltijden voor mij. Op zaterdagavond staat er een, al heel lang geleden gepland, familie-etentje in de agenda. Bij een Vietnamees restaurant in Rotterdam. Oudste wil ons op deze manier bedanken voor haar tijdelijk verblijf van een paar maandjes bij ons in huis en alle hulp met huis zoeken, klussen en verhuizen. Ik zie best tegen het restaurantbezoek op. Kan ik daar wel iets eten wat niet pikant is, en dat ik zonder moeite door kan slikken? Mijn lief neemt spontaan onze blender Billy mee naar het restaurant, om te pureren als het nodig is. Wat een lief gebaar! Wanneer we plaats nemen aan tafel legt oudste dochter meteen aan de ober uit dat ik aan mijn tong geopereerd ben. De manager komt naar onze tafel en regelt alles. Als de ober de Vietnamese gerechten voor ons op tafel zet zien we zijn verbaasde gezicht bij het schaaltje met het blended gerecht. Het smaakt echter heerlijk! Als toetje volgt een vers gemaakte chocolademousse die verrukkelijk is. Een heerlijke avond met elkaar.  De regenachtige zondagmiddag die erop volgt gaan we naar de Antwerpse bioscoop. Een beker lauwwarme Belgische chocomel gaat mee de bioscoopzaal in. Na de film biecht mijn lief op dat dit de eerste keer in zijn leven is dat hij in een bioscoopzaal zat zonder een bak popcorn…en dat allemaal om meevoelend te zijn met mij.  

Relaxing at the beach of Callantsoog 

LIEFDE VOOR JEZELF
Don't let it bring you down

Just see what tomorrow brings

Don't let it bring you down

Make it a memory

- Danny Vera

Ik loop in m’n uppie van ons kleine trekkerstentje door het duin naar het strand van Callantsoog. Ik keek al een tijdje uit naar helemaal alleen zijn. Van huis. Verbinding met de natuur. Me time. Ik vond echter onze Volkswagenbus uit de stalling halen en beddengoed erbij zoeken nét teveel werk. De juiste vorm werd zo in mijn schoot geworpen. Mijn lief had een familiereünie helemaal in Den Helder. Als hij mij nou eens op een kustcamping dropt onderweg? Ik vond een kant-en-klaar tentje met een houten vloer, bedden met beddengoed, fijne relaxstoelen onder de luifel en lampen. Nu loop ik heerlijk met een strandtas in mijn hand naar het strand. Een magazine, een boek, een handdoek en een flesje water sjouw ik mee. En mezelf met al mijn gedachtegoed. Vrije tijd voor mezelf. Zorgen over mijn gezondheid ver weg. De zon schijnt onverwachts uitbundig. Eenmaal op het strand  trek ik mijn kleding uit op mijn handdoek. Nooit aan gedacht een bikini mee te nemen! Zonnen en lezen in mijn ondergoed op het witte strand. Rust. Zen. Ik staar naar de horizon. Ik luister naar het onophoudend aanspoelen van de golven. Heel heilzaam. Blote voeten in het zand. De zon verwarmt mijn huid. Wat laad ik toch op van wat tijd aan zee. Ik ontspan met fijne leesartikelen in mijn Yoga magazine. Een momentje van zelfliefde. Rond etenstijd verplaats ik me naar een strandpaviljoen. Ik bestel wat te eten en pak mijn boek erbij. Ik hoor de drukte van jonge gezinnen om me heen. Een groep vrienden die druk en luid doen met elkaar. Honden die druk tegen elkaar blaffen. Hoe heerlijk dat ik zelf niet druk hoef te doen. Ik kijk rustig om me heen naar het nog volle strand. Ik kijk naar boven naar de blauwe lucht. Lees weer verder in m’n boek. Terug bij de tent op de camping verschuif ik mijn relaxstoel lekker naar achter de tent. Ik kijk uit op een mooi stukje natuur waar af en toe iemand wandelt met een hond, of een mountainbiker voorbij zoeft. Een stukje wit duin, oude pijnappelbomen, omgevallen boomstammen en dode takken. Ik voel me helemaal senang. Zorgen ver weg. Ik zie het zonlicht steeds zachter en minder worden. Ik en mijn gedachten. Eenmaal donker ga ik onder de luifel zitten met de sfeerlampjes aan. Ookal wordt het niet echt donker deze nacht met een grote volle maan. Zo’n stille camping. Het geluid van de stilte. Een specht. Een groep overvliegende ganzen. Dan komt mijn lief terug van zijn reünie. We vragen naar elkaars dag. Rust en aandacht voor elkaar. Het wordt koeler buiten. We verplaatsen naar binnen. De volgende ochtend als we vroeg naar het toiletgebouw lopen door het vochtige gras worden we getrakteerd op een fantastische zonsopgang boven het dampige weiland. Een knaloranje ochtendzon. Dit is zo’n cadeau. Het wordt wederom een zonovergoten dag na zoveel regen en donkere dagen. Ontbijtje uit de kampwinkel voor ons tentje. Weekendkrantje erbij. Douchen. Een sportieve ochtendwandeling in het beschermde natuurreservaat het Zwanenwater in plaats van het vertrouwde Mastbos. Wat een afwisseling. We wandelen langs de grootste duinmeren van Europa. Natuurlijk een lunch op een terras van een paviljoen aan het zonnige strand. Wat laad ik hiervan op. Zelfzorg. Afleiding. Ook de middag brengen we aan zee door. Voeten in zee. Pas laat in de middag rijden we met een zongebruinde huid en zand in ons haar weer terug naar het Zuiden. Ik ben opgeladen, heb energie en lijk er weer even tegen te kunnen. 

Lunch with friends

KRAKKEMIKKIG
Being in control of your life and having realistic expectations about your day-to-day challenges are the keys to stress management, which is perhaps the most important ingredient to living a happy, healthy and rewarding life. 

- Marilu Henner

Tijdens mijn yogalessen voel ik dat ik in bepaalde houdingen niet recht sta. Voorover gebogen voel ik mijn schouders elk op een andere hoogte, en mijn heupen ook vaak. Heel rare gewaarwording wanneer ik dubbel gecheckt heb of mijn voeten en handen recht op de yogamat staan. De fysiotherapeut had al voordat de zomer begon opgemerkt dat mijn navel niet meer in het midden stond. Of mij dat zelf niet al opgevallen was? Nee, ik wilde alleen maar van de spierpijn in mijn verkrampte bilspier af. Ik kreeg elke week een massage van hem in mijn bil en oefeningen mee naar  huis om de spier te strekken. Mijn klachten werden echter niet minder. Ik besloot terug te gaan naar een Amerikaanse chiropractor die mij ooit zélf aangesproken had op mijn yogaschool. Jeffrey bood me toen aan te helpen met de houding van mijn scheve nek. Dit mankement is nu inderdaad verholpen, eigenlijk door een prisma in mijn brillenglas te plaatsen. De chiropractor liet me tijdens de nieuwe afspraak buigingen op één been maken en ik kon niet eens rechtop blijven staan. De bevindingen uit Jeffrey’s analyse is dat ik helemaal uit balans ben. Die conclusie begon ik zelf ook al te trekken. Ik werd vanaf mijn nek tot aan mijn bekken gekraakt. Ik voelde me opgelucht alsof ik een ballast kwijt ben. Ik kreeg oefeningen mee naar huis om mijn bilspier te trainen in plaats van te rekken zoals de fysiotherapeut adviseerde. Een dag later ontdek ik, na een gezellig diner met vrienden in onze achtertuin, een ontsteking op mijn tong. Ik heb al drie jaar een kleine, branderige mondslijmvliesontsteking op mijn tong. Nu was de grootte en de pijn van de ontsteking verdriedubbeld. Dat schijnt te kunnen gebeuren als je lijf uit balans is. Mijn lijf is op het ogenblik eigenlijk driedubbel uit balans. Emotioneel uit balans, uit hormoonbalans en lichamelijk uit balans. 

Alles valt op z’n plek als ik deze week bij de acupuncturiste ben. Ik kom eigenlijk voor mijn pijnlijke pols die af en toe weer eens opspeelt. Ik heb al jaren een polsbotje dat geen kraakbeen meer heeft, dat kan heel pijnlijk zijn. Na de corticosteroïden behandeling in het ziekenhuis destijds heb ik altijd mijn heil gezocht bij mijn acupuncturiste. Zij prikt op mijn longmeridiaan want die loopt over mijn pols.  Zo leef ik al heel lang pijnloos. Kennelijk loopt de longmeridiaan ook over mijn tong. Als het prikje in mijn hand blijft bloeden en ik uitleg dat dit door bloedverdunners komt vertel ik haar van de longembolie die ik bijna tien jaar geleden had. Al mijn gebreken leiden terug naar mijn longmeridiaan. Iedereen ervaart wel eens periodes waarin het lichaam alle zeilen bij moet zetten om gezond en vol energie door het leven te gaan. Ik zit daar nu middenin. Yin en yang uit balans. Soms omdat Yang de overhand krijgt, soms omdat Yin de overhand krijgt. Door zo’n verstoring van balans ga je je onprettig voelen en kun je ziek worden. M’n reserves worden nu behoorlijk aangesproken. Het is nu belangrijk om stress en drukte zoveel mogelijk te vermijden en op een harmonieuze manier te leven. Ik doe mijn best. De long staat voor verdriet en loslaten. De klachten die daarbij horen zijn voortdurend verdriet en bedroefdheid voelen en klachten in de mond. Goh, de bult op mijn mijn tong! Volgens de orgaanklok - uit de Traditionele Chinese Geneeskunde, een eeuwenoude biologische klok - zijn de organen in je lichaam onderworpen aan een cyclus van vierentwintig uur. Elke twee uur heeft een ander orgaan de hoogste activiteit. Het orgaan dat precies twaalf uur daarvóór het actiefst was, is dan toe aan een rustfase. Door naar de klok te kijken weet je dus welke organen op welk moment op volle kracht werken en welke zich aan het herstellen zijn. Ik word altijd ’s nachts wakker tussen 3 en 5 uur, om naar de WC te gaan. In mijn geval willen mijn longen me iets vertellen…

Etosha, our intelligent striped cat

LIEFDE VAN KATTEN
“There is, incidentally, no way of talking about cats that enables one to come off as a sane person.” 

- Dan Greenberg 

Mijn zus heeft een nieuw katje nadat ze vorige zomer twee katten was kwijt geraakt na de verhuizing. Wanneer ze vertelt dat haar kleine bolletje Soof van pas elf weken oud buiten spoorloos kwijt was toen ze terug kwam uit haar werk, dacht ik eraan hoe wij in hoge mate voorzichtig zijn met onze katten. Zij vond Soof overigens terug onder de motorkap van een vrachtwagen in de straat. Misschien zijn wij zo behoedzaam vanwege ons trauma met kater Woester die eens elf lange weken kwijt was in Mexico. Eenmaal weer thuis, tweeënhalve kilo afgevallen en versleten kussentjes onder zijn poten, kon de dierenarts vertellen dat hij vele, vele kilometers afgelegd moest hebben. Hij was zó blij toen hij uiteindelijk ons huis terug gevonden had en aan de deur stond te miauwen. Wij ook! Zelfs Tossie was na een paar dagen nukkig te zijn heel blij met zijn terugkomst. Hij durfde daarna nooit meer naar buiten als de voordeur dicht ging. De deur moest altijd open blijven staan voor hem. Hij had duidelijk een trauma opgelopen, wij ook. De twee lilac poezen die we nog steeds stug de baby’s blijven noemen mogen van ons alleen in de achtertuin. Broer en zus zijn nu ruim drie jaar oud maar ze mogen niet aan de voorkant van ons huis. Bang als we zijn dat ze op straat aangereden worden, ookal wonen we aan een doodlopend straatje, of verdwalen. De katten wéten ook dat ze niet voor het huis mogen. Als we ze onverhoopt toch op de oprit zien, waar ze kunnen komen door over het dak van de garage te lopen en via de kast met opgestapeld brandhout naar beneden te glippen, roepen we boos hun naam en gaan ze meteen plat op hun rug liggen. We kunnen ze zo heel makkelijk oprapen van het pad om binnen te zetten. Dat werkt heel goed. Elke avond zorgen we dat ze binnen zijn. Anders ga ik in de achtertuin roepen en in mijn handen klappen. Als ik niet de laatste ben die naar bed gaat en er toch een kat onverhoopt nog buiten is dan zal iemand anders van ons gezin gaan roepen. Daarentegen mag Tossie, een bejaarde grijsgestreepte Silvertabby van dertien jaar oud en destijds ook mee verhuisd naar Mexico, wel in de voortuin. De voorkant van ons huis is haar territorium en die bewaakt ze met haar leven tegen alle katten (en honden) uit de buurt. Ze slaapt en zont het grootste gedeelte van de dag op het kussen op de tuinbank. Met één oog houdt ze alles in de gaten. Zo begroet ze ons elke keer enthousiast miauwend als we thuiskomen. De liefde van katten wordt vaak minder serieus genomen, katten zouden alleen uit zijn op eten en onderdak. De liefde die er tussen een mens en dier wordt uitgewisseld is echter meer dan dat. Het is een diepe vertrouwensband tussen wezen en wezen, van hart tot hart, met unieke gewoontes en tederheden. Ook tussen kattenbroer en kattenzus trouwens, ze begroeten elkaar altijd met kopjes en een lik over hun kop.

Deze week stond in de agenda genoteerd dat onze drie katten hun jaarlijkse vaccinatie moesten halen. We deden dat al bijna twintig jaar bij dierenarts John die nu met vervroegd pensioen is. Ik had de files van onze huisdieren doorgestuurd naar een nieuw geopende dierenpraktijk bij ons in de buurt. Maar liefst zes dierenartsen werken daar. Wij hadden een afspraak met dokter Erik. De twee baby’s werden samen in een grote kennel vervoerd. Tossie in de rode kattentas.  Dokter Erik met baard bleek dol op katten te zijn. In zijn sterke arm droeg hij één van onze katten als een baby en met zijn andere hand typte hij z’n verslag. Jongste dochter en ik keken onze ogen uit in de behandelkamer. Onze eenkennige katten lieten zich knuffelen en kussen door hem. Ze lieten een pijnloos prikje zetten in hun vacht. Ze lieten zich zonder problemen wegen. Dochter en ik wisselden verbaasde blikken uit. Dokter Erik vertelde dat hij dol op katten is, meer nog dan op honden. Hij wist ons ook iets nieuws over het ras van onze lilac’s te vertellen. Sierra, het vrouwtje, heeft een lichtgrijze effen vacht precies zoals het hoort. Zij zou hoge ogen kunnen scoren bij kattenshows zei de dokter. Salvador daarentegen heeft heel lange haren tussen zijn korte vacht. Dat blijkt te komen omdat ze af en toe een British Shorthair mengen met een Perzische langharige kat met zo’n stompe snuit. Dit om de snuitjes van British Shorthair weer wat stomper te krijgen. Die lange haren van een Perzische kat zijn bij Salvador goed terug te zien in zijn vacht. Tijdens onze allereerste ontmoeting met Salvador en Sierra waren ze zó klein dat ze in hun geheel in mijn hand konden liggen. Zo lief. Meteen verkocht. Zo lief zijn ze nog. Elke ochtend als de wekker gaat komen ze naar boven om ons in bed te begroeten. Ons jongste kind heeft vooral een bijzondere band met kater Salvador. Zij kan alles met hem doen (op z’n rug leggen op haar benen, op de grond gooien, ruw aaien) hij blijft terug komen bij haar. Ze missen elkaar nu ze op kamers woont. Katten zijn warm, lief en je kunt er al je verhalen aan kwijt. Luisteren doen ze als geen ander. En als je wilt leren hoe je in het nu kunt zijn, kun je het beste een dagje goed naar een kat kijken. Katten geven – onbewust – heel veel mooie inzichten zoals bijvoorbeeld in het moment leven. Ze doen alles met volle overgave. Vooral heel zen op dat ene zonnige plekje in de tuin gaan liggen.

The five of us in Sicily this month!

WONDSPRAY

“Remember that your young adult child must live his own life, and that means solving his own problems. If you step in, you short-circuit the process of your child's emerging maturity. Your caring role is to give love, acceptance, encouragement, and guidance WHEN requested. Many parents find this more difficult than stepping in to solve the problem.” 

- Ross Campbell

Op de warme maandagmiddag die volgde op de definitieve verhuizing van jongste kind gilde ik het uit in de tuin. Een huilbui volgde. Kort daarvoor had mijn lief, net thuis van zijn werk, mij weg gebonjourd uit de keuken. Ik had het die eerste weekdag na onze reis he-le-maal gehad. Het huilen stond mij nader dan het lachen. Mijn lief adviseerde om even iets relaxt te gaan doen. De dag begon eerder met een paar uur gefrustreerd de meeverhuisde printer van middelste dochter aan de praat te krijgen. Ik moest wat belangrijke stukken uitprinten voor een bezoek aan het Juridisch Loket. Ik was dus sowieso wat gespannen. Ik wilde iemand van het printermerk spreken maar dat is tegenwoordig niet meer mogelijk. Ik kon een chat starten. Daar kreeg ik allemaal antwoorden van een robot die niks met mijn internet probleem van de printer te maken hadden. Ik mocht een app downloaden op m’n mobiel maar daar word ik als digibeet nog steeds niet wijzer van. Ik werd van het kastje naar de muur gestuurd. Uiteindelijk haalde ik gefrustreerd onze oude printer uit de garage. Minder mooie printjes, maar het waren tenminste printjes. Na een klein uurtje kreeg ik onverwachts de oplossing via een mail van het printermerk aangereikt. De printer en onze iMac stonden te ver uit elkaar om contact via Bluetooth te maken. Toen ik de printer naar de huiskamer had gesleept was er ineens internetverbinding. Yeah! Op de fiets naar het loket bleek mijn fietsslot gestolen te zijn uit mijn kratje voorop mijn fiets. Jongste had me al gewaarschuwd dat het handvat van mijn stuur afgesneden was toen ze twee dagen daarvoor mijn fiets geleend had. Die van haar stond immers al in Maastricht. Wat een pech. Ik was supergespannen die middag. Het huis, dat jarenlang een druk, gonzend nest was geweest, was leeg. Jongste was begonnen aan haar INKOM week, middelste vierde vakantie met vriendje in Londen, oudste werkte in haar eigen Rotterdamse appartement en mijn lief was gewoon op kantoor. Een verloren gevoel van onwennigheid en gemis. Ik voelde me melancholisch. Tranen brandden in mijn ogen. Ik herken het gevoel van toen ik zelf uit huis ging en me de eerste nachten in slaap huilde. Ik miste mijn moeder en onze poes. Het geborgen gevoel van thuis. Heimwee. Ook wanneer ik als kind uit logeren ging lag ik vaak nog lang wakker in bed totdat de ouders van het meisje zelf ook naar bed gingen. 

Mijn lief stuurde me dus weg uit de keuken en ik besloot de planten in de achtertuin met de gieter te bewateren. Op weg naar de kruidentafel - ik liep op blote voeten - voelde ik een enorme steek aan mijn voet. Ik zag bloed. Ik gilde. De tranen stroomden over mijn wangen. Ik liet ze lopen. Mijn lief kwam kijken, zag de flinke jaap (eigenlijk een winkelhaak) onder mijn voet en verzorgde de wond met papier van de keukenrol, wondverzorgingspray en pleisters. Voor de hitte van de wond had hij een boterhamzakje met ijsklontjes gevuld en aan mijn teen vastgebonden. Ik lag met mijn voet omhoog en had heel veel medelijden met mezelf. Het uitvliegen van ons jongste kind maakte best onverwacht allerlei gevoelens los en stelde belangrijke vragen. Hoe geef ik deze nieuwe fase vorm? Hoe verandert de band met jongste kuiken als je elkaar minder vaak ziet? Ons nest is helmaal niet leeg, middelste studeert immers weer thuis. Bovendien komt een nieuwe student nog vaak thuis met wasgoed. Ookal is het uit huis gaan voor haar een duidelijke markering naar een zelfstandig leven, ze liet ons vooraf meermalen weten dat ze zenuwachtig was voor de nieuwe fase. Ze is tenslotte pas zeventien Ze zou de drie poezen erg gaan missen. De eerste dag van de introductieweek vond ze niet meteen aansluiting bij de andere nieuwe studenten. Het meisje uit haar klas in Breda dat bij haar logeerde zocht juist contact met een ander meisje uit Breda. Ons kind voelde zich buitengesloten. Haar berichtjes hielpen me helemaal niet om haar los te laten. 

Tijdens de yogales rolden tranen over mijn wangen bij het horen van de muziek. Iedere ouder zal zijn kinderen missen als ze niet meer dagelijks in huis zijn. Dat hoor ik heus wel van vriendinnen. In veel gevallen valt het vertrek van de kinderen samen met de overgang. Naast lichamelijke klachten, zoals opvliegers, slapeloosheid en lusteloosheid, komt de stilte van het huis. Daarnaast is het zo dat wanneer kinderen volwassen worden ze net zo belangrijk voor ons blijven, maar wij worden minder belangrijk voor hen. Zo hoort dat natuurlijk ook te gaan. En natuurlijk hoort rommel en chaos bij hun verhuizingen. Nu het huis weer langzaam als mijn eigen huis begint te voelen met opgeruimde slaapkamers, hal en overloop, onze spullen weer lekker op z’n oude plek liggen, kalmeert mijn onrust ook. Met mijn pijnlijke voet omhoog (het bleek een omhoogstaande spijker te zijn geweest waar ik me aan openhaalde!) blader ik af en toe door het fotoalbum van onze heerlijke eilandenreis met z’n vijfjes. Ik houd zo van foto’s maken, foto’s uitkiezen, een album vullen en teksten erbij schrijven. Een goede afleiding de afgelopen dagen achter de computer. Inmiddels is middelste dochter weer thuis uit Londen. Ze heeft haar rijexamen net gehaald, ze mag haar scriptie inleveren volgende week, en vandaag introductiedag van haar nieuwe studie. Jongste dochter heeft de derde dag van INKOM toch gezellig aansluiting gevonden bij internationale studenten en onze oudste zoekt nog regelmatig contact vanwege bijvoorbeeld keukengerei die ze mist bij recepten en hoe ze dat nou toch moet doen. Ik ben nog nodig. Voor alle veranderingen in het leven geldt dat wennen tijd kost. Ik ga mijn plekje wel vinden.