vrijdag 7 november 2014

Doodskopje van suiker

Wat voor de een absoluut noodzakelijk is, kan voor de ander overbodig lijken. Wat jij werkelijk nodig hebt, kan alleen jij beslissen.
- Christopher Weidner

We zijn een nieuw seizoen ingerold. Het regent ineens niet meer sinds een paar weken. Heerlijk! Het is overdag snikheet door een superfelle zon. In de ochtend is het echter nog koel als we naar school gaan. Laagjes kleding is de oplossing. Voor de derde keer zagen we de straten langzaam oranje kleuren door de oranje bloemen die overal neer gezet werden en vaak werden er oranje bloemblaadjes uitgestrooid. Voor de zielen van de overledenen. Op de radio werd elke ochtend met een mooie diepe mannelijke stem gesproken over de mooie Mexicaanse traditie van Día de los Muertos. Het leven vieren door het gedenken van de overleden geliefden. Ik kan deze traditie steeds meer waarderen. De ofrenda’s die met zorg opgebouwd worden uit drie lagen die allen een betekenis hebben. De kleine winkeltjes in de straat verkochten afgelopen week in grote hoeveelheden de oranje en paarse bloemen. De bossen zijn niet vers en fris zoals in Nederland. Ze zien er zelfs verlept uit. Dat geeft niks, want de bloemen komen niet in een vaas te staan. De bossen worden gewoon liggend op het graf , voor het herdenkingskruis of op de ofrenda gelegd. Ik ben met mijn camera door één straatje in onze buurt gereden en heb van elk winkeltje foto’s gemaakt. (zie ons fotoalbum) In het laatste winkeltje dat ik fotografeerde werkte een aardige meneer. Hij legde me uit wat de Mexicanen allemaal op de ofrenda’s en graven leggen. Hij verkocht suikervormpjes zoals witte doodskopjes en oranje pompoentjes. Ook van chocola had hij mooie vormpjes en dus kocht ik een prachtig oranje pompoentje met een paars topje erop. Ik nam ook wat van zijn verlepte bloemen mee. Aan het plafond van het winkeltje hingen de prachtigste met de hand geknipte papieren vlaggen. Althans. Het bleken geen vlaggen te zijn, maar een soort papieren placemats die je op de ofrenda hangt. Ze kostten twee peso’s (twaalf eurocent) per stuk. Ik nam er een paar mee in de prachtigste kleuren. Ook afgesneden stukken suikerriet worden geoffreerd. Dat gaat me dan te ver. Ik geloof niet dat de zielen werkelijk terug komen voor een stukje suikerriet waar je op kunt kauwen…. Ik heb thuis een klein plekje gemaakt met de mooi geknipte vlag, de chocolade pompoen, wat kaarsjes en de verlepte bloemetjes erbij. Gewoon omdat het bij dit seizoen hoort. Ik houd van de wisseling van seizoenen. En omdat het spirituele aspect van het herdenken én het leven vieren me erg aanspreekt.

Het dorpje Tochimilco ligt een klein uurtje rijden van onze stad. Aan de voet van levende vulkaan Popo. Naast dat je de vulkaan met zijn wolkjes overal boven uit ziet steken zie je rondom het dorp ook verkeersborden die de evacuatieroute aanwijzen. Voor het geval lava gaat stromen… Het kan je dus niet ontgaan dat je aan de voet van een levende vulkaan bent. De mannen rijden er stoer op paarden in plaats van in auto’s. De niet geasfalteerde wegen liggen vol paardenpoep. De dorpsvrouwen dragen typisch twee lange vlechten op hun rug en een blauw geruit schort voor. De mannen natuurlijk een sombrero op hun hoofd. Dit bergdorp heeft de authentieke ceremonies rondom Día de los Muertos in ere gehouden. Meer dan in de grote steden. Daarom zijn we hier. De geur van wierook komt je tegemoet. Voor de deuren van enkele huizen is een paadje, vaak eindigend in een kruis, van oranje goudsbloemblaadjes gestrooid. De aankondiging dat de ziel van de overledene zal komen. Traditie en respect. Er worden altaren gebouwd ter herdenking van een overleden geliefde. Daar worden vele uren ingestoken door de familie. Om de gasten, zoals wij, van buiten het dorp te verwelkomen verkopen de dorpsbewoners op het dorpsplein chocolade doodskoppen, suikervormpjes en Pan de Muerto (zoet brood). Er worden ook veel bloemen en kaarsen verkocht. Op de dorpsbegraafplaats zien we alle bloemen terug (zie ons fotoalbum) en de kaarsen worden na zonsondergang aangestoken op de graven. Een cultureel rijkdom van México.