Wat rest...

God writes the gospel not in the bible alone,
but on trees and flowers and clouds and stars.
-Martin Luther King

Wat rest na zo’n lange reis is het wasgoed, vijf vieze backpacks met gebruikte slaapzakken, een tas vol Peruaanse herinneringen voor in huis en 1500 foto’s op de computer. In mijn reisdagboek staan wat adressen van reizigers die we onderweg ontmoet hebben. We hebben een paar gezellige dagen gereisd in de jungle met vier mensen uit Colombia, Cuba, Mexico en Venezuela. Na een tijdje kwam Mark erachter dat drie van hen heel bekende Zuid-Amerikanen zijn! Het viel me wel op dat ze voor Zuid-Amerikanen goed in hun slappe was zaten en dat ze graag zelf op de foto wilden en het was me ook niet ontgaan dat Alejandro een goed uitziende man is… Hij bleek een bekend internationaal fotomodel te zijn die in Italië gewoond heeft en op allerlei bekende covers gestaan heeft. Monica bleek een bekende actrice in Mexicaanse films te zijn en Pedro is een gevierd acteur. Zij reisden met z’n drietjes en Marialuz, lerares Spaans uit Colombia, reisde alleen. Er was een klik tussen ons allemaal, ook met de kids, dus dat waren vermakelijke dagen in de jungle. Ook de dag dat we een bezoek brachten aan het project Por Eso! in de Heilige Vallei was er een klik met Jolanda en Simone uit Nederland. Ze hadden ons na het bezoek aan het project meegenomen naar hun mooie huis, nodigden Anthe uit om over een paar jaar bij hen te komen logeren om zo een paar maanden voor hun project te kunnen werken. Ook hebben ze geregeld dat een paar vrouwen uit de bergen voor ons een bedsprei gaan weven. Dat duurt een paar maanden en ze nemen ons sprei in december mee naar Nederland als ze in Utrecht samen gaan trouwen. Ook het adres van junglegids Yoyo staat in mijn reisdagboek. Met hem en assistent Kaisuma hadden we veel lol. Deze twee mannen vonden het ook leuk om met de meiden te zwemmen en ravotten in de rivier en waren dus vaak de klos – wat ze overigens helemaal niet erg vonden!

Onderweg zijn we spulletjes kwijtgeraakt. Het begon al de eerste dag in Lima toen Maren’s bergschoen kapot ging. Haar schoenzool ging steeds losser zitten en ze had een natte sok in haar schoen. Dezelfde middag hebben we nieuwe schoentjes voor haar gekocht, want zo’n reis kun je niet zonder goede wandelschoenen! Toen we de volgende dag, na een korte vlucht, in Cusco bij ons hotel afgezet werden met de taxi, liet Inden haar fleecevest op de achterbank liggen. Ook een fleecevest is onmisbaar deze reis dus Inden kreeg dezelfde middag een nieuw paars fleecevest. We hebben ontzettend veel gekaart (gepest) met elkaar. Ons kaartenspel ging overal mee naar toe, want je kunt werkelijk overal kaarten. In Bolivia hebben Maren en ik het pak kaarten in de hangmat laten liggen… Dat was een groot gemis, dus we hebben zo snel mogelijk twee nieuwe pakjes kaarten gekocht – een paar dagen later in Arequipa. Zo ben ik ook mijn onderbroek kwijtgeraakt op de dag dat we de condors bezochten in de gorge… Hoe is dat mogelijk?? Mark en Anthe waren die dag in het hotel gebleven, ziek en ellendig, en Inden , Maren en ik waren een dag op excursie. Na een ochtend met condors doorgebracht te hebben zijn we ’s middags naar een warmwaterbron geweest. Dáár ben ik tussen de stapel zwemkleding mijn onderbroek verloren. Gelukkig had ik die dag een lange broek aan… Verder zijn we wat truitjes en T-shirts kwijtgeraakt als we een tas wasgoed achterlieten in het hotel om te laten wassen. Veel kleding was door het reizen ook zo verkleurd, versleten of vies geworden dat we ze niet eens mee terug genomen hebben naar Nederland. Daar hadden we al rekening mee gehouden toen we de backpacks inpakten. Alle kleding was oud of goedkoop en zeker vervangbaar. Een tas met gedragen kleding achterlaten bij een moeder in Cusco was dus niet zo’n groot gebaar als het misschien lijkt…

Ondanks dat de kaartjes in mijn fototoestel bijna helemaal vol staan met Peruaanse foto’s heb ik ze toch nog moeten gebruiken deze week om twee foto-opdrachten voor de GGD uit te voeren en zaterdag heb ik nog een derde sessie. En geïnspireerd door deze opdrachten (en die van voor de zomer) heb ik toch maar besloten de weg van fotografe in te slaan. Ik heb na het weekend een interview gepland staan met de school voor fotografie om te kijken of ik meteen kan starten met de jaaropleiding of dat ik eerst een basisopleiding moet doen van een half jaar. Ik ben vorig jaar ook al met deze school in zee geweest, maar ik heb toen niet doorgezet. Nu is mijn situatie veranderd en denk ik dat het goed is dat ik een officieel diploma krijg van een fotografie-opleiding. Ik moet fotowerk meenemen dus zal ik op pad gaan met mijn iPAD met fotomapje, de twee GGD-boekjes en de krant waar mijn foto’s in gepubliceerd staan.

Een rijtje moe en ongeïnteresseerde mensen sjokkend achter de gids aan, gedachten overal heen dwalend behalve bij de zoektocht naar jungledieren in het donker. Bezwete lichamen die muggen geïrriteerd wegslaan en af toe onderling een blik wisselen van “zijn we er al bijna?” . Als de zeer bevlogen gids onverwachts stopt om te luisteren of er een aap zijn kant op beweegt (of een spannend insect) lopen de mensen erachter prompt gedachteloos tegen hem aan en de mensen daarachter ook – net een slapstick. Die mensen…dat zijn wij! En we hebben er achteraf verschrikkelijk om gelachen, maar onze gids kon ons echt niet verblijden met een vroege ochtend- of late avondwandeling. We durfden nooit nee te zeggen tegen zijn enthousiaste voorstellen, net zoals we nooit durfden te vragen of we al bijna bij de lodge waren. Mark liep steevast met zijn lange lichaam in een paar spinnenwebben en klaagde dan steen en been over wat hij eigenlijk te zoeken had in de jungle. In het donker zie je in het regenwoud namelijk niet veel anders dan spinnen (grote!), slangen, heel veel kikkers, mieren en padden. En tja, daar worden wij niet warm of koud van. Dus die wandelingen voor het ontbijt of het avondeten waren niet aan ons besteed – en zeker niet op een lege maag… Maar nu thuis kunnen we er zo hard om lachen als we weer denken aan die tochten in onze warme regenlaarzen, krakend door het donkere woud en denkend aan…wat er op ons bord zou liggen als we weer bij de lodge zouden zijn!

Terugblik met lijstjes

How glorious a greeting the sun gives the mountains!
- John Muir

Op onze laatste dag in Peru - vanavond vertrekken we met een nachtvlucht naar huis - schrijf ik nog een terugblik op de laatste vijf weken die we in Zuid-Amerika doorgebracht hebben. Vijf weken lang hebben we in verschillende bedden geslapen. We hebben met bevroren voeten in bed gelegen met ons ski-ondergoed onder onze dikke pyama's, omdat er geen kacheltje was. We hebben met onze slaapzakken op bedden gelegen in hostals met vaag beddengoed, we hebben in luxe hotels geslapen met balkon en uitgebreid ontbijtbuffet en WiFi. Ook hebben we in een herenboerderij geslapen, maar ook bezweet onder een klamboe in een houten lodge op palen. Maar altijd gingen we vroeg slapen, omdat het hier rond zes uur pikdonker is.

We hebben ongelofelijk veel gekaart samen: tijdens het wachten op ons eten in restaurants, tijdens lange bus- en boottochten of op onze kamer. Inden vond de lange busritten het minst leuk van onze reis, Maren de lange vliegreis. Anthe vond Lima het minst leuk en Mark en ik baalden ervan dat we allemaal een keer ziek geweest zijn. Peru is een geweldig land om met openbaar vervoer te reizen. We reisden per trein, bus, vliegtuig, grote en kleine boten. En natuurlijk veel gelopen met onze backpacks!

Wat de meiden alledrie het allerleukste vonden van deze reis - ondanks alle muggenbulten! - was de junglereis. En deze staat ook in mijn top drie, naast de aankomst in Machu Picchu na een dag klimmen op het Incapad. Deze heilige stad is ook Mark's mooiste ervaring van onze reis. Eigenlijk hadden we elke week wel een hoogtepunt, want het paardrijden in de Andes met de picknick of de condors die vlakbij overvlogen in de gorge of het bezoek aan project Por Eso! of de bezoeken aan de ruïnes van Incatempels waren ook onvergetelijk. Inden noemt zelfs ons bezoek aan ijsprinsesje Juanita een hoogtepuntje. Ik ga thuis een mooi dik fotoboek maken waarin alle avonturen vastgelegd worden - met behulp van mijn reisdagboek, de blogs en meer dan 1500 foto's.

Wat ook iedere keer weer heel speciaal is...is dat we Inden 's verjaardag ver van huis mogen vieren. Vandaag vieren we haar elfde verjaardag in Lima met een speciale lunch aan het strand. Het restaurant ligt in de Grote Oceaan, bereikbaar via een lange houten pier. Door de ramen zie je de windsurfers de golven breken. Eigenlijk is ze vannacht in het vliegtuig jarig maar door het tijdsverschil van zeven uur is het leuker om Inden vandaag te verrassen met kadootjes, taart met een kaarsje uit Cusco en een verjaardagslied.

Eind van deze middag checken we onze bagage in die we gisteren op de luchthaven achtergelaten hebben in een depot. De enorme tas met ondergoed en mailots voor de kinderen van het Ninos project hebben we ingewisseld voor de tas met Peruaanse aankopen. Een tas met oude kleding van ons hebben we gisteren in Cusco achtergelaten bij een moeder die gekookte eitjes verkocht op straat als ontbijt...

Lima, 17 augustus 2011

Jungle

We are now guests in the house of the jungle.
- Juan Carlos (our guide)

De hitte is verzengend, de muggen vallen dag en nacht aan en het lauwe water van de rivier lonkt, maar piranha's, kaaimannen en reuze-otters wachten hun kans af. De jungle vergt iets van je, maar je krijgt er veel voor terug. Het oerwoud is prachtig met oude dikke bomen en lianen. Gefilterd zonlicht valt door de palmbomen en varens. Bovenin de bomen horen en zien we verschillende soorten apen slingeren. De rivier Madre de Dios slingert er prachtig tussendoor met mooie witte stranden die afsteken tegen het blauw-groene water, het donkergroene woud en de knalblauwe lucht. De vele vogels en vlinders die we vanaf de boot zien hebben de meest prachtige kleuren. De geluiden van de jungle zijn divers. Overdag vogels en krijsende apen en 's nachts duizenden kikkers.

Vroeg in de morgen werden we gewekt om met een vlot het meer op te gaan. Hetzelfde houten vlot als waar vanaf we de avond ervoor in het donker kaaimannen gezien hebben. De ogen van een kaaiman lichten op als je er met een zaklamp in schijnt. De volle maan verlichte het meer... Deze ochtend kwam echter de zon net op. Alleen het geluid van de peddels, vogels en krijsaapjes waren te horen in de koelte van de vroege morgen. We hadden geluk; we zagen een groep reuze-otters vissen. Een reiger zat erbij om zijn kans af te wachten. Otters zijn goede jagers, ze kunnen zelfs een kaaiman pakken! Een otter zagen we van een piranha smullen. De dag ervoor hadden we in de rivier een jagende kaaiman gezien, de vissen vlogen de lucht in! Ook een tapir die de rivier overzwom maakte indruk.

Deze junglereis naar Manu was erg luxe tegen onze verwachtingen in. We hadden een eigen gids Yoyo, een kokkin Luz, hulp Kaizuma en kapitein Silvo op de houten motorboot waar we ons mee verplaatsten. We sliepen alle nachten in een lodge. De eerste en laatste nachten hadden we een generator die 's avonds een paar uurtjes aanging. Maar hoe dieper in de jungle hoe meer "back to basic". De verste lodge in het regenwoud had alleen kaarsjes langs het pad, in de WC en in de eetruimte. Het water om te douchen kwam rechtstreeks uit de rivier gepompt met een filter. En toch was alles zo goed verzorgd!

Aan de buitenste rand van het regenwoud waar nog dorpjes zijn hebben we spectaculaire dingen gedaan. We hebben een paar keer gezwommen in de rivier waar de gids zei dat het kon. We vertrouwden hem, want er zwemmen kaaimannen, piranha's en visjes die in je urinebuis zwemmen... Ook hebben we een stuk van de route geraft - dat was heel gaaf! Maren voor in de boot (goed het touw vasthoudend) en wij roeien. Onderweg stoer gedouched door de boot onder een waterval te roeien. Wat voor mij grensverleggend was, was het vliegen van de ene hoge boom in de jungle naar de andere. Met een katrol over een gespannen touw: canoyping. Ik heb hoogtevrees en ging mee voor de meiden, eigenlijk dacht ik foto's te maken... Maar je legt een flinke afstand af van boom tot boom, dus ik moest ook mee. Ik moest echt een angst overwinnen om mijn benen los te laten van het hoge plateau en te zweven naar het andere plateau. (en best snel) Het ergste was nog dat ik onverwachts moest abseilen van het laatste plateau - zo'n 40 meter! De meiden vonden het super, Maren deed alles samen met de gids..chica's de la serva!

Na een laatste heerlijke maaltijd in de lodge, gekookt door Luz, en een gezamelijke proost op elkaars gezondheid en op elkaar namen we afscheid van deze onvergetelijke dagen, van deze geweldige mensen en van de jungle. De volgende dag reisden we in tien uur terug naar Cusco.

Cusco, 15 augustus 2011

Juanita

To see a world in a grain of sand,
And a heaven in a wild flower,
Hold infinity in the palm of your hand,
And eternity in an hour.
- William Blake

We zagen de vulkanen al oprijzen toen we in de buurt van Arequipa kwamen. Arequipa is de meest Zuidelijke stad van Peru die wij aandoen. En Zuidelijk voelt het ook aan als we arriveren. Het is er warm (door de vulkanen!), veel palmbomen, witte gebouwen en mooie koloniale panden. Sommige in prachtige kleuren geschilderd. We hebben een fijn hotel met een patio en tuin waar schildpad Lolo woont. Vlakbij ons hotel staat een groot wit klooster, Santa Catalina.

Eens in de honderd jaar maakt Arequipa een aardbeving mee. In de Incaperiode rommelde het ook en omdat het volk geloofde dat de bergen goden waren dachten ze dat een God boos was als er een vulkaan aktief werd of een aardbeving plaatsvond. Ze wilden het belangrijkste offeren dat er was, een zondevrij kind. Deze kinderen groeiden vanaf baby in luxe op in Cusco en eenmaal in de vier tot zeven jaar koos de koning een kind uit met veel gaven. Het waren dus vooral kinderen uit de bovenste bevolkingslaag. Ze moesten als ze geofferd werden vanaf Cusco naar een van de besneeuwde vulkanen lopen bij Arequipa. (paar honderd kilometer) Met hun prachtige kledij en verentooi en een gewoven tasje met hun eerste plukje haar en een stukje navelstreng werden ze na bedwelmd te zijn met sterk maisbier en een dodelijke klap op hun achterhoofd begraven in de eeuwige sneeuw. Vazen, serviesgoed en mooie (gouden) beeldjes werden er bij gelegd.

In 1995 toen een vulkaan begon te werken klom een bergbeklimmer, Johan, een berg op om dat van dichterbij te zien en vond per ongeluk gekleurde vazen in de smeltende sneeuw. Een paar dagen
later keerde hij terug met een archeoloog en een team en toen vonden ze een leeg graf. Door een steen te laten rollen vonden ze in de krater de plek waar het bevroren meisje heen gerold was. Johan noemde haar Juanita (naar zichzelf) en nam haar - stevig gebonden aan zijn backpack - mee naar huis. Ze kwam in zijn groentevriezer te liggen! Nu, vijftien jaar later, hebben wij Juanita de ijsprinses bewonderd in een glazen vriezer in een klein museum. Ze is nog helemaal puntgaaf: haar kleding, haar lange zwarte haar, haar tanden en zelfs haar huid. De meiden waren erg geïntrigeerd door dit verhaal. Een zeer waarschijnlijk koninklijk meisje van 12-13 jaar die geofferd werd aan de berggoden en die daar trots op was - net zoals haar familie - omdat ze toe kon treden tot de wereld van de goden. Sindsdien zijn er meer kinderengevonden in de eeuwige sneeuw van de vulkanen om Arequipa heen.

Het was ons gelukt om op het laatste moment een excursie te boeken naar de Colca Canyon. We zouden 's nachts om 2.30 am vertrekken en 's ochtendspits vroeg arriveren in de gorge om grote condors (vleugelwijdte drie meter!) te zien vliegen. Helaas was Mark de dag ervoor beroerd geworden en die bewuste nacht begon Anthe te spugen... Uiteindelijk ben ik met Inden en Maren het avontuur aangegaan. We waren ondanks de dekens bijna bevroren in de bus op weg naar de gorge. Maar het ontbijt en meer zonlicht warmden ons in de loop van de ochtend op. De condors in de vroege morgen waren indrukwekkend en we hadden geluk die dag, ze kwamen heel dichtbij! Na een duik in warmwaterbronnen en een lunch reden we door een nationaal park met lama's, alpaca's en vicuna's (allerduurste wol) weer terug naar Arequipa. Het was een hoogtepuntje in onze reis, maar het was heel jammer dat we Mark en Anthe moesten missen.

Ondertussen zijn we veilig terug gekomen in Cusco. In het Ninoshotel, onze thuishaven. We zijn allemaal hersteld van onze buikloop en hebben enorme zin in ons spannende avontuur in het diepste van het Amazoneregenwoud! Ik ben benieuwd of onze huid daar ook zo droog is dat het jeukt, ons haar zo statisch is dat het alle kanten op staat, onze lippen zo droog zijn dat er sneetjes in barsten of dat het daar ook zo stoffig is dat we 's nachts met onze mond open moeten slapen omdat onze neus zo vol zit dat we anders niet kunnen ademen? Straks hebben we een briefing over het regenwoud en passen we onze hoge regenlaarzen. Morgenochtend worden we om 5 am opgehaald om naar de jungle te rijden. We blijven er langer dan een week!

Cusco, 6 augustus 2011

Bolivia

One touch of nature makes the whole world kin.
- William Shakespear

De priester van de Incakoning heeft dit idyllische eiland honderden jaren geleden aangewezen als de plaats waar de zon is geboren. De zon was heel belangrijk voor het rijk van de Inca. Het volk geloofde de priester, omdat de oogsten altijd beter waren dan op het vasteland. (Het is op het eiland een paar graden warmer.) De maisoogst gebruikten ze voor maisbier die ze nodig hadden voor hun heilige ceremonies. Het graan ging naar het vasteland. De boeren daar wilden graag een heilige graankorrel in hun voorraadschuur die ze een goede oogst beloofde. Dit heilige eiland is gelegen in het Titicacameer - aan de Boliviaanse kant - en is ons reisdoel. Met de bus rijden we naar de Boliviaanse grens, lopen daar de grens over, en stappen nog voor vijftien minuten in de bus om in Copacobana uit te stappen. Dit dorp ligt prachtig gelegen in een baai en maakt zich op voor het grootse feest om El Virgen de Copacobana te vieren. We zien veel auto's helemaal versierd met bloemen, confetti en een hoedje op het dak. Een sjamaan (priester) zegent aan het strand alle auto's met kaarsen en wierook waarbij ook bier, confetti, vuurwerk en champagne een rol speelt. Onder de gezegende bumper staan symbolen zoals een huisje en een stapel geld op een rijtje die de sjamaan ook meeneemt in zijn ritueel
voor veel geluk en voorspoed voor het komende jaar. Ik loop erheen als ik vanaf ons terrasje een sjamaan bezig zie. Hij neemt me onverwachts mee in zijn ceremonie. Ik krijg wierook op mij, hij neemt mijn pet af, neemt mijn beide handen boven de hete kooltjes en spreekt een lange tekst uit. Hij eindigt met een omarming. Ik ben gezegend door een Boliviaanse sjamaan!

De volgende dag nemen we 's middags de boot naar het heilige eiland. We blijven er slapen in een hostal en we willen de Tempel van de Zon bezoeken. Ons hostal ligt heel hoog en we moeten met Incatrappen (met onze backpacks) naar boven klimmen. Onderweg zien we veel muilezels die alles van het vasteland naar boven sjouwen. Uiteindelijk vinden we ons hostal: oud en versleten, geen warm water (eerst ook geen koud!) en geen kacheltje. Gelukkig hebben we onze slaapzakken en kussenslopen mee. Na onze spullen daar neergezet te hebben verkennen we het eiland. We vinden een terrasje met geweldig uitzicht op de ondergaande zon. Na eten in een simpel restaurantje duiken we in onze slaapzakken. De volgende ochtend lopen we een deel van het Incapad naar de Tempel van de Zon. De uitzichten onderweg zijn prachtig met zicht op de besneeuwde Boliviaanse bergketen Cordillera Real. (6 kilometer hoog!) 's Middags nemen we een boot terug, maar daar moet Mark een hoop stennis voor maken. De vrouw van het hostal had ons tickets voor de terugweg verkocht, maar die waren volgens Boliviaanse machomannetjes niet geldig! We moesten nieuwe tickets kopen. Uiteindelijk had Mark het voor elkaar om de nieuwe voor de halve prijs te kopen. Hij dwong met zijn imposante vertoning - inclusief Spaanse scheldwoorden - veel respect af bij de andere (buitenlandse) passagiers. Tot overmaat van ramp werd Maren ook nog ziek op de boot...en Inden en ik 's nachts ook. (vast iets verkeerds gegeten op het eiland)

Morgen vertrekken we naar Arequipa - vijf uur met de bus. We hebben heel luxe stoelen geboekt vanmiddag, omdat we ons allemaal wat slapjes voelen. Ook meteen een hostal erbij gezocht, alleen nog een excursie naar de Colca Canyon erbij boeken waar we hopelijk condors gaan zien van dichtbij. We zijn al over de helft van onze reis. Inden telt al af naar haar verjaardag, maar dat vieren we op onze laatste reisdag in Lima... Eerst nog veel Peruaanse avonturen beleven!

Copacobana, 1 augustus 2011

Peruanen

...Het zijn kleine mensen. De volwassenen zijn amper groter dan Mees. Ze hebben een bruin getinte huid en pikzwart haar. Hun kleding is vrolijk gekleurd en de vrouwen dragen allemaal een hoed. Soms een zwarte bolhoed, waar lange vlechten onderuit komen. Zo lang tot ze tot hun billen reiken...
- Karen van Holst-Pellekaan

Vanuit de drukke Inca-hoofdstad Cusco met toeterende taxi's, auto's en trein, maar ook blaffende honden en vuurwerk (ook 's nachts) reden we in een half uur naar La Haciënda in el campo. Een prachtige herenboerderij met manege gelegen op een magnifieke plek in het Andesgebergte. We zijn de enige gasten en al het personeel staat voor ons klaar: zelfgeperste verse lemonade wordt ons gebracht aan het zwembad. Niet lang daarna worden we gehaald voor een tocht op paarden (Maren op een klein paardje!) waarbij we onderweg picknicken, onvergetelijk! Na een bezoek met de paarden aan ruïnes van een Incakoning rijden we weer terug. Als de zon ondergaat worden het vuur en de kaarsen aangestoken in de boerderij en daarna wordt er heerlijk voor ons gekookt. De kamers zijn super-de-luxe, maar koud. Onder de dikke dekbedden slapen we voor het eerst uit tot na half acht... Kort daarna ontbijten we naast het zwembad. Alles is puur: verse sap, eitje, zelfgebakken brood, fruit, roomboter en bessenjam. Wat voelen we ons bevoorrecht en gelukkig. Mooie momenten die hopelijk onvergetelijk blijven!

We horen steeds meer weetjes over de Peruanen van de Peruanen. Elk huis in Peru heeft tien tot vijftien cavia's (cui) rondlopen in huis, meestal onder het bed. We zien regelmatig mensen met grote bossen groen sjouwen en dat is dus het voer voor de cavia's. Als ze iets te vieren hebben worden er vijf of zes cavia's geroosterd voor familie en vrienden, en vaak nog een eend erbij. Zo weten we ook dat de traditioneel geklede vrouwen geen ondergoed dragen onder hun bontgekleurde rokken. Ze plassen gewoon ergens op straat door even door de knieën te gaan. De baby's die ze op hun rug dragen in prachtig gekleurde doeken dragen geen luiers, dus eind van de dag is de rug van mama aardig nat! (en ze douchen sporadisch...) Hun kleding en doeken zijn zo fel van kleur zodat ze goed te zien zijn in de bergen. De vrouwen lopen soms een hele dag om naar het dal te gaan.

Ondanks de geluiden over wegblokkades en demonstraties hebben we toch de bus (10 uur!) naar Puno gepakt. Het was een mooie rit door de Heilige Vallei met onderweg een bezoek aan een prachtig bewaarde Inca-ruïne met tempel. Na de lunch reden we door de Altiplano (hoogvlakte boven 4000 meter) die zich uitstrekt over Bolivia, Chili, Peru en Brazilië. De trein naar Puno hebben we ook gepasseerd. Het treinkaartje kost € 300 en de trein doet er ook tien uur over, want hij rijdt gemiddeld 35 km per uur! Toen we rond etenstijd in Puno aankwamen op het busstation hebben we meteen bustickets naar Bolivia gekocht. We gaan morgen naar Copacobana en we bezoeken Isla del Sol! Vandaag gingen we met een toeristisch bootje het Titicacameer op - het hoogst gelegen bevaarbaar meer van de wereld. (3810 meter) We bezochten de drijvende rieten eilandjes van Uros waar al vijfhonderd jaar mensen op wonen zonder vee, brood, suiker of aardappelen. Ze leven van handel en toerisme. Er kwamen veel toeristen op af, maar ondanks dat hadden we het niet willen missen. Vandaag is het Onafhankelijkheidsdag in Peru, een landelijke feestdag. Heel Peru is rood-wit versierd in steden, bussen, winkels en restaurants. Alle Peruanen dragen een rood-witte broche en er zijn optochten. De nieuw gekozen president Ollanta wordt vandaag gehuldigd en op het Titicacameer kwamen we twee rieten boten tegen met een enorm grote vlag ertussen: Viva Peru!

Puno, 28 juli 2011

Honderd jaar Machu Picchu

They expected to find a city on a mountain, but they discovered that the city and the mountain were one in the same.
- Teo Allain Chambi

Vandaag, een dag nadat wij Machu Picchu zelf ontdekt hebben, is het precies 100 jaar geleden dat Bingham zijn voetstappen in de heilige Incastad zette. Echter, er woonden reeds twee families in de huizen van deze stad en ze gebruikten de terrassen van de Inca's om mais en aardappelen te verbouwen! Dat Machu Picchu al tien jaar eerder ontdekt was door een Peruaanse boer die onder aan de berg aan de Urambamba-rivier woonde weet bijna niemand, maar bewijs is daarvan gevonden, omdat hij zijn naam en jaartal in een muur gekrast had. Bingham´s expeditie werd financieel ondersteund door National Geographic en Yale University en daarom moest hij met resultaten naar buiten treden en bovendien had hij geld te besteden om Machu Picchu van alle jungle-begroeiing te ontdoen. Desalniettemin is het door Bingham dat wij in deze tijd mogen genieten van al dat moois, maar vooral ingenieus werk dat de Inca's hebben achtergelaten toen ze de jungle van het Amazone-regenwoud invluchten voor de Spanjaarden.

We waren zo onder de indruk van alle wetenschappelijke vernuften die in dit rijk verwerkt zijn zoals astrologische kalenders, muren die zo gebouwd zijn dat ze tegen aardbevingen en overstromingen bestand zijn, het watersysteem en vele fonteinen evooral de perfecte manier waarop de stenen van de heilige tempels exact in elkaar passen! Nu, zo´n 600 jaar na de bouw door de Inca´s, gaan de stenen schuiven. We hebben de kieren gezien en het schijnt dat Machu Picchu ieder jaar een centimeter zakt... Daarom heeft UNESCO eerder deze week besloten om het aantal bezoekers nogmaals te beperken. Er zijn geen kaarten meer bij de ingang te koop. (alleen via Internet) Onze gids Carolina heeft mensen zien huilen bij de ingang...

Rond Kerst had ik onze toegangskaarten gekocht, speciaal nieuwe paspoorten voor Anthe en mij aangeschaft, en meteen het Incapad er bij geboekt. En we zijn heel blij dat we dit mee hebben mogen maken! De acht uur dat we door de bergen gelopen hebben om 16 kilometer af te leggen vond ik heel zwaar. De meiden liepen voorop met Carolina en hadden geen centje pijn. Mark met backpack op zijn rug en mijn dagrugzak op zijn buik had het ook zwaar. We hebben wel miljoen treden genomen en tien liter water gedronken, maar ik had mijn pelgrimstocht niet willen missen! Toen ik eenmaal boven bij de Zonnepoort aankwam, hijgend als een paard, werd er door mensen geklapt en werd ik toegejuichd dat ik het gehaald had! Het was onvergetelijk en zo bijzonder. En toen zag ik daar beneden de heilige stad - waarvan ze nu denken dat het mogelijk een kenniscentrum geweest is - gelijk met de berg waarop het gelegen is en beschermd door vier grote bergen eromheen.

Machu Picchu, 24 juli 2011

Mooie projecten

Be content with what you have, rejoice in the way things are. When you realize there is nothing lacking, the whole world belongs to you.
- Lao Tzu

Over de post kan het niet meer verstuurd worden vanwege hoge invoerkosten, dus wat waren ze blij met de door ons meegebrachte 20 kilo aan ondergoed en maillots! Jolanda van het Ninos project hebben we niet persoonlijk ontmoet, omdat afspraken helaas steeds mis liepen. Maar ik heb haar aan de telefoon gesproken en penningmeester Hans heeft de tas aangenomen. De volgende dag lag er een mooi Nederlands kinderboek op tafel met een persoonlijke boodschap van Jolanda er in geschreven. Dit verhaal speelt zich af op de Hacienda van het Ninos hotel en is zo herkenbaar! Het is geschreven door een vriendin van Jolanda voor een kinderboekenreeks waar Anna van Praag ook twee boeken voor schreef. Het is leuk om zo een bescheiden bijdrage te leveren (met hulp van Karin voor het inzamelen!) aan dit mooie project voor anders zo kansloze kinderen.

Met de meiden achter in de laadbak van de pick-up van Simone en Jolanda, en een Peruaanse kleine vrouw met gekleurde hoed en bontgekleurde rok naast mij op de achterbank, reden we de bergen in vanuit de Heilige Vallei. Na een hobbelige en prachtige rit van anderhalf uur kwamen we in een van de vier dorpen waar Simone en Jolanda kassen bouwen. Er was die week net electriciteit aangelegd en la luz werd deze dag gevierd met een heel geroosterd schaap uit de klei-oven. Alles wordt in deze bergdorpen ingewijd door een sjamaan - zo ook de nieuwe kassen destijds. Helaas heb ik deze sjamaan niet kunnen ontmoeten... (is een wens van mij) We hebben geholpen met de kooklessen. Dat houdt in dat Mark aardappelen geschild heeft met zijn zakmes naast de vrouwen en de meiden en ik tussen de kinderen bonen gepeld hebben. Jolanda heeft met de vrouwen een afspraak gemaakt dat ze voor ons gaan weven. De mannen zijn overigens in dit dorp niet aanwezig, ze lopen allemaal als drager het Incapad. Voordat de grote, feestelijke maaltijd geserveerd werd waarbij wij voor het dessert zorgden (60 manderijnen) vertrokken wij al terug naar de vallei. Maar voordat we in de truck stapten om dit mooie project te verlaten kregen alle kinderen eerst nog een ballon van ons...

De Inca's hebben een keer hun tempel en verdedigingsmuren kunnen beschermen tegen de blanke, bebaarde en bewapende Spanjaarden op paarden door pijlen te gooien en door sluizen open te gooien waardoor de Spanjaarden wegspoelden - maar de tweede keer moesten de Inca's alles achterlaten om de bergen in te vluchten. Wat wij nu terugvinden is een onafgemaakte indrukwekkende zonnetempel en veel muren van de verdediging. Her en der liggen nog kolossale stenen, zo achtergelaten in hun vlucht. Mark en ik zijn erg onder de indruk. De meiden zien vooral vertier in alle gangetjes, het vallende water en smalle paadjes. Als ik later alleen op een muurtje zit te wachten vlakbij de zonnetempel overvalt me een emotie. Ik begin te huilen. Ik weet niet waarom ik zo'n verdriet voel. Er heeft op deze plek heel veel verdriet en leed plaats gevonden - zou ik die energie opgepikt hebben?

Morgen beginnen we aan het Incapad dat ons leidt naar Machu Picchu...

Ollantaytambo, 21 juli 2011

Indiana Jones

To sit in the shade on a fine day and look upon verdure is the most perfect refreshment.
Jane Austen

Vliegend over bergmeren en de besneeuwde bergtoppen van het Andesgebergte voelen we ons allemaal opgewonden. Prachtig! En dan vliegen we langs de berg Salkantay die meer dan zes kilometer hoog is, adembenemend... Het vliegtuig neemt een scherpe bocht naar links en vliegt tussen de bergtoppen door op Cusco af. We voelen ons als Indiana Jones!

In Lima brengen we een dag door met het zien van de highlights van deze woestijnstad. We lopen vanaf Casa Ana (ons hostal) naar het oude centrum en ik voel me alsof ik in een aflevering van Spoorloos loop. Typisch Latijns Amerikaanse behuizing met grote traliehekken voor het huis en veel zwerfhonden op straat. Het klooster van San Francisco vinden we het meest indrukwekkend. Het gebouw, ooit gebouwd in de zestiende eeuw, was door een aardbeving vernietigd en in de zeventiende eeuw opnieuw opgebouwd. De Spanjaarden namen de befaamde tegeltjes uit Sevilla mee. We herkennen veel Moorse invloeden en hebben flashbacks van La Alhambra in Granada. Onder dit klooster liggen echter duizenden catacomben en we zien vele schedels en botten. Wéér voelen we ons even Indiana Jones...

De meiden trekken hier veel aandacht! Peruaanse meisjes zitten aan hun lange haar, staren ze onbeschaamd aan en we voelen ons veel nagekeken. Mensen stellen ons nieuwsgierige vragen en we voelen ons anders. Het is heel leuk om weer Spaans te spreken en Spaans om ons heen te horen.. En Peru is zo levendig! In Lima liepen we de eerste dag tegen een demonstratie tegen homo´s aan, er werd daarbij veel gezongen. De tweede dag was er een feest ter ere van Mariana. Overal op straat waren muzikale optochten en kinderen namen traktaties mee naar school. In Cusco vieren ze deze dagen de maagd Carmen en daarom zijn er optredens in traditionele kleding en optochten waarbij el Virgen op een baar gedragen wordt. Elke avond is er vuurwerk.

Het weer in Cusco is heerlijk. Overdag loopt de temperatuur op naar twintig graden. We lopen dan met korte mouwtjes en verkleuren snel. De Peruaanse kinderen hebben allemaal rode wangetjes. We zitten op 3299 meter en dus zijn de nachten heel koud. We dragen ´s nachts ons skiondergoed onder onze pyama´s. Het huis waar we slapen is sfeervol maar oud en niet geïsoleerd. De weeskindertjes eten ook in dit huis. Ze komen een keer per dag langs en na twee maaltijden en spelen op de patio gaan ze de straat weer op.

In Pisaq hebben we voor het eerst een Inca ruïne bezocht. Pisaq ligt 33 kilometer buiten Cusco in een prachtige vallei. We gingen met een publieke overvolle bus. Ons kaartje kostte 60 cent. Vooral de paden van de Inca´s vonden de meiden geweldig: steile trap, smalle paadjes langs diepe afgronden of een grottunnel. We voelden ons wéér een moment...Indiana Jones!

Cusco, 17 juli 2011

Reizen

The world is a book and those who do not travel read only one page.
– St. Augustine

Reizen kan bezinning, begrip en inzichten geven. Ook in de boekenserie waarvan ik net het vijfde deel uit heb - het laatste deel gaat als ibook mee naar Peru – reizen de hoofdpersonen Ayla en Jondalar een jaar door Europa tijdens de IJstijd. Je kunt veel leren aan de andere kant van de wereld (soms ook heel akelig dichtbij trouwens) door kennismaking met andere culturen, ander taal, andere mensen en andere gewoonten. En dat is waar ik verschrikkelijk naar uit kijk. Maar ook het terug gaan naar het primitieve: met weinig spulletjes om je heen leven, weinig kleding mee, weinig toiletartikelen en geen luxe van wasmachine en koelkast en zelfs gedeeltelijk geen elektriciteit in het Amazone-regenwoud! Net als toen we twee jaar geleden vijf weken met een Defender door Afrika reisden zijn we nu ook weer vijf weken op ons zelf terug geworpen. We nemen beslissingen met elkaar, we verheugen ons met elkaar, maken ons zorgen met elkaar en we praten en lachen met elkaar. En dat je dan alleen een oude broek mee hebt, je kleren verbleken door de zon, je spullen steeds stoffiger worden, je haarverf uitgroeit en je haar, handen en voeten uitdrogen – dat neem je dan maar voor lief!

Een klein Zeeuws haventje met een kneuterig klein pleintje ervoor. Daar omarmden we elkaar na een jaar. Ons afscheid in hotel New York staat nog vers in mijn geheugen gegrift. Zo pak ik iedere week wel een keer haar Braziliaanse munt uit mijn portemonnee. Mijn vriendin uit Rio de Janeiro is in Nederland. We zien elkaar en het voelt alsof we elkaar vorige week nog zagen! De serveerster doet een paar keer een poging om de bestelling op te nemen, maar we kletsen maar door. Daarna geeft ze het op en als we dat eindelijk doorhebben geef ik onze bestelling maar in de keuken door. We proberen alle nieuwtjes uit te wisselen en “hoe gaat het nu echt met je” in een paar uur te proppen. (zie ons fotoalbum) Natuurlijk veel te kort dus als we weg rijden voelt het nog steeds alsof we nog honderd vragen hebben. Maar niet veel later word ik alweer in beslag genomen door het optreden van Rowwen Hèze tijdens Breda Live. Vlak voor ze het podium betreden dragen veel vrouwen een regenhoes in het avondzonnetje. Ik sla er geen acht op totdat Rowwen Hèze hun eerste lied inzet en Mark en ik de eerste biertjes over ons heen krijgen… Daarna zingt Caro de sterren van de hemel met haar Marilyn-achtige rok. En op blote voeten. De sfeer op dit evenement is zo ontspannen, misschien mede dankzij het prettige gevoel van een zomerse avond.

Deze maand is het twee jaar geleden dat we terug kwamen verhuizen uit het hete Spanje. Het vreemde is dat het voelt als een jaar geleden… Ik moet echt goed tellen om te beseffen dat het toch echt twee jaar is. Misschien omdat er zoveel gebeurd is in die twee jaar dat we weer in ons oude huis wonen? Anthe is naar de middelbare school gegaan en gaat na de zomer naar de derde klas! Waar is de tijd gebleven? We hebben een reis door Afrika gemaakt waar we nog heel veel aan terug denken, vermoedelijk door het grote canvas met zebra’s dat in de achterkamer hangt. We hebben een zomer met een enorm grote verbouwing achter de rug waar ik dan weer liever niet aan terug denk…. En ik heb een jaar voorbereidingen achter de rug voor onze Perureis. De afgelopen twee jaar zijn omgevlogen en eerlijk gezegd hoop ik niet dat het zo snel blijft gaan. Laat het leven maar vredig voortkabbelen met wat hoogtepuntjes her en der en vooral niet te veel dieptepuntjes. Zo chaotisch als het de laatste afgelopen twee weken was hoeft het van mij al helemaal niet. Ik leefde uit mijn agenda en die van de meiden; wat moet ik voor morgen voorbereiden en wat moet ik vandaag nog doen? Ik voelde me een soort taxi om de meiden overal af te zetten en op te halen. Kadootjes en boodschapjes moesten gekocht worden. Afscheidsfeestjes, bbq’s, schoolfeesten, verjaardagen, slaapfeestjes, klassenuitjes en schoolborrels. Als het niet genoteerd stond in mijn agenda vergat ik het subiet en zo liep er dan ook wel eens wat mis…. De schoolvakantie is ten langen leste begonnen – we laten de drukte in Breda voor wat het is. In Zuid-Amerika is alles tranquilo, die instelling kennen we nog goed uit Spanje en daar kijk ik naar uit.

Voordat we vandaag de állerlaatste inpakdag hebben voor ons vertrek ben ik lekker een hele dag met mijn vriendin uit Rwanda naar Utrecht geweest. (zie ons fotoalbum) Ik kon ook veel andere dingen doen zoals een laatste was of laatste boodschappen en tijdschriften voor in het vliegtuig aanschaffen, maar ik had haar een jaar niet gezien. Laatste keer dat we elkaar zagen was haar bruiloft! Dus hebben we terrasjes gepakt langs de gracht en hebben we gewinkeld in de uitverkoop om voor haar hippe zomerkleding mee terug te nemen naar Kigali. Het was heerlijk vertrouwd om samen een dag door te brengen. Ze heeft tien jaar terug samen met haar man twee jaar rond de wereld gereisd en is in die periode twee keer door Peru gereisd. Ze had goede reistips en had ons al eerder geholpen met ideetjes voor de reis. Nu liet ze een alternatief zien voor het geval dat Puno afgesloten is door roadblocks. Puno is overigens op dit moment vrij en de grensovergang naar Bolivia ook, maar 28 juli is de huldiging van de nieuwe president en dat kan alle onrust weer opnieuw doen oplaaien. We laten ons er niet door weerhouden en stappen vannacht ons bed uit om ons avontuur te beginnen op weg naar Lima!

Puf

Ik spaar geen geld, ik spaar mooie momenten.
- Herman Brood

Alle gekochte nieuwe spulletjes lagen op ons bed, dat deel was niet zo moeilijk. Maar de stappen daarna waren enorm vermoeiend. Waar haal je de inspiratie vandaan om vijf backpacks te vullen? Daar had ik wel een oplossing voor, ik had een kant-en-klare lijst van internet gedownload. Dus maakten we vijf stapels op het bed; voor iedereen een eigen stapel. We begonnen met de regenjassen, iedereen had een nieuwe dunne, regenjas gekregen. Kort daarvoor hadden we het weerbeeld van Peru opgezocht. De nachten vriest het in het Andes en overdag wordt het rond de twintig graden, de winter is hun droge periode. Eigenlijk hetzelfde als toen we door Afrika trokken! Dus hebben we allemaal warme pyama’s nodig, fleecevesten en ons ski-ondergoed. Tot zover. Wat dragen we overdag? We hebben afritsbroeken gekocht die absoluut niet flatteus zijn, we hebben Tshirts die allemaal wit of legergroen zijn vanwege het muggenoffensief. Maar de meiden willen er in leuke stadjes ook leuk en hip bijlopen (en ik eigenlijk ook), dus zoeken we naar leuke combinaties die niet veel wegen en overal mee te combineren zijn. Intens vermoeiend om je reisbagage bij elkaar te zoeken….geen puf meer. We besluiten om alles in kratten te leggen en te stoppen. De kleding die nog gewassen moet worden gaan in een overvolle wasmand naast de slaapzakken die ook gewassen moeten worden. Gelukkig schijnt de zon weer, de wasmachine draait dit weekend overuren.

Als het mooi zonnig weer zou zijn zou Inden een ochtend spijbelen van school en zouden we samen naar het Zeeuwse strand rijden om daar onze vriendinnen uit Budapest te zien. Maar weerberichten gaven 90% kans op regen af, dus ging Inden die ochtend naar school en kwamen onze vriendinnen naar ons huis. Achteraf had de hele middag de zon geschenen. Ik geloof dat we helaas een dagje strand gemist hebben… Maar ik heb nu wel vreselijk gelachen. Mijn vriendin had al drie jaar niet gefietst en we gingen even op de fiets naar de stad. Ze reed al babbelend dwars door een rood stoplicht op een groot kruispunt, ik durfde niet naast haar te blijven fietsen en stapte netjes af. Ze had niks door, kletste gewoon verder terwijl ik haar nariep dat er auto ‘s van rechts aan zouden komen. Ineens had ze de situatie door, remde hard af en gilde er hard bij. Automobilisten die voor het stoplicht stonden te wachten hadden allemaal hun raampje open…. Ik proestte het uit!

Ondanks de enorm drukke dagen rondom het einde van het schooljaar op de basisschool, de spanning van proefwerkcijfers en het voorbereiden van een stressvolle eendenrace heb ik toch een avondje vrij gemaakt voor de afscheidsmusical van groep 8. Een klasgenootje van Inden heeft namelijk een speciaal plekje in mijn hart. Toen hij jaren geleden bij Anthe in de klas zat verloor hij onverwachts zijn moeder. Anthe en ik waren naar haar afscheid op de begraafplaats geweest en kort daarna mocht ik met hem en Anthe pompoenensoep op school komen maken. Ze waren zo’n zes jaar toen. We hadden een goed gesprekje die middag en hij ontroerde me. Ik heb later foto’s van hem, zijn broer en zijn vader gemaakt die ze gebruikten voor hun kerstkaart datzelfde jaar. Na terugkomst uit Spanje zat hij inmiddels bij Inden in de klas en ben ik nog eens bij hem thuis een kopje thee komen drinken. En nu kwam hij op het plein naar me toe gelopen, met een brede glimlach op zijn gezicht. Hij gaf me een toegangskaartje voor de musical. Ik had laten vallen dat ik er graag heen wilde en hij had maar twee kaartjes nodig voor zijn papa en broer... Dat kon ik toch niet weigeren ookal was mijn agenda behoorlijk vol? Met een bosje bloemen onder mijn arm ben ik met zijn papa en broer de zaal in gestapt. Zijn vader liet me later weten dat hij heel blij was dat ik erbij was… Tijdens zulke mijlpalen voelen ze een enorm gat en daar zagen ze begrijpelijk tegen op.

Er was niet veel wind en nauwelijks stroming in rivier de Mark, maar het zonnetje scheen uitbundig. De kinderen telden die middag met de wethouder af en toen werden alle 800 eendjes het water ingelaten. Helaas liet de brandweer een dag voor de race weten dat ze hun afspraak niet na konden komen om te helpen met hun brandspuit om wat stroming te veroorzaken. Ook de duiker moest afzeggen. En dan zit je toch met 800 plastic drijfeendjes in een rivier met nauwelijks stroming! Op het laatste moment had ik een sloepje geregeld waardoor de eendjes toch een beetje op weg geholpen konden worden richting de finish. Het kwam mij allemaal wat chaotisch over; de wethouder kwam te laat, onze directeur zat in het sloepje in plaats van naast de wethouder om een inleidend praatje te houden. Er was niet echt iemand die de kinderen bezig hield met liedjes (alle eendjes zwemmen…) of een wave en er was geen installatie met opzwepende muziek. Maar wat krijgen de kinderen daar nu van mee? Waarschijnlijk niets. De prijzen werden na de race door de wethouder uitgereikt aan de winnende leerlingen. En er waren een paar journalisten en persfotografen aanwezig, zodat een artikel met foto dezelfde dag al online in BN De Stem stond!

Zon

Als de zon schijnt, schijnt ze zonder onderscheid te maken; ze schijnt op elk punt van het land, in elk hoekje en gaatje. Zo zouden wij moeten zijn.
- De Dalai Lama

Zonneschijn…? In elk hoekje en gaatje waren wij drijfnat geregend in een enorme hoosbui. Ik reed na een schooldag met de meiden en hun vriendinnen naar huis en we kwamen in een gigantische plensbui terecht. Het water kwam met bakken uit de lucht, de riolen konden de waterstroom niet aan en dus stonden in korte tijd de fietspaden vol met water. We trapten er dwars doorheen terwijl de regen door onze kleding droop en in onze schoenen sopte. Thuis trok iedereen een droog (geleend) pyamaatje aan, maar de schoenen hebben werkelijk nog dagen moeten drogen…

De presentatie voor een jury was heel spannend, omdat we er veel geld mee konden verdienen voor ons goede doel – een aangepaste tuin met meubels voor de rolstoelers van ons jongerenproject. Maar eerlijk is eerlijk, alle vrijwilligers die daar aanwezig waren stonden daar met een warm hart voor hun eigen doel. We hadden een leuk team samengesteld en we waren trots op onze gelikte presentatie waarbij zelfs een van de rolstoelers een woordje kwam doen. We hebben niet gewonnen en toch zijn we de winnaars geworden. We kregen voor alle invalide jongeren een vrijkaartje voor het evenement BredaLive - een groot concert met o.a. Caro Emerald, 3J’s, Rowwen Hèze, Junkie XL en Roel van Velzen. En ook vrijkaartjes voor de begeleiders van de rolstoeljongeren, de vrijwilligers van het Rode Kruis. En toen stond er één van de mededingers op en beloofde ons het vervoer voor de rolstoelers naar het evenement. Wat een mooie mensen waren daar aanwezig! Alle doelen werd natuurlijk geld toegewenst, elk doel raakt je. En daarom had de jury een groot geldbedrag aan de winnaar toegezegd en het restant van de inkomsten wordt verdeeld over de andere aanwezige goede doelen. Onze aanwezige directeur was vooral ontroerd door de onderlinge samenwerking tussen meerdere afdelingen en het enthousiasme van zijn Rode Kruis. Hij was zo trots als een pauw!

Ministerie van Buitenlandse Zaken geeft reisadviezen. En het actuele reisadvies voor Peru is dat reizen die niet per se nodig zijn ontraden worden. Ik geloof dat onze reis naar Peru niet noodzakelijk is… Maar sinds onze reis over drie weken plaatsvindt en de verkiezingen in Peru op 5 juni plaatsvonden denken wij dat de onrust tegen die tijd wel minder is. En eigenlijk is er altijd wel wat in Peru…. Afgelopen weken waren rondom de stad Puno gewelddadige stakingen, de wegen waren geblokkeerd, hotels waren gesloten, zo ook de haven en men kon de stad niet in of uitreizen. Gepland is dat wij 1 augustus aankomen in Puno om na een overnachting door te reizen naar Arequipa. Vier dagen later komen we nogmaals een nachtje slapen in Puno op weg terug naar Cuzco. Maar op dit moment zijn er juist blokkades in de buurt van de grensovergang naar Bolivia waar wij ook twee maal de grens passeren. We kunnen ons reisschema er niet op aanpassen, de onrust is te grillig. Er wordt aangeraden om de demonstraties en blokkades te vermijden en extra waakzaamheid te betrachten. Nu was dat net een onderwerp waar we over nadachten de laatste dagen. Ik denk dat we ons aardig veilig kunnen bewegen door Peru. We zullen de berichtgeving ter plekke in de media volgen en ons goed laten informeren. Desnoods passen we de route op het laatste moment toch aan om zo onrust te vermijden.

De laatste drukke weekjes op school. Twee meiden hebben hun sportdagen, een juffendag, een Rode Kruis eendenrace en een afscheid van de juf. De oudste heeft proefwerkweek, een schoolfeest en een klassenuitje naar de Efteling. En natuurlijk nadert HET afscheid van groep 8 met een emotioneel schoolbal… Maar voor mij breekt er naast deze drukte ook een leuke periode aan. Mijn vriendinnetjes van ver keren voor de zomerperiode weer terug naar Nederland. Ik zie mijn vriendin uit Rwanda, mijn vriendin uit Budapest en mijn vriendin uit Rio de Janeiro weer. Ookal kan ik honderd dingen van mijn to do-lijstje voor Peru afwerken, dat doe ik lekker niet. Ik maak tijd voor mijn verre vriendinnen, dat zijn altijd heerlijke dagen!

Veiligheid

Als u uw vooroordelen verliezen wilt, moet u reizen.
- Marlene Dietrich

Reizen. Nog ruim vier weken en dan vertrekken we naar Peru! En daarom hebben we ons nogmaals gewaagd aan een wandeling om te oefenen voor de lange trek door het Andes. Het stuk van het Incapad dat wij gaan lopen is 16 kilometer. De wandeling die wij onlangs gemaakt hebben was 14,5 kilometer. (zie ons fotoalbum) De meiden hebben het beregoed gedaan, ze liepen goed, waren goedgehumeurd en hadden geen blaren. Mark en ik daarentegen, de oudjes…, hadden wél blaren en spierpijn! Nu was onze wandeling door Brabant vlak en de wandeling in Peru absoluut niet, dus het zal zeker zwaarder worden daar. Daarnaast zitten we zo hoog in het Andesgebergte dat er minder zuurstof is in de lucht en dat we ons over het algemeen moeier voelen. Hopelijk valt dat laatste mee, want we hebben van te voren al geacclimatiseerd. En positief als ik ben denk ik dat we het daar langer volhouden door de adrenaline – door de spanning van ons einddoel en de afleiding tijdens de tocht. Ook heb ik een medicijn gevonden die helpt tegen hoogteziekte dat zich uit in hoofdpijn, futloos voelen en misselijkheid. Als we van Lima (gelegen op zeeniveau) vliegen naar Cuzco (gelegen op 3360 meter in Andes) kunnen we zo’n twee dagen last krijgen van deze verschijnselen van hoogteziekte. Dat hoeft niet per se, want dat is voor iedereen verschillend. Kinderen hebben meestal geen last van hoogteziekte. We hebben expres de eerste vier dagen niks te doen in Cuzco dus kunnen we heel relaxed acclimatiseren en coca-thee drinken dat de klachten doet verminderen. En voor noodgevallen vraag ik vooraf aan mijn huisarts het receptje voor de medicijnen tegen hoogteziekte.

Waar ik me zorgen over maak is de veiligheid van ons geld tijdens de reis. We hebben regelmatig contant geld bij ons in dollars om onze slaapplaatsen te betalen en de trips die we maken. Waar kunnen we dat geld veilig opbergen als we rondtrekken? Ik kreeg al tips om het op ons lichaam te dragen (mijn BH!) of een moneybelt en vooral niet in je broekzakken. Er wordt geadviseerd op straat nooit te wisselen, want ze geven valse biljetten of tellen verkeerd uit. Advies om geen bankpas bij je te dragen (vooral niet in een taxi), omdat je gedwongen kan worden je rekening leeg te halen. Best spannend dus dat geld, maar wat dacht je van onze vijf paspoorten? Zo hebben we ook - heel Westers - drie ipods , een grote fotocamera en een ipad mee. (voor muziek, luisterboeken, spelletjes, ibooks en het opslaan van foto’s) Waar gaan we dat dan veilig opbergen? Ik lees verhalen dat het van je lichaam geplunderd wordt als je in slaapt valt in de bus of als je je backpacks achter laat in het hostal. Dit weekend hebben Mark en ik gekozen voor moneybelts, plat zakje voor onder je kleding voor vijf paspoorten, allebei een sok met daarin een geldzakje, cijferslotjes voor op de backpacks en twee kabelslotjes om de backpacks aan elkaar te binden of ergens aan vast. Zo kan ik me ook zorgen maken om de veiligheid van ons huis die we zo lang onbewoond achterlaten. Er is een paar maanden geleden in onze straat ingebroken. En Mark’s fiets was laatst uit de tuin gepikt. Weliswaar de eerste keer, maar dat was toch balen. Wij zagen het als een boodschap om ons huis beter te beveiligen. En dat hebben we in gang gezet: extra rolluik besteld, kattenoppas geregeld die post leegt en gras sproeit en gebruik van een kluis. Natuurlijk nemen we ook de standaard maatregelen zoals de rolluiken sluiten, goede sloten op ramen en deuren, vuilnisbakken in de garage, auto op de oprit, timers voor binnenlampen en bewegingsmelders voor buitenlampen. Anders laat je je huis niet met een gerust hart achter en dan kan ik zelf bijvoorbeeld niet onbezorgd reizen.

Via een vriendinnetje kreeg ik een website van twee Nederlandse vriendinnen Jolanda en Simone die in Peru een vrijwilligersproject opgezet hebben voor de allerarmste kinderen. Zo hoog in de Andesbergen groeit er door de kou niet veel anders dan aardappel. In de winter (onze zomer) kan het daar twintig graden vriezen! Het is zo’n acht uur lopen naar de bewoonde wereld. De mensen eten daar dus heel eentonig en dat is niet gezond. Door kassen en moestuinen te bouwen samen met de lokale bewoners en ze te laten zie hoe je van zaadjes verschillende groenten kunt verbouwen eten ze meer gevarieerd. Ook krijgen de mensen daar kookles. Nu hebben de Nederlandse vriendinnen ook een weeflokaal gebouwd waar de plaatselijke vrouwen samen komen om te weven van lamawol die ze daar zelf verven. In plaats van op de koude grond voor hun huisje te weven, weven ze nu samen, droog en warm met uitzicht op de kinderen in de moestuin. Ze verkopen daar ook plaatselijk wat van hun kleden, bedsprei’s, poncho’s, sjaals of tassen. Ik heb contact met Simone opgenomen, omdat we in de vallei vlakbij hun projecten vier dagen vertoeven. Ze was heel enthousiast over ons backpackers-plan met de meiden en wil ons graag de kassen laten zien en de wevende vrouwen. Aangezien de projecten hoog in de bergen gelegen zijn moeten we er een hele dag voor uittrekken. We bellen haar zodra we in de vallei aangekomen zijn en dan zal ze ons oppikken om ons mee te nemen de bergen in. We vinden het heel leerzaam om onze kinderen te laten zien dat het op sommige plekken op deze wereld er anders aan toegaat dan in Nederland. Ik kan me er nu al op verheugen om van die dames iets authentiek Peruaans te kopen!

Het heeft even wat voeten in de aarde gehad, maar uiteindelijk heb ik hem hoor! Ik had destijds in Breda geen vaccinatie gekregen tegen gele koorts vanwege mijn diagnose van een auto-immuunziekte. Maar ik ben alweer een paar weken gestopt met medicijnen en merk geen verschil. Ik begin zelfs een beetje te twijfelen aan de diagnose… Maar goed, gewapend met de brief van mijn specialist uit het Academisch Ziekenhuis in Maastricht ging ik helemaal op weg naar Schiedam. De verpleegster kreeg dan ook meteen twijfels toen ze zag dat ik helemaal uit Breda kwam en een paar weken daarvoor bij de GGD geweest was voor andere vaccinaties. Ik moest dus een kleine uitleg geven en ik had natuurlijk mijn wapen! Ook deze verpleegster moest naar de arts bellen voor toestemming. “Dus deze mevrouw heeft een ondertekende brief van haar specialist dat ze gevaccineerd mag worden?” vroeg de arts. “Nou ja, zei de verpleegster, het is meer in de vorm van een receptje…” Dat was dan het einde van dit consult, dacht ik. Maar dat viel gelukkig mee. Onverwachts kreeg ik toch de injectie. Dus onze Amazone-trip gaat door. Ruim een week varend over de Amazonerivier, kamperend op witte strandjes, vers gevangen visjes op de barbecue, lodges, regenbuien in het oerwoud en wakker worden van de gillende en slingerende apen boven je tentje…

Royaal

Niemand is zo arm, dat hij niets kan geven of zo rijk, dat hij niets kan ontvangen.
- Hélder Câmera

De dag ervoor was ik nog langs mijn kapper gefietst om te vragen hoe laat precies ook alweer de afspraak was om mijn haar op te steken. En ondanks deze maatregel is het me toch gelukt om op de dag zelf drie kwartier te laat aan te komen. Veel te nonchalant was ik allang het tijdstip weer vergeten... Maar ze kennen me daar al lang en mijn kapster heeft haar lunchtijd gebruikt om mijn haar prachtig op te steken. (zie ons fotoalbum) De gala-avond was in alle opzichten een groot succes en de opbrengst was hoger dan gehoopt, namelijk € 62.300,-. Daar kan een heel mooi ingerichte ambulance van gekocht worden! Ik mocht alle gasten welkom heten en hun entreekaartjes aannemen. Dat was erg leuk om te doen, ik heb alle gasten even kort gesproken. Daar waren ook bekenden bij van televisie – ook al moest ik soms even aangestoten worden om me er op te wijzen - en bekenden uit Breda. Ik had me goed voorbereid door de foto van de burgemeester te bestuderen in het plaatselijke juffertje, maar dat heeft niet mogen baten. Ik kwam er pas achter dat de burgemeester voor me stond toen hij zijn naam noemde... De wethouder van onderwijs daarentegen herkende ik wel meteen! Ik heb alle gangen van het menu lekker kunnen mee smullen in de kantine van het bedienend personeel. En ik heb tijdens het losgebarsten feest nadien nog even wat kunnen ‘netwerken’, want dat hoort er ook bij natuurlijk. Tijdens de veiling heb ik hoogstpersoonlijk nog € 750 verdiend voor het Rode Kruis door een extra reclame te verkopen voor op de ambulance. Er waren er vier beschikbaar, de veilingmeester zag de vijfde hand niet en dus heb ik doortastend de notaris om een vijfde verkoopformulier gevraagd en de extra koper alles in laten vullen. De maandag erna stond er een groot artikel in de regionale krant. Ik had het persbericht zondag na het gala verstuurd naar alle redacties en één journalist had het artikel zo herschreven dat het leek alsof hij mij geïnterviewd had. Zijn creatieve schrijven eindigde met een zogenaamd door mij uitgesproken tekst: “Dit gala was de enige avond waarvan je hoopte dat het zou eindigen met de komst van een ambulance….” Best pakkende tekst, maar niet van mij!

Mag ik even klagen? Even lekker zeuren over onze buren? Het huis van wijlen onze buurman Rinus werd in januari van dit jaar verkocht. De toekomstige buren kwamen zich natuurlijk voorstellen en hielden ons regelmatig op de hoogte van de voortgang van hun aankoop. Ze hadden uitbundige plannen met het huis onder onze kap en wij moedigden dat aan. Het huis had zo lang leeg gestaan en verbeteringen en vernieuwingen leken ons prima – wie weet staken er wij er ook nog iets van op? De gepensioneerde brandweerman ging de hele verbouwing zelf doen. Hij had voldoende tijd overdag en gezien de leeftijd van onze kinderen zou hij ’s avonds nooit laat doorwerken. Maar nu is het een paar maanden verder. Hun verhuisdatum is van mei naar juni naar juli verschoven om vervolgens helemaal losgelaten te worden, want hun verbouwing loopt uit op schema. In de praktijk blijkt helaas dat hij voornamelijk in het weekend werkt (dan komen zijn vrienden helpen) en ’s avonds na etenstijd. Zijn beloftes aan ons is hij allang vergeten. Ik kan me aardig afsluiten voor het lawaai en de wolken bouwstof die in mijn net opgehangen schone was waaien, maar Mark komt thuis van zijn zakenreizen om thuis lekker tot rust te komen. En dat lukt niet goed als elke zaterdagochtend tussen acht en half negen de boormachines of slijptollen starten of een flinke hamer ter hand genomen wordt om op de muren te beuken. Ik vind het zo sneu voor Mark en speciaal als je dan merkt dat ze een uur later stoppen met het lawaai om koffie te drinken of naar de bouwmarkt te gaan. Zou dat echt niet beter gepland kunnen worden?

Iedere amateur-fotograaf vindt het natuurlijk een eer om door de gemeente gevraagd te worden om foto’s te maken. Dus toen ik afgelopen week gebeld werd door een vriendinnetje om bij een gelegenheid te fotograferen tegen een vergoeding, accepteerde ik uiteraard haar uitnodiging. De wethouder moest oorkonden uitdelen aan heel sportieve mensen - mensen uit Breda die bijvoorbeeld ooit op het WK presteerden met handbal, tafeltennis, badminton of atletiek. De genodigden hadden al eerder hun sportpenning gekregen, maar vandaag werden de bijbehorende oorkonden uitgedeeld met daarbij een feestelijke lunch. Ik heb zo’n zestig foto’s geschoten. Voor de lunch zou er een groepsfoto op het bordes gemaakt worden, maar door tijdsgebrek werd dat na de lunch gepland. Ik heb netjes voor in het restaurant aan een tafeltje gewacht met een broodje kroket en een krant, terwijl de gasten hun lunch nuttigden. Daarna schoot ik buiten de foto’s en vertrok op mijn fiets naar huis. Toen ik nog op de markt liep schoot het me te binnen dat ze gevraagd hadden om drie close-up foto’s van mensen die geïnterviewd waren! Dus ik snel rechtsomkeert gemaakt (zo chaotisch als ik ben) en heb nog de laatste foto’s geschoten. Dezelfde middag moest ik de foto’s aanleveren op een CD. Ze worden namelijk geplaatst in een plaatselijke krant – met mijn naam eronder! Thuisgekomen was er geen lege CD te vinden in huis, dus eerst snel naar de winkel om een voorraad CD’s te halen. Aankomende week ben ik namelijk ook gevraagd om een betaalde fotoshoot voor de GGD te realiseren. Ze maken een boekje en daar horen wat foto’s bij. Wie had gedacht dat deze weg pardoes ingeslagen zou worden? Ik niet!

Elk jaar in de maand mei is er in ons dorp een grote vrijmarkt. Er komen zo’n 30.000 bezoekers op deze vrijmarkt en mijn zus en ik hadden een plaats vooraf gehuurd. Mijn wekker ging die bewuste ochtend om 5.10 uur (!) en om half zes reden wij met twee volgeladen auto’s de markt op. We hadden nog niet eens alles uitgepakt of de eerste koopjesjagers liepen al in onze dozen te snuffelen. Om acht uur was er een piek aan bezoekers – en dat op zondagochtend! Precies voor onze kraam ging een mevrouw haar buit opnieuw verdelen over twee grote tassen op wieltjes. Tot mijn grote ontzetting zag ik dat ze vijf delen van de boekenreeks De Aardkinderen overhevelde – het enige dat ik wel had willen scoren op deze markt! Mijn zus en ik heb hebben buiten deze kleine teleurstelling van die boekenreeks echt een topdag gehad met mooi weer, een goede opbrengst, veel troep kwijt én een gezellige dag samen. Wat overbleef was een doos afval en drie dozen voor de kringloop. Een paar dozen met kinderboeken en wat speelgoed heb ik weer terug op de plank in de garage gezet. Wie weet voor de volgende keer?

Vaccinaties

You can never cross the ocean unless you have the courage to lose sight of the shore.
- Christopher Columbus

De afspraak bij de GGD voor onze vaccinaties stond al weken dan niet maanden in mijn agenda. De bewuste ochtend fietsten we met z’n vijven naar hun nieuwe kantoor die we niet direct konden vinden, maar achteraf pal achter mijn kantoor van het Rode Kruis lag! We kwamen met z’n vijven tegelijk binnen in het kamertje voor een groepsconsult en ik kreeg het gevoel dat de GGD-mevrouw daar wat zenuwachtig van werd. Het duurde allemaal maar en Mark begon op zijn telefoontje te kijken en vroeg zich hardop af hoe lang dit ging duren. Dat hielp die mevrouw niet erg vooruit en toen kwam ze erachter dat ik vanwege mijn immuunziekte geen gele koorts-vaccinatie mag. Ze moest mij een negatief reisadvies geven voor het Peruaanse regenwoud! Ze stelde voor om een andere veilige reisbestemming uit te kiezen. Ik haalde mijn schouders op en dacht “Mij houd je toch niet tegen”, maar Mark liet mij op de fiets terug naar huis weten dat hij geen risico’s wil nemen en dat als ik geen vaccinaties kan krijgen hij niet naar het regenwoud wil…. Toen ging ik me stilletjes ook wel zorgen maken… Thuis meteen mijn nieuwe dokter gebeld in Maastricht en hij verzekerde me dat ik wel met een slapend virus ingeënt mag worden zonder risico’s voor mijn gezondheid. Ik zal dus na mijn eerste bezoek aan de Maastrichtse professor snel mijn vaccinatie gaan halen met een verklaring op papier. Alleen ga ik niet meer terug naar de Bredase GGD, want die mevrouw schreef in al mijn files dat ik een negatief reisadvies meekreeg van haar en absoluut niet gevaccineerd mag worden.

Via een reizigersforum had ik al een paar maanden geleden contact gemaakt met Karin uit Friesland. Ze spaart maillots en ondergoed voor een goed doel in Peru, namelijk voor de straatkinderen in Cuzco die verzorgd worden door de Nederlandse Jolanda. Ik had haar toentertijd beloofd haar zorgvuldig bij elkaar gespaarde opbrengst mee te nemen naar Peru. Ondertussen verstreek de tijd en komt ons vertrek steeds dichterbij. En sinds Karin in Friesland woont en ik in Brabant hebben we onlangs creatief gezocht naar een oplossing om haar oogst bij mij te krijgen. Mijn zus bleek de link te zijn, want Karin heeft ook familie in Marknesse. Karin had een enorme tas bij mijn zus achtergelaten en mijn zus heeft de tas afgelopen week bij mij gebracht. Een énorme tas gevuld met zo’n 65 maillots, 225 onderbroeken en 110 hemdjes. Karin was op het eind de tel een beetje kwijt geraakt, maar er komt nog een kleine hoeveelheid van mijn zus en mij bij. Voor ons is het meebrengen van de tas in het vliegtuig een kleine moeite sinds de jongste geen eigen rugzak (en dus geen bagagestuk) meeneemt in het vliegtuig. Karin deed er een klein bedrag bij om de tas te laten sealen op de luchthaven, een lieve brief en een doos chocola voor onze moeite. Nu zullen wij zorg dragen voor deze belangrijke gift voor de straatkindjes in Cuzco!

Kotsmisselijk werd ik ervan om zo’n opgezwollen beestje te zien. Nu het voorjaar is wemelt het van de teken in het hoge groen aan de voorkant van ons huis. Onze oude, dikke kater van acht jaar komt nooit op straat. Hij loopt alleen achter in de tuin of ligt te zonnen op de daken van de schuurtjes om ons heen. Ons andere grijze poesje daarentegen gaat de hele dag (en soms nacht) op stap en vangt iedere dag wel een prooi. Een muis - of meerdere op één dag - , een vogel en zelfs een mol heeft ze wel eens mee naar huis genomen. Ze is van een ander ras dan onze kater en dat betekent een meer levendig karakter. De fokster waarschuwde ons daar twee jaar geleden al voor. Ze is stoer, klimt in bomen en blaast tegen honden op straat. En dat terwijl onze kater al achteruit springt voor een kever! Ze zwalkt ook uren door het groen aan de overkant en daar leven dus teken. Ik had nog nooit een teek gezien, maar de eerste keer dat ze er twee in haar nek had hangen had ik wel een vermoeden. We hebben een tekenpen, maar geen haar op mijn hoofd die erover denkt om die teek zelf te verwijderen! De dierenarts heeft ze verwijderd en meteen een antbioticakuurtje gegeven. Uiteraard duurde het niet lang voordat ze weer een teek in haar nekvel had hangen. Nu was opa er om de teek heldhaftig te verwijderen. Gelukkig hebben wij ooit de juiste beslissing genomen om een verzekering voor dit onstuimige poesje af te sluiten, zodat we onbeperkt de dierenarts kunnen bezoeken zonder kosten. Maar tot onze grote verbazing…vond Inden vanmorgen een klein teekje in de dikke grijze vacht van onze saaie maar lieve kater! Zo’n kleintje is nog niet makkelijk te pakken te krijgen, maar het is Mark gelukt met de tekenpen. Dat kan nog een lange zomer worden met al die akelige teken in de buurt…

De zonnige Meivakantie van twee volle weken is weer voorbij. De meiden hebben het heerlijk gehad met logeerpartijtjes, rubberbootje varen, tennis- en voetbaltoernooi, fietstochtje naar pannenkoekenhuis, onze logeetjes de cavia’s en speeltuinbezoeken. Mark en ik hebben deze vakantie afgesloten met een groots dansfeest: de opening van het Grand Theater in Breda. We gingen samen met twee feestbeesten waar we vaker mee gaan dansen: Mark’s broertje en zijn vriendin. Gratis glaasjes Southern Comfort met Sprite bij de entree en de mood zat er al snel goed in. Er werden bitterballen rond gedeeld en nog leuker waren de flitsende kroontjes, lichtgevende staven en kettingen met knipperlichtjes. Er liep een fotograaf rond die ons viertjes vastgelegd heeft op de gevoelige plaat van een Polaroid. De hippe muziek werd afgewisseld met muziek uit onze tijd. Het is leuk om eens in de zoveel maanden een avondje te swingen. We voelen ons dan weer even jong en sprankelend, al is dat gevoel de ochtend erna snel weer over…

Kilometers

It is health that is real wealth and not pieces of gold and silver.
- Mohandas Gandhi

Om deze zomer op grote hoogte een stuk van het oude Incapad te lopen is het nodig dat we een goede conditie hebben. Als voorbereiding willen we kilometers maken door zo nu en dan een flink stuk te wandelen met de meiden. Onze eerste wandeling vond plaats op Eerste Paasdag. De route die we hadden uitgezocht was twaalf kilometer lang en liep door het Biesbosch. De zon scheen uitbundig en het was een prachtige route. (zie ons fotoalbum) We snapten alleen de bewegwijzering niet uit mijn wandelboek en uiteindelijk besloten we dat we de weg kwijt waren. We hebben er zelf nog een draai aan gegeven en toen we na zo’n tweeënhalf uur terug bij de parkeerplaats kwamen hadden we er zo’n acht kilometer opzitten. We waren niet ontevreden, maar de volgende wandeling wordt er een met pijltjes die we kunnen volgen! Het pad dat we in Peru gaan belopen begint op 2100 meter en klimt naar 2700 meter, dat is berg Wiñay Wayna, waarna het pad weer afdaalt naar 2400 meter. (Incarijk Machu Picchu) Deze wandeling zal zo’n zeven á acht uur duren en dan loop je een afstand van 16 kilometer… Pas na vier uur kom je bij een waterval waar je je waterfles kunt vullen, dus we moeten flink wat liters water bij ons dragen. Er wordt geadviseerd om twee liter water per persoon mee te nemen… Om mijn conditie op peil te houden blijf ik elk weekend zo’n zes kilometer hardlopen. Mark kan helaas niet meer heel fanatiek hardlopen, want hij heeft een blessure in zijn enkel. De orthopeed heeft ons uitgelegd dat hij door zijn kromme benen steeds vaker blessures zal krijgen. Zijn lichaam krijgt door ouderdom steeds minder souplesse, waardoor de frictie door zijn kromme benen steeds minder goed opgevangen wordt. Arme Mark. Zijn laatste kunstje zal de marathon van Amsterdam worden, zegt hij.

Volgens de legende ligt er op de bodem van het Titicacameer een waanzinnige schat van goud en zilver. Deze schat bevat het losgeld voor een belangrijke Inca die de Spaanse veroveraar Francisco Pizarro gevangen hield in de 16de eeuw. De schat is nooit bij Pizarro aangekomen, maar wel op de bodem van het meer.... Ik twijfel nog steeds over het stukje van de reis rondom dit Titicacameer. Iedereen verblijft daar in Puno, een saai stadje dat alleen leeft vanwege de toeristen die de drijvende eilandjes van stro in het Titicacameer willen bezoeken of op doorreis zijn. Deze eilandjes trekken me steeds minder omdat ze zo ontzettend veel reizigers trekken dat ze naar mijn idee niet meer authentiek kunnen zijn. Ik denk dus dat wij vanuit Puno meteen naar Arequipa reizen voor een bezoek aan de vallei met grote condors en warmwaterbronnen (onze oudste wil daar graag een meerdaagse trektocht maken). En daarna terug naar Puno reizen om vervolgens de Boliviaanse grens over te gaan met een bus naar het plaatsje Copacobana. Daar pakken we een boot om over het meer naar Isla del Sol te varen. Het eiland waar de zon geboren is volgens de Inca’s en waar veel ruïnes en witte stranden zijn en prachtige uitzichten. Het allerliefst wil ik op dit eilandje een nachtje slapen, maar de spaarzame hotels op dit eiland zijn zo uniek dat ze daarom helaas peperduur zijn…

Goed doen voor een ander is in. Goede doelen steunen is heel eigentijds anno 2011. Ruim 3300 mensen werden dit jaar onderscheiden met een lintje. Bij de traditionele lintjesregen op de dag voor Koninginnedag worden Nederlanders onderscheiden die speciale verdiensten voor de samenleving hebben geleverd. Vrijwel alle gedecoreerden, 3298, doen vrijwilligerswerk. En daar zijn ze niet onlangs mee begonnen, omdat het nu trendy is. In Breda mochten wij bij Het Nederlandse Rode Kruis ook een zeer sociaal bewogen mevrouw verblijden met een koninklijk lintje. Ze is al meer dan vijftig jaar collectante voor het Rode Kruis en meer dan dertig jaar voor KWF! Haar lintje werd officieel overhandigd door een wethouder van Breda, haar hele familie was als verrassing aanwezig en natuurlijk werd er feestelijk voor taart, bloemen en champagne gezorgd. Heel bijzonder was de reden dat ze ooit begon voor het Rode Kruis. Na de Tweede Wereldoorlog werd ze als kind opgevangen in tenten met dekens, water en eten. Ooit, had ze zich voorgenomen, zal ik iets terugdoen voor deze organisatie. Geïnspireerd door dit soort mooie mensen zal ons gezin in juni ook gaan collecteren – voor de eerste keer. Op Koninginnedag heb ik een dagdeel in promokleding bij onze kraam op de vrijmarkt gestaan: heliumballonnen weg geven en bij een waterbadje staan waar iedereen een muntje naar een drijvend eendje kon gooien voor prijsjes. Dit was de eerste keer voor mij en ik vond het best inspannend om met al die onbekende mensen te spreken en enthousiast te zijn. Deze maand zal ik ook aanwezig zijn bij een groot gala van het Rode Kruis voor de aanschaf van een nieuwe ambulance. De stoelen voor dit gala waren snel uitverkocht - en dat voor een bedrag van € 350 per stoel! Er komen veel prominente mensen uit Breda zoals de burgemeester en Marlies Dekkers… Ik leen een zwarte jurk en hakschoentjes van een vriendin en heb er een vestje en chique panties bij gekocht. Mijn haar wordt bij de kapper opgestoken. Het wordt wederom een eerste-keer-ervaring: mijn eerste gala van mijn leven!

De meivakantie brengen we dit jaar door in het zonnige Breda, haha! Vorig jaar waren de meiden voor het eerst terug in Madrid. We hebben deze twee weken vriendinnetjes en een nichtje te logeren, een tennis- en voetbaltoernooi en gezellige bezoekjes thuis en buiten de deur. Maar vooral de overvloedige zonnestralen geven ons het vakantiegevoel – veel buiten lezen, liggen op de zonnebedjes en gezellig buiten eten… En dat allemaal in onze achtertuin!

Kruiden

Nothing would be more tiresome than eating and drinking if God had not made them a pleasure as well as a necessity.
~Voltaire

De Aardkinderen… De beroemde reeks dikke boeken van Jean M. Auel brengen je duizenden jaren terug naar de IJstijd in Europa. Onlangs is het zesde en laatste deel maar liefst dertig jaar na verschijning van het eerste deel uitgekomen. Geïntrigeerd werd ik pas toen ik laatst een recensie in de krant las, ondanks de lovende woorden van mijn achternichtje zo’n 25 jaar geleden. Laatst hebben Anthe en ik de eerste twee delen uit de bibliotheek mee genomen. Anthe was halverwege het tweede deel afgehaakt vanwege de uitgebreide beschrijving van landschappen, kruiden, bomensoorten en bloemen. Maar ik ben nog steeds geïntrigeerd door Jean’s beschrijvingen van de twee soorten mensen die toen leefden (de cro-magnonmens en de neanderthalers) en de mysterie rondom het ontstaan van de mensheid. Hun uiterlijke kenmerken, manier van communiceren en hun beschaving. Het leefgebied, de schuilplaatsen, de verlangens, het geloof, de creativiteit en het dagelijks leven zijn allemaal net zo echt als de werkelijkheid die we dagelijks meemaken. Reuze-interessant vind ik het om te weten dat door vermenging van deze twee stammen ons soort mens is ontstaan. Dit feit is in 2010 ook immers ontdekt… De geneeskrachtige werking van alle kruiden die ze beschrijft is de homeopathie van dezer dagen. Ayla, de blonde lange vrouw in deze reeks, maakt enorm veel mee als ze als kind door een aardbeving haar familie verliest en opgevoed wordt door stamleden die behaard en klein zijn, niet kunnen articuleren zoals zij en minder intelligent zijn. De mystiek uit deze reeks vind ik ook interessant: de stam gelooft in totems, een geest die hem of haar beschermt, en een leven na dit leven. Ayla, die al jong als medicijnvrouw opgeleid wordt door de stam, wordt uiteindelijk in het zesde deel een spiritueel leider van de andere soort.

Door veel uurtjes in het zonnetje te lezen in deze verslavende boekenserie ben ik helemaal into de eeuwenoude traditie van de geneeskrachtige werking van kruiden. En prompt komt de gaste van mijn yoga-docente - Ela uit Latijns-Amerika - met het verhaal van het kruid Stevia aan. Ze maakt er dagelijks thee van zoals mint-thee of groene thee. De indianen maakten vroeger door de blaadjes in kokend water te doen een heel zoet aftreksel. Dit kun je drinken, maar ook gebruiken als alternatief voor suiker. Dat is interessant voor mij, sinds ik probeer over te stappen naar ongeraffineerde suikers en koolhydraten. De zoetstof uit Stevia is in Europa lange tijd geboycot geweest door de suikerindustrie, maar sinds kort verkrijgbaar in biologische winkels. Weliswaar alleen de druppeltjes zoetstof, de gedroogde blaadjes om thee te zetten kun je bestellen bij boeren die dit verbouwen. Ik heb de stap nog niet gezet, maar ik voel wel de behoefte om het te gaan proberen… Mijn medicijnen slaan helaas nog steeds niet aan en ik werd ziek van het wachten bij de apotheek op nieuwe potten met pillen. Ik slikte meer dan honderd pillen per week - niet aan te slepen. Nu ben ik overgestapt op nieuwe tabletten en ga deze vier keer per dag slikken. Mijn medische gegevens worden opgestuurd naar een professor in Maastricht (hij is specialist in mijn zeldzame ziekte), omdat ik nog steeds geen baat heb van mijn medicijnen en ik prednison liever niet als oplossing zie. Daarnaast ben ik er achter gekomen dat de oudste zus van mijn moeder zeer waarschijnlijk dezelfde ziekte heeft. Haar is toentertijd, zo’n 40 of 50 jaar geleden, verteld dat ze verlamde oogspiertjes heeft. We hebben onlangs haar 80e verjaardag gevierd dus oud kun je er zeker er mee worden! Ik ben heel blij dat ik nu naar een gespecialiseerde arts ga, maar aan de andere kant voelt mijn ziekte nu wel ernstiger…

Zul je altijd zien dat zoiets gebeurt als er niemand bereikbaar is en je er helemaal alleen voor staat. Tenminste…als enige volwassene en dus enige verantwoordelijke. Maren had me die middag zo goed geholpen met was vouwen en in de kast leggen, ze hielp met koken en we gingen net de tafel dekken. Onze placemats liggen in een lade die stroef opent en sluit…. En toen gilde ze het uit; haar vinger zat ertussen! Het bloedde als een rund, dus gauw onder de kraan, daar zag ik haar nagel blauw worden. IJs erop en toen zag ik dat de huid van haar vingertop opgestroopt was. Nu werd het toch wel serieus en aan Maren’s huil kon je horen dat het niet goed zat. Mark zat in het vliegtuig en was telefonisch onbereikbaar, onze vriend Hugo was niet thuis en Olga zou haar moeder om advies bellen… Op dat moment besloot ik de huisartsenpost te bellen. Die mevrouw stelde mij gerust en zij nodigde ons uit om langs te komen. Fornuis uit gezet, oudsten thuis gelaten en met Maren naar het ziekenhuis. De aardige arts heeft haar huid terug geplaatst en zwaluwstaartjes erop geplakt. Een stoer verband erom heen, een plastic spuit en een rolletje verband mee voor thuis in de dokterskoffer. Natuurlijk mocht ze thuis in het grote bed slapen en hebben we haar verteld hoe trots we op haar zijn, wat was ze stoer die kleine meid met sproeten!

Wat een ongelofelijk zonnig en warm weer is het de laatste tijd! En het houdt nog niet over… Ik heb mijn hart opgehaald door al mijn zonnige jurkjes weer uit de kast te halen en veel tijd buiten door te brengen. Maren heeft bezoek gehad van haar schoolvriendin Eva uit Madrid die nu in Londen woont. De hele middag in onze tuin doorgebracht en later daar met elkaar gegeten – net als in Madrid! (zie ons fotoalbum)
Mijn vriendin Irma ken ik al 30 jaar – uit de eerste klas van de Middelbare! Ze is heel lang geleden verliefd geworden op een Franse marinier. Ze heeft met Laurent in Tahiti gewoond voor de marine, twee zonen gekregen (waarvan één mijn peetzoon is) en ze woont in Toulon. We zien elkaar eens in de zoveel jaren, de laatste keer was vijf jaar geleden bij de doop van Maxime. En Goede Vrijdag was zo’n dag, een mooie warme zonnige dag. (zie ons fotoalbum) We hebben flink bijgepraat en elkaars kinderen gade geslagen. Het geeft een warm gevoel dat je elkaars ouders gekend hebt en dat we samen onze Middelbare School doorgelopen hebben in Hoorn: samen stappen, samen op vakantie, verliefd worden en samen ons einddiploma gehaald.

Honderd jaar later

He who does not travel does not know the value of men.
– Moors spreekwoord

Het is de ochtend van 24 juli 1911. Hiram Bingham III, een 35–jarige docent Latijns-Amerikaanse geschiedenis aan Yale University, is uit zijn basiskamp bij de Urubambarivier vertrokken. Met twee Peruaanse metgezellen gaat hij op onderzoek uit naar de ruïnes die naar verluidt op een hoog oprijzende bergkam liggen en bekend staan als Machu Picchu (‘oude berg’ in oude Incataal). Na een klim van 550 meter komen de mannen twee boeren tegen. Zij verzekeren Bingham, wiens twijfels steeds groter worden, ervan dat de vermeende ruïnes vlakbij zijn. Als Bingham zijn bestemming eindelijk heeft bereikt, kijkt hij stomverbaasd naar het schouwspel voor hem. Uit de dichte wirwar van struiken verrijst een doolhof van terrassen en muren, een Inca-spookstad die bijna 400 jaar voor de buitenwereld verborgen is gebleven. “Het leek een onwerkelijke droom” schrijft hij later. “Wat was dit?” Precies 100 jaar later op 23 juli 2011 zullen wij vijfjes onze voet zetten op wat later het koninklijke buitenverblijf bleek te zijn van Incakoning Pachacutec. Wij zullen - op één dag na - precies 100 jaar later het tafereel aanschouwen dat Bingham deed uitroepen: ”Dit is werkelijk adembenemend.”

Door mooie artikelen te lezen over Peru die onlangs verschenen in twee glossy maandtijdschriften is het vuurtje van onze reislust weer opgelaaid. Door meerdere redenen waaronder mijn ziekte en mijn vrijwilligerswerk was de voorbereiding van onze reis naar de achtergrond geraakt. Een stapeltje reisboeken over Peru lagen hier stof te vangen in een hoekje van de huiskamer. Onze reis is ingedeeld in regio’s en de meeste slaapplaatsen hebben we al uitgekozen. We hebben echter een lege, ongeplande periode van zo’n tien dagen dat we rond het Titicacameer reizen en van daaruit mogelijk naar Bolivia en naar Arequipa gaan. Ik heb alleen de plaatsnamen in onze route genoteerd, maar verder geen acties ondernomen. Nu rijst de vraag: laten we het zo en gaan we op de bonnefooi of zal ik er nog eens in duiken en pensionnetjes en vervoermiddelen gaan boeken? De periode dat we daar rondreizen is het hoogseizoen en we reizen natuurlijk met een groepje van vijf personen wat meestal betekent dat we twee kamers moeten boeken. Het lokt allebei: de vrijheid, spanning en avontuur en aan de andere kant het zekere voor het onzekere nemen sinds we drie kinderen bij ons hebben. Wat is een wijs besluit?

In Ronda, op weg naar Marokko, hebben we eens een setje antieke tegels uit 1890 gekocht. Een Moors patroontje met veel kleuren wat zo typisch is voor de patio’s in Sevilla. De wandtegels kwamen uit het oude afgebroken casino. Twee oudjes hadden een klein stapeltje liggen in hun antiekwinkeltje. Ik heb er ruim twee jaar terug al over geschreven op dit blog. Toen hadden we nog geen idee wat we ermee wilden doen. We wilden ze gewoon hebben omdat ze ons enorm inspireerden. Bijna een jaar geleden toen de achtertuin opnieuw ingedeeld werd na de verbouwing hadden we de bestemming gevonden. De mozaïektegels moesten boven een oud wasbakje komen en dan allemaal rode en roze geraniums eromheen, lekker Spaans! En toen het laatst zo’n warme zaterdag was hebben we ze in het cement gezet. Wat trouwens niet eenvoudig was, want de bakstenen muur én de tegels absorbeerden als een gek. Na veel zuchten en steunen en een kort Google-zoekopdrachtje kwam ik erachter dat we alles moesten voorbehandelen en daarna was het resultaat geweldig. Nu hebben we een authentiek Spaans plekje, nagenoeg onder de dakplataan op ons pleintje achter het huis.

En niet alleen dat Spaanse plekje in de tuin doet mij denken aan Madrid – ook mijn vriendinnetjes van toen. Naast een lang Skype-gesprek met mijn vriendin in Rwanda, die vaak zonder verbinding zit, had ik deze week nog twee gezellige afspraken met vriendinnetjes van toen. Eén vriendin woont alweer bijna een jaar in Nederland en de andere woont alweer bijna een jaar in Budapest. Onderweg met de trein naar Zeeland haalde ik laatst genoemde op van het station in Breda en hebben we samen geluncht op een zonnig terras op de Grote Markt. Het was net alsof we elkaar gisteren nog spraken. We pakten alles zo weer op en hebben uren gepraat en geluisterd terwijl we bijna 1400 kilometer uit elkaar wonen. Wat is de wereld - met dit soort momentjes - toch klein!

Fotosessie

People are like stained glass windows: they sparkle and shine when the sun is out, but when the darkness sets in, their true beauty is revealed only if there is a light within.
- Elizabeth Kubler-Ross

Aandacht, Inden is er dol op. Ze staat graag op een podium te stralen, ze treedt graag publiekelijk op. Gordijnen die open gaan, spotlights aan, applaus, ogen die op haar gericht zijn, muziek die opzwelt of een staande ovatie….Inden geniet. In de klas doet ze bijna wekelijks wel een toneelstukje met klasgenootjes. Ze volgt met veel plezier verschillende cursussen om op het podium te kunnen fonkelen. Ze doet al jaren een cursus Dansatelier, zelfs al voordat we naar Madrid verhuisden. Elk jaar treedt ze met deze dansgroep meerdere keren per jaar in verscheidene theaters op. Zo ook zaterdagavond een leuk optreden in Etten-Leur. Ook heeft ze afgelopen jaar een workshop van theaterdans gevolgd welke afgerond werd met een leuk optreden. (zie ons fotoalbum) Op het ogenblik volgt ze naast haar danscursus ook een workshop theater. Ze oefent voor een optreden op Nassaudag – welke valt op Tweede Pinksterdag. Er wordt die dag een podium gebouwd bij het KMA kasteel en ze zullen verschillende voorstellingen geven. Ook is het deze dag Kastelendag en dus zal het kasteel geopend zijn voor publiek. En nu deed Inden onlangs mee met een professionele fotoshoot in de studio van een bekende Bredase fotograaf, Reinout. De foto’s worden twee seizoenen gebruikt voor posters, kaarten en ander promotiemateriaal van Inden’s dansstudio. Ze vond het ondanks het wachten, herhalen en geduld opbrengen heel leuk om te doen! We zijn benieuwd naar het resultaat!

Zonlicht maakt mij weer actief en bruisend van energie. Dus heb ik alle ramen gelapt, de voortuin aangeharkt en kilo’s beukenblad en beukennootjes opgeruimd. De beukenboom voor ons huis is oud. Hij stond er al toen ons huis begin vorige eeuw nog aan de weg van Brussel tot Amsterdam lag waar zelfs Napoleon zich over begeven heeft. Deze oude boom geeft ons veel vreugde zoals zijn kleur in de herfst en zijn schaduw in de zomer, maar helaas ook veel gevallen blad en beukennootjes in de voortuin… Maar alle buxus-omlijnde vakken zijn weer bladvrij en alle plantjes kunnen weer boven de aarde uitpiepen - zoals de pioenroos en de hosta. Achter in de tuin en naast ons huis hebben we een beukenhaag geplant en een taxushaagje in de achtertuin, ook hebben we een keuze gemaakt voor een nieuwe houten schutting. Deze wordt voor Pasen geplaatst. We hebben nieuwe buren en zij gaan achter in de tuin dezelfde indeling maken als wij, dus onze terrassen komen naast elkaar te liggen… En dat is even wennen, want onze oude buurman Rinus had geen terras en scharrelde alleen wat rond tussen zijn wedstrijdduiven. Waar hij overigens ook wel eens een kat om zeep hielp, blijkt nu, want de nieuwe buurman vond een kattenschedeltje in zijn tuin met het plastic vlooienbandje er nog omheen. Het schedeltje was ingeslagen en nog meer luguber… de kat was ingemetseld in een fundering! Onze dikke grijze kater wilde vroeger nog wel eens liggen zonnebaden op het dak van de duivenhokken, maar dat het niet geheel zonder risico was hebben we nooit geweten!

De eendjesrace-actie voor het Nederlandse Rode kruis groeit groter… Afspraken op basisscholen voor het plannen van een eendjesrace worden niet makkelijk gemaakt, maar er zijn toch scholen in Breda enthousiast geraakt. Ondanks dat scholen het altijd te druk hebben, voldoende goede doelen acties houden en niet wachten op extra werk. Mijn team is uitgebreid met nieuwe mensen en er wordt zelfs een landelijke academie opgericht - de eendjesacademie, haha! Het is de bedoeling dat door heel Nederland basisscholen eendjesraces gaan houden. Een ander leuk nieuwtje is dat het bestuur van de Bredase Singelloop heeft besloten om ons dit jaar als goede doel te benoemen! Elke deelnemer draagt automatisch 25 cent bij aan het Rode Kruis in Breda, en er waren vorig jaar meer dan 10.000 hardlopers. De donatie wordt gebruikt voor een nieuwe tent. Natuurlijk wordt er aandacht aan besteed in de media. Heel leuk om mee te maken dat mijn acties direct vruchten afwerpen! Voor Koninginnedag heb ik een kraam geregeld bij het Valkenbergpark en een vergunning van de gemeente gekregen om te collecteren. Er is een promotieteam die de kraam bemand, maar onze directeur en ik zullen er ook een paar uurtjes staan. Binnenkort word ik op de ledenvergadering voorgesteld aan het bestuur en de leden. Eigenlijk werd mij gevraagd een enthousiast verhaal te houden over de eendjesrace, maar dat heb ik afgeslagen…ik ben geen held in spreken voor grote groepen. Nu vertelt een collega over Rode Kruis-vakanties met gehandicapte mensen. Als ik zou willen zou ik heel veel tijd kunnen besteden aan het Rode Kruis, maar ik houd het bewust tot twee ochtenden in de week…nou oké, ook af en toe een middag!

En…hebben jullie afgelopen zaterdagavond ook het licht uitgedaan - en de kaarsjes aan in hal, toilet, keuken en huiskamer - tijdens Earth Hour? Een wereldwijde actie van het Wereld Natuurfonds waarbij 131 landen tegelijk het licht een uur uit doen. In Nederland deed bijvoorbeeld het Rembrandtplein in Amsterdam mee en de Erasmusbrug in Rotterdam, en natuurlijk bijna 30.000 mensen door heel Nederland. En miljoenen mensen over de hele wereld met ons, maar ook plekken als Times Square in New York, Niagara Falls in Canada, het Opera House in Sydney en de Eiffeltoren deden mee. Zo gaven we een signaal af. En geven we de aarde door, zodat generaties na ons ook kunnen genieten van alles wat de aarde ons te bieden heeft. Mooi gebaar….

Suiker

Wat is het verschil tussen geraffineerde en ongeraffineerde suiker? Ongeraffineerde suiker is suiker in zijn natuurlijke vorm, het is nog niet ‘schoongemaakt’ in de fabriek. Suiker wordt schoongemaakt om het wit van kleur te maken, met een neutrale smaak en lange houdbaarheid. Door het raffineren worden allerlei stoffen uit suiker gehaald die je lichaam nodig heeft om suiker goed te verwerken. Witte suiker bevat dus geen ‘goede’ stoffen meer.

Ongeraffineerde suiker bevat allerlei vezels, mineralen, enzymen en vitaminen. Deze stoffen heeft je lichaam nodig om suiker goed te verteren. Al deze ‘goede’ stoffen worden tijdens het raffineren eruit gehaald, waardoor je lichaam ze uit z’n eigen reserves moet halen. Die stoffen had je lichaam eigenlijk opgeslagen voor onder meer een goed werkend immuunsysteem. Door het eten van geraffineerde suikers en granen moet je lichaam die stoffen echter gebruiken voor het verwerken ervan. Hierdoor kan je immuunsysteem verzwakt raken. Ik wil proberen mijn immuunsysteem zo optimaal mogelijk te laten werken en wil dus geen storende factoren. Bovendien brengt de onttrekking van deze stoffen uit het lichaam allerlei andere processen in je lichaam door de war, zoals je hormoonhuishouding. Al met al voor mij voldoende om te beslissen dat ik zoveel mogelijk ongeraffineerde suiker en koolhydraten wil gebruiken in mijn voeding. En dus heb ik na lange tijd maar weer eens een bezoek gebracht aan de biologische winkel . Nu Maren geen voedselallergie meer heeft kom ik er veel te weinig. Ik heb koekjes, chocola, pasta en een alternatief voor M&M’s gekocht die allemaal gemaakt zijn van volkoren granen en ruwe rietsuiker, ongeraffineerd dus. Nu kijken of mijn vermoeidheid minder wil worden…

Het begon allemaal heel dramatisch. Vooraf was elk detail van onze outfits voor carnaval goed uitgedacht en alles was compleet. Maar op de vroege ochtend van het feest op school ging er iets mis met de haardracht van de meiden, althans…met het verwezenlijken ervan. De oude krultang - nog van mijn moeder, minstens twee decennia oud! – was goed opgewarmd. En de knalroze gespoten haarplukjes waren droog om gekruld te worden. En toen bleek de roze verf te smelten bij opwarming, want het geverfde haar werd bijna gefrituurd en kwam niet meer los van de krultang! De eerste keer gebeurde het bij Inden en Mark was zeker tien minuten bezig om Inden’s haar los te krijgen van de tang. Maar toen het eerste krulletje bij Maren na Inden’s toestand lukte, deed ik vol vertrouwen nóg een krulletje…en dat ging weer mis. Wéér tien minuten zweten voor Mark en Maren gilde het uit. Ten slotte gingen de meiden met roze plukjes in hun haar naar school, maar zonder de gewenste pijpenkrulletjes. (zie ons fotoalbum) De antieke krultang eindigde jammerlijk in de vuilnisbak. Ook de dag van het gezinsfeest ging er weer iets vreselijk fout. De rits van mijn Japanse jurk scheurde los! Tja, ooit voor € 8 in Madrid gekocht bij een Chinees winkeltje… Wat kun je verwachten? Anthe heeft mijn rits met naald en draad vast genaaid. De hele middag heb ik met het genaaide jurkje gefeest en ’s avonds ben ik er gewoon mee doorgegaan naar het volgende feest met Mark. Ach, je hebt iets hilarisch te vertellen en dat is altijd leutig met carnaval! ’s Nachts na thuiskomst heeft Mark mijn rits weer helemaal losgeknipt zodat ik mijn pyamaatje aan kon.

Op een maandagavond in maart hadden mijn vriendin en ik kaartjes voor een theatervoorstelling. Het toneelstuk Masterclass over het leven van Maria Callas - met Pia Douwes in de hoofdrol - ging die avond in première in het Chassé bij ons in Breda. We beseften allebei niet dat het om een première ging, maar ik had heel toevallig een mooi zijden jurkje aan, terwijl ik bijna nooit jurkjes draag. Mijn vriendin daarentegen had echter heel toevallig een spijkerbroek aan terwijl ze nooit spijkerbroeken draagt. Toen ze haar zoontje voor haar vertrek vroeg of ze speciaal genoeg gekleed was voor het theater vond hij van wel, tenslotte was het heel speciaal dat mama een spijkerbroek droeg! Een rode loper, fotografen, interviewers en veel bekende acteurs en andere bekende mensen waren aanwezig in de lounge. Ik bleef maar lachen die avond als er weer dames in avondjurken en andere prachtige creaties voorbij kwamen. Olga kon wel door de grond zakken! En ik, die nooit een jurkje draagt, ...haha, ik voelde me zó op m'n plek! De voorstelling was indrukwekkend, Pia Douwes is een professional. En mijn vriendin? Zij heeft zich voorgenomen nooooit meer een spijkerbroek naar het theater te dragen. Haha!

Praag, we kwamen er aan op de luchthaven terwijl er een schitterend zonnetje scheen en ook de meeste dagen erna bleef het zonnetje stug schijnen. We hebben de dag na onze aankomst met mijn vriendin die daar woont en haar dochter door het mooie Praag gelopen. De meeste bezienswaardigheden hebben we gezien zoals de Hradçany burcht, de Karelsbrug, het Oude Stadsplein met straattheater, de Joodse wijk en de begraafplaats. De klok met de twaalf apostelen hebben we vanuit de toren bekeken terwijl hij twaalf keer sloeg en later op de dag hebben we nogmaals gekeken tussen alle toeschouwers op het plein. (zie ons fotoalbum) We hebben een lentemarkt bezocht, het befaamde zoete deegrolletje geproefd en ’s avonds lekker gegeten in een hip restaurant. De volgende ochtend pikten we Mark en onze vrienden op van het vliegveld en reden we met drie gezinnen naar het Isergebergte, naar skigebied Jested. Alle kinderen hebben iedere ochtend genoten van skilessen en elke middag hebben Anthe en Inden geskied met onze vrienden. (zie ons fotoalbum) Ze hebben zelfs een avond geskied op de verlichte piste!

Ik keek tijdens onze sneeuwvakantie erg uit naar het eten van een Germknödel voor lunch, omdat ik daar vorig jaar zo van genoten had. Toen ik iets besteld had wat qua naam er erg op leek, bleek het een bord goulash te zijn met klef brood erbij en… slagroom! Mijn teleurstelling was groot toen later bleek dat mijn zoete gerecht niet meer geserveerd werd op de piste. Ik was na een jaar de naam van het gerecht een beetje vergeten en noemde het eerst noedel, maar volgens Anthe was het knoedel en al snel bleek het knödel te zijn - en dan was het speciaal de germknödel waar ik zo verzot op was. Na mijn teleurstelling in het restaurant hebben ze ons in het B&B verwend met kleine knödels als toetje die later op de avond tot kneutels werden verbasterd! We hebben tranen met tuiten gelachen om de versprekingen van het zoete gerecht en vooral om mijn enorme teleurstelling toen ik een bord met goulash-vlees in jus kreeg voorgeschoteld met een toefje slagroom erop. Ik had namelijk aan de ober gevraagd of deze knödel met slagroom geserveerd werd…haha! (Later bleek trouwens dat het gewoonlijk toch ook wel met slagroom geserveerd werd.)

Ik durfde deze vakantie niet te skiën, omdat ik helaas nog steeds geen diepte zie. (Mijn medicijnen zijn nog steeds niet aangeslagen…en het laat naar bed gaan en alcohol heeft ook niet echt meegewerkt natuurlijk.) Maar Mark en ik hebben op de laatste dag met Maren een mooie afdaling gemaakt met sleetjes toen we met een gondeltje naar boven waren gegaan. Daar knalde ik op een afgebroken boomstammetje die ik ergens snel in een ooghoek wel had waargenomen, maar niet scherp genoeg….met een grote zwart-blauwe plek op mijn bil als gevolg… Het was dus wel een juiste beslissing om niet op skies de berg af te suizen. Een paar dagen veel lol en plezier met onze vrienden die we nog uit Madrid kennen, goede gesprekken en lekker eten op een mooi plekje in het Isergebergte hebben voor veel ontspanning gezorgd - uitgerust zijn we niet – maar we kijken wel terug op heel leuke dagen met mooie herinneringen!

Klusjes

Look to your health; and if you have it, praise God, and value it next to a good conscience; for health is the second blessing that we mortals are capable of; a blessing that money cannot buy.
- Izaak Walton

Het bezoek aan de neuroloog was best spannend, omdat er veel uitslagen te bespreken waren. Hoe zou mijn toekomst eruit zien? Zou ik een operatie moeten ondergaan, aan zware medicijnen zoals prednison moeten en zou de ziekte zich verder kunnen uitbreiden naar andere delen van mijn lichaam? De scans en de bloeduitslagen zouden alle antwoorden geven. En die waren 100 % meegevallen! Ik hoef gelukkig geen operatie te ondergaan om mijn thymus te laten verwijderen, want mijn thymus is heel klein en verschrompeld zoals het hoort. De neuroloog probeert de prednison-tabletten zo lang mogelijk uit te stellen. Ik moet komende tijd om de twee weken mijn hoeveelheid medicijnen verhogen totdat ik een verbetering zie van mijn klachten. Deze medicijnen zal ik voor de rest van mijn leven slikken en daarom zal ik nooit meer een grapefruit mogen eten – die twee bijten elkaar. De slechte invloed van een sigaret, alcohol en cafeïne zijn ook aangetoond, maar dat is voor mij gelukkig geen enkel probleem. Ik drink al jaren geen zwarte thee meer en koffie heb ik nooit gedronken. Ik moet echter wel een concessie doen wat betreft geraffineerde suikers. Aangetoond is dat deze ook een slechte invloed hebben op het verloop van mijn ziekte, maar ik kan écht niet zonder koekjes, gebak of chocola! Omdat de hoeveelheid antilichamen in mijn bloed laag is verwacht de neuroloog niet dat de ziekte zich uitbreidt naar de rest van mijn lichaam. Allemaal goed nieuws dus. Al duurde het even voordat deze uitkomst doordrong tot mij. Ik had me vlak voor het gesprek toch meer zitten verdiepen in mijn ziekte en uren op internet zitten lezen. En dat waren over het algemeen geen vrolijke berichten. Daarom besef ik nu heel goed, nu het nieuws ingedaald is, dat ik geluk gehad heb met de mate waarin deze ziekte zich bij mij gemanifesteerd heeft. En dat gaf mij de eerste dagen na de uitslag vleugeltjes!

Klusjes in de zin van renoveren en opknappen van je huis liggen altijd te wachten. Ik ben een klusvrouw mag ik best zeggen na onze grote verbouwing. En laatst heb ik samen met Mark in het nieuwe huis van mijn zus geklust. De meiden gingen uit logeren op plaatsen door het hele land; in Breda, Leusden en Emmeloord. En wij logeerden in Marknesse om onze tijd zo optimaal mogelijk te gebruiken. De eerste dag klusten we tot de nieuwe dag aanbrak en zondagochtend vroeg weer uit de veren voor nieuwe klussen! Ik heb eigenlijk alleen geschilderd in haar huis en Mark heeft zijn repertoire aan klussen weer uitgebreid: hij heeft geholpen met behangen en met een laminaatvloer leggen. Het was na al dat klussen heerlijk om thuis je kluskleren weer uit te trekken in een huis waar alles schoon en klaar is. Wij hebben thuis recent de oude grespa rioolpijpen laten vervangen tot aan de openbare weg. Drie mannen hebben een dag lang alles uitgegraven en daarna een dag lang alle pijpen vervangen en de grond weer dichtgegooid, inclusief de bestrating opnieuw aangelegd. Overigens konden ze een paar dagen later weer terug komen, want door de regen was het pad verschrikkelijk verzakt! De volgende klus ligt ook alweer te wachten. We gaan samen met de nieuwe buurman voor en achter in de tuin een nieuwe schutting neerzetten. En dat zou ik heel graag in het voorjaar doen, zodat ik straks als het zonnetje gaat schijnen lekker mijn boterhammetje aan de tuintafel kan opeten – zónder dat de bouwvakkers van de buren op mijn bordje staan te kijken!

Bijna hadden we onze spulletjes weer op kunnen pakken. Mark had laatst een aanbieding gekregen om directeur te worden van een fabriek waar zo’n 700 man werkt. Deze fabriek staat echter…in Mexico! Mark en ik hadden samen besloten dat dit niet het juiste tijdstip was voor ons, maar vooral voor de meiden, om alles weer op te pakken om ergens anders nogmaals onze draai te vinden. Mark had het aanbod afgewezen en daarna vertelden we de meiden op een zaterdagochtend tijdens het ontbijt dat we bijna naar Mexico hadden kunnen verhuizen. En tot onze grote verbazing waren ze alledrie enthousiast om te gaan! Nu ze zo lekker gesetteld zijn op school, ons huis helemaal klaar is en alles lekker loopt gaan we dat niet veranderen. Wel droom ik er stiekem van om later, als de meiden alle drie op kamers wonen, met Mark nogmaals in het buitenland te gaan wonen voor zijn werk…

De eerste basisschool in Breda heeft zijn toezegging gedaan om een eendjesrace te doen. Natuurlijk was dat de school die ik als eerste benaderde, de school die ik het beste ken, namelijk de Montessorischool. Er staan wat meer lijntjes uit, dus wie weet doen er binnenkort meer basisscholen mee. Omdat deze landelijke actie als eerste in Breda loopt moet ik alle benodigde formulieren, draaiboeken, brochures, brieven en informatiemap standaardiseren. Leuk! Ondertussen heb ik meer activiteiten dan alleen fondsen te werven via basisscholen. Ik ben ook in gesprek met het bestuur van de Bredase Singelloop, een groot jaarlijks hardloopevenement waar 80.000 toeschouwers op afkomen, waar we graag waterflesjes willen verkopen met het logo van het Nederlandse Rode Kruis. Uiteraard zijn er meer evenementen waar flesjes water verkocht kunnen worden zoals Koninginnedagmarkt of braderieën. In het voorjaar wordt een groot (uitverkocht!) gala in Breda georganiseerd ten bate van een nieuwe ambulance voor Het Rode Kruis in Breda en omstreken. De waterflesjes krijgen een prominente plek op de tafels en de burgemeester neemt in de weken voorafgaand aan het gala de eerste waterfles in ontvangst - wat natuurlijk weer een persberichtje oplevert in de lokale krant. Ook maak ik deel van het management en wordt er van mij verwacht dat ik mijn bijdrage ga leveren tijdens de MT-vergaderingen.

Maar eerst wordt Breda aankomend weekend tijdelijk omgedoopt tot ut Kielegat. We hebben vele carnavalswinkels afgestroopt om goed te slagen voor de details van onze outfits. We hebben er weer zin in. Mark misschien iets minder..? Anthe loopt met haar vriendinnen wat feesten af in het weekend, op de basisschool is het feest, grote optocht in de stad en ons gezin gaat zaterdagmiddag naar een groot feest. En daarna gaan we lekker uitrusten in Tsjechië. Ik stap maandag met de meiden op het vliegtuig naar mijn vriendin in Praag en woensdag komt Mark ook, daarna vertrekken we met drie gezinnen naar het Reuzengebergte. Een uurtje rijden en we zitten in de sneeuw! De meiden gaan op skiles en Mark en ik kunnen hopelijk achterover leunend in een luie stoel genieten van onze vrienden en een voorjaarszonnetje in de verblindende sneeuw!