Ontevreden planeten

Het is een gave eenvoudig te zijn. Het is een gave vrij te zijn. Het is een gave daar terecht te komen waar je wezen moet. En als je bent waar je thuishoort, blijkt het een vallei van liefde en geluk te zijn.
- Shaker hymn

Deze maand is er iets bijzonders aan de hand: de vier belangrijkste planeten vormen een vlinder aan de hemel. Maar liefst vier planeten – Jupiter, Saturnus, Pluto en Uranus – verbinden zich met elkaar om een soort vlinderfiguur te vormen. Zo’n complexe symmetrie komt niet vaak voor en heeft vrijwel altijd een bijzondere betekenis in de astrologie. Jupiter wijst op groei en expansie. Deze planeet laat dingen soms uit de hand lopen of blaast ze tot enorme proporties op. Saturnus daarentegen zet zich in om zaken juist in de hand te houden. En doet dat deze maand heel krampachtig. Dat betekent dat er veel spanning kan ontstaan. Ik geloof niet bijster veel in de stand van onze planeten en hun betekenis. Maar ik geloof wél in energie en interacties. Deze bijzondere stand van de planeten zorgt er volgens kenners voor dat zaken die er op het eerste gezicht fantastisch uitzien nu op grootse manier kunnen mislukken. Ik lees dat veranderingen in maart niet altijd rechtvaardig zullen zijn. Als voorbeeld wordt er in de tekst genoemd dat een verzekering niet uitkeert waar je recht op hebt. Het is bij deze energie volgens het artikel moeilijk je recht te halen. Pats. Boem. Mijn interesse is direct gewekt. Ik lees verder. De stand van de planeten kan zorgen voor veel onrust en ontevredenheid. Er kan een negatieve stemming ontstaan. Deze energie versterkt eigenlijk het algehele gevoel van onbehagen alleen maar. Hoe herkenbaar! Onze verzekeringsellende geeft mij al maanden een gevoel van onbehagen! Een gevoel van onbehagen én ontevredenheid. Een rake schets van mijn gevoel. In deze energie van de planeten is het kennelijk een godswonder dat wij een paar dagen geleden het állerlaatste portie schadevergoeding ontvangen hebben. Meer vergoedingen zitten er echt niet meer in. Dit werd nog eens bevestigd doordat het laatste bedrag dat op de rekening werd overgemaakt linea recta weer op een rekening van een andere verzekeraar gestort mocht worden. Dat klinkt nu heel onlogisch, maar er zat destijds wel een logica in de uitleg van die verzekeringsagent. Al weet ik niet meer hoe. Hoe onbegrijpelijk ook, ik ben te moe om wéér strijd te voeren. We laten het hierbij. Ik mag nog wel wat langer wachten op het laatste bedrag, want ze maakten het eerst over op een verkeerd rekeningnummer. Hoe typisch met deze stand van de planeten. Ik kijk nergens meer van op.

De wereld om ons heen verandert snel, lang niet altijd op een leuke manier. En er wordt soms veel aanpassingsvermogen van ons allemaal gevraagd. In alle opzichten. Ik weet dat er een flinke dosis van ons gezin gevraagd werd de laatste maanden. We zijn nu waar we thuishoren. Het was voor mij vooral belangrijk om machteloze en negatieve gevoelens te transformeren. Door anders te denken. Me te richten op positieve aspecten. Nu alles er uit gehaald is wat erin zat qua schadevergoeding mag ik dat boek sluiten. Ik heb bijna tweehonderd e-mails van verzekeringen verwijderd. Heerlijk gevoel! Het boek México sluiten we nog lekker niet. Mark was kort geleden in het zonnige Puebla en heeft zijn koffer gevuld met Mexicaanse spulletjes. Waaronder het year book van Inden met foto’s van haar klasgenoten. Mark had bij de supermarkt lekkernijen mee genomen. Ook onze eigen dingetjes die daar nog waren blijven liggen door het verhuisbedrijf. Secretaresse Erika heeft er goed op gepast voor ons. Onze kettinkjes die als een amulet aan de achteruitspiegel van onze auto’s hingen zijn nu ook eindelijk thuis. Ze hangen inmiddels alweer in onze auto’s. Mark heeft nieuwe rozenkransen van kraaltjes meegenomen om in onze hippie bus te hangen. Nu ben ik vrij. Ik ben nu écht thuis, een vallei van liefde en geluk.

Orkaan en bloeddiamanten

Je kunt niet enkel varen op intuïtie. Je kunt niet leven van liefde.
- Geertje Couwenbergh

Op 25 januari 1990 trekt een storm met orkaankracht over Nederland. De avond tevoren had het KNMI al gewaarschuwd voor windkracht 10, maar het wordt uiteindelijk windkracht 11. De storm bereikt zijn hoogtepunt tijdens de avondspits. De luchthaven Schiphol moet zelfs gesloten worden. Het weg- en treinverkeer wordt volledig ontwricht door omgewaaide bomen, vernielde bovenleidingen en defecte spoorwegovergangen. Duizenden reizigers stranden in de grote steden en moeten daar noodgedwongen de nacht doorbrengen. Helaas komen zeventien mensen om door vallende bomen en instortende gebouwen. Mark en ik werken in die tijd bij Vroom&Dreesman als weekendhulp. We hebben geen enkel nieuwsbericht gehoord op zijn studentenkamertje in Amstelveen. Ik spring dus die bewuste koopavond bij Mark achterop de fiets en we vertrekken samen, in onze V&D outfit, naar het winkelcentrum. De storm is verschrikkelijk en we zien met eigen ogen rijen dakpannen naar beneden glijden. Als we arriveren is het verdacht stil in de winkel. We horen van het advies niet de straat op te gaan. Dus fietsen we voorzichtig samen weer terug. Een herinnering. Eén van onze vele herinneringen aan Vroom&Dreesman. De winkels bestaan nu niet meer... Als ik op koopavond door de Bredase winkelstraat loop zijn veel schoenenwinkels gesloten. Geen verlichtte etalages meer. Rode, grote letters op de ruiten met ‘opheffingsuitverkoop’ herinneren aan het faillissement. De Bijenkorf tegenover de juwelier waar ik werk sluit volgende maand. Ze hebben al maanden uitverkoop. Sportzaken verderop in de straat dreigen hun deuren te moeten sluiten. Het is zo droevig. Klanten vragen mij in de winkel hoe het nu met Siebel gaat. Ze durven niet zo goed meer een cadeaubon aan te schaffen. Bang dat de ontvanger het bedrag in de nabije toekomst niet meer kan besteden in onze winkel.

Ook Siebel heeft afgelopen jaar een spannende doorstart mee gemaakt. Eén van de rijkste mannen van Israël heeft Siebel over kunnen nemen. Meneer Leviev. De man woont afwisselend in Londen en Israël. Mede door zijn diamantmijnen in Angola, Namibië en Rusland, schatte zakenblad Forbes zijn vermogen op vier miljard dollar. Waarmee hij een paar jaar geleden op de 210e plaats van ’s werelds rijkste mensen belandde. Als enige in de diamant business beschikt hij over een geïntegreerde end-to-end keten. Van diamantmijn tot aan de toonbank van zijn vele juwelierswinkels. Ik las dat zijn activiteiten in Angola mogelijk zijn verweven met verhalen van grove schendingen van de mensenrechten. Bloeddiamanten? Een feit is wel dat Siebel onder leiding van Leviev geen angst meer hoeft te hebben voor liquiditeitsproblemen. Zijn LEVIEV Diamonds is één van 's werelds grootste en meest exclusieve diamantbedrijven. Deze Joodse zakenman doneert veel aan goede doelen. In het bijzonder in de voormalige Sovjet Unie waar hij vandaan komt. Hij steunt Joodse scholen, synagogen, weeshuizen en gaarkeukens voor meer dan 500 Russische gemeenschappen. Koninklijke Siebel wordt door hem behoed van een faillissement. Helaas staat er niet voor elke winkelketen zo’n zakenman klaar. Ik leef mee met al die duizenden werknemers die plots op straat staan. Ik vraag me af hoe het winkelhart van Breda er over een aantal jaren uitziet. Ik hoor verhalen over ZARA die naar het pand van de Bijenkorf verhuist. Ik hoor geruchten over Primark die graag in het pand van Vroom&Dreesman wil. Ik wacht maar af en hoop dat Breda nog lang één van de beste binnensteden van Nederland mag blijven.

Liefdesdans en Napoleon

Liefde is geen raadsel. Liefde is een dans.
- Sue Johnson

Liefde voor mensen en voor dieren kun je tot in je tenen voelen. Kun je ook liefde voelen voor je huis? In de hal schijnen zonnestralen door de gekleurde glas-in-lood ramen. De kleuren van de ramen spiegelen op de witte wanden van de hal. Toen we dit huis kochten was deze hal net de binnenkant van een sigarendoos. Alles was met bruine houtjes dichtgetimmerd. De hal was écht heel erg donker. Voor de ramen hingen zware, donkerblauwe fluwelen gordijnen van de vorige bewoonster. Ook zaten er voorzetramen voor de originele glas-in-lood ramen en hingen er vitrages. Nu alles in dubbelglas is gezet en de diepe kozijnen opnieuw wit gelakt zijn, zijn het echte blikvangers geworden. Vooral met de nieuwe, blinkende raamopeners van firma Weijntjes uit Amsterdam er op. Ik ben er zo blij mee! Het vrolijk gekleurde raam in onze toilet is nog nooit zo mooi te zien geweest nu het voorzetraam uit het kozijn is gehaald. Alles is meteen zo sfeervol in huis. Vooral de afgelopen dagen dat de zon uitbundig schijnt! En nu helemáál, nu ik alle ramen gelapt heb. Kun je verliefd zijn op de warme zonnestralen die in je huis vallen? Liefde blijft altijd veranderen, stromen, botsen en wervelen. Zo verandert mijn gevoel voor ons huis ook. De ene week ben ik moe van alles wat nog opgeknapt zou kunnen worden in huis. De andere week ben ik dat lijstje vergeten en huppel ik blij over de traploper naar beneden, de hal in met de prachtige granieten vloer. Dan dans ik zo de lichte voorkamer in met de en-suite boekenwand. En zwier ik door de schuifdeuren met glas-in-lood naar de achterkamer met de originele marmeren schouw. Ik kan soms zó blij worden van dit huis!

Zelfs zonder meubelen straalt het huis al warmte uit. Zelfs zonder perfectie straalt het zoveel geschiedenis uit. Een huis met een verhaal. Ik voel liefde voor de oude magnolia die krom over het pad in de grote voortuin groeit en die op het punt staat te gaan bloeien. Ik voel veel genegenheid voor de verschrikkelijk oude beukenboom voor ons huis. De boom die Napoleon langs heeft zien gaan. Echt waar! Van 1810-1813 werd namelijk door de koning van Holland, Lodewijk Napoleon Bonaparte destijds, de Napoleonsweg aangelegd van Antwerpen via Breda naar Amsterdam. Onze boom stond in een bomenrij langs deze weg. Als enige boom overgebleven na twee eeuwen, dat wel. Er is een heuse strijd gestreden om het behoud van deze prachtige oude beuk! Beuken kunnen wel twee- tot driehonderd jaar oud worden. Ik gun het onze boom. Liefde is als een dans. Soms zit je samen in een flow zoals ik vandaag in ons huis en soms trap je op elkaars tenen. Als het tocht in huis, de trappen kraken en de scheuren in de muren tevoorschijn piepen lijkt het of we naar totaal andere muziek luisteren. Maar vandaag voel ik me zo blij in dit prachtige vooroorlogse pand! Als je jaren weg geweest bent kijk je met andere ogen naar Hollands erfgoed. Dit huis heeft zoveel typisch Hollandse details. Zoals de kleur van de stenen in de buitenmuur en de voegstijl. Zoals de granieten entree bij de voordeur. Zoals de grote voortuin met het slootje (wij zeggen ook wel kasteelgrachtje) die onze tuin van de openbare weg afscheidt - en waar iemand zijn auto pardoes eens in geparkeerd heeft! De brede trap naar boven waar net als nu oorspronkelijk een traploper op heeft gelegen. Het keldertje met raam waar het zwaard van de eerste bewoner, een officier van de marechaussee, nog steeds de wacht houdt. Alle paneeldeuren. Ik ben ook écht verzot op de prachtig hoge paneeldeur in de keuken! Vandaag zitten het huis en ik in een verliefde flow. Het warme zonlicht streelt mijn armen als ik op de bank zit. Ik houd van dit huis!

Heimwee naar de zon

Waar je ook gaat, daar ben je.
- Jon Kabat-Zinn

Wij zijn geboren op zo ongeveer het allerbeste stukje van de wereld waar je geboren kunt worden. Ik probeer daarbij stil te staan. Dankbaar te zijn. We hebben het er binnen ons gezin wel eens over. Vooral als we reizen op plekken aan de andere kant van de wereld - waar het leven harder is voor de bewoners. Ik probeer gelukkig te zijn met deze gedachte. Toch gaan mijn gedachten de laatste weken erg vaak naar zonnige oorden waar wij gereisd hebben. Ik heb heimwee naar die plekken. Ik gebruik tijdens mijn yoga lessen een pareo op mijn yoga mat die ik in een Mexicaans hippie dorpje aan de Atlantische Oceaan gekocht heb. Ik merk dat mijn gedachten elke les onbewust afdwalen naar verre oorden aan zee met onvergetelijke zonsondergangen. Walvissen. Het geluid van golven die op het strand stukslaan. Ik heb, denk ik, heel erg behoefte aan zonlicht, warmte en het onderweg zijn. Het gevoel wordt nog eens honderd keer versterkt wanneer Mark en ik in onze hippie bus aan het klussen zijn. In de regen. Terwijl iedereen zich hier in Brabant omkleedt voor carnavals- en kroegentochten zitten Mark en ik op onze knieën in de bus. Het stormt hard buiten. Een heuse zuidwester storm. Toch schijnt er tussendoor ook een waterig zonnetje. We hebben de oude vloerbedekking verwijderd. We hebben een nieuw ondervloertje gelegd en daarover heen een nieuw zeil aangebracht. Mark heeft nieuwe wandjes geplaatst en ik heb ze gelakt met een witte beits. Alles ziet er zo heerlijk schoon, mooi en licht uit! De donkere wandjes en vloer zijn vervangen voor een Scandinavische look. Ik heb veel zin om de gordijntjes te wassen en fris te laten wapperen in de zon. Ik heb zin om onze gekleurde feestlampjes op te hangen. En de Mexicaanse handgemaakte vlaggetjes die ik als afscheid heb gekregen van mijn vrienden aldaar. Ik heb zin om de kleurige sticker met de heilige Guadeloupe op te plakken. Ik wil de hippie bus dolgraag onze identiteit meegeven.

Terwijl ik op mijn knieën zit met een kwast in mijn hand fantaseer ik over de tocht die we aankomende zomer gaan maken door Europa. Ik mijmer over zandkorrels in de bus die we met onze gebruinde, blote voeten mee hebben genomen van het strand. Onze gebruinde lijven loom uitgestrekt op de nieuw bekleedde banken. Ik zie mandala kleurplaten op ons uitklapbare tafeltje liggen terwijl een zeebries door de open raampjes van de bus binnen komt. Zacht oranje licht dat naar binnen schijnt als ik vroeg in de avond een salade in elkaar flans. Ik heb heimwee naar reizen. Ik blader door de vele fotoboeken die ik de laatste jaren heb samengesteld. Ik zie onbezorgde, zongebruinde lichamen met gebleekte haartjes door het zoute zeewater. Vrolijke, blije ogen stralen me toe. Op de schoolkalender van de meiden ontdek ik dat de volgende vrije schooldagen op mijn verjaardag vallen. Mijn hart gaat sneller kloppen. Ik zoek ongedwongen naar goedkope vliegtickets naar zonnige oorden. En daar stuit ik op een aanbieding naar Venetië. Aan de Adriatische zee. Cultuur, lekker eten, een voorjaarszonnetje en een andere taal. Een nieuwe ervaring. Anthe vraagt verlof, Mark noteert het in zijn werkagenda en ik vraag vrije dagen aan in mijn werkrooster. We gaan onze eerste Europese trip maken sinds we terug zijn uit México! We gaan dwalen door een voor ons vreemde stad, neervlijen op onbekende terrasjes. Een reisgids in mijn hand. Een fototoestel over mijn schouder. We hebben er allemaal behoefte aan blijkt later tijdens het avondeten. We hebben ons allemaal groot gehouden de laatste maanden. We slaken een zucht van verlichting. Ondanks de hippie bus die voor de deur staat, waar we zéker als zigeuners mee zullen gaan rond trekken, stappen we volgende maand in het vliegtuig. Zonnebrillen mee. Rust. Cultuur. Rijkdom. We gaan zilte zeelucht opsnuiven en hopelijk veel zonnestralen op onze huid voelen waar we klaarblijkelijk zo’n behoefte aan hebben.

Been there, done that

Niet-weten is het meest intieme.
- Zen gezegde

Een blaaskaak is het! Een praatjesmaker. De man schept zó op over ‘zijn’ leerlingen die op topniveau tennissen op Wimbledon, sublieme muzikale prestaties leveren of die voetballen bij NAC. Zijn leerlingen zijn érg creatief en communicatief en bovenal érg goed in wiskunde. Maren en ik zitten dicht tegen elkaar in een Londens rode dubbeldekker met beslagen ramen en luisteren naar een voordracht over tweetalig onderwijs. Het regent buiten. De bus is volgepakt. Het hoofd van deze studierichting is erg vol van zichzelf en nog meer van zijn leerlingen. Een mevrouw achter uit de bus vraagt of deze richting niet alleen elite publiek aantrekt. “Er komt juist een heel plezierig publiek op af, mevrouw”, antwoordt de trotse man. De bus staat op het schoolplein van een groot lyceum geparkeerd. Waarom zijn we hier? We willen onze jongste aankomende zomer over laten stappen van de international school naar regulier tweetalig onderwijs. Daarvoor is normaliter een schooladvies van de basisschool nodig en een CITO toets ter ondersteuning. Maren zit echter op Middle School en krijgt dus geen schooladvies mee. Ze zit immers al op de middelbare school. Een CITO toets willen wij zelf niet af laten nemen, want dat is een kennistest. Maren mist kennis van de Nederlandse geschiedenis, topografie of Nederlandse spelling. Ze heeft te veel jaren Nederlands onderwijs gemist. We zitten in een lastig parket. We hebben de international school tegen beter weten in om een schooladvies gevraagd en dat hebben we ook gekregen. Ook al kennen ze ons meisje pas vijf maanden. Op basis van haar semester rapport. Nu nog onderbouwen met een intelligentietest, want daar vraagt de blaaskaak uit de rode Engelse bus om.

Maren is onze derde dochter dus we zouden een been there, done that houding kunnen hebben. Er dichtgetimmerd in kunnen stappen…. Dat zou echter onze informatiestroom over schoolkeuze kunnen beperken. Dat zou ook mogelijkheden voor haar kunnen smoren. We stappen er dus beter bleu in. We willen eerlijke, oprechte informatie van de scholen. Dus ga ik de laatste weken open minded alle informatieavonden af. Bezoek ik tijdens een Open Dag twee middelbare scholen en spreek schooldirecteuren aan. Samen met Maren. En soms kan Mark erbij zijn. Ik heb meerdere gesprekken op Maren’s school om alles in zo goed mogelijke banen te leiden. We willen geen fouten maken. Maren heeft door onze verhuizingen al drie keer van school gewisseld. Dit móet de laatste keer zijn. Het moet in één keer goed gaan. Een ‘niet-weten’ houding is in deze situatie dus de beste. Zo ook voor Inden. Onze tweede dochter staat op het punt het examenpakket voor haar IB examen samen te stellen. Ook al heeft onze oudste haar IB diploma al op zak, tóch staan we er met een ‘niet-weten’ houding in. Ik toog maar wéér naar school voor nóg een informatieavond. Ik breng onderhand bijna meer tijd op hun school door dan de meiden zelf! We stoeien samen met Inden om het meest optimale vakkenpakket samen te stellen voor haar. Elk kind is uniek. In ons geval hebben ze alle drie ook steeds een unieke situatie waarin we scholen of examenvakken moeten kiezen. Een ander land, een ander schoolsysteem, een andere toekomst, een ander kind. We stappen er met een ‘niet-weten’ houding in. Een onbevangen houding. Oprechte ontmoetingen maken mij blij. Zoals met de lerares Nederlands van Maren. Zij is het tegenovergestelde van de blaaskaak. Zij kijkt naar ons kind. Zij ziet ons kind. Deuren kunnen daardoor open gaan. Nieuwe mogelijkheden. Voor onze kleine Maren.

Inspiratie en edelstenen

Je zoekt naar antwoorden, inzicht en wijsheid die je al bezit.
- Karen Maezen Miller

“Weet u waar de grote winkelstraat is, meneer?” De oudere, vriendelijke meneer bleef gezellig naast me lopen. “Waar gaat u zo vroeg naar toe, mevrouw?” En zo wandelden we die dinsdagochtend samen vanaf het station van Tilburg naar de binnenstad. Het duurde misschien een kwartiertje. In die tijd vertelde hij mij over leren relativeren tijdens zijn pelgrim voettocht van drie maanden, en dat hij helaas geen kinderen heeft mogen krijgen. En dat hij deze ochtend op weg was naar zijn beleggingsclub. Hij woont in Oisterwijk. Ik vertelde hem over mijn expat leven en drie grote kinderen. Toen onze wegen scheidden schudden we elkaar de hand en wensten elkaar een fijne dag. We gingen ieder ons eigen weg. Heel kort hadden we een kijkje in elkaars leven gekregen. Dit zou wel eens een inspirerende dag kunnen worden! Er volgde een onthutsend gesprek op mijn mobiel telefoontje met de timmerman waarin hij meldde dat bij mij thuis alles in het honderd liep. Ik heb de timmerman naar huis gestuurd, de schilder afgebeld en heb de thuissituatie meteen achter me gelaten toen ik de krakende trap boven de juwelierswinkel op klom om allemaal nieuwe mensen te ontmoeten.

Een cursus voor nieuwe medewerkers van de juwelier waar ik sinds een maand voor werk. De cursusleider Rick bleek er al meer dan dertig jaar te werken en mocht ons inwijden in het vak. De vier andere vrouwen - met zwaar zuidelijk accent - kwamen ook niet uit het juweliersvak. We vonden het spannend maar hadden er zin in. De uren vlogen voorbij met voorbeelden uit de praktijk, naspelen van verkoopgesprekken en het leren inventariseren van de wensen van de klant. Wij mogen in de winkel uit veiligheidsoverwegingen maar drie sieraden mee naar het tafeltje van de klant nemen. Heel belangrijk is het dus om goed te begrijpen wat de klant zoekt. Tachtig procent van alle aankopen bij een juwelier zijn mijlpalen in iemands persoonlijke leven. Tachtig procent van de klanten heeft dus iets te vieren. Belangrijke verjaardagen, diploma’s, huwelijk, verloving, rijbewijs, een geboorte of het uitlopen van een marathon. Dat is natuurlijk heel erg leuk! Deze mensen mag ik helpen een mooi bijpassend sieraad uit te zoeken. En daarom is het belangrijk om te leren ontiegelijk veel open vragen te stellen. Dat is helemaal niet makkelijk. Het is moeilijk. Maar heel leuk. Aan het eind van de dag, toen ik aardig murw was, kon ik terug kijken op veel nieuw opgedane inspiratie. Handvatten en inzichten om klanten sneller en beter te helpen met de juiste juwelen. Wist je dat maar 7% van de aankoop beslissing gebaseerd is op de daadwerkelijke sieradenkennis van de verkoopster? Het grootste deel wordt bepaald door haar houding en haar stem. Hoe bizar! Een inzicht waar ik iets aan heb als ik weer een verliefd stelletje in de winkel aanspreek die trouwringen willen uitzoeken waar ik nauwelijks iets van af weet of een oudere heer mijn hulp vraagt op zoek naar oorbellen voor zijn vrouw met specifieke edelstenen waar ik nog nooit van gehoord heb. Een inspirerende dag is het zeker geworden. Door deze cursusdag besef ik: er is een zaadje aanwezig. Op een dag zal het zich openbaren als een bloem. Mijn werk wordt er alleen maar leuker door.

Daar gaat ze

De ochtendbries schijnt met een adem licht geparfumeerd. De oude wereld werd weer jong.
- Hafez

De tijd vliegt. De tijd gaat razendsnel hier in Nederland. Sneltreinvaart. Onze oudste dochter heeft veel belangrijke beslissingen genomen de laatste weken. Allereerst is ze per 1 januari gestopt met haar studie aan de universiteit van Tilburg. Ze vond de universiteit te klein en niet internationaal genoeg. Het internationale aspect werd verzorgd door Nederlandstalige professoren uit België die colleges in tenenkrommend Engels gaven. Nederland is vaak te klein voor haar. Ik denk dat de universiteit ook te dicht bij ons huis stond…. Een kwartiertje met de trein. Ze at niet in de mensa, sportte niet op de campus en zag nauwelijks studenten na college. Alleen soms wat werkgroepjes waar ze mee aan projecten werkte. Het studentenleven biedt natuurlijk veel meer dan alleen dát.

Nu vertrekt ze over vier maanden naar Japan. Het land van de rijzende zon. Het land dat wordt gevormd door 6.852 eilanden. Ze werkt zich een slag in de rondte om haar reis te kunnen waar maken. Tijdens haar studie werkte ze al mee als proefkonijn aan onderzoekjes van verschillende faculteiten. Om haar Europareis terug te betalen. Dat is inmiddels gelukt. Ze werkte ook al sinds haar komst in Nederland als kassière bij de Jumbo supermarkt. Nu ook als hostess bij McDonalds. Zo heeft ze in mei genoeg geld gespaard om lekker lang weg te blijven. Haar baan bij een marketing bureau had ze na een paar dagen al gestopt. Na een verkooptraining moest ze langs de deuren om mensen maandelijks geld te laten storten voor kindertjes in hongersnood. Na een middag aanbellen zonder resultaat hield ze het voor gezien. Het is erg leuk om je kind zo creatief bezig te zien met oplossingen zoeken. Zo weet ze wat ze wil, en ook wat ze niet wil. Ze heeft haar zinnen op Japan gezet. Met deze twee baantjes gaat ze het redden. Ze valt voor veel collega’s extra uurtjes in. Na haar reis is er het plan voor een studentenhuis. Ze is inmiddels toegelaten op de Erasmus universiteit in Rotterdam. Een internationale studie waarvan twee derde van de studenten van buiten Nederland komt. Voertaal Engels. Daar is ze meer op haar plek. Ze is tenslotte een wereldburger. Dat hebben we zelf van haar gemaakt door haar vanaf haar eerste jaar steeds mee te nemen naar nieuwe landen en nieuwe scholen. Nieuwe talen. Nieuwe vriendjes en vriendinnetjes. Over vier maanden vertrekt ze naar de andere kant van de wereld. Ons zelfstandige, bijna volwassen kind. Vanaf haar eindexamen in México is ze veel thuis geweest, waren we veel samen. Nu gaat ze uitvliegen. Ook fijn. We gaan haar zolderkamer verbouwen tot een ruime loft en wij achterblijvers schuiven allemaal een slaapkamer door. Gelukkig reist ze wel met ons mee deze zomer richting Portugal. Ze keert speciaal weer op tijd terug naar huis. Onze eerste, lange reis met de hippie bus gaan we als gezin beleven. Daarna zal ons kind naar de grootste havenstad van Europa verhuizen. In haar achterhoofd heeft ze al het plan gevat om haar internship in China te doen. Voor een jaar. Ze is zelfstandig. Ze is verstandig, loopt niet in zeven sloten tegelijk. Om heel blij van te worden als ouder. Ze is verliefd op reizen. Op het onderweg zijn. Ze staat al meer op haar eigen hoefjes dan ik deed op die leeftijd. Ze is sterk. Daar gaat ze.

Koken met hippe groenten

Je hebt precies die talenten meegekregen om jouw missie te vervullen.
- Willem Glaudemans

Ik heb geen talent voor koken denk ik. Hippe seizoen groenten zoals pastinaken of venkel…ik had er tot recentelijk nog nooit van gehoord. Eerlijk waar. Vergeten groenten zijn nu hip. Kervelknol. Zeekraal of schorseneren. Niet aan mij besteed. Tot voor kort dan. Het begon voor het eerst te dagen toen we op bezoek waren in Friesland en we verse, onbespoten groenten mee naar huis kregen. Pastinaken en venkel. Wat doe je daar nu mee? Daar heb ik twee verse soepen van gemaakt. Het recept had ik heel eenvoudig online van de Allerhande gekopieerd. Lekker gevulde soepen met reepjes gerookte kalkoen en room erbij. Heerlijk en gezond. In México kookte ik alles vers vanwege mijn strenge dieet aldaar om suikervrij te eten. Meestal heel basic hoor. In kant-en-klaar sauzen en soepen zit veel suiker, dus pastasaus maakte ik bijvoorbeeld zelf. Mijn bloedsuikers waren weer helemaal gezond bij vertrek naar Nederland en ik heb mijn dieet best wel los gelaten na terug komst. We eten hier natuurlijk vers en alles volkoren, maar het zijn verre van avontuurlijke recepten... Ik vind koken niet zo leuk omdat de recepten mij vaak niet kunnen bekoren. Er moeten vaak snufjes van iets in waarvan ik niet weet wat het is of dat ik het sowieso niet in huis heb. Daar heb ik allemaal geen zin in. Ik houd van eenvoud en gemak. Een ieder heeft zo zijn eigen talenten denk ik. Als een receptje daarentegen een succes is verander ik ook niet zo snel meer. Mijn weekmenu’s vertonen dus niet heel veel variatie ben ik bang. Gezond met vis en minder vlees dat wel. Zonder plofkip en varkensvlees. Zo weinig mogelijk aardappelen en daarvoor in de plaats volkoren pasta en rijst, en quinoa. Laten we zeggen dat ik bewust kook.

In de stad werd ik op een middag aangesproken door een student die mij overhaalde een abonnement op een wekelijks maaltijdpakket te proberen. In het pakket zitten groenten die niet bij iedereen bekend zijn en die je ook niet snel in de supermarkt zult terugvinden. Zo leer ik dus in één klap nieuwe, hippe producten kennen. Zij vertellen je dan heel simpel hoe je ze kunt bereiden. Ze houden ook rekening met de seizoenen. Wat ik heel gezond en goed voor het milieu vind. Zo staat er in de winter regelmatig pastinaak, koolraap en boerenkool op het menu. Dat zou ik dus zelf nooit maken behalve heel misschien de boerenkool. En in het voorjaar zijn er meer gerechten met bijvoorbeeld raapstelen, postelein en asperges. Dat zou ik nóóit zelf bedenken! Ik vind de recepten origineel, verrassend, internationaal en belangrijk…niet te ingewikkeld. Alle ingrediënten zijn aanwezig in de doos die op zaterdagochtend afgeleverd wordt. Je mag zelf kiezen voor hoeveel dagen je menu’s wilt bestellen. Twee weken lang golden er halve prijzen beloofde de student. Ik ben overstag gegaan. Voor drie dagen per week wordt er telkens een gevulde doos met de meest verse, unieke en mysterieuze ingrediënten afgeleverd. Nieuwe smaken en bereidingswijzen. De recepten die stap-voor-stap zijn beschreven zitten erbij in de doos. Je hoeft alleen olijfolie, mosterd, peper, zout, groentebouillon en honing in huis te hebben. Dat heb ik! Ons gezin is sindsdien wild enthousiast over mijn kookkunsten. Werkelijk waar: restaurant niveau! Zelfgemaakte sausjes, vispakketjes en dressings maak ik klaar. Er komt geen zakje meer aan te pas. Ik vind het zélfs leuk om te doen. Het lukt én het smaakt! Liefde gaat door de maag. Mark was al zo blij met mijn vernieuwde kookkunsten in México toen ik een half jaar lang een organische kookcursus volgde…deze maaltijddoos is een walhalla!

Elke dag

Elke dag is een goede dag.
- Yun Men

Wat is het toch heerlijk om tijdens yoga zoveel positieve inspiratie op te doen. Flexibel zijn in je houding. Niet alleen tijdens de oefening, maar óók in je dagelijks leven. Mooie woorden. Laat je verrassen. Elke dag is een goede dag. Probeer er iets moois van te maken. Lief zijn voor je zelf. Compassie. Prachtige woorden en mantra’s. Voor zulke harmonieuze voornemens hoeft niet perse een nieuw jaar te beginnen. Dit mag je je elke dag voornemen. Juíst, lijkt mij, als niet elke dag een mooie dag is. Zoals bij mij. Het laatste half jaar. De laatste dagen van 2015 was er tijd voor reflectie. Wat waren de hoogtepunten en dieptepunten van het afgelopen jaar? Wat is het voornemen voor het nieuwe jaar dat van start is gegaan? Tijdens de maaltijd op Oudejaar bleek dat er voor elk van ons gezin een grote ommekeer in 2015 is geweest. Ik hoef niet uit te leggen dat dát het afscheid van ons leven in México is. Het afscheid van onze vrienden en de Mexicaanse zon viel ons allen zwaar. Toch willen we niet terug. Dat is niet de oplossing. Ik weet dat wij weer op onze pootjes terecht zullen komen. Dit is niet de eerste keer. Het heeft alleen veel tijd nodig. Deze verhuizing nog wat meer dan andere vanwege de schade tijdens deze verhuizing. Helaas is dit traject nog steeds niet afgesloten. Dat vind ik persoonlijk heel erg moeilijk. Ik voel me niet gehoord. Mijn energie sijpelt weg. Er wordt over ons heen gewalst en hoe langer dat proces duurt hoe minder er aan schadevergoeding voor ons overblijft. De voorlaatste dag van 2015 kregen we een bericht dat de verzekering niet akkoord is met de offerte van het overspuiten van onze hippie bus. We hebben nota bene alles in augustus ingediend en nú kijken ze er pas naar. We worden aan het lijntje gehouden. Mijn wens om dit alles voor de jaarwisseling af te ronden is niet uitgekomen. Op Oudejaarsdag kwam de verzekeringsmeneer langs maar wilde de taxatie niet uitvoeren vanwege gebrek aan daglicht. Ik had de mevrouw van dat kantoor op voorhand al uitgelegd dat de bus niet rijdt en in een donkere boerenschuur in de opstal staat. Dat was geen enkel probleem. Kennelijk dus wel... Ik verdenk de verzekering ervan dat ze er op uit zijn om ons het leven zo zuur mogelijk te maken.

Deze week is de taxateur nogmaals naar de Mexicaanse bus komen kijken. We starten na een half jaar doodleuk het hele project opnieuw op. Zo frustrerend. Onze taxaties voor de schade aan de meubels wilden ze ook niet accepteren. Ze hielden ons voor dat ze iemand langs stuurden die alles ter plekke kon repareren. Zonder kosten voor ons. Te mooi om waar te zijn natuurlijk. Toen de arme man kwam met alleen een fototoestel en geen gereedschap heb ik hem linea recta terug naar België gestuurd. Onverrichte zaken. Ik was ziedend. Hij kwam alleen maar de schade opnemen. Het was een list. De leugenaars! Ik kan gewoon niet geloven dat we er nu met de hippie bus tóch ingetuind zijn! Wéér hebben ze iemand gestuurd die de schade moet taxeren terwijl dit reeds gedaan is. Ik durf te wedden dat we uiteindelijk bijna niks voor de lakschade vergoed krijgen. Er wordt tenslotte maar 50% vergoed én er is ook nog een eigen risico. Verzekeringsmensen zijn zo vals en gemeen. Bij de tweede levering van onze inboedel hadden ze ons 24 uur gegeven om alle vermissingen en schade op te geven. Wij moesten deze maatregel accepteren en het leek op voorhand best redelijk. Natuurlijk beseften we dagen na de levering dat er twee iPods en andere spulletjes misten. Helaas pindakaas. Rotstreek. Het geld dat we als vergoeding zouden ontvangen voor de schade aan de houten vloer is zonder overleg overgeboekt naar het Mexicaanse verhuisbedrijf. Dat vind ik moeilijk te verteren. Wij hebben helemaal geen zeggenschap over geld dat ons toebehoort! Het Mexicaanse verhuisbedrijf heeft onze inboedel verpest, onze hippie bus beschadigd, veel goederen gestolen én een goede start in een nieuw land van ons afgenomen. Van mij hadden ze geen cent gekregen! De vijf verzekeringen van de verhuisbedrijven beklinken onderling hun zaakjes. Ik word er moedeloos van. Somberheid ligt op de loer. Dieptepunten. Op die neerslachtige momenten helpen de positieve mantra’s mij er weer uit. Elke dag is een goede dag. Lief zijn voor jezelf. Soms denk ik dat mijn lieve yoga leraressen uit Puebla en Breda mij van de ondergang gered hebben. Ook de natuur draagt een steentje bij. Strand- en boswandelingen. Hardlopen in het Mastbos. Natuur is leven. Vitaliteit en energie. Ik laad mij telkens weer op. Ze maken mij weer sterker in het leven staan. Bovendien steven ik deze week af op 20.000 pageviews! Een diepe buiging naar mijn publiek!

Paspoort en schilders in Amsterdam

De goedheid van een mens is een vlam die wel verborgen maar niet gedoofd kan worden.
- Nelson Mandela

“Kies maar iets uit in huis wat jullie graag zouden willen hebben.” Het huis hing vol met donkere schilderijen met zware vergulde omlijstingen. De oude weduwe die in ons huis woonde was erg content met ons als kopers van haar woning. Ze betaalde de hypotheek een paar maanden door terwijl wij al flink in haar huis aan het verbouwen waren. “Jullie kunnen je geld zoveel beter gebruiken dan ik”, zei ze daarop. Ik fietste regelmatig even bij haar langs onder het mom van de ramen opmeten voor nieuwe gordijnen of nog eens naar de lichtinval kijken. Ze was blij met onze aandacht voor haar, of op zijn minst voor haar huis. Ook na de verhuizing heb ik haar nog regelmatig bezocht in haar splinternieuwe penthouse in hartje Breda. Een enkele keer haalden we haar op om bij ons te zijn. Ik had destijds, tijdens de rondleiding met de makelaar, een prachtige schets zien hangen op haar slaapkamer. Twee naakte dames van de achterkant bezien. Met houtskool geschetst. Op de dag dat wij haar ons antwoord gaven op haar vraag moest ze lachen. We hadden wel een goede smaak!, riep ze uit. Het bleek een studie van schilder Paul Gauguin te zijn die ze na haar dood aan een museum in Parijs zou schenken… Net zoals dozen vol oude, waardevolle boeken. Ik moest aan dit voorval in 2003 terug denken toen we in het Van Gogh Museum rond liepen vandaag. We waren met z’n vijfjes een dag in Amsterdam om Inden’s paspoort te verlengen op de Amerikaanse ambassade. Op het sfeervolle Museumplein. Met ijsbaan. De verlenging bleek overigens een enorme uitdaging toen we vernamen dat er absoluut geen telefoons mee naar binnen mochten. Uiteindelijk is Anthe met onze telefoons, e-reader en iPods in het concertgebouw een kop koffie gaan drinken. En eenmaal binnen in de ambassade werd ons duidelijk dat Inden’s geboortebewijs uit het Memorial Hospital tóch geen officieel geboortebewijs bleek te zijn. We komen er elke vijf jaar om haar paspoort te verlengen, maar we kunnen maar niet wennen aan de strenge regeltjes, aan die verschrikkelijk scherpe veiligheidseisen en de gelofte die je moet doen met je opgeheven rechterhand voordat je een handtekening zet als voogd. Bij het volgende paspoort mag ze zelf de gelofte doen!

Wij koppelden dit noodzakelijke bezoek dus aan het bezoek aan het Van Gogh Museum aan de overkant van het Museumplein. Op de valreep nog in zijn kroonjaar: het 125e sterfjaar van Van Gogh. De kunstenaar die regelmatig bij ons in het dorp Princenhage langs kwam omdat zijn oom Cent en tante Cornelie op de Haagweg woonden. Hij is zelf in Zundert geboren. Een dorpje onder de rook van Breda. Inden moest dit schooljaar een brief schrijven aan Van Gogh. Haar brief was uitgekozen om voorgedragen te worden in een klein zaaltje op de Haagweg. Heel schattig. Vanmiddag in Amsterdam stonden we allemaal voor het eerst voor de échte originele olieverfschilderijen van Vincent. Zijn befaamde streepjes en stippen in heldere kleuren. Zijn vele zelfportretten. Zijn zonnebloemen. Zijn aardappeleters. Maar ook werken van Paul Gauguin hingen in dit museum. Omdat Vincent en Paul bevriend waren geraakt in Parijs. Gauguin heeft hem geïnspireerd. Stel je eens voor dat we die schets van Gauguin nog in huis hadden hangen! De voorname weduwe die decennia lang in ons huis leefde was goed voor ons geweest ook al heeft ze de schets nooit cadeau gedaan aan ons. Later vernamen we dat ze gebrouilleerd was met haar drie dochters en zoon. Ze heeft een zeer eenzame begrafenis gehad op de begraafplaats aan de Haagweg. Er waren geen rouwkaarten verstuurd of een advertentie geplaats. Onopgemerkt is ze heengegaan. Lange tijd later hoorde ik ervan toen we terug verhuisden vanuit Spanje. Geen naam. Geen plek op de begraafplaats. Droevig. Toch is haar goedheid niet vergeten. Vandaag in het Amsterdams museum was ze niet vergeten. De werken van Gauguin waren de brug naar haar herinnering.

Amsterdam, 29 december 2015

Goddelijk

Het goddelijke is iets heel gewoons, het is goedkoper dan lucht.
- Sri Sri Ravi Shankar

De sfeer van een Hollands landgoed prachtig gelegen aan de rand van een bos. Uitzicht op een grote vijver in de tuin. Een koetshuis. Een geweldig sierlijk en statig terras aan de achterkant van het huis. Een orangerie. Gelegen aan de rand van de duinen. Ooit in 1634 gekocht door Amsterdammer Hendrik Reijnst om de stad Amsterdam te ontvluchten. Om vooral in de zomer de stank uit de grachten te ontvluchten. Het kwam lang daarna in handen van koning Willem III die het gebruikte als jachtverblijf. Na verwaarlozing en nieuwe eigenaars werd het uiteindelijk in 1885 eigendom van de familie Cremer. Jacob en Annie zijn de grondleggers van het huidige landgoed Duin en Kruidberg in Santpoort. Jacob was een handelaar in koffie en thee. Hij was eigenaar van plantages op Sumatra. Vanwege ruimtegebrek heeft de familie destijds besloten het oude huis af te breken en een geheel nieuw huis te laten bouwen. Het werd in 1909 betrokken. En daar komt voor mij de romantische sfeer van televisieserie Downton Abbey om de hoek kijken! Het fictieve statige huis van familie Grantham. Het eerste seizoen van dit Engelse kostuumdrama speelt zich af in 1912. Het jaar van het zinken van de Titanic tijdens zijn eerste reis… Twee jaar later brak de Eerste Wereldoorlog in 1914 uit. De rumoerige tijd waaraan landgoed Duin en Kruidberg óók deelnam. Wellicht daarom doen de eerste indrukken binnen in het huis van Jacob en Annie Cremer mij meteen denken aan de aristocratie van Downton Abbey. Er staat een prachtig verlichtte grote kerstboom in de hal met grote brede houten trappen. In alle stijlkamers zijn grote openhaarden en kroonluchters net als in het landgoed van lord Grantham. We zien bij wijze van spreken lijfknecht John Bates en kamenierster Anna al rondlopen door de hal. De drie altijd prachtige geklede dochters van lord Grantham zie ik in mijn gedachten de trap af komen. Achter de prachtige lounge is het kantoortje van het hoofd van de huishoudelijke dienst gelegen. Daar verbeeld ik me zonder enige moeite de onberispelijke Charles Carson bij, de butler van lord Grantham.

Ik ben niet de enige. Als ik het plafond in de grote hal bewonder begint een wildvreemde mevrouw tegen me te praten. Dat ze zich inbeeldt in landhuis Downton Abbey rond te lopen. Zelfs op straat zien we gek genoeg twee auto’s uit de jaren ’30 rond rijden. Rechtstreeks uit de televisieserie gestapt! Ik waan mezelf in de jaren van de Spaanse griep, de eerste telefoon, de krultang en de broodrooster… We wachten hier met ons gezin op de boswachter die ons mee zou nemen op een wandeling door de Kennemerduinen. De boswachter blijkt echter niet op te komen dagen. De beloofde High Tea die pas ná de wandeling geserveerd zou worden in dit huis wordt nu spontaan vooraf aangeboden. Ik vind het stiekem een beetje jammer, want die ochtend hadden we al van een zeer uitgebreid buffet ontbijt in ons hotel genoten op de Grote Markt in Haarlem. De verschillende gangen van de High Tea smaken echter uitstekend en tussendoor krijgen we te horen dat de boswachter niet goed ingelicht was en niet meer op zal komen dagen. Als vergoeding krijgen we korting op de rekening. We gaan nadien zelf nog maar een wandeling maken. Alles is ontzettend in Kerstsfeer gedoopt deze twee dagen dat we in Haarlem en Santpoort zijn. De winkels in Haarlem blijven extra lang open op zaterdagavond. Kerstmarkt op de Grote Markt. De stad ademt alleen maar Kerstmis! We gaan gezellig uit eten waar de meeste gasten net als wij mooi feestelijk gekleed zijn. Op zondagochtend gaan we zelfs nog even uitverkoop shoppen in de leukste winkelstraatjes van mijn geboortestad. Als ik heel eerlijk ben vind ik Haarlem een mooiere stad dan mijn eigen stad Breda. Het begint al met de ligging, zo vlak bij de Noord-Hollandse stranden en de prachtige villa’s van Zandvoort, Heemstede en Bloemendaal. Een genot om daar rond te rijden! In het centrum van Haarlem waan je je in een historische roman van Simone van de Vlugt. Al die smalle autovrije straatjes en knusse steegjes. Holland is zo mooi en staat zo bol van historie! Ik houd van dit kleine landje.

Twijfel, angst en dankbaarheid

Als ons gemoed vol is van twijfel, angst en zorg over gevaar en ziekte, projecteren wij dat in de buitenwereld en daardoor wordt het de werkelijkheid die we ondervinden.
- G.G. Jampolsky

Een door felle TLbalken verlichtte sporthal met honderden ingepakte schoenendozen gevuld met cadeautjes voor de kindertjes van vluchtelingen. Alles gesorteerd op leeftijd en op meisje/jongen. De normaalgesproken kale gymzaal kreeg meteen een Kerstsfeertje door alle glanzende cadeaupapiertjes. Je voelde de opwinding van de kindjes die buiten in de rij met hun vader of moeder stonden te wachten. Een brief in hun handjes waarmee ze een cadeau overhandigd zouden krijgen van een groepje leerlingen van de internationale school. Eén van die leerlingen was Maren. Ik had de internationale school aangeboden om mee te helpen met rijden en natuurlijk foto’s te maken tijdens de vrolijke happening. Het vond plaats in het asielzoekerscentrum in de voormalige gevangenis van Breda. Er waren twee persfotografen bij aanwezig en veel vrijwilligers die in deze opvang werken. Veel jonge mama’s en een enkele papa kwamen langs de tafels lopen om met hun kindjes een schoenendoos op te halen. Een schoenendoos die thuis gevuld werd door de gezinnen van de internationale school. De regel voor de inhoud van de doos was: something to write, something to wash, something to wear, something to play, something to eat and something to cuddle with. Maren en vijf klasgenootjes, die in oktober ook niet naar Engeland gingen voor projectweek, mochten het schoenendoos project helpen organiseren. Er werden op school grote posters door ze gemaakt, enthousiaste voorlichtingspraatjes gehouden voor alle klassen en de eerste dozen werden gevuld om als voorbeeld te laten zien op school. Maren werkte er graag aan mee.

Vlak voordat de Kerstvakantie zou aanvangen was het moment gekomen om daadwerkelijk de kerstdozen te overhandigen aan de kindjes in de opvang. De meeste van deze kinderen spraken een klein woordje Nederlands. Sommige baby’tjes waren zelfs hier in Breda geboren. De moeders straalden allemaal. Ze zagen er heel mooi uit, verzorgd en ik zag een twinkel in hun ogen. (zie ons fotoalbum) Het woord ‘vluchteling’ heeft in de media vaak zo’n negatieve lading. Nu ze voor mij een gezicht gekregen hebben staat het woord ‘vluchteling’ voor mij voor een sprankje heilig vuur. Ik kreeg het daar terplekke niet voor elkaar om écht te beseffen wat deze mensen hebben doorstaan tijdens de vlucht uit hun geboorteland. We kennen allemaal de beelden van de rubberboten en de lange voettochten. Deze mensen die voor mij stonden toonden dankbaarheid, glimlachten en keken mij recht in de ogen aan. “Wat is je achtergrond? Wat was je beroep in je geboorteland? Hoe zag je huis en je tuin eruit dat je hebt achtergelaten? Hoe zag je dagelijks leven er überhaupt uit? “ Vragen waar ik natuurlijk geen antwoord op kreeg. De drempel en de taalbarrière zijn écht te groot om hierover te praten. Tuurlijk zullen deze ouders momenten van twijfel. angst en zorg hebben gehad, en misschien nog steeds hebben. Maar ze zagen er stuk voor stuk vol vertrouwen uit. Sterk. Onverslaanbaar. Krachtig. Een voorbeeld van élan vital. Deze mensen zijn zich bewust dat het leven is wat we er zelf van maken. Voor mij een voorbeeld. Hopelijk ook voor de leerlingen die mochten helpen uitdelen. Eén meisje uit Inden’s klas maakt van dit project haar personal project. Een groot werkstuk waar ze op het eind van het schooljaar op beoordeeld zal worden. Ik vind het heel mooi dat de school aandacht besteed aan vluchtelingen in Nederland. Vluchtelingen in Breda. Tenslotte is het gros van deze school helemaal geen Nederlander. Just like a Christmas tale.

Juwelen en vertrouwen

De gedachte aan de vergankelijkheid van al het aardse is een bron van oneindige troost.
- Marie von Elmer-Eschenback

“Ooit...”, roep ik al mijn hele leven. “Ooit…, ga ik in een bloemenwinkeltje werken!”. Dit is een mantra die ik al decennia lang herhaal. Als troost. Mijn omgeving kan het wel dromen. Ooit ontsproten in een periode toen ik overspannen geraakt was in een (te) zware commerciële baan. Laatst was ik in zo’n leuk bloemenwinkeltje uit mijn dromen en keek eens goed om me heen. De sfeer is er geweldig. Klanten nemen de tijd om een mooie bos uit te kiezen en helemaal als ze er één laten samenstellen. Het wordt bijna altijd mooi ingepakt in papier of folie en versierd met prachtige linten. Een kaartje erbij. Allemaal dingetjes waar ik blij van word. Ik zag echter ook dat je je handen steeds in een emmer koud water moet steken om een bos bloemen te pakken. Dat je met een scherp mes de harde stelen moet afsnijden. Sterke, koude handen zag ik. Fleecetruien onder het schort en koude neuzen zag ik ook. Ik heb een hekel aan koude handen en voeten. Mijn droom brak in duizend stukjes. Een nieuwe droom ontstond. Onlangs stond ik namelijk in een juwelierszaakje in de binnenstad en daar was het best druk vlak voor Pakjesavond. Geen van de klanten had echter haast. Juwelen en sieraden kopen is een feestje, daar neem je de tijd voor. Een kettinkje voor je geliefde, oorbelletjes voor je dochter of een prachtig horloge voor je echtgenoot. Liefdespaartjes die samen trouwringen komen uitzoeken. De ontspannen sfeer raakte me. Mijn familie koopt al heel mijn leven lang sieraden bij deze juwelier. Mijn oma. Mijn moeder. Elke mijlpaal werd gevierd met een gouden armband, ketting of ringetje. Onze trouwringen hebben wij in de Kalverstraat gekocht. Oók bij dezelfde juwelier. Mijn zus zei meteen door de telefoon “Ik moet zo aan mama denken…”. De plek van deze juwelierswinkel, midden in de binnenstad van Breda, is geweldig. Ook dat vind ik belangrijk. Voor de AMRO bank werkte ik als vakantiekracht een hele zomer op de Roode Steen, het markantste plein in Hoorn. In mijn studententijd werkte ik een zomer op het oergezellige Rembrandtplein en op de Overtoom voor de AMRO bank. In de pauze even gezellig naar buiten. De stadse sfeer. Markt. Zo ver mogelijk weg van een industrieterrein! Een dag na mijn bezoekje aan de juwelier maakte ik mijn curriculum vitae up-to-date en schreef ik een open sollicitatie. Het antwoord was een stomme, afstandelijke standaard e-mail. Wat een ontgoocheling. Na een kleine week pakte ik de telefoon en belde naar het hoofdkantoor in onze hoofdstad. De personeelsmanager werd blij van mijn persoonlijke verhaal en nog een paar dagen later zat ik op gesprek in de winkel. Er was geen vacature. Wel in een andere stad in Brabant. Ik maakte snel duidelijk dat ik alleen lekker op mijn fietsje naar mijn werk wil. Absoluut niet in de auto. Deze mevrouw verraste me daarop enorm met een aanbod voor een parttime baan in de Bredase winkel. Met wat geschuif van personeel zou er een opening voor mij mogelijk zijn. Na kort beraad zou ik telefonisch horen of ik een dienstverband zou krijgen aangeboden. Ik fietste dolblij naar huis. Thuis in de spiegel zag ik lijntjes, oneffenheden, grijze haren. Maar ook stralende ogen. En eigenlijk ook gepaste trots. Dat ik in de herfst van mijn leven, als herintredende moeder, één open sollicitatiebrief schrijf en dat dát zo’n leuk resultaat oplevert. In México vertelde ik vlak voor mijn vertrek mijn omgeving steeds dat als je open staat voor nieuwe dingen dat er dan vanzelf iets op je pad komt. Ik geloofde er in. Het zou weer goed komen met mij terug in Nederland. Ik zou op mijn pootjes terecht komen. Niet in een bloemenwinkeltje weliswaar maar in een knusse juwelier. Met verzorgde, schone én warme handen.

Wegdromen in een hippie bus

Om ons heen gebeuren wonderen. Om ze te zien, hoeven we enkel onze ogen te openen.
- Menachem Mendel Schneerson

Waarom lopen dingen zoals ze lopen? Onze Mexicaanse hippie bus leek voorbestemd voor ons. De romantiek van zo’n hippie bus staat voor mij voor de memorabele reizen die we als gezin met deze bus door Europa zullen maken. Natuurlijk ook voor het najagen van dromen, het beleven van mooie avonturen en het creëren van onvergetelijke momenten samen. Geëmotioneerd namen Mark en ik destijds samen in het warme Puebla de beslissing om een hippie bus te kopen. Avontuur, romantiek maar vooral vrijheid en reizen deed ons hart sneller doen kloppen. Een herinnering aan México. Al op weg van het terrasje naar huis liepen we spontaan tegen onze bus aan. Dit was voorbestemd! Een wonder! Onze droom liep helaas wat deukjes op. Zo ontstond er flink wat schade aan onze auto tijdens de onstuimige bootreis naar Nederland. Daarnaast bleek bij de technische keuring in Nederland dat de onderkant verre van perfect was. Er zouden vele uren gelast moeten worden en eigenlijk zou het ook beter zijn om de originele motor weer terug te plaatsen. (die we heel praktisch in México hadden achtergelaten...) Door de lakschade tijdens de reis op zee moest de bus ook opnieuw gespoten worden. Voor de helft van deze best hoge spuitkosten zouden we zelf zorg moeten dragen. De verzekering keert maar de helft uit. Al met al bij elkaar flinke onkosten. Onze droom verloor beetje bij beetje zijn glans.

Uiteindelijk besloten we met pijn in ons hart dat het beter was om op zoek te gaan naar een andere hippie bus. Een hippie bus met een harde onderkant - zoals dat in vaktermen heet - en een originele motor. Zin om er veel tijd in te steken hadden we niet. We dachten immers een perfecte hippie bus uit ons geliefde México mee te hebben genomen. Als we weer een keertje bij Stephan in zijn ‘hippie bus garage’ staan wijst hij ons op een advertentie. Er is een Nederlandse hippie bus te koop uit 1975 met de originele lak en motor. Binnen ons budget nog wel en dat is heel wat! De prijzen van deze kampeerbusjes nemen een enorme vlucht. De bus staat te koop in Utrecht en toevallig is ons plan om diezelfde middag een Christmas and Country Fair op een kasteeltje aldaar te bezoeken. We zijn welkom, de verkoper zal speciaal op ons blijven wachten. Binnen een uur staan we bij zijn kampeerbus. Mark en ik zijn beiden meteen verkocht. Zonder samen te overleggen - Mark zal achteraf zeggen dat hij al in mijn ogen zag dat ik als een blok gevallen was voor deze bus - doet Mark een gedurfd bod. Het bod wordt meteen geaccepteerd en we zijn ineens, heel onverwacht, de eigenaar van twéé hippie busjes! We gaan binnenkort het interieur omwisselen zodat we zelf onze eigen nieuwe met de hand genaaide Mexicaanse bekleding en indeling in de bus hebben. De Mexicaanse bus heb ik ondertussen razendsnel (binnen een week) verkocht. Hoe snel kan alles ineens veranderen? Waarom lopen dingen zoals ze lopen? Nog steeds heb ik het gevoel dat dit zo moest gaan. Karma. Stephan die ons wees op de advertentie, het telefoontje en meteen daaropvolgend de rit naar Utrecht die we tóch al gepland hadden. Het bod dat meteen geaccepteerd werd omdat we ‘leuke mensen’ zijn. De supersnelle verkoop van onze Mexicaanse bus. Wij volgden ons gevoel. Juist dán gebeuren er wonderen!

Bingewatchen

Verveling betekent dat het verstand hongert naar prikkels en dat die honger niet wordt gestild.
- Eckhart Tolle

Als ik heel ver terug kijk denk ik dat het begonnen is met de serie Zeg ‘ns AAA… Thuis bij mijn moeder in Zwaag. Noord-Holland. De jaren ’80. Meer dan dertig jaar geleden. Ik zat op de middelbare school. We woonden met z’n drietjes: mijn moeder, mijn zusje en ik. Met zo’n vrouwenhuishouden keken we natuurlijk alleen vrouwenprogramma’s op TV. En deze TV-serie was favoriet thuis. Gezamenlijk leefden we mee met alle perikelen van de huisartsenpraktijk, hilarische hulp Mien Dobbelsteen en het gezin van dokter Lydie van der Ploeg en natuurlijk haar bijzondere patiënten. Dezelfde uitzending wekelijks op dezelfde dag en op het hetzelfde tijdstip. Met elkaar. Koekjes, chips en frisdrank klaargezet. Vooraf gedoucht en met natte haren en in pyjama op de bank. Kun je je dat voorstellen? Hoe anders is het nu bij ons thuis. We kijken geen enkele serie samen! We volgen allemaal onze eigen series. Ik heb natuurlijk net als mijn moeder ook een vrouwenhuishouden, maar de interesses liggen ver uit een. Een gevolg van teveel keus tegenwoordig met zoveel zenders. In México keken we nog wel met de twee oudsten tig seizoenen van Breaking Bad. Nederlandse series keek ik daar vanaf DVD’s en een enkele keer kon ik manlief zo ver krijgen om met me mee te kijken. Penoza bijvoorbeeld. Of Hollands Hoop. De meiden daarentegen kijken hele seizoenen illegaal gedownloade series. De oudste kijkt vooral Britse en Amerikaanse fantasy, het liefst met zombies en een hoog apocalyps gehalte. De middelste kijkt naar meisjesachtige series met roddel, achterklap en romantiek. De jongste kijkt nog niet echt naar series, maar een Amerikaanse serie gebaseerd op sprookjes heeft haar interesse gewekt. Het liefst jast de oudste een heel seizoen van een splinternieuwe serie in korte tijd er doorheen. Nog voor het nieuwe seizoen officieel verschijnt heeft ze de afleveringen al gedownload. Via een illegale site. Als je ze allemaal in een weekend achter elkaar kijkt heet dat bingewatching en dat is blijkbaar heel verslavend.

Wij hebben in Nederland een abonnement voor de TV genomen welke in eerste instantie veel te modern voor ons was. Voor mij hoeft al die poespas niet. Het was een aanbieding en het kwam gratis bij het pakket met supersnel internet. De eerste weken deden we er niks bijzonders mee. Totdat een piepjong vriendinnetje de pauzeknop bij ons introduceerde. Dat is inderdaad wel handig! Ik heb het boekje erbij gezocht en zo vonden we uit dat we kunnen uitstellen, terug kijken, pauzeren, opnemen en (het meest gebruikt nu) ‘on demand’ gratis films en series kijken. En dáár heb ik acht seizoenen Flikken Maastricht ontdekt. Wat een cadeautje! Op elk tijdstip van de dag, zonder reclame of stilstaande beelden door traag internet, kijken. Op de bank voor het grote scherm van de TV. Lekker onderuit een aflevering kijken. Ik ben verslingerd geraakt. Overdag televisie kijken vond ik zo goedkoop en oppervlakkig. Zo not done. Maar als ik tussen de middag mijn boterhammetjes smeer verheug ik me al op een aflevering met de twee geliefde rechercheurs Eva en Wolfs. Wat een tegenvaller kan het dan zijn als één van de meiden onverwachts vroeg de tuin in komt fietsen omdat er een uur uitgevallen is of er een college geskipt wordt. Het lijkt me werkelijk een feestje om een weekend ongestoord te bingewatchen. Een hele dag, of zelfs een hele avond alleen lijkt me eigenlijk al een walhalla! Waarom zijn series ineens zo hip en zo verslavend? Voor je het weet word je helemaal met de personages in hun wereld meegezogen. Je leeft mee. En het is zo heerlijk simpel zonder teveel diepgang. Je kunt je er helemaal aan overgeven. Ik maak me alleen zorgen over de toekomst. Straks ben ik helemaal bij en zijn er geen nieuwe afleveringen meer. Of sterker nog, straks zijn er helemaal geen leuke nieuwe series meer….!

Vrede en harmonie

Om kalm te zijn sta rusteloosheid toe. Om vredig te zijn sta boosheid toe.
- Pamela A. Metz

De fysiotherapeute vertelt me dat de hele rechterkant van mijn lijf verstijfd is. Vanaf mijn enkel, mijn heup tot in mijn buik. Mijn ruggenwervel zit vast en mijn nek wijkt naar rechts. Ze maakt minuscule bewegingen met mijn nek en daarna masseert ze mijn buik. Ik heb nooit buikpijn, maar als ze zacht masseert raakt ze allerlei pijnpunten. Ik heb stress. Stress van de overzeese verhuizing en vooral van de schadepost die de verzekering nog steeds verzaakt te vergoeden. Ik zit verstrikt in een web van verschillende onwillige verzekeringen en verhuisbedrijven. Het zorgt ervoor dat ik me machteloos en boos voel. Hebben wij er ooit voor gekozen om slachtoffer te zijn van zo’n situatie? Het is ons overkomen. Kon ik de vervelende gevoelens van onrust en boosheid maar op commando tot bedaren brengen. Zo’n poging is meestal gedoemd te mislukken. Ik kan beter accepteren dat ik boos ben. Zacht zijn. En dat gaat steeds vaker goed. Deze week laaide de boosheid echter enorm op omdat de verzekering liet weten steeds minder te willen vergoeden. Hoe langer de strijd duurt hoe meer zij zich terug trekken. Het is niet rechtvaardig. We gaan voor duizenden euro’s het schip in. Ik voel na zo’n e-mail weer zoveel boosheid. Ik kan die innerlijke draaikolk van boosheid en rusteloosheid niet in stilte laten uitrazen. Ik móet echt boos worden. Ik zal niettemin geduld moeten hebben om te zien of het recht zal zegevieren. Het duurt alleen zo lang!

Word ik ook onrustig van al die aanslagen om ons heen? Voor het weekend was er een bomexplosie nog geen kilometer van ons huis. Een drugdealer verloor zijn arm en been. De sirenes reden de hele avond af en aan langs ons huis. De volgende dag weer, want ze hadden meer explosieven gevonden vlakbij de ontploffing. In malafide México hebben wij drie jaar zorgeloos geleefd. Hier exploderen bommen zó vlakbij dat we ze kunnen horen. Onze oudste dochter was die avond van de explosie eigenlijk net thuis. Ze kwam van de bioscoop en stond een tijdje op straat te kletsen met haar vriendin. Zo’n 50 meter van waar een half uur later de bom zou afgaan. Dáár word ik onrustig van. Ook dat er een man met wapens in de Thalys werd opgepakt. De trein waar Mark wekelijks mee naar Parijs rijdt. Parijs. De stad waar afgelopen week veel aanslagen gepleegd zijn. Tuurlijk, México heeft een slecht imago. Land van de gevaren en massamoorden. Van de drugskartels en aanslagen. We hebben er kennelijk tussendoor gelaveerd in al onze naïviteit. Tot onze grote verbazing zitten we er in Breda echt middenin. Het komt zo dichtbij. De terreurdaders van de aanslagen in Parijs komen uit voorsteden van Brussel. Een uurtje rijden bij ons vandaan. Ik krijg vragen uit México over angst. Wij blijven kalm zoals we in México ook kalm bleven. Zoals we in Amerika ook kalm bleven toen de Twin Towers in 2001 doorboord werden. Wij woonden destijds in Massachusetts - drie uur rijden van New York vandaan. De media laat echter geen kans onbenut om ons schrik aan te jagen. Ik laat niet toe dat hun realiteit mijn realiteit wordt. Ik laat het niet toe. Ik wacht tot kalmte mij nadert. Met harmonie en vrede in mijn hart. Heel zen.

Van het geloof gevallen

Dromen worden werkelijkheden voor hen die sterk genoeg zijn om erin te geloven.
- Colin Wilson

Sinds onze aankomst in Nederland liepen we al met een plan. Een gedachte in ons hoofd. Iets waar we niet te lang mee konden wachten en wat niet leuk was om uit te voeren. Geen leuk plan dus. Het drukte op mijn schouders. Ik keek er niet naar uit. Onze jongste, zo groen als een blaadje, heerlijk dromerig en naïef was nog steeds een believer. Ze ging er tot op de dag van ons verpletterende nieuws volledig in op. Met hart en ziel. Ik kon het bijna niet over mijn hart verkrijgen haar in te lichten. Ons plan was eigenlijk om het in Suriname te vertellen. Lekker ver van het feest vandaan, dat zou voor haar minder pijnlijk kunnen zijn. Want pijnlijk zou het worden. Bijna elf jaar oud. Voor haar zijn het Sintfeest, Kerstmis en haar verjaardag de hoogtepunten van haar leven. In Suriname was het ons niet gelukt. Nu de Sintfoldertjes in de brievenbus vallen en de supermarkten zich vullen met december snoepgoed móesten we in actie komen. We voelden de druk oplopen. Op zondagochtend zaten we met onze kleinste aan de ontbijttafel. Ze reageerde verward op onze uitleg. Niet emotioneel. Wij raakten juist dáár verward van. We probeerden het opnieuw uit te leggen. Minder voorzichtig. Haar geloof stond zo vast als een rots dat er geen ruimte was voor de rauwe waarheid. Toen het kwartje eenmaal viel was ze boos op ons. Poephoofden waren we! Haar zussen konden die zondag veel vragen beantwoorden. Dus de speelgoedfabriek bestaat écht niet? Geen zwarte Pieten op het dak? En al die bezoekjes met bonzen aan de deur en brieven van de Sint? De teleurstelling dat we nu nóóit meer Pakjesavond zouden vieren konden we gelukkig zachtjes sussen met ons lootjes-verhaal. En dat maakte veel goed!

Afgelopen weekend is ze een halve dag creatief bezig geweest de prachtigste vijf lootjes te maken die ik ooit gezien heb. Alleen zij mocht de wensen op het fraaie lootje schrijven. Met sierlijke letters in allerlei kleuren. De hele dag moest ze wachten op haar zussen waarvan een uit logeren was en een aan het werk. Eindelijk konden we zaterdagavond de lootjes trekken. Sindsdien is er een enthousiasme ontstaan! Waar heeft iedereen zijn lootje verstopt?? Uitvinden wie heeft wie getrokken is haar grootste levensdoel geworden. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat probeert ze via strikvragen te achterhalen wie nu wie heeft. Ze mijmert hardop. Op koopzondag is ze met een schoolvriendinnetje de stad ingegaan om te shoppen. Zonder ouders, zonder zussen. Een tasje om haar schouder met haar gevulde portemonneetje erin. Toen ik ze eind van de middag opwachtte kwamen ze gehaast in de drukke winkelstraat aanrennen. De meeste tijd hadden ze doorgebracht met nagellak uitproberen in de HEMA (en fotootjes daarvan maken) en in de Coolcat allerlei outfits gepast met uiteraard ook veel selfies. Een kaasbroodje bij de HEMA gekocht en een oliebol bij de kraam in de stad. Ze had het geweldig gehad! Oók nog wat cadeautjes van het lijstje gevonden, maar nog niet alles. Ze genoot volop! Niemand mag op haar kamer zoeken legt ze opgewonden uit. Aan tafel vraagt ze of ze elk cadeau van een gedicht moet voorzien. Of iedereen wel een surprise maakt. Zoveel positieve energie, zoveel enthousiasme, zoveel zin! We gaan er een geweldige tijd van maken. Een mooie periode is afgesloten. We vinden het allemaal toch wel jammer, want het was werkelijk genieten van haar en haar rotsvaste geloof in de oude man. Geen liedjes meer luidkeels zingen bij de schoen. Geen lange brieven of zelfverzonnen liedjes van haar aan de Sint. Niemand haalde haar de afgelopen jaren uit de droom. Hier in Nederland konden we niet anders. Hoe wreed zou het zijn geweest als een klasgenootje haar droom ruw had verstoord? Een spontaan, achteloos meisje van bijna elf jaar oud die nog van niks wist? Zo is het goed. Alles verandert continu. Alles stroomt. Sintfeest is voor altijd veranderd. Een andere dimensie. Zeker niet minder leuk.

Ondeugende bloemengod

Niet wat er met je gebeurt, maar hoe je het accepteert is van het allergrootste belang.
- Sri Chinmoy

Tussen de inboedel van de tweede levering zat een heel betekenisvol voorwerp. Ik durfde er niet aan te denken dat juist dit object gebroken zou zijn. Onmogelijk om dit beeld óóit nog mee te kunnen nemen naar Nederland. We hadden maar één kans. En gezien de eerste levering van onze inboedel was er een behoorlijk risico dat dit beeld beschadigd zou zijn. We hebben de bloemenprins voor het eerst afgelopen zomer mogen aanschouwen in het Museum van Antropologie in Mexico City. Het museum waar we een paar uur doorbrachten voordat we mijn zus met haar gezin ophaalden van het vliegveld. Een prachtig indrukwekkend beeld van iets meer dan een meter hoog trok mijn aandacht. Xochipilli, de bloemenprins. De bloemenprins zit onbezorgd in kleermakerszit op een tempelachtig voetstuk (of misschien een trommel?) die is versierd met vlinders, bloemen en clusters van vier punten die de zon voorstellen. Xochipilli zelf draagt een masker en is bedekt met bloemen, hallucinerende paddenstoelen en dierenhuiden. De god wordt vrolijk zingend en in extase afgebeeld. Een levendig symbool van alle goede dingen in het leven. Prachtig! Toen ik voor de allerlaatste keer in México over de markt liep met mijn zus, zag ik in een winkeltje de bloemenprins op de grond zitten. Mijn zus keek er rond naar leuke souvenirs en ik keek gewoon een beetje doelloos om me heen. Ik zag het beeld van een halve meter hoog en vroeg de eigenaresse van de winkel of het beeld buiten in weer en wind kon overleven. Ze antwoordde bevestigend. Ik liep helemaal blij, omdat ik spontaan tegen dit beeld aangelopen was, naar de kassa. Daar stond een hippie met een lange baard en een doek om zijn hoofd gebonden. Hij droeg door de zon gebleekte kleding. Hij sprak goed Engels en was wild enthousiast over mijn beeld op de toonbank. Hij begon één en ander uit te leggen terwijl de eigenaresse mijn prins in krantenpapier rolde. Ongeveer in het midden van 1800 werd er een standbeeld van de bloemengod opgegraven bij de rand van levende vulkaan Popo waar wij ook vlakbij woonden. Het standbeeld bleek uit de 16e eeuw te komen en was gemaakt door de Azteken die daar toen woonden. Het standbeeld stelde een persoon voor, terwijl deze zat op een tempelachtig voetstuk. Zowel het standbeeld als het voetstuk zijn overdekt met gravures van gewijde bloemen. De gegraveerde bloemen stellen bedwelmende kruiden voor. De hippie wees me er een paar aan op het voetstuk. Ik ben helaas de namen vergeten… Waarschijnlijk werden deze kruiden gebruikt voor heilige vieringen bij de Azteken. Ook is bekend dat vulkaan Popo (op de plaats waar het standbeeld oorspronkelijk stond) bedwelmende zwavelwolken uit kan stoten. De bloemengod kijkt in extase omhoog. Waarschijnlijk hartstikke stoned. Het beeld staat symbool voor de zomer, bloemen, plezier, liefde, dansen, schilderen, feesten, creativiteit en ziel. Voor de Azteken kon deze god ook verschijnen als Ahuiatéotl, de god van de wellust. De hippie grijnsde bij zijn uitleg. De bloemengod werd trouwens ook geassocieerd met vlinders en poëzie. In het algemeen, echter, werd hij gezien als iets van een jeugdige en zorgeloze plezierzoeker. Misschien een beetje té speels en ondeugend? Dit beeld, dat zo’n indruk maakte in het Museum van Antropologie, dat symbool staat voor levensplezier was onbeschadigd uit de overzeese verhuizing gekomen! Deze week hebben we Xochipilli verankerd met cement naast onze voordeur. Bloeiende heideplantjes sieren hem. Onze Mexicaanse bloemengod mag iedere bezoeker verwelkomen. Voor onszelf staat hij vooral symbool voor ons geweldige, avontuurlijke leven in México…maar ook hier in Breda!

Gekakel

Door het gekakel in je hoofd mis je de fluistering in je hart.
- Machteld Stakelbeek

Vakantie is bij uitstek een periode waarin je tot rust kan komen. Het is nu Herfstvakantie in Brabant. Rust. Alhoewel me opvalt dat veel mensen er ook op uit trekken om drukke plekken te bezoeken. Ik herinner me het gevoel van ‘moeten’ nog goed van vroeger. Als je kleine kindjes hebt kun je het gevoel krijgen dat je er op uit moet om het leuk te hebben. Een speeltuin, een schaatsbaan, een speelbos, een zwembad of zelfs een pretpark. Wij vinden nu juist het niks hoeven en moeten zo heerlijk. Wij zijn heel goed in niksen. Pyjamadag. Onze drie meiden zijn al best groot. Knutselen, openhaard aan, rommelen in de tuin, series of een film kijken, koekjes bakken en lezen vinden wij fijn. Ook zien ze veel vriendinnen deze week. Eigenlijk hebben we de afgelopen drie jaar in México vrijwel niks gedaan. We hadden daar geen verplichtingen van een eigen huis, familie of een uitgebreide vriendenkring. Dat betekende eigenlijk dat we elke schoolvakantie reisden en de weekends vrijwel niks deden. Verse soep maken, in de tuin zijn, bioscoopje pakken of hard lopen. Mijn geest is in México kalm geworden. Daar heb ik óók hier in het drukke Nederland profijt van. Ik heb veel rust in mijn hoofd nodig om te aarden. Ik neem die rust. Uit liefde voor mezelf. Ik rommel in huis, zorg voor de boodschapjes, ruim op, kook een maaltijd en maak schoon. Ik heb in tijden niet meer zoveel schoongemaakt. En ik vind het fijn. Wassen die wapperen aan de waslijn buiten, afwasjes met de hand doen, slaapkamers aan kant maken en zelfs stofzuigen geeft me voldoening. In onze herfstige tuin snoeien en opruimen. Brandhout voorraad klaar maken. Het maakt het in mijn hoofd ook opgeruimd. Ik kan nu eigenlijk niet anders. Er zijn mensen in mijn omgeving die er begrip voor hebben en me lekker met rust laten. Zij geven me de ruimte die ik nu zo nodig heb. Er zijn ook mensen die dat niet kunnen. Zij zitten in die voorbij denderende sneltrein en begrijpen niet dat ik daar niet op spring om elkaar snel te ontmoeten. Puur alleen omdat ik nu weer in Nederland ben. Omdat het wellicht zo hoort. Ik heb de harmonie in mijn hoofd nodig nu ik nog steeds midden in de heftige strijd met de schadeverzekering zit. Nu ik de houvast voor mijn gezin wil zijn. In hun onstuimige tijd die ze doormaken op hun nieuwe school, studie en werk. Yoga helpt me daarbij. Als je geest kalm is komt er iets anders boven. Namelijk een zachte fluistering, je intuïtie. Onze neiging om te oordelen komt voort uit een onrustige geest, zeggen ze in het Tibetaanse boeddhisme. Dat onderschrijf ik helemaal. In de drukte van alledag hier in Nederland ligt de neiging om elkaar te beoordelen daardoor op de loer. Veel ballen in de lucht te houden. In het perfecte plaatje willen passen. Een mening over een ander is snel gemaakt. Wie níet oordeelt heeft lief. Een peace of mind helpt dus minder te oordelen over anderen, maar ook over jezelf. Compassie. Door de kalmte die ik gevonden heb de laatste jaren in México kan ik nu in alle rust voor mezelf en ons gezin kiezen. Ik kijk er naar uit om de nare periode van de verhuizing af te sluiten. Het afscheid nemen en het reizen over de aardbol als zigeuners zonder huis is een belangrijk deel van ons verhuisproces geweest. Dat was goed. Dat was nodig. Het deel van inboedelschade en vermissingen wil ik zo snel mogelijk vergeten. Dan kan ik verder met een nieuw hoofdstuk in mijn leven en me eindelijk met volle aandacht op het Hollandse leven storten.

Negrito zocht asiel

Wat je ook doet, doe het met intense opmerkzaamheid; zodoende worden zelfs kleinigheden heilig.
- Osho

Net terug van een bezoekje aan het Rode Kruis. Het kantoor waar ik zelf ook voor ons vertrek naar México werkte. Er staat nu een grote container buiten om winterjassen, dekbedden en schoenen te verzamelen. Directeur Dick waar ik destijds goed mee overweg kon is intussen ook vertrokken. Er staat weer een heel nieuw team klaar. Ik heb er flink wat spullen afgeleverd. We hebben eindelijk onze tweede zending uit México ontvangen. Echt heel blij mee! Helaas zaten de winterdekbedden er niet in. Wel veel oude winterjassen en -schoenen van de meiden die ze nu niet meer passen. We moesten veel wegdoen, want we hebben gewoon te weinig kastruimte. Een peuterdekbed, veel oude wollen truien, vesten en slaapzakken heb ik ook gedoneerd. Zo ver van ons bed als het leek vanuit ons Mexicaanse stekkie, zo akelig dichtbij komt het nu. Breda heeft twee locaties voor vluchtelingen. De voormalige gevangenis in de koepel is nu een asiel voor 400 asielzoekers en ook in het racketcentrum is voor 250 mensen noodopvang geregeld. Veel vrijwilligers staan er klaar. Een heel piepklein bescheiden rolletje in noodopvang was weg gelegd voor ons gezin. Weliswaar in een heel andere setting. Maar toch. Wij hadden een paar dagen een klein lief vluchtelingetje in huis. We hebben namelijk tijdelijk asiel geboden aan een prachtig zwart konijntje met lange manen. Op straat gevonden. Door een buurvrouw. In de kennel van onze poezen heeft het konijn drie nachten doorgebracht. Overdag kennel buiten in de tuin. In de nacht kennel in de bijkeuken. Veel tijd bracht Negrito echter op schoot door. Lekker op de bank kroelen met een zacht tam konijntje. Onze jongste kon het uren volhouden totdat Negrito het écht niet meer volhield en een plasje moest doen… De laatste dag lieten we Negrito lekker los in de achtertuin. Zo leuk om zo’n huppelend konijn vrolijk over het grasveld te zien rond springen.

Toen ik met etenstijd thuis kwam, de zon al onder was, liep Negrito nog steeds vrij rond. Ik heb na het eten gezocht, maar in het donker een zwart konijntje lokaliseren is niet makkelijk. Voor ik naar bed ging heb ik nogmaals gekeken en wat gekletst in de tuin. De poezen komen na het roepen van hun naam altijd thuis. Een konijn niet. Een winterpeen en een oud korstje brood bij het hooi in de kennel gelegd. De volgende ochtend was er geen beweging te ontdekken in de tuin. In de drukte van school, universiteit en yoga school hebben we het erbij laten zitten. Halverwege de ochtend ben ik weer gaan zoeken en toen vond ik Negrito onder de struiken…. Het arme beestje was ten prooi gevallen. Door wat? Ik vermoed een uil of andere roofvogel. Ik vond op internet informatie over overlast van uilen in onze buurt. Roofvogels zoals haviken en buizerds ook! Ik kan vrijwel uitsluiten dat het onze eigen kat geweest kan zijn. Ook al is zij een jager. De fokster zei destijds dat ze een heel ander karakter heeft heeft dan Woester. Dat ze meer energie zou hebben en wellicht in zeven sloten tegelijk zou lopen. Dat klopt. Zo schattig als ze eruit ziet als ze slaapt of net wakker is, zo wreed kan ze zijn. In México ving ze dagelijks een prooi. Trots mee naar binnen gebracht. Waarna wij allemaal heel hard moesten gillen en daarna zuchten omdat zo’n prooi ook weer opgeruimd moest worden. Konijn Negrito had op straat geen schijn van kans met auto’s en roofvogels. Zo jammer dat ze het zelfs bij ons thuis ook niet heeft kunnen redden. Geen eigenaars die reageerden op de advertenties van het dierenasiel. Geen reacties op briefjes in de buurt en geen geluk bij een huis-aan-huis zoektocht. Zou de eigenaar dan dagenlang niet gemerkt hebben dat het konijntje ontsnapt was? Of toch misschien bruut achtergelaten vanwege een geboekte get-away in de Herfstvakantie? Rust zacht, lieve Negrito!

Ontvangen

Het leven is niet bedoeld om er iets uit te halen, maar om te ontvangen wat gegeven is.
- Annet Bouwers

Het zat er eigenlijk wel aan te komen. Het verbaasde mij in elk geval helemaal niet. Een lichamelijke reactie op mijn woede en boosheid. Mijn kaak zat ineens vast. Ik kon mijn mond plotseling nauwelijks openen. Kauwen was heel pijnlijk. Gapen ook. Het is sowieso een zwakke plek in mijn familie. Mijn vader, mijn zus, haar zoon, onze jongste dochter en ik zijn nachtelijke tandenknassers. We kunnen ’s nachts flink kauwen tijdens onze slaap. Buiten dat knarsetanden veel lawaai maakt, kun je er ook overdag gespannen kaakspieren aan overhouden en niet te vergeten...hoofdpijn. Ook versleten kiezen en tanden natuurlijk. Gelukkig heb ik dat allemaal niet. Het knarsetanden heb ik alleen in perioden met veel stress. Eigenlijk vooral toen ik een jonge meid was. Het ergst was het tijdens mijn examenperiode van het atheneum. Toen deed ik trouwens ook veel aan slaapwandelen. Wat onze jongste, heel herkenbaar, ook met tijd en wijlen doet. Deze dagen is mijn kaakspier dus zeer pijnlijk. Eigenlijk overspannen. Op mijn yoga school hoor ik dat dit gekoppeld is aan woede. Nou, dat verbaast me totaal niet! De tweede zeecontainer uit México met onze inboedel is nog steeds niet geleverd. Daardoor slapen we met deze koude onder zomerdekbedjes. Er wordt voorlopig nog geen schadevergoeding uitgekeerd door de verzekering. Veel schade wordt niet erkend. Het wordt een vervelende strijd. Wie de langste adem heeft wint. Ik ben zo boos geweest op het verhuisbedrijf. De boosheid wordt gelukkig langzamerhand minder. Met af en toe nog een opleving van woede.

Mijn yoga juf pikte mijn pijnklacht op en besteedde er een oefening aan in de les. De oefening komt uit de Kundalini yoga. Kundalini yoga is naast souplesse ook bedoeld om beter om te gaan met dagelijkse beslommeringen. De oefeningen hebben in korte tijd al effect en zijn voor iedereen toegankelijk. 'Als je kunt ademen, kun je Kundalini yoga doen,' zei Yogi Bhajan. Je kunt er bijvoorbeeld leren je boosheid los te laten. De specifieke oefening voor mij houdt in dat je elf minuten lang met je armen wijd gespreid zit op je matje. Je vingers in een mudra. Je benen ontspannen in een halve lotushouding. Je aandacht gaat uit naar je ademhaling. De juf liet ons de oefening vijf minuten achter elkaar doen, in plaats van elf minuten. Maar tot mijn verbazing deed het gapen na de les nauwelijks nog pijn. Veertig dagen mag ik deze oefening van elf minuten dagelijks herhalen en mijn kaak zou weer ontspannen zijn. Eigenlijk begonnen mijn lichamelijke klachten meteen na aankomst in Nederland. Ik kreeg bijvoorbeeld overal rare zweren op mijn lijf. De kinderen en Mark trouwens ook. De huisarts had zulke plekken nooit eerder gezien en wilde eerst een antibiotica proberen voordat ze ons naar het Havenziekenhuis in Rotterdam wilde doorsturen. Naar de tropenpoli. We hadden natuurlijk door de jungle gereisd, gezwommen in de Surinamerivier en mogelijk besmet water gedronken. De kuur sloeg gelukkig aan. Daarna begon mijn heup op te spelen. Stress uit zich bij mij vaak in pijn in mijn heup die doorstraalt naar mijn bil en been. Een onrustig been. Ondanks mijn dagelijkse yoga lessen lukte het me niet om de heuppijn op te lossen. Sterker nog, ik kreeg er een duimblessure bij! Dus heb ik mijn dagelijkse yoga lessen terug geschroefd naar drie keer per week. Mijn lijf geeft met pijnsignalen aan dat ik stress moet verminderen. Nu we onze draai langzaam beginnen te vinden in huis, een nieuwe routine voor ons gezin lijken gevonden te hebben en maandag (hopelijk!) eindelijk de tweede zeecontainer met onze spulletjes mogen ontvangen, moet dat toch gaan lukken.

Voor zoverrrrr!

You say you love rain, but you use an umbrella to walk under it. You say you love sun, but you seek shade when it is shining. You say you love wind, but when it comes you close your window. So that’s why I’m scared when you say you love me.
- Bob Marley

Elke avond als de Mexicaanse zon weer vroeg onder gegaan was. Als de eettafel weer afgeruimd was. Als de boel in de keuken in de afwasmachine stond. Als de meiden weer hun eigen ding gingen doen. En als een vers kopje thee klaar gezet was. Dán gingen wij samen achter de computer een uitzending van “De Wereld draait door” kijken. Vrijwel elke weekavond. Een ontspannen manier om betrokken te blijven bij het verre Nederland. Wat was er in het nieuws geweest die dag en wat was spraakmakend? Het nieuws in México volgden we niet. Ik heb nooit op geen enkele televisiezender het Mexicaanse nieuws gevolgd. Als er iets verschrikkelijks gebeurd was, ergens in het grote México, dan lazen we dat online in de Nederlandse kranten. Of ik zocht op de internationale nieuws sites zoals CNN. Een paar keer per maand kocht ik de krant van Puebla van een straatventer als ik stond te wachten voor een stoplicht. El Sol de Puebla. Voor acht pesos. (vijftig eurocent) Als ik er doorheen gebladerd had gebruikte ik de krant voor de kattenbak. Heel eerlijk gezegd was de kattenbak eigenlijk de hoofdreden van de aankoop. We leefden drie jaar lang in een bubbel. Waar vrijwel geen slecht nieuws binnen drong. Nederland was te ver weg. Aanvallen van de IS ook. Zo ook vluchtelingenstromen. Massamoorden in México waren gelukkig ook ver van ons vandaan.

Matthijs van Nieuwkerk was dus onze nieuwsbrenger. Dat was ook al zo vóór we naar México verhuisden. Ik herinner me dat ik Matthijs eens tegen kwam op één van de grachten in Amsterdam. Zijn gezicht was zo vertrouwd dat ik een paar stappen op hem af liep, hij mij daarop verwonderd aankeek en ik op tijd wakker geschud werd dat hij míj natuurlijk niet kende! Sinds we weer terug zijn in Nederland kijken we gek genoeg niet meer. Hier beginnen de uitzendingen te vroeg voor ons. Tóch kwam mij ter gehore dat er een bijzondere uitzending zou komen vanwege het tienjarig bestaan van DWDD. Het leek mij leuk om for old times sake zo’n uitzending bij te wonen. Met z’n tweetjes zijn we naar de studio in Hilversum gereden en kwamen we als één van de laatsten binnen druppelen. Op z’n Mexicaans zeg maar. Behoorlijk laat, maar niet té laat. Terwijl we achter een meisje aan naar de zitplaatsen liepen zagen we backstage al wat bekende gezichten voorbij gaan zoals de kleine Roel van Velzen en Halina Reijn in een prachtige avondjurk. Hoogleraar Vincent Icke passeerden we buiten op weg naar de studio al. Vreemde gewaarwording om al deze bekende gezichten in levende lijve te zien. Toen we eenmaal op onze stoelen zaten, ergens bovenin, herkenden we ze allemaal. Alle vaste tafelgasten waren aanwezig. Marc Marie Huijbregts was deze feestelijke uitzending tafelheer. Heel verrassend was dat huisdichter en columnist Nico Dijkshoorn blijkbaar goed kan zingen en zichzelf daarbij begeleidt op gitaar. Voordat de uitzending begon mocht hij twee liedjes vertolken waarbij alle vijf de housebands (!) mee mochten jammen.

Matthijs was tijdens deze uitzending, die overigens niet live was omdat hij extra lang duurde, gewoon zichzelf. Hij sprak het publiek op een spontane manier toe. Vlak voordat de camera’s gingen draaien en hij alle namen van de gasten – en dat waren er heel erg veel deze keer – moest opsommen sprak hij even zijn gedachten hardop uit. “Goh, tien jaar” brabbelde hij tegen zichzelf. “Dat is toch wel wat. Hoe bijzonder zeg.” Hij is een vakman en zeer welbespraakt. Ook al doet hij zijn kunstje al tien jaar lang elke weekdag. Alle vijf de housebands waren uitgenodigd en speelden een medley van Aretha Franklin. Dat was erg leuk voor ons; wij waren namelijk opgestaan om over een randje naar het podium te kijken. En juist deze potpourri van muziekfragmenten moest opnieuw opgenomen worden. Een toegift zeg maar. Matthijs was na de opname meteen vertrokken. Hij heeft geen handjes geschud of geposeerd voor fotootjes. Op weg naar de uitgang was ik nog heel even naar binnen geglipt bij de grote rode tafel waar alles gebeurt. Ik liep vlak langs Alexander Klopping en Twan Huys, die samen stonden te praten, richting Glenn de Surinaamse zanger van Typhoon. Glenn poseerde met gasten voor de foto. “Zou ik…?” dacht ik een seconde, maar nee. Na drie jaar lang onze link met Nederland te zijn geweest was het leuk om een DWDD opname zelf bij te wonen. Het was groots, er waren 800 gasten in de studio, en het was niet live zoals altijd. Het leuke daarvan is dat het a.s. zaterdagavond op televisie wordt uitgezonden. “Voor zover!” en ik trommel denkbeeldig met mijn vingers op tafel.

Winterjassen in de herfst

Listen! The wind is rising, and the air is wild with leaves,
We have had our summer evenings, now for October eves!
― Humbert Wolfe

Herfstlicht is absoluut anders. Meer gouden zonnestralen. Mijn fietsbanden rijden over knapperige eikeltjes op het fietspad. De bladeren aan de bomen veranderen naar een warme kleur. Ik heb de eerste glanzende kastanjes al in mijn jaszak gestopt. Herfst heb ik gemist in México. De herfstlucht in de vroege ochtend is zo knisperig fris nu. Heel soms herkende ik dit gevoel als er een koude, frisse wind vanaf vulkaan Popo onze stad in waaide. Als er verse sneeuw rondom de krater van Popo gevallen was. Meestal was het droog, stoffig en warm in Puebla. Ik geniet van de seizoenen in Nederland. De herfst doet me verlangen naar nieuwe viltstiften en een splinternieuw kleurboek waarvan alle kleurplaten nog onaangeroerd zijn. De kinderlijke opwinding om te beginnen aan een nieuwe pagina. Het is een herinnering aan mijn jeugd. In plaats van buiten spelen weer binnen aan tafel knutselen. Buiten een gure wind om het huis of regen tegen de ramen. Het betekent ook dat we onze garderobe moeten aanpassen. Nu meteen. We hebben geen oude winterjassen om op terug te vallen. Op de fiets kunnen we niet meer voldoen met een dik vest. We moeten nieuwe winterjassen. En gauw! Anthe en ik slagen meteen. Inden en Maren niet. We krijgen in de winkel de tip om het online te proberen. De jassen worden gratis thuis bezorgd en als het niet bevalt worden de dozen met winterjassen ook weer thuis opgehaald. Wat een gemak. De bestelling. Het passen. Het terugzenden. Opnieuw bestellen. Ik vind het zo’n groot gemak en het voelt zo luxe. Grote mooie dozen worden door de koerier aan de deur afgeleverd. Het openen van de dozen is een feestje. Mooi in vloeipapier ingepakt vinden we onze uitgekozen kleding. Het is bijna nog leuker dan winkelen. Alhoewel winkelen in Nederland, in het bijzonder in Breda, erg leuk is. In Puebla hadden we grote overdekte luxe shopping malls met airconditioning en enorme food courts. Eigenlijk was elke mall identiek. Ik kwam er niet zo vaak. In Breda loop je lekker buiten te keuvelen en geniet je van seizoenthema’s in etalages. Observeer je de mensen op straat. Leuke boetiekjes ontdekken die we nog niet kennen. V&D en de HEMA blijven natuurlijk favoriet. Opvallend is dat kleding in Nederland donker is van kleur. Grijs en zwart. In México is kleding juist kleurig en vrolijk. Het hele jaar door. Er zijn daar geen seizoenen. Alhoewel Amerikaanse winkelketens dat wel proberen op te roepen in de etalages. In mijn kledingkast zie ik alleen wat gebleekte spijkerbroeken met scheuren liggen. Veel te zomers en veel te koud. Ik ga voor nieuwe donkerblauwe en zwarte jeans. We passen ons snel aan. Over een korte periode is het net of we nooit jaren in de tropische zon geleefd hebben. Aan de buitenkant althans. Van binnen zijn we blijvend veranderd.

Kameel met open hart

Je weet niet wat er komt, hoe het moet, hoe het hoort of hoe het zit. Alles is zoals het is. Vanuit deze toestand handel je als vanzelf spontaan en belangeloos.
- Ferry Maidman

Met de ruggen strak tegen elkaar luisteren we naar mijn spirituele yoga juf. We gaan tijdens deze yoga les ons hart openen en dat doen we in paartjes. Rebeca en ik zijn een paar. Rebeca komt uit México. Ze is Anthe’s beste vriendin aldaar. Ze hebben in drie jaar tijd samen preparatoria doorlopen. Na hun diploma hebben ze samen een paar weken door Europa gereisd. Een geweldige ervaring voor ze dat hun vriendschap verdiept heeft. Rebeca logeert een paar dagen bij ons in Breda. Het is hartverwarmend om met haar over Puebla te praten. Ze heeft heerlijke Mexicaanse boodschapjes mee genomen. Ik neem haar mee naar yoga les. Ze is - net als ik - ook een yoga freak. Deze les is erg speciaal en we genieten er beiden van. Niet je wapens ten strijde halen en ook niet verdoofd raken als je aangevallen wordt. Je hart openen. Daar gaat het om. Veel schouderoefeningen. Om ons hart te openen. Zoals de uitdagende kameelhouding. We doen goed mee. De intentie van de Amerikaanse yoga juf spreekt me regelmatig aan. Maar deze keer zéker. Een aanval pareren met het openen van je hart? Zo midden in mijn gevecht tegen de verhuisverzekering heel toepasselijk. Na de les gaan Rebeca en ik samen op de fiets naar het historische centrum om heel toeristisch een stadstoer te doen. Ik ben de gids. Een warme chocomel samen in de kroeg. Een bezoek aan een theewinkeltje, want tea freaks zijn we ook allebei. Anthe brengt deze dag in Tilburg door. Ze heeft een wiskunde examen. Rebeca leidt me flink af van mijn verhuisbesognes. Tóch open ik eenmaal thuis weer mijn inbox. Ik kan het niet laten. De laatste weken kan ik niet een dag voorbij laten gaan zonder een reactie te schrijven aan de verzekering of aan één van de verhuisbedrijven. Alles valt tegen qua schadevergoedingen. De schade aan onze hippie bus wordt maar voor de helft vergoed. De andere helft mogen wij zelf bij lappen. Veel meubels blijken niet verzekerd. Het is een groot verlies. Natuurlijk zijn het maar spulletjes. Dat besef ik. Het is voor mij echter óók een ego ding. Ik kan dit niet over mijn kant laten gaan. Alhoewel ik steeds vaker merk dat ik het best een béétje kan laten gaan. Mark helpt me daarbij. Ons huis draagt ook bij. Ik ben echt content met ons huis. Alles is natuurlijk zoals het is. Er komt binnenkort nóg een tweede zeecontainer naar Rotterdam met onze inboedel. We houden ons hart vast voor wat we zullen aantreffen. We weten niet wat er komt, hoe het moet of hoe het zit. De tijd zal het ons leren.

Bootwerkers

Een leven zonder dromen is als een tuin zonder bloemen.
- Gertruide Beese

De hele dag trek hebben in eten. De hele dag kúnnen eten. Je lichaam dat maar blijft roepen om eten. We hebben alle vijf een onstilbare honger. Nooit een voldaan gevoel. We hebben al honger sinds onze aankomst in Nederland. Nu een maand geleden. We hebben het ook zo koud. In augustus, toen we arriveerden, had het mooi en warm weer kunnen zijn. In plaats daarvan regende het élke dag. Er waren dagen dat de zon scheen, maar tóch regende het dan ook die dag. Daarom hebben we zo’n honger. Het kost ons lijf zoveel energie om warm te blijven. Toen ik de eerste keer zelf boodschappen ging doen om de koelkast te vullen was ‘mijn’ supermarkt er na al die jaren niet meer. Heel gedwee ben ik naar een andere supermarkt gereden. Ik kan er echter mijn draai helemaal niet vinden. Ook niet in de megagrote supermarkt waar ik nu geweest ben. Er is gewoonweg teveel keus. Ik wil bijvoorbeeld alleen een liter yoghurt. Dan heb ik keus uit heel erg veel soorten yoghurt. Of boter of brood. Nu neem ik steeds een ander merk mee naar huis. Dan vinden we vast gauw producten die bij ons passen. Boodschappen doen kost me zoveel tijd dat ik regelmatig thuis bij het uitpakken ervaar dat ik een deel vergeten ben. Ondanks dat ik anderhalf uur door de winkel heb gedwaald… Dan ben ik al het vlees vergeten bijvoorbeeld. Of alle koekjes. Stapvoets ga ik door élk pad van de supermarkt. Ik lees daarbij veel etiketten. Tijd vretend. Laatst heb ik heel hip een scanner op mijn boodschappenkarretje meegenomen. Een meneer heeft het proces aan me uitgelegd. Helemaal niet handig zo’n scanner. Ik moet er steeds zélf aan denken om alles te scannen. Ook bij de groenten. Vervolgens stond ik nog steeds in de rij bij de kassa om te betalen en omdat ze steekproeven doen. Volgende keer ga ik maar weer zonder scanapparaat. Ik koop schrikbarend veel tussendoortjes voor de meiden. Van leren en studeren krijg je natuurlijk honger. Van fietsen ook. Ik kan de hoeveelheid tussendoortjes echter niet aanslepen. Ze eten ineens als bootwerkers! We eten ook zo schandelijk veel brood op een dag. En dus ook beleg. Misschien eten we ook meer om een lege gevoel op te vullen? Onze gemoedstoestand? Heel langzaam komt het besef dat we het hiermee zullen doen. Ons leven is niet meer in het zonnige, zorgeloze Puebla. We zijn hier keihard neer gekwakt en moeten het hier maar zien te rooien. Geen plannen voor reizen in het verschiet. Daarvoor in de plaats plannen voor reparaties aan ons huis. Een huis van meer dan tachtig jaar oud heeft onderhoud nodig. Tóch blijven we dromen van reizen. Onze hippie bus (ook al ligt hij nu in de kreukels) gaat onze dromen hopelijk waar maken. We zullen misschien wat meer geduld moeten hebben voordat de bus rijklaar is - en überhaupt ingevoerd - maar wij dromen van mooie reizen met onze Mexicaanse combi. No meki grontapu piri en gogo gi yu. Mooi gezegd in het Surinaams. Laat je niet uit het veld slaan. Dat doen we niet en om dat te vieren ontmoet ik Mark vanavond in Antwerpen. Hij op zijn terugreis uit Parijs. We gaan samen lekker eten. Over de grens. Hoe avontuurlijk! We zijn vandaag precies 28 jaar gelukkig samen. Dat is dan weer minder avontuurlijk….

Oorlog voeren

You may have to fight a battle more than once to win it.
- Margaret Thatcher

Ik loop tussen alle formele, saaie kantoortjes met printers en prikborden en overweeg of ik nu heel erg hard zal gaan gillen. Ik ben in het gebouw van één van onze verhuisbedrijven. We hebben er zogezegd vijf. Vanmiddag ben ik hier om onze grote liefde op te halen. Onze grootste herinnering aan México. Ons toegangskaartje tot een nieuw avontuurlijk leven. Onze hippie bus. Onze camper. Ik heb de bus buiten het gebouw gezien en hij is helemaal beschadigd. Van voor naar achter. Van de koplamp, zijspiegel tot aan het embleem van Volkswagen op de achterkant. De verf van de zijkant is er op veel plekken afgeschraapt. Ik ben al zo murw geworden van alle beschadigde meubels en de verloren goederen in de luchtvracht dat ik geen emoties meer heb. Ik sta er laconiek naar te kijken. Ik was vooraf gewaarschuwd dat er een spiegel afgebroken zou zijn. Het glas in duizend stukjes. Op de foto van de gebroken spiegel kwam het mij meer over als een koplamp. Toen hadden bij mij de alarmbellen al moeten gaan rinkelen. Nu sta ik hier bij onze bus met een groepje verhuizers om me heen, een jonge knul Joeri die de schade opneemt en Stephan die onze camper meeneemt om hem in zijn werkplaats weer op te lappen. Stephan’s werk én zijn grote liefde is oude hippie busjes renoveren. Gelukkig hebben we nu Stephan ter vervanging van Tolentino in México. Zijn werkplaats ligt een kwartiertje rijden van ons huis. Door de weilanden en kassen. Ik ben al een keer verdwaald. Mijn contactpersoon bij dit verschrikkelijke verhuisbedrijf werkt natuurlijk vandaag niet. Ze werkt een dagje thuis wordt mij verteld. Zij voelde de bui al hangen natuurlijk. Ik heb maar niet gegild. Ik heb zelfs niet eens een traan gelaten. Ik heb het gelaten over me heen laten komen. Ik onderteken het schadeformulier van Joeri en stap in de sleepauto bij Stephan. De hele terugreis staar ik uit het raam. Ik probeer altijd iets positiefs te vinden in zoveel ellende. Ik kan niets bedenken. Dit is een wijze les in gelatenheid, mildheid, afstand nemen en hoofd koel houden. Ik zou iemand kunnen vermoorden bij het verhuisbedrijf! Welk verhuisbedrijf? Ze wijzen allemaal met hun vingertje naar elkaar. Ik kan helemaal instorten als ik aan de hele situatie denk. Dan veeg ik mezelf toch weer bij elkaar en probeer ik te genieten van een fietsritje naar de stad op één van de weinige momenten dat het niet regent. Of een beetje in de tuin werken. Ik word ook heel blij van de foto’s uit de Cariben waar ik een boek van aan het maken ben. Mijn yoga juf hier in Breda drukt me op het hart dat het juist nú van belang is om te blijven adem halen en zacht te zijn. Ik ontplof echter bijna! Ik schrijf boze brieven naar verhuisbedrijven. Van Mark moet ik stoppen met die brieven. Het universum heeft het gehoord. Ik mag van hotmail geen mails meer verzenden vandaag. Ik zit aan mijn taks van honderd mails per dag. Tóch slaap ik heerlijk. Ik lig er geen minuut langer wakker van. Ik volg het voorbeeld van onze meisjes. Ze stappen er met gemak overheen. Kijken vooruit. Bikkels zijn het!

Een thuis

Een huis bouw je, een thuis schep je.
- Hazrat Inayat Khan

Een heerlijke rust overvalt me. Vandaag voor de derde keer mijn dag begonnen met een yoga les. Thuis komen in een leeg huis. Al ben ik nog lang niet geland hier. Waarom ben ik hier eigenlijk? Ik voel me door de verplaatsing van mijn zijn van México naar Nederland met vlagen melancholisch. Iedereen in onze omgeving is zo blij dat we terug zijn. De meiden zijn ook blij. Met hun zelfstandigheid. Werken, fietsen, treinen, winkelen en afspreken. Mijn hulp wordt niet meer gevraagd. Altijd een groep fietsen voor de deur. Onze Volvo lijkt bijna overbodig. Ik zou me ook overbodig kunnen voelen. Hoe anders was dat een paar weken geleden in México? Hier word ik geacht alles op rolletjes te laten verlopen. Een hele klus in dit stadium van de remigratie. Veel papierwerk zoals verzekeringen voor gezondheid en auto. Veel papierwerk op het stadhuis. Energiebedrijf zoeken. Internet, TV en telefoon. Bezoekjes aan onze bank met ellenlange wachtrijen om alle gegevens te actualiseren. Schade registreren van onze goederen uit de zeecontainer en verdwenen goederen uit de luchtvracht. Vervelen hoef ik me echt niet. Thuis staan er verhuisdozen op me te wachten. Schilderijen beschermd met vele lagen papier en bubbeltjes plastic moeten worden afgepeld. Al onze spulletjes hebben een plekje nodig en dat valt niet mee. Van een enorm groot huis met slaapkamers als balzalen naar een oud huis met behoorlijk kleine slaapkamers. Van een huis met betonnen vloeren terug naar een huis met houten vloeren. “Wat kraakt er telkens! Wie trekt er nu weer door?” De buurman heeft al boos aan de deur gestaan vanwege geluidsoverlast. Dezelfde buurman die vandaag zijn WiFi code met ons deelde. In de ochtend in de rij voor ons badkamertje in plaats van elk een eigen badkamer. We wennen er vast snel weer aan. Net zoals aan het geknarsetand van onze jongste dochter. Het lijkt ’s nachts net of ze naast me in bed ligt, zó luid. Er is een reden waarom we hier zijn. Mijn tante schreef het me al eens: Je bent waar je moet zijn. Als je jong bent is alles zo logisch en eenduidig. Anthe staat elke dag op om colleges te volgen. Inden en Maren zijn deze week allebei blij thuis gekomen van hun eerste schooldag. Op een hypermoderne middelbare school zonder leerboeken en schriften. Alles online. De nieuwe generatie kinderen! Mark’s taak is ook heel duidelijk. Zijn verantwoordelijkheden zijn mondiaal, maar zijn stekkie is hier. Waarom moet ík nu precies hier zijn? Om een thuis te scheppen voor mijn gezin? Hun thuis is wat ik uitstraal. Als ik me happy en zen voel, voelen zij dat ook. Yoga helpt me enorm. Dit is mijn thuis. Alles heeft een buitenkant én een binnenkant. Iets wat je kunt aanraken en iets wat je kunt voelen. Twee kanten die samen iets over kunnen brengen van wat mensen zonder woorden oppikken. Zelfs de poezen pikken het op. Ze zijn gelukkig hier. De oude kater die in México niet meer alleen buiten durfde te zijn vanwege zijn dwaaltocht van bijna drie maanden, zien we nu bijna niet meer. Hij zit buiten op zijn vertrouwde plekjes en voelt zich thuis. Veilig. Daar ligt een deel van mijn taak. Ik wil dat ons gezin zich veilig én thuis voelt. Dat lukt aardig gezien met hoeveel gemak de meisjes hun nieuwe wereld instappen. Een rust overvalt me. Alles komt goed. Alles is goed.