Kostbaarste schat

Weet je leven werkelijk te waarderen als de kostbaarste schat die er is en zorg er goed voor.
- Taizan Maezumi Roshi

Had een nieuwe start slechter kunnen beginnen? Ik denk het niet. Deze verhuizing heeft heel wat uitdagingen. Tegenslagen. Soepel en probleemloos is echt anders. In México waren we bijna twee maanden geleden al slecht gestart met het inpakken. De mannen werkten niet accuraat en veel te snel. Met alle gevolgen van dien. Weten we nu. Met opgezwollen vingers met grote blaren waar de vellen bijhangen en uitgedroogde handen heb ik maandagochtend de zeecontainer opgewacht. Vóór het arriveren van onze huisraad hebben we precies in een week tijd alle muren en plafonds gesaust. Vandaar de blaren en uitgedroogde handen. Een huis leeft. Zeker met drie gezinnen in drie jaar tijd. Ook de vensterbanken, deurposten en sommige deuren hebben te lijden gehad. Met een roller en een kwast hebben we alles opgefrist. De meiden pakken ondertussen hun nieuwe - of moet ik zeggen hun oude? - leven weer op. Heel Hollands fietsen ze zelfstandig naar de stad, naar hun vriendinnen en langs hun nieuwe school. De twee oudsten hebben binnen enkele dagen een bijbaan in een supermarkt gevonden. Anthe heeft zelfstandig een nieuwe fiets uitgezocht. En op de trein gezet voor een introduktieweek op de universiteit. Ze heeft een logeerplek in een studentenhuis gevonden. Ze zijn nog nooit zo onafhankelijk geweest! Daar genieten we van. De meisjes krijgen dus niet zo veel mee van de stress van hun ouders. Verhuisstress zeg maar. Maar dan veel erger. Ongeveer een derde van onze huisraad staat nog steeds in México. Waarom dat nog steeds niet onderweg naar Nederland is, begrijp ik niet. Het pastte niet in de zeecontainer omdat onze hippiebus erbij moest. Deze staat al in Nederland op ons te wachten. Met een gebroken spiegel. Ondertussen staat een deel van onze meubels nog in een ander continent. Gek genoeg zijn de verhuisdozen die we met luchtvracht verzonden hebben ook nog niet thuis gearriveerd.... Inklaren kost kennelijk wéken tijd! Op het moment dat de deuren van de zeecontainer open gingen schrokken we allemaal. De twee verhuismannen en ik. Mark kon er helaas niet bij zijn op deze dag. De andere verhuismannen hadden zich ziek gemeld. De onderste dozen waren allemaal doorgezakt door het gewicht van de (te) zware dozen die er bovenop stonden. Een kind kan bedenken wat er met die spullen onderop is gebeurd. Veel meubels zijn beschadigd omdat ze niet goed verpakt waren. Precies zoals ik de Mexicaanse verhuismannen al voorspeld had. Ik had geen vertrouwen. Mijn buikgevoel zei genoeg. De kasten met wieltjes zoals een boekenkast en ladenkastjes zijn stuk voor stuk door hun hoeven gezakt omdat ze onderop in de container stonden. Bijna alle houten kasten zijn beschadigd omdat er niet voldoende karton omheen zat. Een lampenvoet is helemaal krom gebogen, omdat deze ´gewoon´tussen de dozen gestoken was. Tuinpotten in duizend stukken. Serviesgoed gebroken. Het goede nieuws is dat er niks kapot is waar we emotioneel aan gebonden waren. Alles is vervangbaar. Er is een verzekeringsagent mee bezig. Lastig is wel dat we een kast, kastplanken en bed onderdelen missen. Spulletjes staan nu op de grond uitgestald. Een matras ligt op de grond. Mijn geliefde iMac staat ook nog in México te wachten.... Over twee maanden zullen we weer compleet zijn. In de tussentijd sta ik met één voet in Nederland en de andere in México. Ik kan nog niet landen. Nog wéken wachten op televisie, internet en telefoon. Welkom terug in het flitsendsnelle Nederland. Ik doe nog even niet mee.

Samenzijn

De lamp van het samenzijn brandt lang; zij gaat in een oogwenk uit bij het afscheid.
- Rabindranath Tagore

Op de ene dag dobberen we nog heel ontspannen en quasi zorgeloos met z´n vijfjes in een azuurblauwe zee op Aruba. De andere dag blijven we stijf van het afscheid nemen en verbluft van alle emoties achter in de lobby van ons hotel. In Puebla. Om The States te vermijden reizen we terug via Aruba en brengen we een heerlijke dag in een hippe beach club door. Zonnen, zwemmen, Caribische muziek en heerlijke smoothies! Gek genoeg kan ik deze werelden heel erg goed scheiden. Zolang we reizen ben ik niet met mijn hoofd bij de verhuizing. Heel erg mindful eigenlijk. Heel zen. Na terugkomst in México sta ik echter meteen met twee benen in de verhuizing. Vele afscheidstranen. Van mij, de meiden en van onze vrienden. Ook meteen allerlei geregel en gestaggel over een tweede zeecontainer vanwege onze hippiebus die natuurlijk mee moet. Een best groot deel van onze inboedel staat daarom nog in México. Het verhuisbedrijf sprak eerst alleen over wat tuinmeubels en de trampoline, die we uiteraard best achter wilden laten in ruil voor het gratis transport van onze hippiebus. Later bleken dat toch ook wat dozen met kleding te zijn en nóg later toch best een groot deel van onze spullen! Onze allerlaatste drie dagen in México waren dus niet zorgeloos. De huiseigenaar zou heel mild zijn met beschadigingen en verfkleurtjes op de muren in ruil voor donatie van ons huisalarm. Daar gingen we voor, dus bij het rondje door het huis zou Mark even ter uitleg de codes intoetsen van het alarm. Alle toeters en bellen gingen af en het stopte ook niet meer! De poezen, die sowieso precies aanvoelden dat er iets groots stond te gebeuren, waren niet blij met dat lawaai. Mark heeft uiteindelijk de draad moeten doorknippen. Ook nog even snel op de dag van ons vertrek regelen dat er een monteur op onze kosten dit alarmprobleem komt oplossen. Mijn aller-allerlaatste Mexicaanse yoga les op de ochtend van onze vertrekdag was erg emotioneel. Het stond eigenlijk helemaal in het teken van mijn afscheid. De intentie van de les kwam er met horden en stoten uit. Juf Susana´s stem sloeg over van emotie. Niemand hield het droog. Tijdens de meditatie gebeurde hetzelfde. Zelfs toen we Ohms aan het zingen waren met de groep hoorde je wat snikjes tussendoor. Tijdens de afsluiting van de les wilden en kónden Susana en ik het niet meer verbergen: hartverscheurende snikken, tranen en veel vasthouden en beloften om elkaar op te zoeken. Na een láátste kop thee in de yoga studio - die toch ook een beetje mijn huiskamer was geworden de afgelopen drie jaar - en na een laatste lach en een traan ben ik uiteindelijk vertrokken. Wat een bewogen dagen voor ons allemaal! De nachtvlucht met onze poezen ging goed. Natuurlijk werden er tijdens deze vlucht wat traantjes gelaten. Het besef is er. De remigratie is definitief. Onomkeerbaar. We zijn weer terug in Breda.

Breda, 15 augustus 2015

Tropische herinneringen

Als een bepaald gevoel je hart raakt, wees daar dan helder getuige van en schuif het niet eenvoudigweg terzijde.
- Ajahn Chah

Lobi lafu. Liefde lacht. Mooie Surinaamse woorden. Echte liefde is als je lieverd met je mee loopt naar het strand, omdat je zo graag voor de állerlaatste keer op Tobago wilt snorkelen - ookal snorkelt hij zelf niet. Terwijl ik helemaal in m´n uppie in zee zwem zit Mark op een stuk drijfhout op mij te wachten. Op een verlaten bounty island. Er is helemaal niemand in deze baai. Alleen overhangende palmbomen die mooi afsteken op het witte strand. Kabbelende golfjes van azuurblauw water. Een pelikaan vliegt voorbij. Onderwater zie ik de mooist gekleurde vissen. Tóch vind ik het ook heel spannend. Zo alleen. Er is hier verschrikkelijk veel koraal. Het water is dus ondiep zodat je lijf best dichtbij het koraal komt. Oók koraal waar je brandende plekken van krijgt als je het aanraakt. Zee egels zijn er ook. Ik draag geen flippers. Niet gaan staan dus. Het alternatief is door de diepe openingen tussen het koraal te zwemmen. Mooier eigenlijk, want daar zwemmen veel vissen. Het benauwt me alleen soms. Zo krap. Ik zie in zo´n opening een blauwe, lange aal. Minder leuk. De baai is piepklein. Bj de rotsen zitten echter de allermeeste vissen. Wel uitkijken; de golven slaan stuk op de rotsen. Spectaculair. Boven water zie ik Mark zitten op het strand. De schat! Wat een mooie herinnering hebben we gemaakt. De dag ervoor hadden we óók een heerlijke herinnering. Na zo´n drie kwartier lopen door de jungle kwamen we bij een verborgen waterval. Met het filmisch decor van “Blue lagoon”. We klommen heel behendig langs een steile rotswand en daar ontpopte zich een hoge waterval die in een blauw meertje kletterde. Met z´n vijfjes onderzochten we de stenen onder water en bewogen we ons steeds dichter bij het vallende water. Ineens plonsten er - als kokosnoten uit een boom – allemaal kleine donkere jongetjes in het water. De waaghalzen sprongen van een hoge rots naar beneden. Om indruk op ons te maken. Ze klommen in de waterval tussen een spleet omhoog, maakten de gekste sprongen. Nu durfden wij óók in de spleet tussen het vallende water te klimmen! Twee kleine jongetjes konden nog niet eens zwemmen. Zij dreven met een zelf meegebrachte jerrycan. Een verborgen juweeltje in de jungle van Tobago!

Tijdens onze tussenstop in Suriname op weg naar México gingen we rivierdolfijntjes spotten bij zonsondergang. In het brakke water tussen de zoute oceaan en de zoete rivieren. We hebben ze gezien. Kleine dolfijntjes met schattige roze buikjes! Voor het eerst in ons leven zagen we zoetwater dolfijnen. De zonsondergang op de rivier langs de mangrove bossen voelde heel zwoel, heel tropisch en Surinaams. Zo ook Mark´s natte broek en schoenen. Toen hij later diezelfde avond, op de Pasar Malam, met Maren mee liep. Even weg van de drukke markt. Maren moest nodig plassen. Mark wees haar een plek aan. Maren vond het echter te donker. “Welnee!” riep Mark. En stapte prompt in een soort moeras! Hij bleef heel relaxed nog even met ons mee lopen over de markt. Wachtend in zijn zompige, natte gympen. Op onze warme stroopwafels die heel veel bereidingstijd nodig hadden. Ook geduldig wachtend op mij terwijl ik de traditionele kleding van de inheemse Amazone indianen fotografeerde. Pas later in het licht van een straatlantaarn zie ik hoe hij er bij loopt. Tot zijn kruis nat van het stinkende slootwater!

Aruba – 10 augustus 2015

Regen in het paradijs

Laat uw leven licht dansen op het randje van de tijd, als de dauw op de rand van een blad.
- Rabindranath Tagore

Wakker worden van veel vogelgeluiden. Koeiengeloei in de verte. Het gekraai van een haan. Als de zon opkomt ontwaken de vogels met veel kabaal. Op het terras van onze cabaña heeft een vogeltje een nest gebouwd. Een grappige hagedis, mister Karel, met oranje krulstaart en groene rimpelnek zit op een boomstam naast de openslaande terrasdeuren. In de bloemenstruiken komen felgroene kolibries het zoete nectar snoepen. Vanuit ons bed zien we de Caribische zee achter de groene heuvels van Tobago. Elke dag zien we daar de koperen zon spectaculair in de zee zakken. Soms regent het verfrissend. Regen in het paradijs. Af en toe laat ik me verleiden, als iedereen nog slaapt, een half uurtje soepele yoga oefeningen te doen. Met uitzicht op de heuvels. Genietend van een frisse zeebries. Het is heerlijk om op zo´n klein eiland te zijn. Een ovaal van 41 bij 14 kilometer. Dag en nacht dichtbij de oceaan. De immense hoeveelheid water dat rimpelt en stroomt onder invloed van de maan. De onderwaterwereld is hier prachtig, zo dicht bij het koraalrif. Veel grote en vrolijk gekleurde vissen. Zeeschildpadden en roggen. Heel erg veel gekleurd koraal. Het water is lauw en op sommige plekken glashelder. Het is een feest om hier te mogen snorkelen. Vergelijkbaar met Cayo Tobacco voor de kust van Belize. Toen zagen we een zeeschildpad zwemmen. Nu weer. Weliswaar door de glazen bodem van een boot, maar het weten dat er vriendelijke schildpadden hier rustig zwemmen maakt me blij. Het is duidelijk, je komt hier niet voor architectuur of het rijke cultureel, koloniaal erfgoed. (De Hollanders hebben hier trouwens heel lang het bewind gevoerd.) Dagelijkse boodschappen en restaurants zijn hier schreeuwend duur. De stroom valt zo nu en dan uit. De voorraad regenwater op het eiland is bijna op. Veel muggen. En tóch zijn we betoverd door precies deze paradijselijke plek.

Tobago, 7 augustus 2015

Geluk in Tobago

Het geheim van het behoud van geluk is: elke dag voedsel geven aan onze liefde.
- Thich Nhat Hanh

Het gevoel van vrijheid. De gelegenheid om elke dag weer een nieuw avontuur in te duiken. Boven dit alles het eindeloze samenzijn. Reizen. Het is verslavend. Deze reis door Suriname en Tobago had ik al ver voor het onverwachte, verpletterende nieuws gepland. Het nieuws dat we moeten remigreren na drie jaar México. In plaats van na vier jaar... Heel dankbaar zijn we dat deze Caribische rondreis tóch plaats kon vinden tijdens de oversteek-periode van zes weken. En daar komt onze flexibiliteit om de hoek kijken. Hoe komen we écht tot rust als de reis voor een deel omgegooid moest worden omdat we niet via The States mochten vliegen? Vliegen via Bogotá en Curacao, en na een korte nacht op een korjaal stappen voor een 1-weekse tocht door de Surinaamse jungle vergt wat aanpassing. Ook van de kinderen. Bijna iedere nacht in een andere spannende jungle hut. In een ander stukje rimboe. Geen thuis. Inboedel op zee op weg naar Nederland. Waar horen wij eigenlijk? Het brak Maren van amper tien jaar op. Ze kreeg kriebels in haar buik. Soms buikpijn. Vooral ´s avonds voor het slapen gaan. De rust keerde terug toen bleek dat we na elke avontuurlijke tour weer terugkeerden naar hetzelfde hotel in Paramaribo. Een fijn hotel met zwembad, schone kamer en airconditioning. Ook een week op eiland Tobago brengt rust. We reizen meestal net iets luxer dan ´low-budget´, maar ons verblijf op tropisch eiland Tobago is écht luxe. Een schitterend gelegen zwembad in de groene heuvels. Met uitzicht op de Caribische zee. Een volle week in twee mooie ruime cabañas naast elkaar. Niet teveel avontuurlijke trips. Verschillende baaien bezoeken en een wandeling door de bush naar een waterval. Iedereen komt hier tot rust. Geluksgevoel. We kunnen ontbijten, lunchen en avondeten op ons tuinterras. Het strand ligt acht minuten afdalen van onze cabañas. Schitterend snorkelen! Rust, aandacht en eindeloos samenzijn. We zullen nog eenmaal terug naar Paramaribo vliegen en wederom in ´ons´hotel slapen. Nog één dagtrip om roze rivierdolfijnen te spotten in de Suriname rivier. Bij zonsondergang. We hebben innerlijke rust gevonden in Tobago. Diepe slaap. Geen buikkriebels meer. Go with the flow. We leven meer dan ooit in het nu.

Tobago – 4 augustus 2015

Commewijne

Zomerse bries: alle onbeschreven blaadjes papier waaien van mijn bureau.
- Shiki

Zweten! Twee dagen door het Commewijne gebied fietsen. Oost-Suriname. Tropische temperaturen. Steeds stoppen voor slokjes water. Maar we hebben het gedaan! Van plantage naar plantage gefietst. De Zeeuwen hebben in 1667 Suriname op de Engelsen veroverd. Zij voerden het Zeeuwse poldersysteem hier in. Met veel bruggen en sluizen. De kleigrond bleek uitermate vruchtbaar. Het aantal plantages aan de Commewijne rivier nam in snel tempo toe. In 1862 waren er echter maar weer de helft over. Vanwege de dalende prijzen van de rietsuiker, cacao en koffie. Op de oude plantages heerst tegenwoordig een sfeer van vergane glorie. Slechts een enkel is nog meer of meer in gebruik. Deze bezoeken wij. Op de fiets. Mooie oranje Gazelle fietsen. Met een knalgroen kratje voorop. We moesten op de heenweg vanuit Paramaribo twee rivieren oversteken. Met tentbootjes. Voor 25 of 30 Surinaamse dollars. Dat is zo´n zeven euro. Onze fietsen gingen ook mee op het bootje. Op de heenweg naar plantage Frederiksdorp zagen we alle aanwijsborden over het hoofd. Of ze waren er gewoon niet. Rond lunchtijd arriveerden wij al op de prachtig gerenoveerde koffieplantage. Die middag hebben we vooral zwetend doorgebracht. Met bijna niks aan zaten we elk voor een ventilator. Te puffen. Met een boek, een spel of een tijdschrift. Toen vloog na een blikseminslag de elektriciteit eruit! Afzien. In die klamme tropische warmte. Hoe hebben die Hollanders in de achttiende en negentiende eeuw dat volgehouden? De volgende ochtend hebben we onderweg beter opgelet en hebben we een suikerfabriek uit 1882 bezocht. Mariënburg. Ook plantage Alkmaar uit 1810 zijn we doorgefietst. Deze grond is in 1894 verkaveld en uitgegeven aan de arbeiders. Zelfs nu wonen hier voornamelijk Hindoestanen. Peperpot plantage was vanaf 1905 eigendom van een avontuurlijke apothekersassistent Anton Janssen uit Amsterdam. Vandaag de dag is de koffieplantage overwoekerd. Er zijn veel tropische vogels, apen, slangen en ocelots en jaguars neergestreken. We zijn door deze jungle gefietst. Op weg naar de directeurswoning van Anton Janssen. En de houten koffieloods. Ook de fabriek waar de koffiebonen in ovens werden gedroogd staat er nog. Aan de rivier. Alles is vervallen. In de piepkleine schamele woninkjes verblijven nog steeds de Javaanse nakomelingen van de arbeiders van eeuwenoude plantage Peperpot. Een fascinerende historie. Ons zweet en zadelpijn dubbel en dwars waard.

Paramaribo – 31 juli 2015

Vampier eiland

As soon as the fear approaches near, attack and destroy it.
- Chanakya

Vroeg in de ochtend komt Inden slaperig uit haar hut. Ik sta met een studente biologie te praten. Ze vertrekt deze vroege ochtend van het eilandje na zes maanden stage. Inden wijst een klein wondje aan op haar vinger. Er is een klein hapje uit. Raar. Misschien open gehaald aan een spijker van het het bed? De studente vermoedt iets anders en haalt haar vriend erbij. Hij woont al wat langer in Suriname. Ze besluiten dat dit niet het werk is van een vampier vleermuis. Dan zouden er meerdere hapjes moeten zijn en opgedroogd bloed rondom de hapjes. De vleermuis spuit nameling anti-stolling in het wondje waardoor het bloed blijft stromen. De studenten zijn nog niet op de boot gestapt of we ontdekken nog meer hapjes! Op haar arm en op haar hoofd. Opgedroogd bloed ook. De beheerder van het kamp bevestigt ons vermoeden. Vampier vleermuizen. De avond ervoor hadden we notabene nog met de studenten staan kijken naar een dunne, bruine boomslang die langzaam een vleermuis verstikte. De beheerder maakt de wondjes schoon met waterstofperoxide. Ik denk aan hondsdolheid. De tetanusprik. We zijn naar de zendelingenpost Djoemoe gevaren. Daar dachten we dat Inden´s inenting voor Perú destijds nog geldig zou zijn. Eenmaal in Paramaribo bleek trouwens van niet. Alleen in de gaten houden of ze geen koorts zou krijgen was hun advies. De volgende nacht op het eiland wisselen we van bedden. Iedereen checkt voor het slapen gaan zijn klamboe zorgvuldig op gaten. Inden en ik slapen in een ander hutje. Die nacht wordt Mark wakker omdat hij iets aan zijn teen voelt. Hij checkt de klamboe met een zaklamp. Anthe is ook wakker. Ze is nét gebeten in haar arm. Door haar klamboe heen! Maren hoorde de vampier vleermuizen al vliegen door de hut, geeft ze toe. Inden en ik horen ook ieder het gefladder van een vleermuis. We zeggen echter niks tegen elkaar. Die nacht slapen we nauwelijks. De angst voor vampier vleermuizen houdt ons behoorlijk in de greep.

Apiapaati – 28 juli 2015

Geen foto´s

Every flower is a soul blossoming in nature.
- Gerard de Nerval

Als we aan wal stappen van het diepst gelegen kamp in het regenwoud van onze reis, zie ik de teleurstelling op ieders gezicht. Kleine donkere hutjes met een dak van bladeren en een klein deurtje. Op het eerste gezicht gammele bedden. Het beddengoed is schoon. Boven elk bed hangt een klamboe met gaten. De toiletten in een naburig gebouwtje spoel je door met een emmer bruin rivierwater. Later horen we van biologie stagaires dat dit écht een resort is met zelfs een keuken, een WC-pot en een douche. Eerst gaan we in dit kamp ons wasgoed doen. Vooral de zweterige kleding die we vanmorgen droegen tijdens een jungle toer van drie uur. We lenen een knalrode plastic teil van een mevrouw waar we ons wasgoed en wat zeep in doen. Het uitspoelen doen we bij de rivier zoals alle Surinamers dat doen. Elk dorp in dit gedeelte van Suriname, waar de Saramakaners wonen, heeft een betonnen en soms houten trap naar de Suriname rivier. We zien daar de vrouwen altijd de was doen. Z wassen zich ook daar met hun geruite rok in het water en ontbloot bovenlijf. Blote donkere kindjes spelen er meestal om heen. Het mooiste plaatje schoot ik in mijn hoofd, in dorpje Gunsi, toen een oudere vrouw met bloot bovenlijf en op blote voeten naar de rivier liep met een teil vol wasgoed op haar hoofd. Een doek om haar haar geknoopt. Het regende keihard! Wij waren nét voor de bui uit onze boot gestapt en schuilden onder een afdakje. Zo typisch dat het deze mensen zo dicht bij de natuur niet deert of het regent. Ook tijdens een wandeltocht naar de Ananasberg had ik een prachtige foto willen maken. We kwamen in het oerwoud twee dames tegen op hun blote voeten. Op weg naar hun kostgrondje. Een teil op hun hoofd. Geruite doek om hun mddel en natuurlijk niks erboven. Het miezerde. Het bladgroen van de jungle glom prachtig. Mooi licht. Geen foto. Foto´s nemen mag écht niet van deze Saramarkanen. Vroeger gevluchtte slaven. Ze denken dat hun ziel gestolen wordt. Heel jammer natuurlijk. Je kunt de woede van een heel dorp op je hals halen als je het ongevraagd tóch doet. Dus laat ik het maar...

Apiapaati – 26 juli 2015

Robinson Crusoë

On earth there is no heaven, but there are pieces of it.
- Jules Renard

Op een eenvoudig terras van onze houten cabaña in dorpje Lobi Lafu kijk ik uit op de Suriname rivier. Veel vogels en vlinders. Achter het houten toilethokje zit een gekleurde papagaai en een best grote groen-gele hagedis. We zitten in het tropisch regenwoud van Boven-Suriname. Gisteravond zijn we op de lange, smalle boot gestapt nadat de kapitein geld geleend had om een jerrycan benzine te kopen. De zon ging al onder in het bedrijvige Atjonie. Het water werd steeds zwarter. Kort voor ons vertrek begon het te regenen. Onze backpack´s in de regenhoezen op de boot. Wij in de regen. De korjaal gleed razendsnel en behendig door het water. Langs de groene oevers en langs de rivierversnellingen. Ik vond het doodeng. Die rivierversnelingen. De rest van ons gezin genoot. Net een ritje in de achtbaan. De volgende dag voeren we naar een Robinson Crusoë achtig eilandje waar we zwommen en picknickten. De plek was heel bijzonder omdat overal kale boomstammen uit het water van stuwmeer Blommestein staken. Dode bomen. Het kleurcontrast was spannend. Rood zand, groene jungle en blauw water met vaak zwartgekleurde rechtopstaande boomstammen. Nóg mystieker werd het toen de lucht zich vulde met mist waar later een regenbui uit ontstond. De kapitein en gids Ahmed bleven ondanks de regen onverstoord doorgaan met vissen. Op Surinaamse piranha´s. Kok Ricas zou er die avond soep van koken. Voor ons. Door de mist en regen, de vreemde verlaten omgeving, de ritselende geluiden uit het groen achter ons en het zicht op ons lege bootje wekte een Robinson Crusoë gevoel op. De versgevangen vis droeg daar ook aan bij. Ontdekkingsreizigers. Bijna alleen op de wereld. Avontuur.

Lobi Lafu – 24 juli 2015

Vreemde vogels

Life is really simple, but we insist on making it complicated.
- Confucius

Een intercontinentale verhuizing staat qua stress factor op een gedeelde eerste plaats met een echtscheiding en het verlies van een geliefde. Dat ervaar ik zelf niet zo extreem, maar het is zeker verschrikkelijk opwindend. Vier dagen lang liepen er zes verhuismannen in ons huis. Overal waren ze aan het inpakken. Je kon niks laten liggen, alles wat ze vonden pakten ze in. Ook weer niet trouwens. Na het inpakken vond ik steevast spulletjes die ze dan kennelijk niet wilden inpakken. Vreemde vogels zijn het. De verhuismannnen. De broodtrommel in de keuken, daar hadden ze geen zin in. Of ochtendjassen aan de deur. Of een knutseldoos van de meiden met verfpotjes. In elke ruimte lieten ze iets achter. Toen ze voor de laatste keer vanaf ons huis met een pick up truck naar boven reden, waar hun vrachtwagentje stond geparkeerd, waarmee ze dan weer naar de grote verhuiswagen reden, vond ik verstopt achter een gesloten douchedeur een oud melkkrukje. Het krukje dat normaalgesproken in de huiskamer stond. Ik rende naar buiten met het houten krukje in mijn hand. ¨Deze moet ook nog mee!¨ schreeuwde ik naar de mannen in de laadbak. Het bubbeltjesplastic was zeker op ofzo. Waarom verstoppen ze nu zomaar een kruk? Vreemde vogels. Onze spulletjes die we de komende zes weken nodig hebben, als we als zigeuners zonder een vaste plek leven, hadden we gelukkig vooraf al apart gelegd. Zo ook onze backpack´s voor Suriname. Dat was voor mij eigenlijk de grootste stressfactor. Hebben we alles goed voorbereid? Zijn we niks vergeten om apart te leggen voor Nederland? Voor onze rondreis? De andere stressfactor was dat de verhuismannen erg veel haast hadden. Ze raffelden het inpakken af. Ik zag dat ze de hoeken van onze tafels en kasten niet beschermden. Onze schilderijen en canvasfoto´s werden niet beschermd. Daar werd ik zenuwachtig van. Hoe vinden we straks in Nederland onze inboedel terug? Ik liet ze de tweede dag zien dat ik bezorgd was en dat ik het beter ingepakt wilde hebben. Dat vonden die vreemde vogels maar niks. Dus liep ik de overige dagen steeds te zeuren over de hoekjes van de kasten en de tafels. Vermoeiend voor mij. Vermoeiend voor hen. In nood hebben we elkaar tóch weer gevonden. Dat gebeurde toen ik de laatste ochtend onze hippiebus had opgehaald bij de monteur. Ze waren onder de indruk. Ik ben nog even weg geweest met de bus om karakteristieke Mexicaanse foto´s te maken. Ook heb ik de laatste schoolrapporten opgehaald met onze glimmende bus die veel aandacht trok in de stad. Eenmaal geparkeerd en wachtend voor zijn laatste ritje in México had de hippiebus geen zin meer. Hij brak. Letterlijk. Ik hoorde een metalen stukje afbreken en op de straatstenen vallen. Het gaspedaal was er mee gestopt… Op weg naar de verhuiswagen gaf onze hippiebus er de brui aan. De verhuismannen voelden met me mee. Ze hebben een sleepwagen voor me geregeld. Ze zijn blijven wachten bij de bus totdat hij weg gesleept werd. Ondertussen hebben ze mij op een taxi gezet. We waardeerden elkaar weer. Ik heb met mijn eigen ogen gezien dat ons hippiebusje met riemen vastgebonden in de verhuiswagen stond. Klaar voor zijn nieuwe avontuur in Europa. Ook óns nieuwe avontuur. In de haven bleek een aantal stukken niet meer in de zeecontainer te passen. Stress. Nu eerst naar Suriname en Tobago. Ons wellicht laatste Caribische avontuur!

Daar stonden we op zaterdagochtend. Heel erg vroeg. Ontredderd. Op een andere terminal dan anders. Een Mexicaanse luchtvaartmaatschappij. Wat een rommeltje. Geen duidelijke rijen. Iedereen opgewonden. Wij ook. We waren aan de late kant en ik was vergeten de uitgeprinte tickets mee te nemen. Eenmaal aan de balie bleek alles een catastrofe! Verschrikkelijk karma! Geen ´esta´ aangevraagd om The States binnen te komen. Een verlopen paspoort. We zijn weer beteuterd terug naar Puebla gereden met onze onaangeraakte backpack´s achterin de auto. In het weekend is de ambassade natuurlijk gesloten in Mexico Stad . In een hotel gewacht tot maandag en ondertussen enorm duimend voor een nood-paspoort. En veel nadenken over alternatieve vluchten en het verschuiven van trips en hotels. Fingers crossed. Op de ambassade bleken we met een noodpaspoort niet via The States te kunnen vliegen. De medewerkster wilde vooraf aan de aanvraag eerst ons nieuwe, alternatieve vluchtschema zien. Het reisbureautje en de secretaresse van Mark hebben die maandagochtend supersnel nieuwe vluchten geboekt. Een paar uur later stonden we buiten met een geldig tijdelijk paspoort. Vier dagen na onze oorspronkelijke vertrekdatum staan we weer op de luchthaven, maar we slaan deze keer Miami over. Daarvoor in de plaats vliegen we via Bogotá en Curacao. Op de terugweg een dag in Aruba. Reizen is altijd een avontuur. Deze keer wat meer.

Laatste hobbels

Elke keer dat we denken dat dingen zeker zijn, ligt er precies daar, op dat moment onzekerheid op de loer.
- Ajahn Chah

‘De ene hobbel is nog niet genomen of de Ram ziet zich alweer voor de volgende geplaatst.’ Dat lees ik in een horoscoop voor deze week. In een tijdschrift die mijn zus vers uit Nederland heeft meegenomen. Het is waar. Een week vol hobbels en uitdagingen. Het is de laatste week voordat de verhuizers voor de deur staan. Mijn zus is hier voor een weekje met haar drie kinderen. Een huis vol gezelligheid. We maken uitstapjes, maar in mijn achterhoofd speelt zich de lijst af die ik nog moet voltooien. Ik kom nu in een fase waarin ik ’s nachts ineens bedenk dat ik vooral iets níet moet vergeten. Dus lukt uitslapen niet in deze eerste vakantieweek. Dat lukt trouwens sowieso niet met zes kinderen in huis waarvan er drie een jetlag hebben. We hebben al heel wat hobbels genomen. Mijn Jeepje had ik bijvoorbeeld al verkocht aan een kleine dealer bij ons in de straat. De man liet het toe dat ik er nog een paar weken in mocht rijden. Blij. Voordeel was dat het financieel verlies vergoed zou worden als onkosten voor de intercontinentale verhuizing. Helaas hoorden we ná de verkoop dat het verschil juist weer niet vergoed werd. Ik bedacht me dat ik dan nog zou proberen mijn auto op straat te verkopen. Voor een hogere prijs. Ik kocht een stift en schreef dollar tekens en mijn telefoonnummer op de autoruiten. Te weinig tijd. We nemen ons verlies. De volgende hobbel diende zich alweer aan. Onze hippie bus moest op het nippertje nog overgeschreven worden op onze naam. Om dat te doen moest de bus door een technische keuring heen. De camper moest dus technisch helemaal gereviseerd zijn. Monteur Tolentino heeft heel hard gewerkt, maar heeft flink wat extra tijd nodig. Tegen de tijd dat we de keuring konden laten uitvoeren waren alle keuringsstations gesloten. De stations stappen precies nú over op een ander systeem. Wat een pech! De bus kan volgende week écht niet door de douane als hij niet op onze naam staat. De hobbel is uiteindelijk genomen door met écht alle autopapieren die we maar konden vinden naar het kantoor te gaan. Gelukt. Opgelucht. Welke hobbels liggen er nog meer in het verschiet?

Terwijl er zes verhuismannen staan in te pakken met meters rollen papier, de muchacha nog zoveel mogelijk wassen probeert te draaien én te drogen voordat de wasmachine opgehaald wordt, zit ik hier op mijn vertrouwde plekje achter mijn iMac. Het huis staat op zijn kop. We hebben een kamer ingericht met grote koffers voor de oversteek. Een hotel in Puebla, een hotel in Breda. Zo zullen we zes weken moeten overbruggen, levend uit een koffer. Als zigeuners. Tussendoor gaan we godzijdank drie weken op reis. Met backpack’s die al ingepakt staan te wachten. In de jungle en aan paradijselijke stranden zullen we de verhuisbesogne vast snel vergeten. Dat lukte ook afgelopen weekend toen we met mijn zus en haar kinderen een weekend door onze staat Puebla reisden. Op het nippertje voor ons vertrek. Een indrukwekkende opgegraven antieke stad leidde goed af. Cantona. Er hebben 2000 jaar lang indianenstammen gewoond. Een enorme stad met piramides en geplaveide straatjes. Vooral de straatjes maakt deze plek uniek. Zoveel tempels heb ik nog nooit tezamen gezien. Achter elke piramide zagen we weer een andere opdoemen! (zie ons fotoalbum) Na een prachtige autorit door de bergen overnachten we in cabañas bij een waterval. Net buiten Zacatlán, een schattig stadje op een bergkam gebouwd met mysterieuze mist die opdoemt vanuit een bergspleet. De volgende ochtend rijden we te paard (met acht paarden én een ezel) door diezelfde mysterieuze mist door een vallei met oude opgestapelde stenen van miljoenen jaren oud. In specifieke vormen gesleten door de mist. Een ritueel. We mochten door een spleetje tussen de opgestapelde stenen kruipen om ons oude leven achter ons laten en een wens te doen voor een nieuwe start. Een mooie tocht om niet te vergeten. Op de valreep. Net voor ons vertrek uit ons zo geliefde México. Net zoals het bezoek aan de warmwaterbron. Een balneario, wederom in een bergspleet gelegen. Baden met verschillende temperaturen natuurlijk verwarmd water. Allemaal bijzondere plekken. Waar we niet eerder geweest waren. Nieuwe herinneringen gemaakt. Op het nippertje. Dé bevestiging dat we eigenlijk meer tijd hadden willen hebben hier in México….

Temazcal

Het paradijs herkennen we pas als zodanig wanneer we eruit verdreven zijn.
- Hermann Hesse

Liggend op een rieten matje naast het bergmeer besef ik dat dit mijn beste afscheid is van México. Ik lig tussen twee vriendinnetjes in, elk een schaaltje met sinaasappelmootjes naast ons. We zijn met z'n drietjes te gast voor een Temazcal ritueel. (zie ons fotoalbum) Het is een spirituele ceremonie. Afkomstig van Maya en Azteek indianen uit het oude México. Door middel van zang en gebed symboliseren we de stadia van het leven. In een kleine ronde hut van klei en stenen, die de baarmoeder van Moeder Aarde symboliseert, zitten we in ons bikini met sjamaan Pablo en zijn assistente Mari Carmen in een cirkel. In het midden een gat in de grond met hete vulkaanstenen die buiten van het vuur komen. Er wordt telkens water overheen gegoten en ik zweet me een hoedje. Genezing, herstel en harmonie vinden is ons doel. Elk van ons heeft een muziekinstrument ontvangen en als de sjamaan zingt voor Moeder Aarde of Grootvader Wind, maken we gezamenlijk de muziek erbij. Het is binnen pikkedonker, bloedheet en vochtig. Het is een uitstekende manier om het oude achter je te laten en herboren te worden met een nieuw doel. Opnieuw beginnen met een schoon en gezond lichaam met een open en nieuwe geest. Is dat niet mooi? Op het punt dat ik mijn oude leven in México zal achterlaten en mijn nieuwe leven zal starten in Nederland? Mijn beste afscheid van México! Temazcal is ook een reiniging van toxines en regenereert de organen. Dit mystieke ritueel bevrijd je van stress en geeft balans. Voordat ik door het kleine gat op handen en knieën de Temazcal in klim word ik eerst gereinigd met wierook. We krijgen elk een bosje met medicinale takjes en bloemetjes mee naar binnen. Je openstaande poriën nemen deze medicinale kruiden op. Eigenlijk een soort homeopathie? De zuivering laat ons toe om ons bewustzijn te verhogen en het bereiken van een zekere mate van harmonie met onszelf, anderen en het universum. De intentie is zeker prachtig! We hebben vier rondes gedaan. Aarde (het lichaam gesymboliseerd door de Temazcal), wind (levensenergie gesymboliseerd door de aromatische stoom), water (bloed, vocht en emoties) en vuur (de geest gesymboliseerd door de hete stenen). Elke ronde zingt de sjamaan en worden we gevraagd persoonlijke dankwoorden uit te spreken. Ik kan mijn vriendinnen niet zien. Teveel stoom en donkerte. Het is een erg intiem proces. Na elke ronde worden er nieuwe bloedhete vulkaanstenen op de stapel gelegd. Elke ronde wordt gelukkig verfrissend beëindigd. Er wordt een keer een plons lauw water over ons heen gegooid, een keer koud water over ons gezicht gesprenkeld en een keer delen we koude thee uit een halve kokosnootschil met elkaar. Het deurtje gaat altijd even open na een ronde. Dat vind ik erg fijn. De hut is te laag voor mij waardoor ik heel lang opgepropt zit en na zo’n donkere, hete, vochtige en zeer emotionele periode is het verrúkkelijk om even frisse adem te halen en het licht te zien. De ambiance rondom de Temazcal is heel mooi. Uitzicht op bergen. Aan een bergmeer gelegen. Zoveel rust. Stilte en harmonie. Na dit ritueel ben ik thuis echter behoorlijk beroerd geworden. Hoofdpijn, warm en koud sensaties, doodmoe en kotsmisselijk. Dat kan erbij horen. Het ritueel heeft kennelijk zijn werk gedaan. Schoon, gereinigd en kilo’s afgevallen ga ik aan een nieuwe fase in mijn leven beginnen.

Om acht uur ‘s avonds kan ik niet meer. Ik ben op. Dat klinkt heel raar voor een groot bruiloftsfeest met driehonderd gasten. Zo vroeg. We hebben ondertussen uren gedanst, gegeten en gefeest. In México begint het grote feest meteen na de kerkdienst. Halverwege de dag eigenlijk. Voordat de lunch begint word je eerst ontvangen met een drankje en een hapje. Na de warme lunch met een optreden van mariachi’s begint het dansfeest. De muziek start. De gasten van mijn vriendin gaan helemaal los. Mexicanen zijn feestbeesten. Wij als nuchtere Hollanders zouden op ons horloge kijken en denken dat het nog te vroeg is voor een feest. De zon schijnt nog volop. Hier denkt men dat niet. Dit was ons tweede bruiloftsfeest in México en twee keer ging het er zo aan toe. Om zes uur ’s middags keken Mark en ik elkaar aan omdat het voelde alsof er al bijna een nieuwe dag aanbrak. Om acht uur waren we zo goed als geradbraakt. We hadden leuke gasten aan tafel, er was goede muziek. We hebben samen veel gedanst. Ik nog veel meer met de moeder van mijn vriendin. Ze is al in de zeventig. Ze is piepklein. Ze komt tot ver onder mijn schouders. Maar dansen dat ze kan! Ze vindt elk lied geweldig en gaat nooit meer zitten als je eenmaal met haar op de dansvloer staat! Ik vind het prachtig om te zien. Zoveel levenslust! Haar heupen wiegen flexibel. Haar voeten bewegen snel en op de maat. Ze laat zich gaan. Ze is alleen gekomen. Dat deert haar niet. Ze danst er heerlijk op los. Op hoge hakken!

Mijn huis, mijn tuin...

Mijn huis, mijn tuin, mijn appelboom… zij zijn ook blij met mij.
- Marijtje van der Horst

In de lange gang hoor ik onze kinderen in het Engels en Spaans praten en lol maken. Op een vanzelfsprekende manier. Ik hoor natuurlijk niet anders de laatste jaren. Alhoewel ik me Maren ook wel hakkelend in het Engels op de achterbank van mijn Jeep herinner… Zeven jaar oud en zomaar in México op een school neergezet. En toch. Nu, tijdens hun afscheidsfeest, besef ik ineens dat het best speciaal is dat ze zo vlot hun talen spreken. Een cadeautje eigenlijk. Ze gillen, lachen, maken grappen en reageren snel op grappen. Hét kenmerk van goede beheersing van een vreemde taal. Onze tuin was vandaag gevuld met Mexicaanse vrienden. Veertig vriendjes en vriendinnetjes waren uitgenodigd voor ons tuinfeest. Het feest is nu eigenlijk al drieënhalf uur geleden afgelopen. Dit is ook México. Ze komen makkelijk twee uur te laat op een feestje en ze gaan net zo makkelijk drie uur later dan afgesproken naar huis. Er staat op dit moment nog een laatste groepje bij de diashow te kletsen. Van drie jaar lang hadden we vriendenfoto’s verzameld en in een diashow gepropt. Inden’s vrienden hadden een filmpje voor haar gemaakt. Een grote plastic poster met daarop een collage van hun leukste groepsfoto’s hoorde daar ook bij. Allemaal herinneringen. Zelf hadden onze dochters elk een canvas geschilderd die de rest van de middag volgeschreven werd met lieve berichtjes. De hele dag heeft de zon geschenen. Best bijzonder in het regenseizoen. Vier lange, gedekte tafels. De buitenkeuken diende als buffettafel. Een zonovergoten jungle tuin. Muziek. Gelach. Dansen. Lekker eten. Zoals altijd met grotere groepen had ik teveel eten gemaakt. Deze keer ben ik zelfs alle gehaktballetjes en hotdogs in de koelkast vergeten. Ik geef waarschijnlijk niet voldoende feestjes om dat goed in te leren schatten. Geen regelmaat. Alhoewel…regelmaat eigenlijk wel. Bij elke verhuizing organiseren we een groot afscheidsfeest. Eens in de paar jaar dus. Drie leeftijdsgroepen op één feest ging verbazingwekkend goed. Maren speelde met haar vriendinnetjes, sprong veel op de trampoline. Anthe zát vooral met haar vrienden aan tafel. Inden danste, liep rond en at met haar vrienden. De muziek stond hard aan. Spaans- en Engelstalig. Een waterballonnen gevecht dat overging in elkaar nat gooien met koud water. Gegil, gelach en plezier. (zie ons fotoalbum) In onze jungle tuin. De fontein stond aan. Wat waardeerde ik onze tropische tuin. Vandaag meer dan ooit! Allemaal blije kinderen en jongelui. Het verschil in leeftijd was leuk om te aanschouwen. De bijna-studenten die mijmerden over hun toekomst aan verschillende internationale universiteiten. De pubers die spontaan dansten met elkaar, stoeiden en veel lachten. De meisjes die ook zo graag groot willen zijn, maar jongens nog wel stom vinden. Mark en ik hebben alles aanschouwd. Tussen de drank aanvullen, het eten voorbereiden en het vuil opruimen. Uiteindelijk is iedereen vertrokken. Een laatste kus, een laatste traan. Adíos!

“Mañana, mañana!” Waar hebben we dat toch vaker gehoord? In México leven de mensen heel cyclisch. Dat betekent dat ze leven met de eeuwenoude gedachte dat morgen wéér de zon op komt en dat er dus weer een nieuwe dag begint. Dat ze morgen gewoon verder kunnen gaan met wat ze deze dag niet af hebben gekregen. Dat kan een heel mooie levenshouding zijn. Soms kan ik er alleen niet tegen. Ik heb het natuurlijk over de opknapbeurt van onze hippie bus. Op zich heeft de bus een heel goed karma. We vonden de bus op een heel gunstig moment toen we nét besloten hadden er toch voor te gaan. We hadden dezelfde dag een monteur gevonden die het project wel zag zitten. En wat voor een monteur! Tolentino heeft een groot netwerk. Hij heeft overal mannetjes voor. Hij kan alle antieke onderdelen vinden. Hij heeft er absoluut een neus voor. Haast heeft hij echter niet. Een paar weekjes voordat de deuren van de zeecontainer sluiten worden wij een beetje onrustig. Onze bus moet mee in de container. De nieuwe motor zit er in, maar werkt nog niet naar behoren. De nieuwe lak zit er nog niet op. De nieuwe bekleding zit op alle stoelen, maar die stoelen zitten er nog niet in. Alle details liggen te wachten om gemonteerd te worden. Denk aan nieuwe chromen spiegels, een nieuwe tent, nieuwe lampen, nieuwe banden en wieldoppen. Tolentino heeft zelfs het originele logo gevonden voor achterop de auto. “Mañana, mañana!” is standaard zijn antwoord als we vragen wanneer de motor het doet, wanneer we de keuring kunnen laten uitvoeren of wanneer het interieur af is. Aankomend weekend zou de antieke camper klaar moeten zijn. Ik kan zijn antwoord al dromen… “Mañana, señora! Mañana!”

Fiesta met tranen

Vaarwel! Vaarwel! ’t Verdriet van het afscheid nemen is zo zoet, dat ik ’t vaarwel herhaal tot d’ochtend ons begroet.
- Romeo en Julia

Wij vonden haar natuurlijk de mooiste graduate van de avond. In haar bloedrode prom dress liep ze vol zelfvertrouwen rond. Op heel hoge hakken. Ze wist vooraf precies wat haar jurkontwerp moest zijn. De kleur en de stof. Voor haar vertrek naar Europa was de jurk af. In Venetië had ze er een ketting met serpent-hangertje bij gekocht, en een knalrode lippenstift. Voor het feest ook nog een bezoek aan de kapper gebracht. Dicht bij zichzelf gebleven in haar keuzes. Met rechte rug en een lach van oor tot oor liep ze rond op deze avond met tientallen andere graduates en honderden familieleden. Dezelfde ochtend had ze haar officiële ceremonie gehad. (zie ons fotoalbum) In toga. Op de universiteit. Ze kreeg een groot applaus van het publiek toen ze op het podium geroepen werd voor een prijs. Ze had de hoogste score van dit jaar gehaald met de Engelse taal test. Glimmen van trots. Het grote moment als alle graduates hun hoofddeksel de lucht in gooien. Een filmisch moment… Nu stonden Mark en ik hier tussen. Onvergetelijk. Tranen. Hier in México houden ze enorm van ceremonies en feesten. Dat hebben we deze dag gedaan. Een geweldige dag. Eén met een gouden randje. En veel fotografen. Onze oudste kind gaat een nieuwe fase van haar leven in. Wij ook. Voor haar is alles nieuw. Voor ons ook. Ze heeft de hele avond en nacht gedanst. Met al haar vrienden. Ze genoot deze magische avond. Wij ook. In deze grote danszaal met kroonluchter. Net terug van haar Europareis. Een dikke jetlag. Haar hoge hakken verruild voor gympies. Haar diploma op zak. Met haar toekomst uitgestrekt voor zich. Niet aan de Erasmus. Ze heeft nog zóveel andere mogelijkheden. Ze heeft er zin in. Bij binnenkomst zagen we veel gasten met dozen vol tequila, rum en Bailey’s binnen komen. Ze gingen uit hun dak deze nacht. Qua drank én qua kleding. Iedereen was super feestelijk in avondkleding gekleed. Jong en oud dansten samen op de dansvloer. Hip en salsa. Precies zoals de Mexicanen zijn. Modern én traditioneel. Speeches. Dankwoorden. Opening met een vader-dochter dans, of moeder-zoon dans. Heel speciaal. Wat een mooie eerste keer voor ons. Wat bijzonder. Wat dankbaar zijn wij dat we deze dag hierbij mochten zijn.

Deze dagen zijn een aaneenrijging van afscheid momentjes. Grote en kleine momentjes. Vanmorgen was een bepaald groot afscheidsmoment voor mij. Ik had mijn close friends uitgenodigd voor een ontbijt. In een heel fijne patio in de stad. Na mijn yoga les toog ik er heen. Er waren al wat vriendinnetjes gearriveerd. De lange tafel vulde zich niet lang daarna. Ik schoof zo nu en dan naar een andere stoel waardoor ik echt met een ieder van hen tijd heb kunnen doorbrengen. Mijn vriendinnen hadden iets heel bijzonders voor me gemaakt. Voor onze hippie bus. De toespraak was mooi en tranen trekkend. Onze VW bus wordt door ons heel naturel ingericht en geverfd. Alles in beige en grijs tinten. Zoals in Nederland gewoon is. Geen knaloranje of appelgroene bus zoals je ze hier op straat ziet. Om die reden hebben mijn vriendinnetjes een slinger van Mexicaanse gekleurde stof gemaakt. Vrolijk en héél persoonlijk. Iedereen heeft er een wens opgezet. Deze Mexicaanse slinger komt in onze Mexicaanse camper te hangen. Tranen vloeiden... Toch was het nog geen ultiem afscheid, gelukkig. Ik zie iedereen nog op het schoolplein, op yoga les en op gezamenlijke afspraakjes. Een roerend afscheid mag echter niet te lang duren vind ik, anders wordt het voortdurend minder gemeend. Ik wil niet murw worden van het afscheid nemen. Zo is het al goed.

Avontuurlijk Suriname!

Be brave. Take risks. Nothing can substitute experience.
– Paolo Coelho

Je zou het bijna vergeten in de laatste paar rommelige schoolweken of zoals ze in het Engels zo mooi zeggen ‘the final stretch of the year’. Maar wij vertrekken over een maand naar boeiend Suriname! Aansluitend reizen we door naar paradijselijk eiland Tobago - voor de kust van Venezuela. Met ons voltallig gezin (!) zullen we in Suriname avontuurlijk rondreizen. Langs plantages fietsen, rivieren bevaren en een week door de Amazone jungle trekken. Gelukkig heb ik alles al een tijd terug uitgezocht. Mijn hoofd staat nu tijdelijk even naar andere dingen. Een verhuizing. De renovatie van onze hippie bus. Prom night. Afscheidsfeesten. Tóch even wat achtergrond van Suriname om (zelf) in de stemming te komen... De naam Suriname is afgeleid van Surinen. Dat is de naam van het indianenvolk dat oorspronkelijk in Suriname woonde. In 1499 ontdekken Spaanse zeevaarders Suriname. De Spanjaarden en Portugezen zoeken er naar goud. Later komen ook Engelsen dat doen. Ze stichten nederzettingen waar ze handel drijven met de Surinen. Later leggen ze plantages aan om suikerriet, koffie en katoen te verbouwen. In 1613 wordt er een Nederlandse nederzetting gesticht aan de Surinamerivier. Hieruit ontstaat natuurlijk later de stad Paramaribo. De arme Surinen worden gedwongen om als slaven op de plantages te werken. Ze zijn niet bestand tegen het zware werk dat ze moeten doen en velen van hen sterven. Nog meer slaven sterven door de besmettelijke ziektes die de kolonisten meebrengen. Het indianenvolk sterft bijna helemaal uit. Onvoorstelbaar. Planters moeten hun slaven noodgedwongen ergens anders vandaan halen. En daarmee komt de slavenhandel richting Suriname op gang. Planters laten vooral slaven uit West-Afrika komen om op hun plantages te laten werken. Europese (vooral Nederlandse) handelaars leveren de slaven aan. De handelaren kopen de slaven in Afrika en verkopen ze door aan de planters. In 1667 komt Suriname door de ruil met New York definitief in bezit van Nederland. De Surinaamse economie draait op de uitvoer van koffie, katoen en vooral rietsuiker. Plantages worden telkens aangevallen door bendes van weggelopen slaven die zich in het oerwoud schuilhouden. Ten slotte gaat de handel in rietsuiker achteruit omdat er steeds meer suiker op de markt komt die verkregen is uit suikerbieten in Europa. Veel suikerrietplantages worden gesloten.

Intussen groeit in Europa gelukkig de weerzin tegen de slavernij. Meer en meer landen schaffen de slavernij af. In 1863 doet ook Nederland dat en komt er goddank een einde aan de slavernij in Suriname. Wel moeten de 'vrijgelaten' slaven nog tien jaar op de plantages werken. Daarna zijn ze vrij om te werken waar ze maar willen. Er ontstaat er behoefte aan nieuwe arbeidskrachten. Eerst werven de Nederlanders nieuwe arbeiders in India. Deze arbeiders en hun nakomelingen heten nu Hindoestanen. Vanaf 1890 laten planters ook arbeiders uit Nederlands-Indië komen. Die zijn van Chinese of Javaanse afkomst. Zodoende is Suriname nog steeds een smeltkroes van verschillende afkomst en geloof. De economie van Suriname krabbelt op als er goud wordt gevonden en bauxiet, een stof waar aluminium uit wordt gehaald. Een Amerikaans en een Nederlands bedrijf openen bauxietmijnen. Andere bedrijven beginnen zich in Suriname op bosbouw toe te leggen, kappen bomen uit het oerwoud om tropisch hardhout te winnen. Bauxiet wordt het voornaamste uitvoerproduct van Suriname. Ook de uitvoer van tropische hardhout levert veel geld op. Tijdens de Tweede Wereldoorlog beginnen de rijke mensen in Suriname te ijveren voor zelfstandigheid. Als Nederlands-Indië in 1949 onafhankelijk wordt, is de Surinaamse wens naar zelfstandigheid nog sterker. In 1954 tekenen Nederland en Suriname het Statuut. Hierin staat dat Suriname deel blijft uitmaken van het Koninkrijk der Nederlanden. Wél krijgt Suriname een grote mate van zelfstandigheid. In 1975 wordt, zoals iedereen weet, de republiek Suriname uitgeroepen. Republiek Suriname. Tropisch Suriname. Het mooie, avontuurlijke en boeiende Suriname.

Verkreukeld verbonden

Onvoorwaardelijke liefde begint als we ons ontdoen van de verwachtingen en voorstellingen die we van elkaar hebben.
- G.G. Jampolsky

Ik sta te hakkelen met mijn Spaanse woorden. Susana kijkt mij aan met tranen in haar ogen. Ze gaat ook op staan van de ontbijttafel. Nu staan we tegenover elkaar. Zij veel kleiner dan ik. We zijn deze zondagochtend in de immens grote tuin van Susana en Luis. We hebben een gezamenlijk ontbijt met onze gezinnen. Een soort afscheid. Maar ook weer niet. We zien elkaar gelukkig nog vaak de komende twee maanden. Het is eigenlijk een bedankje voor wat Luis en Susana allemaal voor ons gedaan hebben de laatste drie jaar. Dus sta ik te stuntelen met mijn onvoorbereide dankwoord. We omhelzen elkaar en ze fluistert in mijn oor “Je hebt toch niks voor me geschilderd, hè?” Ik geef haar de doos met de canvas erin. Een foto van ons saampjes in de bergen. Bij een stilte retraite. Allemaal uitgetrokken schoenen om ons heen. Luis vraagt me aan tafel of ik nog één keer het verhaal wil vertellen hoe ik Susana destijds ontmoet heb. Ik geef toe dat het een bijzonder verhaal is. Sommige dingen moeten zo zijn. Dit moest zo zijn. Helemaal verkreukeld met een stijve nek van de verhuisstress en een zeer pijnlijke heup sta ik drie jaar geleden aan de deur van Susana’s yoga studio aan te kloppen. Ze is er niet. Ze is op reis door Kenia, vertelt de bewaker. Ik kom een paar weken later terug. Ze maakt me meteen duidelijk dat ik discipline moet hebben om dagelijks naar de lessen te komen. Ik kom trouw elke dag, maar ik zie nooit andere studenten. Ik durf haar er niet naar te vragen. We werken aan mijn lijf en aan mijn psyche. De pijn in mijn heup verdwijnt als sneeuw voor de zon. Na zo’n zes weken volledige aandacht van Susana voel ik me heerlijk in mijn vel. Ik durf haar nu ook te vragen waar de andere studenten blijven. “Maak je geen zorgen. Jij hebt nu al mijn attentie nodig. Alles loopt zoals het moet lopen.” De weken erna druppelen de andere studenten binnen en vult de yoga groep zich. Susana en ik zien het als een wonder. Ik had haar nodig en zij kon er volledig voor mij zijn. Ook in de jaren die erna volgen. Ik denk aan het herstel van mijn long embolie. Ik denk aan het herstel van mijn beenmerg. Ik denk aan mijn herstel na de embolisatie. Ik denk ook aan het hervinden van balans in mijn bloedwaarden. Yoga, meditatie en klankschalen helpen enorm bij zelfheling. Vlak voor we terug keren naar Nederland is mijn lijf helemaal gezond. Ik vertel dit verhaal vaker. Susana is er trots op. Ik ben trots op haar. Ik bewonder haar om haar bijzondere eigenschappen. Ook al wonen we straks duizenden kilometers uit elkaar. In ons hart zijn we altijd verbonden.

Ik sta helemaal achterin de grote supermarkt te sjorren aan een mega pak closetrollen. Ze staan hoog tegen de wand opgestapeld en ik heb één pak nodig. Ik probeer met twee handen en op mijn tenen er een uit de stapel te krijgen. Dan begint er een medewerkster van de supermarkt heel rap tegen mijn rug te praten. Ik voel me betrapt. Ze zegt vast dat ik het niet zo mag doen. Ik draai me om. Ik vraag haar om het nogmaals te herhalen en dan pas begrijp ik dat ik naar buiten moet. Ik moet mijn volle kar laten staan. Ik hoor nu pas het alarm door de winkel schallen. Ik zie helemaal niemand meer in de winkel. Overal staan verlaten boodschappenkarren. Ik versnel mijn pas en zie bij de kassa’s half lege karren en halfvolle banden. Iedereen is plots weg! Bij de voordeur is het alarm oorverdovend. Er staan mannen met gele pakken aan. Reflecterende strepen op hun pak en een helm op. Als ik de schuifdeur uitloop zie ik alle klanten en medewerkers op de parkeerplaats verzameld staan. Kijkend naar mij. Die domme buitenlandse die het weer niet meteen begrepen heeft… “Een aardbeving”, denk ik. Het blijkt een nationale oefening te zijn. Dit heb ik al eens eerder meegemaakt. Een paar jaar terug toen ik bij de kapper zat. Mijn haar helemaal in aluminiumfolie gevouwen. Het was mijn eerste simulatie en ik dacht dat ze me in de maling namen. Ik voelde me heel ongemakkelijk buiten op het verzamelpunt. Meerdere malen per jaar bootsen ze in México een aardbeving na. Op scholen, in bedrijven en kantoren en op openbare plekken. Dat is écht nodig. Er komen hier herhaaldelijk best hevige aardbevingen voor. Met alle gevolgen van dien.

Warrig zweven

Ik zwerf hier en daar, zonder te weten wat ik zoek.
- Zhuang Zi

Lanterfanten. Wat verlang ik daar naar! De tijd dat we hier in México wonen heb ik me er vaak schuldig aan gemaakt. De afgelopen dagen kan ik er zo naar terug verlangen. Lekker je geest laten waaien. Zalig niets doen. Dat lijkt me nu alleen in een andere wereld voor te kunnen komen. Niet in de mijne. Met een dochter die de volgende dag vertrekt om alleen in haar uppie op een ander continent te gaan reizen en een intercontinentale verhuizing voor de boeg kan ik het me niet permitteren om mijn geest te laten waaien. Al voelt het vandaag wel alsof ik mijn gedachten laat waaien… Te veel. Alle kanten op. Als een onstuimige storm. Allereerst kan ik vanmorgen mijn Nederlandse bankpas nergens vinden. Ik gebruik hier normaliter alleen mijn blauwe Mexicaanse pas, maar deze week had ik mijn oranje ING pas tevoorschijn getoverd. En net zo snel weer kwijt geraakt. Het enige wat ik kan bedenken is dat ik hem in de pinautomaat heb laten zitten. Dat hij is ingeslikt. Dit onrustige idee speelt in mijn achterhoofd als ik met mijn telefoontje foto’s van het witgoed en keukenapparatuur maak en ze in mijn verschillende WhatsApp groepen te koop zet. Ik maak er een prijslijstje bij en dan loopt het plotseling storm. Binnen een paar uur heb ik alles verkocht! Voor mijn wasmachine moet ik zelfs op de minuut terug kijken wie het eerst reageerde op mijn bod. Ik houd alles op een geschreven lijstje bij. Prijzen ernaast geschreven. Het verloopt turbulent. Niet veel later rijd ik naar het winkelcentrum. Daar leg ik mijn ingeslikte-bankpas-verhaal uit bij de bank. Ze kunnen niks doen, want de geldautomaat op de parkeerplaats behoort niet tot hun filiaal. Ik maak stennis op het kantoor van het winkelcentrum. Ze kunnen ook niks voor me doen. De geldautomaat blijkt bij een filiaal in de hoofdstad te horen. Ik beland uiteindelijk terug bij de chef van het bankfiliaal hier in Puebla en hij doet zijn best. De afspraak is dat ik morgen terug zal komen. Thuis loop ik op Anthe’s kamer wat te rommelen voor haar backpack en valt mijn oog op een oranje ING bankpasje. Ongeordend als ik ben dacht ik toch net twee oranje pasjes in haar geldpotje te hebben gezien? Ik loop over in mijn hoofd, maar dit heb ik tóch goed gezien. Er liggen drie oranje pasjes in deze rommelige slaapkamer. Dat is er één teveel. De mijne dus. Het schaamrood stijgt naar mijn kaken. Ik denk terug aan al die stennis…. Het wordt nóg warriger. Ik gebruik het pasje een dag later in de machine en ik krijg steeds een melding dat de pincode onjuist is. Ik heb nog één poging. Ik snap er niks meer van. Ik haal het pasje uit de machine en zie tot mijn verbazing dat dit pasje mijn al-héél-lang-verdwenen pasje is! Al die rottige oranje identieke ING pasjes! Na logisch nadenken blijken we tóch nog steeds een pasje kwijt te zijn. Ingeslikt. Vernietigd. Ik leg me er bij neer.

Zonder om te kijken verdwijnt ze het hoekje om. Ik roep heel hard haar naam vanachter het touw dat me tegen moet houden. Ze doet een stap terug en zwaait. Haar gedachten zijn al ver vooruit. En waarom niet? Ze is ons, uitzwaaiende zussen en ouders, al glad vergeten. Haar gedachten zijn in Parijs. Vandaag is haar grote dag. Anthe is met haar Mexicaanse vriendin Rebeca op weg naar Parijs. Een nachtvlucht. Morgen komen ze aan in Europa. Met hun treinkaart zullen ze gaan zwerven door Europa. Naast Frankrijk zullen ze ook Zwitserland, Oostenrijk, Tsjechië, Italië en Kroatië aandoen. Een onvergetelijke ervaring. Wat gunnen wij dat haar! Waar ze ook mag zijn. In gedachten is ze sowieso bij mij. Ze heeft het reizen in haar bloed. Hoe kan het ook anders? Met globetrotters als ouders. We hebben haar meegenomen om op drie verschillende continenten te wonen. Haar gedwongen twee wereldtalen aan te leren. Ze was anderhalf toen we voor de eerste keer onze spulletjes oppakten om op een ander werelddeel te gaan wonen. Nu ze deze week zeventien jaar is geworden wonen we nog steeds duizenden kilometers van haar geboorteplek vandaan . Haar hele leven reist ze al avontuurlijk met ons rond. Door Zuidelijk en Noord-Afrika, door Zuid- en Noord-Amerika, door Midden-Amerika en uiteraard door Europa. Haar droom is al heel lang om zelfstandig met een backpack over de wereld rond te trekken. Te zwerven. Een stukje maakt ze nu waar. Wat is ze snel groot geworden. En wat staat de tijd haar goed! Zonder een traan te laten, maar met een opgewonden blos op haar wangen en een grote lach op haar gezicht is ze door de poortjes vertrokken. (zie ons fotoalbum) Daar gaat ze. De wijde wereld in.

Tevreden ceremonie

Het leven van iemand die tevreden is, is gemakkelijk.
- Bhante Henepola Gunaratana

Als tevredenheid het leven makkelijker maakt, is het de moeite waard om er regelmatig even bij stil te staan wat jou tevreden maakt. Deze middag zit ik met mijn benen omhoog op het zonnige basketbalveld. Dit betonnen plein is het verzamelpunt tijdens aardbevingen en er wordt wekelijks een ceremonie gehouden om de vlag te hijsen en het Mexicaanse volkslied te zingen. De kindjes elke maandag gekleed in galakleding. Deze naschoolse donderdagmiddag wordt er serieus geoefend. Tijdens de gymles worden de militaire pasjes sowieso geoefend. De kinderen zijn goed gedresseerd. De eerstvolgende ceremonie is een hele grote. De kinderen van Primary School, Junior High én High School komen allemaal tezamen op dit plein om het internationale karakter van de school te eren. Alle nationaliteiten worden getoond middels een vlaggenparade. Het oudste kind op school mag zijn of haar nationale vlag dragen. Anthe heeft al twee keer met de Nederlandse vlag gelopen. Dit jaar, ons laatste jaar, heeft ze het erebaantje overgedragen aan Inden. Inden is trots. Ik heb de school gevraagd of Maren dan met het bord mag lopen. Het bord met ons land erop: Koninkrijk der Nederlanden. En zo komt het dat ik in het zonnetje achterover geleund naar Inden en Maren staar die mee doen aan de generale repetitie. De volksliederen van México en Amerika worden gespeeld. Bij de laatste houd ik het nooit droog. Zóveel herinneringen aan The States… Er wordt gezongen door een klein koor. Een dansoptreden wordt gerepeteerd. Deze jaarlijkse ceremonie is ook om afscheid te nemen van de senior leerlingen. Van Anthe en haar jaargenoten. Vorig jaar heb ik al tranen met tuiten gehuild toen ik besefte dat Anthe volgend jaar daar zou staan als schoolverlater. Dit jaar zal het een emmer vol tranen worden… De trots en dankbaarheid die ik voel dat Anthe deze school heeft afgerond op zo’n hoog niveau en met zoveel vrienden om haar heen. De blijheid die ik voor haar voel omdat ze over een paar dagen met haar vriendin gaat backpacken door Europa. De opgewondenheid die ik voel omdat ze na de zomer gaat studeren. Mijn hart loopt over van tevredenheid. Inden en Maren die samen de Hollandse vlag zullen dragen maken mij vervuld van een groots gevoel. Onze meiden hebben het toch maar mooi geklaard. Drie jaar op een uitheemse school. Ik ben de school dankbaar dat ze op deze manier respect tonen voor hun internationale leerlingen. Ik denk vooruit aan maandagochtend. De grote ceremonie. (zie ons fotoalbum) Ik voel een heel tevreden gevoel over me neerdalen.

Bijna drie jaar lang maak ik zo nu en dan een ritje naar het mooie antieke postkantoor van Puebla. Niet zo vaak. Het meeste contact met Nederland gaat via WhatsApp, mail en Skype. Kaarten en brieven die ik schrijf gaan meestal mee terug in de koffer van een logee. Vandaag maakte ik mijn laatste ritje naar het Mexicaanse postkantoor. Snik. Ik had zoals altijd een presentje uitgezocht dat goed in een enveloppe past. Alleen wilde de mevrouw achter de balie deze keer niet mijn enveloppe aannemen. “Alleen documenten mogen in een enveloppe. Elk andere inhoud moet in een pakket. Voor de douane.” Omdat ik haar ongelovig aankijk wijst ze naar een poster achter mij met daarop het reglement van de Mexicaanse post. Tja, hoe verder dan? Ze wijst nu naar een piepklein winkeltje aan de overkant van de straat. Zij kunnen me wel helpen volgens haar. Hulpeloos sta ik daar aan de balie met mijn enveloppe. Het meisje haalt een leeg doosje van Oreo koekjes tevoorschijn. Ik hevel de inhoud van mijn grote enveloppe in het kleine doosje. Na dubbelvouwen van het cadeau en mijn brief opgevouwen te hebben, is er zelfs ruimte over. Ze knipt en plakt er op los. Het meisje heeft dit duidelijk vaker gedaan. Er blijft een onooglijk pakketje over. Ik kijk haar aan en vraag me hardop af waar ik het adres erop zal schrijven. Ze begint het doosje in te pakken in bruin papier. Er wordt een touwtje omheen geknoopt. Ineens ziet het er uit als een traditioneel postpakketje. Rechtsonder moet het adres van de geadresseerde en links boven het adres van de afzender. Ik steek de straat weer terug over. Met het nette pakketje in mijn hand. Nu wil de baliemedewerkster me wel helpen. Er moet een douanesticker op met de inhoud en de waarde van de attentie. Nou leuk. Met haar belofte dat de verzending over drie weken in Nederland zal zijn ben ik vertrokken. Ik heb mijn twijfels. De laatste tijd is de post tussen Nederland en México zo traag! We zijn trouwens ook post kwijt geraakt. Mark komt tot zijn schrik achter de reden. Terwijl hij in het huisje van de tuinman een koppelstuk voor de tuinslang zoekt ziet hij post onder het matras uitsteken. Hij tilt het matras op en… vindt post dat er al wekenlang opgespaard ligt! Onze eigen post vist Mark er eerst tussen uit. Twee telefoonrekeningen waar we al een boete en een aanmaning voor ontvangen hebben. Ook onze aangevraagde Nederlandse creditcard ligt in de stapel. Ontgoocheld zijn we. Wat moeten we hier nu mee?

Problemen

De meeste problemen lossen zich vanzelf op. Je mag ze er alleen niet bij storen.
- Erich Kaniok

Ik ben ongeduldig en probeer soms wel eens snel een oplossing te forceren. Ook al lijken de meeste dingen waarover ik me druk maak zich uiteindelijk vanzelf op te lossen. Daardoor maak ik de dingen weleens iets ingewikkelder dan ze eigenlijk zijn. Vooral in México maakt men zich niet zo snel druk. Niet zo snel als ik in ieder geval. Zo surfte ik laatst op internet op zoek naar informatie over de remigratie van onze poezen. Ik las dat ze minimaal drie maanden voor hun aankomst op Schiphol hun titer op antilichamen moeten laten checken. Op rabiës. México is namelijk een derde wereldland dat een verhoogd risico op rabiës heeft. Niet eens verbazingwekkend als je ziet hoeveel zwerfhonden hier op straat leven. Deze informatie las ik dus precies op de dag af, drie maanden voor onze aankomstdatum in Amsterdam. Ik sjeesde dezelfde dag naar mijn dierenarts die vervolgens alles ferm ontkende. Hij stuurde naar eigen zegge wekelijks een huisdier naar Europa en hij had nog nóóit zo’n serologische test laten uitvoeren. Natuurlijk vertrouwde ik hem niet. Ik heb de poezen tóch bloed laten afnemen en de bloedmonsters daar in de koelkast laten zetten. Eenmaal thuis ben ik verder gaan zoeken. Hoe actueel is informatie op internet? Op de site van de Nederlandse ambassade in México was te lezen dat tegenwoordig geen bloedtest meer nodig is voor huisdieren die naar Nederland remigreren. Heeft de dierenarts dan toch gelijk? Voor de zekerheid maar contact gezocht met de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit die verantwoordelijk is voor de huisdieren die op Schiphol arriveren. Zeker wel is er een serologische test nodig! Dit kan alleen bij een gecertificeerd laboratorium. Er is er precies één in México. Dit lab beantwoordt echter geen telefoon en e-mail. Hoe typisch! Daar zal ik de twee bloedmonsters maar niet heen sturen. De dierenarts denkt uiteindelijk mee en stelt een laboratorium in Kansas voor. Ik check of dit lab op de lijst met wereldwijd gecertificeerde laboratoria staat. Ja. Op maandagochtend haal ik de twee buisjes bloed op bij de dierenarts. In een doos met een koude kompres erbij. Mark neemt het koude pakket mee naar zijn werk . Zijn secretaresse zal het via een pakketdienst versturen. Officieel ben ik een week te laat met de titerbepaling van antilichamen. Er kan in The States natuurlijk niet gesjoemeld worden met de datum in de dierenpaspoortjes. Sjoemelen is wél een ding van onze dierenarts in México. Met een stalen gezicht vertelt zijn assistente me dat elke gezondheidsverklaring 400 pesos kost. Vijfentwintig euro per kat. Op de website lees ik dat dit certificaat gratis verkrijgbaar is. Ik haal mijn schouders op. Overal word ik opgelicht. Als alles ten slotte maar weer op zijn pootjes terecht komt. Uiteindelijk wordt ook dit probleem als bijna vanzelf weer opgelost.

Maren en ik staan in de keuken rode en witte uien te snijden in heel kleine stukjes. Een prei in ringen. Een paprika, een komkommer en vleestomaten in blokjes. De deur naar de patio staat open. Er hangt een frisse witte was te drogen in de zon. We gaan deze zondagochtend de Mexicaanse bonenschotel Chili con Carne maken. Alhoewel ze dat hier in México helemaal niet zo noemen! We gaan straks in onze tuin lunchen met elf personen. Aan twee aangeschoven tuintafels met een wit tafelkleed eroverheen gedrapeerd. Mark is nu aan het hardlopen in het park. Inden is op haar kamer muziek aan het downloaden op haar iPod en Anthe slaapt uit. Het is haar examenperiode. Wat nu zo’n heerlijk gevoel geeft is dat er afgesproken is dat er op dit moment tientallen kilometers verderop aan onze hippie bus gewerkt wordt. Volgens afspraak schuren ze vandaag met vier man alle oude lagen verf eraf. Groen, geel, grijs en de buitenste laag ijsblauw. (zie ons fotoalbum) Gisteren zijn we weer wezen kijken bij monteur Tolentino. Onder zijn uit-elkaar-gevallen zeil staan we al onze plannen te bespreken. Tolentino heeft een andere motor voor ons gevonden. Een heel snelle, met een computer en allerlei moderne snufjes. Deze wordt er volgende week ingezet. Hij heeft ook twee tweedehands deuren gekocht. De originele deuren hingen zo scheef in de bus dat Mark en ik de deuren niet eens open konden krijgen! We hebben de kleur gekozen voor onze vintage bus! Boven een wit dak en onder fris glanzend beige. De originele Volkswagen kleur. Deze zondagochtend voel ik me gezegend. Er vanuit gaande dat er verderop een heel betrokken man aan het werk is met dezelfde droom als wij. Wat een domper was het dan ook toen we er maandagavond achter kwamen dat er helemaal niet gewerkt was op zondag! Het regende die zondagmiddag… Ze hebben voor de komende weken een enorm groot zeil opgehangen boven de bus. Ook het vervallen zeil over het hek was vervangen. Een paar bouwlampen waren aangeschaft om in de avond voortaan door te werken. Met fikse weerflitsen en door enorme regen- en modderplassen reden we die avond een beetje bedremmeld weer terug naar huis….

Magie!

Als er geen zaad geplant is, groeit er niks.
- Thubten Chodron

Zittend aan een tafeltje in een prachtige oude patio in onze stad praten Mark en ik over wat het voor ieder van ons betekent om terug naar Nederland te verhuizen. We mijmeren wat samen. Het overheersende gevoel is eigenlijk niet positief. Tranen vloeien. Ik ben bang voor de sleur. Wat ik het meest ga missen is het gevoel van vrijheid. Vrijheid klinkt naar reizen en avontuur, naar de wereld intrekken, je losmaken van het geijkte, nieuwe oorden ontdekken en vrienden worden met vreemde mensen. Weekends zullen in Breda opgeslokt worden door onderhoudsklusjes aan ons huis. Ik denk ook aan gras maaien en tuin bij houden. Waar is onze vrijheid dan gebleven? Dat gevoel kan me naar de keel vliegen. We waren tot voor kort heel kalmpjes bezig een hippie bus te vinden om over een jaar mee te nemen naar Breda. Onze droom. Onze droom hebben we meteen laten varen toen we het nieuws kregen dat onze huisraad binnen een paar maanden verscheept zou worden. Zonder vintage bus dus. Stiekem bleef ik toch dagdromen. Ik wist dat Mark niet stond te springen om een extra klus - een paar maanden voor de overzeese verhuizing. Tijdens de lunch in die zonnige patio legde ik de betekenis van een hippie bus voor mij uit. Het gaat natuurlijk niet om de daadwerkelijke auto. Auto’s interesseren me niet. Het gaat mij om het symbool waar de antieke bus voor staat. Het gevoel dat erbij hoort. De vrijheid! Het avontuur! We besloten samen - op het nippertje - op zoek te gaan. Het universum had mijn emotionele roep gehoord. Nog geen uurtje later, toen we naar huis reden, stond daar een antieke VW camper langs de weg te koop. We stopten. Ik keek naar binnen. De eigenaar kwam net aanlopen. Magie! Antonio vertelde me dat hij de bus net twee minuten eerder had geparkeerd. De volgende dag hebben we met de meiden gekeken, de tent uitgevouwen op het dak. Monteur Tolentino heeft hem terplekke gekeurd voor ons. Hij beloofde de nostalgische camper te kunnen renoveren. Binnen een paar maandjes. Zoals hij ook voor mijn vriendin Susana heeft gedaan. Twee dagen later hebben we de VW bus gekocht. Een paar uur heeft hij voor ons huis mogen staan. Diezelfde avond werd hij al door Tolentino opgehaald. Een dag later lag hij al helemaal uit elkaar! Een paar dagen later gingen we zelf kijken bij ons project. Ver buiten de stad in het échte stoffige, droge México vonden we onze bus terug onder een tentzeil. Er staat een vervallen hek tussen onze camper en de zandweg. Er is plastic zeil voor het hekwerk gespannen dat door het felle zonlicht uit elkaar is gevallen. Onze camper ziet er net zo armoedig uit als het hek. De verf is van onze bus geschuurd. Toch heb ik vleugels gekregen. Het geeft ons een opgewonden gevoel. Een nieuw avontuur is aangebroken!

In mijn internationale expat-groep staan twee vrouwen op het punt van bevallen. Eén, een Française, krijgt zelfs een jongenstweeling terwijl ze al drie zoontjes heeft! De andere, een Argentijnse, krijgt een meisje. Ik ben met mijn vriendinnen naar een bergdorp in de buurt gereden om drie kleine vrolijk gekleurde Acapulco stoeltjes te kopen voor deze baby’tjes. Op de ochtend van de babyshower verzamelen zeventien wereldvrouwen in de achtertuin van Térèse. We hebben allemaal iets meegenomen voor een internationaal ontbijtbuffet. De tuin is prachtig versierd voor een babyshower. De twee mama’s lopen trots rond met hun dikke buik. Dan begint één vrouw te praten over haar plotselinge verhuizing terug naar huis. Ze heeft helaas maar anderhalf jaar in México mogen wonen. Een ander sluit aan. Haar man werkt voor hetzelfde bedrijf dat gaat sluiten. Bijna niemand wist nog van mijn onverwachtse remigratie. Zo ontstaat er wat commotie. Van de zeventien aanwezige vrouwen zullen zes deze zomer Puebla verlaten. Allemaal met pijn in hun hart. Voor elk van ons komt het afscheid van México te snel. Er wordt een datum geprikt voor een etentje om afscheid te nemen van elkaar. We wisten natuurlijk dat deze dag zou komen. We zijn tenslotte allemaal voor het werk uitgezonden. Deze dag kwam echter veel te snel. Hoe heerlijk is het dan om met elkaar je gevoelens en twijfels te delen. Zoals we dat steeds gedaan hebben. We zitten in hetzelfde schuitje. Zelfs al is dit de vierde keer dat ik zo’n proces van vertrek doormaak. Afscheid nemen went nooit.