dinsdag 3 april 2018

Inspirerend leven

Hoe dichter het verlangen opdringt, hoe verder terug wijkt het werkelijke bezitten.
- Marcel Proust

Aan de kassa van de supermarkt zijn ze traag en onhandig, aan het buffet kunnen ze niet besluiten, het opgegeven bedrag verstaan ze niet en ze hebben de onuitroeibare neiging met kleingeld te betalen. Het is best wel typerend voor ouderen. Ik heb meestal geen haast en het ergert me helemaal niet. Het vertedert me zelfs regelmatig. Als mijn cliënte na ons wekelijkse bezoek aan de kapper een ouderwets shawltje om haar hoofd bindt of de dagen erna een haarnetje omdoet als ze naar buiten gaat dan krijg ik een glimlach op mijn gezicht. De haarnetjes doen me namelijk denken aan mijn eigen oma. Ook als ik mijn cliënte zo snel als het licht door de paden in de supermarkt zie hollen en ik mijn best moet doen om haar bij te benen, moet ik lachen. Zelfs als ze geen geld in haar portemonnee heeft gestopt, of de portemonnee überhaupt vergeten is!, moet ik in mezelf lachen. Ik herken er ook wel wat van mijn chaotische zelf in. Mijn enige mannelijke cliënt draagt sleetse ribfluwelen broeken en colberts. Hij komt uit Amsterdam. Hij rookt. Deze lieve meneer is als kleuter met zijn moeder en broertje naar kamp Theresienstadt gedeporteerd. En later naar Auschwitz waar hij ontsnapte aan de dood. Hij is echter niet verbitterd. Hij was tot kort een gevierd jazz-pianist die met zijn band over de wereld toerde. Lachende ogen. En dat hij dan achter een rollator loopt of zelf niet meer kan auto rijden zíe ik niet eens. Ik kan niet anders dan veel respect voor ‘mijn’ oude mensen hebben. Ze wonen alleen. Ze zijn meestal de hele dag alleen. Eenzaam, ook al komt er meerdere keren op een dag iemand kort langs om te checken of ze hun medicijnen innemen. Een nieuwe cliënte van 96 jaar oud die ik afgelopen week ontmoette huilde tijdens mijn eerste bezoek. Ze vindt de eenzaamheid verschrikkelijk! Kinderen wonen te ver weg of hebben een druk leven… Ze verlangt naar de dood en vindt het wachten te lang duren. Ze is moe, zegt ze. Toch maken we elke keer buiten een wandelingetje samen waarvan ze geniet. De senioren die ik begeleid tonen me hun dankbaarheid altijd graag. Ik kan met ze lachen, ze troosten of serieus luisteren naar hun levensverhaal. Het plezier is altijd wederzijds.

Mensen op hun sterfbed hebben vaak spijt van dezelfde overeenkomstige dingen. Spijt van dingen die onbenullig leken in hun drukke bestaan. Dingen die ze anders zouden doen als ze de tijd konden terugdraaien. Dát kunnen wij dus van bejaarden leren nu we nog een heel leven voor ons hebben! De meest genoemde spijtbetuiging is “Had ik maar de moed gehad om trouw aan mezelf te blijven in plaats van het leven te leiden dat anderen van mij verwachtten”. Mannen zeiden vooral “Ik wilde dat ik niet zo hard had gewerkt.” Op het sterfbed beseffen mensen dat het verlangen naar financiële zekerheid het destijds gewonnen had van het verlangen om de eerste stapjes van hun kinderen te zien. Of van het verlangen tijd door te brengen met geliefde. Ook onderdrukten veel mensen hun hele leven hun gevoelens om de goede vrede te bewaren. Uiteindelijk belemmerde dit hen om te worden wie ze eigenlijk waren of zouden willen zijn. Zo ontwikkelden ze juist bitterheid en wrok. “Had ik maar de moed gehad om meer mijn gevoelens te uiten” staat dan ook in de top drie van spijt. Wat ik zelf zie, nu ik met ouderen werk, is dat het onderhouden van vriendschappen op hogere leeftijd helemaal niet zo vanzelfsprekend meer is. Door het slechte gehoor worden de telefoongesprekken minder. Niet meer kunnen autorijden of fietsen beperkt ook enorm om vriendenbezoekjes af te leggen. Bovendien vallen steeds meer vrienden weg… “Had ik maar meer tijd doorgebracht met mijn vrienden” is ook een veelgehoorde spijtbetuiging. Vaak realiseerde men niet de voordelen van oude vrienden. Echte vrienden zijn cruciaal voor een succesvol en gelukkig leven! Ons geluk wordt dus eigenlijk vaak ondergesneeuwd door van alles dat nog moet gebeuren. Vaak wint de serieuze kant van de onbezorgde kant in ons. Veel ouderen beseffen op hun respectvolle leeftijd dat gelukkig zijn een keuze is. Uit angst voor het onbekende zijn veel ouderen blijven hangen in hun comfortzone en oude patronen. Hoe doe ík dat eigenlijk? Sta ik mezelf toe gelukkig te zijn? Hoe zit het met mijn eigen comfortzone? Ik denk zelf dat ik daar wel uit durf te stappen (binnen bepaalde grenzen), omdat ik al vier keer met mijn gezin mijn boeltje opgepakt heb om in een vreemd land te gaan wonen. Of een switch in mijn werkend leven heb durven maken. Je hebt altijd zelf de keuze hoe je je leven invult. Volg je hart en kies voor je eigen geluk!