dinsdag 29 april 2025

Planting new trees in front of our house
BOOMPJE, BEESTJE
‘I love Amsterdam. The city is vibrant and alive. It's fresh and so open. It's definitely one of my favorite places.’
 
- Stefon Harris


Ooit, bijna een kwart eeuw geleden toen wij ons huis kochten, was ons huis gelegen naast een talud. Ik fietste er overheen vanuit ons tijdelijke huurhuis, na remigratie uit The States, op weg naar een klein supermarktje. En elke dag op weg naar de stad waar ook de basisschool van toen nog één jong dochtertje, gelegen was. De helling liet de straat over de drukke rondweg oversteken zonder stoplichten of een rotonde. Een stuk lager naast de helling zag ik destijds ons toekomstige huis liggen. Aan de kleuter en peuter achterop mijn dubbellange bagagedrager vroeg ik of ze daar wel wilden wonen. Ik kon niet stoppen met elke keer dat ik langs fietste naar die vier prachtige huizen te kijken, daar beneden naast de groenbegroeide talud. Na een bezichtiging waren we instant verliefd! De bewoonster die we later heel goed zouden leren kennen, gunde ons het huis. Nog maar een paar jaar later besloot de gemeente de helling weg te halen, de weg iets om te leggen en een kruispunt met stoplichten op de rondweg te maken. Ze haalden helaas ook een paar bomen weg van het stukje bos waar wij aan woonden. Godzijdank bleef het recht voor onze deur bebost! Inmiddels groeit er een enorme wirwar aan bramenstruiken. Een eikenboom is ooit omgevallen en daar heeft de gemeente twee jaar terug een nieuwe eikenboom voor terug geplaatst. Helaas legde deze jonge boom ook het loodje ondanks de moeite die wij als buren ervoor deden om hem de warme zomer door te redden. Ieder huis zou twee keer per week een emmer water brengen naar de boom. Vorig jaar heeft de gemeente deze ook weer vervangen en deze keer is de eikenboom aangeslagen. Over een paar jaar staat er weer een stevige boom. Een paar maanden terug kreeg mijn lief een wensboom als afscheidscadeau van zijn fabriek. Deze berk kenmerkt zich door een rijzige groei, maar liefst twintig meter staat er op het label geschreven. Hij valt op door de lichtkleurige, vaak witte bast die het zonlicht vangt. Hij past perfect in het stukje bos aan de overkant van ons huis. Over het algemeen groeit een berk met een jaarlijkse dertig tot zestig centimeter. De nieuwe wensboom zal geen hoge ouderdom bereiken. Zelden wordt een berk meer dan tachtig à honderd jaar oud. Prima, hopelijk zien wij onze wensboom nog decennia lang groeien. Onder de eeuwenoude beukenboom pal voor onze deur groeien in de greppel de laatste jaren steeds nieuwe boompjes. Nieuwe beukenboompjes wat logisch is gezien de gevallen beukennootjes die daar opstapelen. Ook andere soorten bomen. De Amerikaanse es die wel dertig meter hoog kan worden en de Spaanse aak - wat grappig is want in die straat heb ik tot mijn tiende jaar gewoond in Groningen! - die zestig centimeter per jaar kan groeien. Ook de gewone esdoorn haalde ik uit de greppel die twintig meter hoog kan worden. Allemaal bomen die ik in onze omgeving zie groeien. Volgens mij is de grond in de greppel, die elk jaar aangevuld wordt met een nieuwe laag gevallen blad en nootjes, zéér vruchtbaar. Een kraamkamer voor jonge boompjes. Afgelopen week heb ik een zestal boompjes met wortel uitgegraven en in een emmer met water gezet. Samen met de wensboom van mijn lief heb ik met onze jongste dochter de boompjes aan de overkant van de weg uitgezet. De gemeente had net heel handig het stukje gras ervoor gemaaid. Emmers met water mee gesleept. In totaal zeven bomen zullen groter groeien bij het stukje bramenstruiken. De volgende dag heb ik er mestkorrels gestrooid en weer een emmer water verdeeld over de boompjes. Daarna regende het een paar dagen. Nu zijn er weer hete dagen die vragen om een extra emmer water. Ik hoop dat ze daar goed wortelen en ze zich daar lekker thuis gaan voelen.


Amsterdam bestaat dit jaar in oktober zevenhonderdvijftig jaar! Zoveel jaren betekent heel veel geschiedenis. Heel veel familiegeneraties. Heel veel verhalen. Ook ons eigen verhaal, het verhaal van mijn lief en mij.  Het is maar een klein stipje hierin. Een oogwenk. Onze ontmoeting op de universiteit in 1987, beiden slechts achttien jaar oud. Kinderen eigenlijk. Mijn zomerlange studentenbaantjes bij de ABNAMRO op het Rembrandtplein en op de Overtoom. Ons samenwonen in Oost in een klein benedenhuis met een leefkeuken én een tuin. Ons afstuderen. Mijn lief vervulde daarna zijn dienstplicht en ik startte mijn carrière. Ons trouwen vanuit dat knusse huurhuisje. Natuurlijk vierden we dit jaar ook Koningsdag in onze stad. Wederom een sterke lentezon die vrolijk over de grachten scheen. Ik geniet zo van de heerlijke, historische en stadse sfeer die de stad ademt. Wandelend in een openlucht museum. Onze auto parkeren we elk jaar gratis in ‘ons’ oude stadsdeel, behalve dit jaar vanwege de geblesseerde knie van mijn lief. Hij kan niet ver lopen. We parkeerden de auto vlakbij de Magere Brug over de Amstel, op Roeterseiland. Op de Magere Brug hebben wij precies dertig jaar geleden trouwfoto’s laten maken. We slenterden over de witte brug het centrum in. De Amstel vol boten. Wat meer terrasjes gepakt dan andere jaren maar het was te doen voor mijn lief. De eerste terrasstop was op het Rembrandtplein. Zo gek om daar naar het grote bankgebouw te kijken waar ik twee zomers werkte. Decennia geleden. Zoveel voetstappen op dit plein! Natuurlijk Tuschinski theater, maar ook ertegenover de allereerste ‘Riksbioscoop' waar je voor een rijksdaalder naar een gedateerde film mocht. Discotheek Escape waar ik op zaterdagavond in de lange rij stond. Of discotheek iT ietsje verderop in de straat. We smulden van de nostalgische sfeer. Maar ook de sfeer van nu; de mensen die voorbij kwamen met oranje kleding aan. Slenterend over de grachten genoten we van de muziek op straat, de boten vol feestvierders op het water. Telkens weer even naar boven kijkend; genietend van al die hoge pakhuizen, scheef gezakte panden. De granieten trappen leidend naar prachtige voordeuren aan de grachten. We fantaseerden kort over ‘stel dat….de mogelijkheid om een benedenhuis aan de Amstel te kopen…?’ en zeiden allebei zonder nadenken volmondig Ja!. Stel toch dat het zomaar zou kunnen? 

dinsdag 22 april 2025

Just recently received picture from 1999, taken by my mom
EMDR
Strength doesn’t come from what you can do. It comes from overcoming the things you once thought you couldn’t.’ 
– Rikki Rogers


Ik besefte tweeënhalf jaar geleden natuurlijk niet wat er allemaal stond te gebeuren. Ik weet nog wel dat ik dacht ‘Er is een oplossing, we snijden die plek eruit en gaan dan herstellen’. Voor dat herstel staat zo’n twaalf maanden zei de kaakchirurg destijds. Dat kon ik niet plaatsen. ‘Van één operatie zó lang bijkomen?’ Dat bleek zich later te verklaren door chemokuren, wekenlange dagelijkse bestralingen en het maandenlange herstel daarvan. Ik was twaalf kilo afgevallen door de brandblarenpijn in mijn mond, het niet proeven van eten tijdens de chemokuren en het vele spugen. Het lukte me niet om goed te eten en daardoor weer aan te komen, om weer energie terug te krijgen. Ondanks de druk die de diëtiste op me legde. Uiteindelijk kreeg ik een sondevoeding. Het gaat nu na twee jaar nog steeds piepiekleine beetjes beter. De neuropathie in mijn linkerduim vermindert bijvoorbeeld nog steeds heel langzaam. Het lijkt of mijn mond nog steeds ietsepietsie minder droog wordt. Door pijnstilling is de brand op mijn tong bijna weg. Het is natuurlijk wat het is. Ik leef nog. De kans is groot dat het wegblijft als ik na vijf jaar na de laatste bestraling, nog schoon ben. Ik leef onbewust erg naar dat moment toe. Ik heb er twee jaar op zitten. Vijfenzestig procent van mensen die hersteld zijn van kanker, komen na twee jaar in een soort burn-out terecht. De oncologisch kaakchirurg raadde mij ‘toevallig’ ook rond die tijd een oncologisch psycholoog aan toen ik nog steeds emotioneel reageerde. Rond die tijd besefte ik ook dat ik niet meer betaald zal werken, omdat veel praten vermoeiend en pijnlijk is. Ik besefte dat ik met die pijnlijke tong moest leren leven. De pijnpoli kwam met een pijnstiller. De psychologe die ik in de arm nam stelde EMDR behandeling voor. Tijdens die behandeling worden de hersenhelften afwisselend gestimuleerd waarbij een proces ontstaat voor versnelde informatieverwerking. Bij fantoompijnpatiënten zoals ik, kan dit het effect hebben dat de pijn vermindert. De psychologe helpt mij om de emotionele lading bij een heftige herinnering te verminderen. Ik moest een bepaalde taak doen, bij mij een groen lampje volgen van links naar rechts, én denken aan een schokkende gebeurtenis rondom m’n tong. Dat zorgt voor extra druk op je werkgeheugen. Mogelijk zorgt die extra druk ervoor dat de herinneringen en gevoelens over de schokkende gebeurtenis waziger worden. En dat het beeld minder spanning veroorzaakt. Als het goed is, kan ik aan het eind van de behandeling terugdenken aan de gebeurtenissen zonder dat dit nog angst of pijnklachten oproept. In het ‘Tijdschrift voor Psychiatrie’ wordt beschreven hoe drie mannen met langdurige fantoompijn effectief werden behandeld met EMDR. Bij de eerste man betrof zijn trauma een uitslag van een specialist: op dat moment besefte hij (jong en vader van drie kinderen) dat ‘het goed fout zat’.  De tweede man betrof een chirurg, die in een volle ziekenzaal vertelde dat hij kanker had: iedereen in de zaal was stilgevallen. Bij de derde man was het trauma de ontvangst van zijn ontslagbrief na de revalidatieperiode. Hij werd niet meer representatief geacht voor zijn functie. Ook bij mij is er onverwerkt trauma. Ervaringen die verband houden met de ziekte waarmee de pijn begonnen is. Mijn psychologe liet mij drie traumatische momenten kiezen. Vorige week had ik mijn allereerste sessie en heb ik de pijn en spanning van acht naar vijfenhalf op een schaal van tien laten zakken. Ik was wel kapot tijdens de sessie. Ik kreeg notabene een bloedneus, een loopneus, tranen, hoofdpijn, opvliegers, pijn in mijn kaak en rugpijn. Die avond en de volgende dag voelde ik me als een slappe vaatdoek, een beetje ziekjes. Toch voelt mijn tong nu een stuk relaxter aan. Ik krijg nog een aantal sessies en daarna nog sessies om via hypnotherapie zelf invloed te krijgen op de pijn. Ik wil de pijnstillende medicijnen graag afbouwen vanwege de nare bijwerkingen. Stel je voor dat dit allemaal lukt - en de eerste sessie doet mij dat wel geloven! Een wonder zou het zijn! Dan zou ik weer geroosterd brood, beschuit en crackers kunnen eten in plaats van zacht brood. Zelfs koekjes, óf chips! Langer praten zonder pijn daarna. Ik heb een stuk leven voor kanker en erna. Ik heb mijn leven heel anders ingericht. In het nu leven, rustig leven. Ik denk dat ik zachter ben geworden, een leuker mens en meer inzicht heb.


Dit seizoen ziet mijn glazen oranjerie in de achtertuin er zó anders uit dan vorig jaar. Dan bedoel ik de potten met mijn geliefde planten die erin staan. Ik heb deze lente een witte flespompoenplant laten groeien uit een simpel zaadje van het pompoen soeppakket uit de supermarkt. Ik heb ook twee opgekomen zaailingen van een lichtroze gekleurde aubergine uit het wekelijkse Hello Fresh pakket. Allemaal klimmers. Ik heb wel twintig opgekomen bietenstekkies die ik voor mijn verjaardag had gekregen; let wel, gele bieten dus geen rode. Ik heb ook één opgekomen tropische ananaskers van zaadjes die ik op de Pasar Malam had gekocht. Ananaskersen zijn lekker zoet fruit en ook een mooie decoratie voor toetjes. De plant kan heel groot worden. Van de gedroogde steranijszaadjes is helaas helemaal niks opgekomen. Zo jammer. Ik heb voor de tweede keer komkommer gezaaid dit jaar, de laatste keer gewoon kleine plakjes komkommer in de aarde gestopt. Er komt nog niks op, terwijl ik vorig jaar wel negen grote komkommers als opbrengst uit één plant had. Elke dag ga ik checken, ik kijk de plantjes er zowat uit. Hetzelfde geldt voor de sponskomkommer die het vorig jaar zo goed deed. Een tiental komkommertjes groeiden aan de klimplant maar ik was te laat begonnen met zaaien, ze groeiden niet groot genoeg aan het einde van het seizoen.  Dit jaar daarom speciaal op tijd gestart. Helaas komt er nog niks op… Teleurstellend. Vorig jaar had ik vrij laat rode puntpaprika’s gezaaid en toch, heel verrassend groengekeurde, geoogst. Beginnersgeluk? Ik krijg van iemand courgette zaailingen en dan hoop ik dat de bloemen elkaar gaan bevruchten. Ik had vorig jaar voldoende grote oranje, uitbundige bloemen maar er kwamen geen courgettes. Dit jaar hoop ik pannen vol courgettesoep te mogen koken.

dinsdag 15 april 2025

Dinner with 'mis amigas' from Madrid period (my golden girls)
GOUDEN VERHAAL
‘I like for jewelry to tell a story and to be able to talk about what I'm wearing. That's more important to me than a name, brand, or label.
- Nikki Reed


Ik haalde een collegaatje op in Breda en we reden samen op een maandagavond naar Tilburg. Het was Wereldgezondheidsdag, een themadag die op initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie op 7 april van elk jaar wordt gehouden. Vanuit het hospice waren we uitgenodigd voor deze avond in het theater. Een voorstelling met Ellen ten Damme. Verder had ik me niet ingelezen. Op het podium zat een groot gerenommeerde strijkorkest. Een oudere kale man begon zich uit te kleden en ik schoot in de lach. Zaterdagavond was ik namelijk bij de voorstelling ‘Nieuwe buren’ en daar hadden ook twee acteurs zich uitgekleed en met blote billen op het podium gestaan. Toch niet weer? Gelukkig kleedde deze Engelse danser zich alleen om in een loszittend soort judopak. Het bleek superlenige choreograaf-danser Andrew te zijn. Zijn bewegingen pasten precies bij de mooie muziek van het orkest en verbond hart en hoofd. Ellen ten Damme zong prachtige liederen zoals Wuthering Heighs van Kate Bush en een gevoelig lied van Edith Piaf. Ook zij danste er op los. Tussendoor sprak de bekende Israëlische cardioloog Ehsan Natour, werkzaam in het universitair ziekenhuis in Maastricht, ons toe. Een theatercollege. Hoe toevallig dat precies dezelfde dag onze jongste de allereerste dag van haar stage begon op dezelfde afdeling in hetzelfde ziekenhuis als Natour. De titel van zijn seminar was ‘Als het leven stilstaat’ en daarmee doelde hij op iemand die een ernstige diagnose krijgt. Niet perse aan het hart, ook kanker of Parkinson bijvoorbeeld. Zijn verhaal resoneerde bij mij. Iedereen komt in zijn leven een keer in een donkere tunnel terecht. Waar hoofd (informatie) en hart (gevoel) elkaar dan vinden ontstaat veerkracht. Nu snapte ik ook dat Ellen meewerkte aan deze bijzondere avond. Zij heeft maar liefst drie keer de diagnose borstkanker gekregen. Ik zag haar op het podium een keer haar tranen wegvegen uit haar ogen. Het ging over zingeving, je nieuwe, sterkere ik vinden en omgaan met ingrijpende levensveranderingen. Eigenlijk over de onverwachte crash tot herstel. Een zeer inspirerende arts die op mij zeer innemend en emphatisch overkwam. De meeste artsen zijn minder menselijk weet ik uit ervaring. Geen wonder dat hij zich inzet voor meer menselijkheid in de geneeskunde. Hij benadrukte het belang van een holistische benadering, waarbij niet alleen de ziekte, maar zeker ook de persoon achter de ziekte centraal staat. Ik sta daar helemaal achter! Uit ervaring weet ik dat het zó belangrijk voor mij was dat het medisch personeel mij zag, mij als persoon, als een totaalplaatje. Juist toen ik na vier chemokuren de resterende drie afzegde. Ik kon niet meer en het ziekenhuis bleef maar bellen dat ik tóch moest komen. Mijn lief moest die telefoontjes beantwoorden. Ik had door de behandelingen geen stem meer. Toen veel later een arts mij terugbelde prijsde hij mij over mijn beslissing. Juist omdat niemand wist hoe de chemokuren voor een vrouw uitpakten en er sinds de jaren ’50 nooit onderzoek gedaan was of patiënten ook met minder kuren toekonden. Hij zou dit in de volgende vergadering bespreken, een meer holistische omgang met patiënten toejuichen en dankte mij voor het delen van mijn ervaringen. Ook had ik een zeer slechte ervaring met een zaalarts, zij kwam bloeduitslagen doorgeven vlak voor de start van een chemokuur. Een vriendin zat naast mijn ziekenhuisbed. De arts gaf door dat ik een slechte marker in mijn bloed had die aan zou kunnen geven dat de kanker niet weg was na mijn zware operatie. Dat zei ze even tussen neus en lippen door staande aan het eind van mijn bed. Ze nam niet eens de moeite om even te gaan zitten. Ze had haast. Of ik binnen een paar minuten wilde beslissen of ik de chemokuur door wilde laten gaan. Dat kon écht zo niet. Tijdens de rit terug had ik met mijn vriendin besloten dat ik actie moest ondernemen. Ik belde het ziekenhuis, kreeg een andere, begripvolle zaalarts aan de telefoon die mij gerust kon stellen. Die specifieke bloedwaarden zijn meestal zo hoog omdat de patiënt te weinig drinkt. Ik dronk destijds slokjes water maar spuugde het vaak net zo snel weer uit.  Ik had zéker te weinig vocht in mijn lijf. Wat had zij mij laten schrikken met haar directheid en onvolledige informatie. Heel onpersoonlijk, gehaast en zakelijk. Een meer persoonlijke benadering naar de patiënt versnelt het herstel is gebleken uit onderzoek. Wanneer patiënten zich gehoord en begrepen voelen zijn ze beter in staat samen te werken aan hun herstel. Tijdens de zinderende voorstelling deze maandagavond opereerde Natour een echt hart (van een varken denk ik) en keken we mee door een camera hoe hij de hechtingen plaatste. En tussendoor dans, muziek, zang én tekst van Natour. Een kunstzinnig en origineel samenspel. Voor Natour is kunst een bron van inspiratie en troost. Ik was mijn ontastbaarheid kwijtgeraakt. Natour liet deze avond zien hoe hij met zijn aanpak het verschil kan maken voor genezing, de kwaliteit van leven en hoe een crisis te overwinnen. Een arts van goud!


Toen ik nog een jonge tiener was had mijn oude oma mij bij haar geroepen. Ik zie nog scherp voor me hoe ik op m’n knieën naast haar stoel voor het raam zat. Zij droeg een rok (of jurk) en had een juwelendoos op schoot gevuld met gouden oorbellen. Onderbenen vol donkerblauwe spataderen. We waren bij haar en opa op visite in Haarlem. Ik herinner me nog dat ik de oorbellen er allemaal een beetje ‘grotemensenachtig’ uit vond zien, maar dat ik het tegelijkertijd reuzeinteressant vond dat ik iets van haar erfenis mocht uitkiezen. Juwelen die ik zou krijgen wanneer mijn oma er niet meer zou zijn. In de verre toekomst. Ik mocht twee setjes uitkiezen. Mijn oma schreef op een briefje met sierlijke letters mijn naam. Ook later die van mijn zusje. Mijn lieve oma overleed toen ik een twintiger was. Eén van de twee oorbelsetjes was er nog, de andere was verdwenen zoals veel van haar sieraden. Mijn oma kreeg dementie en we weten niet of ze zelf sieraden weg gegeven heeft aan de zorg die aan huis kwam of dat het misschien gestolen is. Tientallen jaren lagen de retro oorbellen, gezet met een pareltje, in huis en deed ik er niks mee. Totdat ik onlangs bedacht er een vintage ring van te laten maken. De juwelier heeft samen met mij de mogelijkheden doorgenomen, kocht het goud van de andere oorbel in en gaat er iets moois van maken voor mijn wijsvinger. Ik heb ook wat prachtige, tijdloze gouden armbanden van mijn oma geërfd en die draag ik graag. De enige ring die ik van mijn jonge moeder geërfd heb, die zij zelf droeg, was gestolen in een hotel in Mexico. De kleine zegelring van mijn opa droeg ik aan mijn pink en ben ik een paar jaar terug verloren tijdens het Jazz festival. Eindelijk ga ik weer dagelijks een oud familiesieraad dragen aan mijn vinger. Ik ga er zo zuinig op zijn! 

dinsdag 8 april 2025

Our house, with clean driveway
INGESTONKEN!
Neem de kalmte van de natuur over: geduld is haar geheim.’
Ralph Waldo Emerson


Het was een grijze vrijdagmiddag ergens rond half januari. Ik kwam thuis met mijn autootje en er stond een werkbusje met open deuren bij de buren voor de oprit. Er kwam een hoop motorlawaai uit dat busje en ik zag waterslangen over de straat liggen. Er kwam een groepje Engelstalige werklui, met lichtgevende oranje vesten aan, naar me toelopen. Aardige gasten. Of ik even bij de buurman op de oprit wilde kijken, want buurman had het schoon laten spuiten en daarna laten impregneren. Met een speciaal spulletje dat er voor zou zorgen dat er tien jaar lang geen mos en groene aanslag op de oprit terug zou groeien. Ik was gevoelig voor hun gehaaide verkooppraatje want elke winter kan het spekglad worden voor de deur door inderdaad, de groene aanslag. Ik heb het zelf niet eerder weg gepoetst kunnen krijgen en zeker wel geprobeerd. Ik werd compleet overrompeld door deze Ieren. Ik zou een enorme korting krijgen omdat ze het spul nog over hadden van de klus van de buren en het was vrijdagmiddag vlak voor het weekend dus ik mocht het restant voor een scherpe prijs kopen. Mits ik ze een kop koffie zou aanbieden. Zulke charmante mannen. Ik tuinde erin. Wat misschien verdacht had kunnen zijn was dat ik niet met de buurman over de prijs mocht praten. Ze begonnen met heel hoge prijzen per vierkante meter te vragen. Dat had ik al kunnen afdingen naar vierentwintig honderd euro voor de hele oprit. Ik vond het allemaal heel spannend. Misschien kreeg ik toch een vaag onrustig onderbuikgevoel. Ik zei ze dat ik eerst met mijn man moest overleggen. Ik ging naar binnen en belde mijn lief. Hij schrok zich kapot van de prijs en viel natuurlijk niet voor de charmes van de Ierse mannen. ‘Wat moet ik nu doen?’ vroeg ik mijn lief. De oudste van het groepje Ieren stond al te kloppen en te zwaaien bij het voorraam. Ik was totaal overbluft door de heren. Ik gaf ze aan dat mijn man en ik énorm twijfelen en dat mijn man eigenlijk helemaal niet wilt. De buurman’s oprit  werd er weer bijgehaald. ‘Mijn buurman is niet achterlijk dus het zal toch wel oké zijn’ ging er rond in mijn hoofd. Ze ronden de prijs af op zestien honderd euro voor de hele oprit. Ik bel mijn lief weer terug met het nieuwe bod van de listige mannen. Mijn lief besluit heel resoluut dat we het voor achthonderd euro doen, ‘en dat is nog teveel’ zegt hij er achteraan. Ik geef het door en we hebben een deal. Ik voel me spekkoper. Dan gaat het snel. Hun waterslang wordt aan ónze buitenkraan vast gemaakt die nog voor de winter afgesloten was. Zo naïef als ik was heb ik die nog opengedraaid voor ze. Ik haalde m’n autootje weg en de kliko’s zette ik aan de kant. Met ons eigen water werd de groene oprit schoongespoten. Superschoon. Ze gingen er inderdaad met een soppend brouwsel overheen. Geen impregneer goedje dat groene aanslag tien jaar weg zou houden maar volgens de politie in Rotterdam simpelweg water met bleek en een kleurstofje erbij. Ik moest contant betalen en kreeg daarbij weer het unheimische gevoel dat ik genept werd. Niet met de chemische spullen die ze zogenaamd van een grote klus in de buurt overhadden, als chemicus geloofde ik daar heel onnozel trouwhartig in. Meer het vage onderbuikgevoel dat de klus ‘zwart’ was en dat ik dus geen enkele garantie zou hebben voor die periode van tien jaar. Geen factuur of offerte. Ik had niet zoveel contant in huis dus maakte ik het argeloos met mijn bank‘app over naar William Torres. Met een vriendelijke opmerking dat we de komende twintig minuten niet met onze schoenen van buiten naar binnen moesten lopen vanwege het impregneerspul, waren ze opeens met de noorderzon vertrokken. Eenmaal opgedroogd zag ik teleurgesteld nog groene plekken die niet behandeld waren. Ik vond op internet een mobiel nummer van hem en zowaar nam de charmante William op. Hij zou de vrijdag erop terugkomen om het over te doen. Mijn lief nam speciaal vrij die middag, want ik was er niet. Natuurlijk kwamen ze niet om de vlekken te herstellen. Mijn lief belde en William deed net alsof de lijn kraakte en hing op. Hij beantwoorde zijn oproepjes niet meer. Een paar dagen later stuurde ik, nog steeds goedgelovig, een SMSje naar hem. Het speet hem enorm, antwoordde hij maar zijn moeder was plots overleden en zodra hij terug was in Nederland zou hij mij een e-mail sturen en de oprit fixen. Ik was zo dwaas om dat te geloven. Gisteren las ik echter een artikel in de krant over deze gehaaide, Ierse mannen die in Rotterdam zelfs een hele straat opgelicht hadden met zogenaamd huizen impregneren. Een eye-opener! Een voor zesentwintighonderd euro berooide man zette zijn verhaal in hun buurt‘app. Tientallen buren bleken opgelicht. Voor grote bedragen. De politie waarschuwt voor deze Ierse mannen die als klusbedrijf onaangekondigd aan de deur staan met een scherp aanbod. Irish Travelers worden ze genoemd. Het is goed om een schriftelijke offerte te laten opmaken en nooit vooraf te betalen. Wat een oen ben ik geweest! Ik vroeg onze buurman onlangs naar zijn ervaring. Ook hij was erin geluisd aan de deur (terwijl de Ierse oplichters mij toevertrouwden dat hij de opdracht vooraf besteld had!) en had aan de deur niet zo goed kunnen afdingen als mijn lief over de telefoon. Hij was veel meer geld verloren dan wij. We zijn er met z’n allen ingestonken. In de zwendel van malafide Ierse klusjesmannen.


Vijf jaar rijden wij al in een elektrische lease-auto die nooit mijn keus is geweest. Allereerst de kleur heeft me altijd tegengestaan. Ook het model dat net een sportmodelletje lijkt zo laag aan de grond. Wij reden al die jaren in een auto die nu écht niet meer kan gezien alles wat er nu in de Amerikaanse politiek gebeurt. Het gaat dus om een spierwitte Tesla model 3 die mijn lief destijds met grote spoed besteld had vanwege het wegvallende belastingvoordeel voor elektrische auto’s. Eindelijk hebben we gisteren die kar op laten halen. Nu rijden we sinds afgelopen vrijdag in een mooie bolide van een van oorsprong Zweeds automerk in de prachtige kleur sand dunes. Eén van mijn eerste lease-auto’s was ook een splinternieuwe Volvo, en ik was er weg van. Diverse lease-auto’s van dat merk volgden elkaar op via mijn lief. Destijds, woonachtig in Madrid, kochten we een oud model stationwagon Volvo. Geweldige auto met lichte lederen bekleding, een notenhouten dashboard en het geluid van een zware ronkende motor. Onze meiden waren er dol op. Hij verhuisde daarom mee terug naar Nederland. De buurman hield van het zware geluid van de motor van ons oude besje, gaf hij ooit toe. We hebben hem helemaal op gereden. De komende jaren rijden we dus weer in zo’n degelijk automobiel, nu volledig elektrisch, zo blij mee! Ookal rijd ik zelf voor boodschappen in een piepklein, zeer betrouwbaar en zuinig Japans autootje. 

dinsdag 1 april 2025

Yoga classmates coming over for B-day cake!
DIT MOMENT
Wees blij met dit moment. Dit moment is je leven.’
- Omar Khayyám


Begin januari, misschien wel mijn eerste dienst als vrijwilliger alleen in het hospice, kwam er een nieuwe bewoonster binnen. Zij is misschien maar vijf jaar ouder dan ik. Ze heeft een wat oudere man en twee leuke volwassen dochters. Ze vertelde, samen met haar dochter, dat ze in december na buikpijn zeer onverwachts de diagnose kanker kreeg. Kort daarop, één van de eerste dagen in januari hoorde ze dat ze ongeneeslijk was. Snel daarna kwam ze al bij ons in het hospice wonen. Haar man kon namelijk niet voor haar zorgen. Hij had het vaak benauwd, zij zorgde juist voor hem. Hij klaagde na haar verhuizing dat hij niet alleen thuis kon zijn. Heel vervelend voor haar natuurlijk. Zéker wanneer je weet dat je zelf niet lang meer leeft. Ik merkte dat ze op een bepaalde manier afstand nam. Ze waren er altijd vanuit gegaan dat zíj de langstlevende zou zijn. De rollen waren echter ineens omgekeerd. Zij werd recent gebeld dat hij in het ziekenhuis opgenomen was na een hartaanval. Iemand had hem thuis gevonden. Hij bleef in het ziekenhuis op de intensive care en ze hielden hem in coma. Wie verzint zo’n scenario? Ze was naar hem toegebracht en ze had zijn hand vastgehouden maar hij reageerde er niet op vertelde ze me. Ze deelt graag haar openhartige verhaal met mij. Ookal krijgt ze altijd veel vriendinnen en collega’s op bezoek. Toen ik na een paar dagen weer kwam werken las ik in de map dat haar man inmiddels overleden was. Dezelfde middag dat ik werkte zou de crematie zijn. Ze had die nacht veel gespuugd, naast haar ziektebeeld, ook vermoedelijk van de zenuwen. Het advies van de verpleegkundige was haar deze ochtend een beetje met rust te laten behalve wanneer ze zou bellen natuurlijk. Ik had daar een beetje twijfels bij gezien ze haar verhaal kwijt kan bij mij. Ik hield me er wel aan natuurlijk. Na de megadrukke ochtend ging ik na de koffiepauze handdoeken en washandjes aanvullen in de kasten van de bewoners. Ook bij deze mevrouw. Ik condoleerde haar met het verlies van haar man en ze stak meteen van wal. Haar dochter was vanuit haar skivakantie gauw naar huis gekomen. Net op tijd voordat de stekkers er bij haar vader uitgetrokken werden. Ze vertelde dat toen ze muziek van Bob Dylan opgezet hadden hij een traan liet rollen uit zijn oog. Ze vertelde het juist zonder traan. Ze hadden de avond ervoor een condoleance voor hem gehouden waar ze express niet bij was. Zoveel mensen bij elkaar die haar natuurlijk allemaal zouden vragen hoe het met háár gaat. Ze koos ervoor haar energie anders te besteden. Vanmiddag zouden ze met dochters en twee mantelzorgers haar man achterlaten in het crematorium. Een bijeenkomst van drie kwartier zei ze. De rolstoeltaxi zou op haar wachten. Met haar dochters had ze afgesproken dat zij ook gecremeerd wilde worden en dat haar as én zijn as samen in één biologisch afbreekbare urn begraven zou worden op een natuurbegraafplaats in de buurt. Ik zei dat ik het heel mooi vond. En vooral heel fijn voor haar én de twee dochters dat ze weten wat er gaat gebeuren na haar overlijden. Zoekend naar een rouwkaart voor haar man zag ze al bladerend in het boek meteen een mooie voor haarzelf. De meiden waren het met de keuze eens. Ik vertelde haar dat bij het plotseling overlijden van mijn moeder niks bekend was over haar wensen. We deden maar wat en bij mij overheerst nog steeds de twijfel of we het wel goed gedaan hebben. Dat steunde haar zei ze. Een week erna had ik een fijn, lang gesprek met beiden dochters aan de keukentafel. Zij vonden, door de beslissingen die hun moeder nu praktisch en vooruitdenkend nam, het te snel gaan. Ze wilden samen met mama gewoon zijn, en niet perse praktische zaken bespreken. Een fijne tijd samen doorbrengen, dit moment beleven, want wie weet hoe lang dat nog kan? 


Een heel klein liedje. Gavin James op een akoestisch gitaar. Publiek doodstil. Duizend mensen ademloos in de poptempel Paradiso in Amsterdam. Formidabel. Op de achtergrond het licht door de glas-in-lood ramen van het prachtige gebouw. Heel mooi. Het gebouw kent haar oorsprong al in 1880 waar het als kerk voor de vrije gemeente gebouwd werd. In de roerige provo-tijd werd het al opgegeven, verwaarloosde gebouw door krakers bezet. Als Paradiso biedt het nu al vijftig jaar inspiratie en vervoering aan bezoekers, meer bezoekers dan dat de vrije religie ooit had durven hopen. Gavin James is een roodharige jongen met gitaar die liedjes zingt over de exen die zijn hart bekrasten. Een Ierse singer-songwriter. Hij schrijft zelf liedjes over diepe emoties zoals liefde, verdriet en vreugde en weet dat heel goed in zijn muziek te vangen. Middelste dochter volgt hem al jaren. Gavin begon als straatmuzikant in Dublin, speelde de kroegen van Dublin plat. Ik zie het hem wel doen hoor, in bruine café’s met lage plafonds. Hij brak in 2015 door met de single 'The Book of Love’. Inmiddels worden zijn liedjes vaak op de radio gespeeld waar ik hem zelf van ken. Dochter vroeg mij mee naar zijn concert. Vooral de sfeer van een klein concert in Paradiso trok mij wel aan. For old times sake. Het was werkelijk een cadeau. Kleine liedjes die iedereen roerde, maar ook het ineens opduiken tussen het publiek en de tent op z’n kop zetten inclusief confetti uit de lucht. Een verrassing was dat Pascal, zanger van Bløf ineens op het podium stond en ze samen met veel plezier ‘Holiday in Spain’ zongen en speelden op hun gitaar. Ik vond het concert een genot ookal stonden we de hele avond op onze vermoeide voeten, en kende ik niet perse alle songteksten. Misschien daarom vond ik de vertolking ‘Jolene’ van Dolly Parton zo mooi. Lekker meezingen. Ik ken heus wel de tekst van zijn grote hit ‘Always’, hij zingt dan zo hoog en loepzuiver daar durf ik met mijn stem echt niet bij. Al met al heeft hij de zaal flink op z’n kop gezet met handen klappen, ons Ierse refreinen laten zingen en zijn opzwepende gitaarsolo’s. Helemaal in het moment. Ik had die middag vooraf aan het concert dochter opgehaald van Schiphol waar ze geland was na een paar dagen Schotland. Samen een hapje eten op de Overtoom en toen lopend naar Paradiso. Een mooie afsluiting voor haar, en voor mij.