Dementie besmettelijk?

Schildpadden kunnen meer over de weg vertellen dan hazen.
- Kahill Gibran

Ik denk dat ik gek word. Ik begin gewoon aan mezelf te twijfelen. Vergeet ik écht alles? Is dat echt tegen míj gezegd? Ik herinner me er niks van… De kinderen raken geïrriteerd omdat ik in hun ogen niets onthoud. En ik blijf maar tegen ze roepen dat ze het in mijn papieren agenda op tafel moeten schrijven. Wat ze dus klaarblijkelijk niet doen… Op een avond heb ik weer een aanvaring met jongste dochter, omdat ik volgens haar al lang op de hoogte moest zijn van haar plannen van de volgende ochtend. Ik ben het alleen niet. Ik weet nergens van. Het staat niet in mijn agenda. Sterker nog, ik verbied haar gemaakte plannen zodra ik ervan hoor. Ik wil het niet hebben dat ze ’s ochtends vroeg langs het bos fietst terwijl alle scholen in Brabant al gesloten zijn. Er fietst geen kip meer op straat rond acht uur in de morgen. Oudste dochter is ook al niet blij met me, omdat ik wil dat zij en haar zussen bij een etentje met vrienden in onze tuin aanwezig moeten zijn. Terwijl zij voor de aller-allerlaatste keer wil afspreken met haar vrienden in Rotterdam. Ik houd voet bij stuk, want die afspraak hebben we al meer dan een maand geleden gepland. Iedereen was het er toen mee eens. Als ik in bed lig baal ik van mezelf. Vergeet ik écht alles? Luister ik wel goed naar ze? Ik twijfel. Gelukkig is daar mijn zeer goede vriendin uit Suriname. Ze is deze zomer in Nederland. Zij herkent mijn zorgen. Met vier kinderen loopt ze tegen precies dezelfde verwijten aan. Terwijl je staat te koken en ondertussen een boodschappenlijstje maakt krijg je heel summier te horen dat de plannen gewijzigd zijn en je op heel andere tijden moeten halen of brengen of dat er logeetjes komen. Het gaat mijn ene oor in en de andere uit en ik reken erop dat ik vlak van te voren ook nog wel een keer ingelicht zal worden. Ik roep er nog iets achteraan als “In mijn agenda opschrijven graag!” wat ze vervolgens niet doen blijkt later. Het is lastig communiceren in hun snelle wereld met een, in hun ogen, slome moeder. Er wordt wat afgezucht door ze. Ik word onzeker als ik in de auto op weg naar zwemtraining de verkeerde vraag stel over een logeerpartijtje en welke ouder ze dan van het schoolfeest haalt. “Are you serious?” wordt er uitgeschreeuwd en ik kijk in een paar vuurspuwende ogen. Oeps, ik heb iets belangrijks gemist denk ik. “Ik heb net tien minuten geleden verteld dat Amber bij óns komt logeren en dat jullie ons ’s nachts ophalen!” Ik was in mijn gedachten vast ergens anders, bij het invoegen op de snelweg ofzo. Ik heb er in ieder geval geen mental note van gemaakt… “Schrijf het in de papieren agenda zodra je straks thuis komt” opper ik nog. Hun dagen zijn ook zo tjokvol. En ze wonen ineens alledrie thuis. Ik kan de gezinsdrukte niet meer bijbenen. Chaos in mijn hoofd. Mijn vriendin vertelt anekdotes die zo bij ons thuis plaats hadden kunnen vinden. Wat een feest van herkenning! Van opluchting lach ik tranen in mijn ogen! Als je elke dag met dementerende ouderen werkt ga je soms denken dat het besmettelijk is.

Vriendschappen. Ik mag mezelf gelukkig prijzen met mijn vriendinnetjes. Elke vriendin betekent iets anders voor me. Bijna elke vriendin komt uit een andere levensfase in mijn leven. Dit weekend zag ik twee ‘oude’ vriendinnen. Ik heb een vriendin die ik al vanaf mijn derde jaar ken. Wij hebben bijna tien jaar jaar lang elke zomer samen doorgebracht op een heel leuke boscamping in Drenthe. Aardappelen stelen bij de boer, hazelnoten plukken, zelf ‘brood’ maken van met-een-steen-gestampte graankorrels, uren schommelen, met de poppen spelen in het zand en in de tent, later met barbies en bij slecht weer stiekem lang douchen bij het zwembad waarbij we om de beurt in het koude water moesten springen. Toen we wat ouder waren en eenmaal konden schrijven stuurden we elkaar regelmatig handgeschreven brieven op het meest gezellige briefpapier wat we konden vinden. Zij vanuit Zaandam. Ik vanuit Groningen. We logeerden in de schoolvakanties natuurlijk bij elkaar. Ik ken haar, haar ouders en haar twee broers dus al bijna een halve eeuw. Wat ik me vooral herinner van haar twee broers is dat ze altijd ruzie hadden. Mijn vriendinnetje, als enige meid, vechtend met hen en de jongens ook onderling. Voor mij heel opwindend, want ik had alleen een zusje. Eenmaal als pubers zagen we elkaar nauwelijks meer, maar we bleven trouw schrijven. Dat doen we nu trouwens nog! We kregen ieder verkering (wisselden trots hun pasfotootjes uit per brief) en trouwden er beide mee. Periodes is het wat stiller geweest, maar de mijlpalen deelden we áltijd met elkaar. Beide kregen we drie dochters. En nu is ze vijfentwintig jaar getrouwd dat gevierd wordt met een groots dansfeest. Mijn lief en ik gaan erheen. Overdag zijn we de hele dag in Zandvoort te vinden op het strand. We eten daar wat en ’s avonds togen we naar het feest daar in de buurt. Ik heb er gek genoeg nooit een moment bij stil gestaan dat het zo’n ‘trip down memory lane’ zou worden! Meteen bij binnenkomst herken ik haar dochters van de foto’s. Heel bijzonder. Eerst wordt haar, nu bijna 80-jarige, vader erbij gehaald. Geen spat veranderd! Hoe leuk om mijn oom weer in levende lijve te zien. Ik herken haar broers die niet meer zo irritant zijn als vroeger. Leuke grijzende mannen met vrouw en kinderen. En natuurlijk haar moeder! Zij raakt geëmotioneerd bij mijn aanzien. Onze gezinnen hebben destijds een decennium nauw met elkaar opgetrokken. Mijn ouders leven beide niet meer en ik vermoed dat dat door mijn aanwezigheid alsnog rauw bij haar binnenkwam. Op het feest gingen mijn gedachten ongewild uit naar mijn jonge jaren. De muziek hielp daar ook wel aan mee, want er werden veel oldies gedraaid. Mijn lief en ik hebben de hele avond op de dansvloer gestaan. Vroeg in de ochtend kwamen we pas thuis. Doodvermoeid was ik, lichamelijk en geestelijk. Bij het opstaan zere voeten van het dansen op hakjes. Een zwaar hoofd van tekort slaap en alle indrukken. Ik had het niet willen missen. Datzelfde weekend hadden we thuis ook een reünietje in het klein met mijn goede vriendin die ik tijdens de zwangerschap van onze oudste heb leren kennen. Ondertussen ook al meer dan twintig jaar geleden. Onze gezinnen zagen elkaar veel totdat wij naar The States verhuisden. Ze zochten ons op, op de dag dat de Twin Towers aangevallen werd. Hun toestel keerde terug naar Schiphol… Mijn vriendin en ik schrijven sindsdien lange brieven. Nóg steeds ouderwets op briefpapier! Onze baby’s zijn opgegroeid tot mooie volwassenen. Afgelopen weekend zagen haar zoon en onze dochter elkaar na dik tien jaar weer tijdens een zomers etentje in onze tuin. Ze herkenden elkaar vaag. Als moeders herkenden wij juist hun peutergezichtjes terug in hun volwassen gezichten van nu. Afgelopen dagen heb ik gemerkt hoe leuk een weerzien is tussen mensen die iets betekenden voor elkaar! Verbinding tussen mensen is het belangrijkste dat er is.