Do I make the jump?

A BOX OF CHOCOLATES

It's like Forrest Gump said, 'Life is like a box of chocolates.' Your career is like a box of chocolates - you never know what you're going to get. But everything you get is going to teach you something along the way and make you the person you are today. That's the exciting part - it's an adventure in itself. 

- Nick Carter 

Ik heb een prachtig beroep in de ouderenzorg. Ik haal zóveel voldoening uit mijn werk. Ik kan gerust zeggen dat mijn cliënten erg op mij gesteld zijn. Stuk voor stuk bijzondere mensen. Soms ben ik de nooit gekregen dochter. Soms ben ik een goede gesprekspartner. Vaak hun steun en toeverlaat. Ik word door hun familie op handen gedragen. Al jaren kwel ik mezelf echter met de manier waarop het bedrijf, waar ik voor werk, met zijn werknemers omgaat. Er wordt niet goed voor mij gezorgd. Vaak zet ik me, na mijn ergernis, er weer overheen. Het blijft echter een terugkerend struikelblok. Heel ongezond. Vorig jaar kwam ik in mijn werk een ergotherapeute tegen die gespecialiseerd is in mensen met Alzheimer. Ik hing aan haar lippen. Een maand geleden belde ik haar op. Ze vertelde me over haar dagelijks werk. Huisbezoeken. Korte begeleiding. Veel organiseren. Beslissingsbevoegdheid. Direct contact met familieleden van de patiënt. Zelfstandig werken. Lijkt me allemaal zalig. Hoe kom je erachter of een carrièreswitch op latere leeftijd het waard is? De bankier die een brouwerij begint, de journalist die bisschop wordt, de vuilnisman die meubels gaat ontwerpen – verhalen die iedereen kent en stuk voor stuk inspirerend zijn. Mijn pensioenleeftijd is in zicht, maar om daar te komen mag ik nog zo’n tien jaar flink afzien omdat mijn huidige werkgever totaal niet bij me past. Neem ik het risico en kies ik voor verandering, waardoor ik de zekerheid kwijt bent maar mijn werkleven wel drastisch zou kunnen verbeteren? Of is het beter om de laatste jaren van mijn leven op m’n tanden te bijten en de rit uit te zitten? Zoals ik de laatste jaren eigenlijk gedaan heb. Acht jaren gaan aanvoelen als zestien als je vastzit in je baan en je er niet meer gelukkig van wordt. Het uitzoeken van mijn opties alleen al gaf me hoop. Wanneer ik niets doe met mijn onrustige gevoel heb ik er slapeloze nachten van. Ik twijfel al zo lang. Alle opgebouwde goodwill is weg. Mijn omgeving wordt gek van mijn gezeur. Mijn huisarts, mijn acupuncturiste, mijn lief, mijn kinderen en mijn vriendinnen adviseren allemaal hetzelfde, namelijk om iets anders te zoeken. Ik had contact opgenomen met de vereniging van ergotherapeuten. Ik ben naar parttime opleidingen gaan kijken. Ik heb twee postHBO opleidingen gevonden die aanbieden wat ik zoek en waar ik toegelaten kan worden. Een vaste dag in de week naar school. Colleges. Maar ook zo’n drie dagen thuis huiswerk maken. Presentaties voorbereiden, verslagen schrijven, elk semester examens maken. Stages… Net zoals onze oudste twee meiden eigenlijk. Die juist nét beiden hun diploma’s behaald hebben… Van de week ben ik naar de online Open Dag geweest van een Belgische driejarige opleiding. Aanbevolen door de ergotherapeute die ik ken. Zestig kilometer van mijn huis. Het collegegeld is een fractie van de Nederlandse hogeschool. Hoe weet ik of de studie mijn werkgeluk zal vergroten? Of ik met hart en ziel mijn toekomstige baan kan doen en het me energie gééft in plaats van vraagt? Die antwoorden moet ik in mezelf zoeken.

Het zomerse weer zorgt voor (te) veel warmte in huis. Door de lichtstraat in de achterkamer is het aan de eettafel altijd erg warm op zomerse dagen. De voorkamer daarentegen is koel. Door de schaduw van de beukenboom. We hadden begin van dit jaar dus een elektrisch bedienbare zonwering besteld. Voor de lichtstraat. Er is bij veel productiebedrijven een tekort aan grondstoffen. Zo ook voor het materiaal van de zonwering. Ik had zorgvuldig gekozen voor een iets licht doorlatende stof zodat we nog wel de wolken voorbij zien komen of de volgels zien vliegen. Begin mei zou het geplaatst worden. Afgelopen week is het uiteindelijk geplaatst op het dak. De mannen moesten daarvoor elektriciteit tappen uit het huis. De  stopcontactdoos in de slaapkamer van jongste kind was ‘vol’. Hij wilde naar het stopcontact in de slaapkamer van de oudste. Met draden over de muur in van die ouderwetse, witte plastic gootjes. Spuuglelijk. Ik stelde voor om die leidingen via de inbouwkast binnen te laten komen. En precies bij het stopcontact er weer uit - in de slaapkamer ernaast. Terwijl zij hard werkten was ik deurposten en deuren aan het schuren. Gaatjes vullen met vloeibaar hout. De monteur maakte zich er makkelijk van af. ‘Jullie zijn flink aan het verbouwen. Ik maak er wel een snoer aan van twee meter. Kunnen jullie lekker alle kanten op. Heel handig in de verbouwing.’ Later bleek dat hij natuurlijk gewoon de kabel op het stopcontact had kunnen aansluiten. Mijn lief belde naar mij. De monteurs moesten even wachten. Hij kwam zelf thuis kijken. We waren niet tevreden. Ik belde eigenaar Jeroen die ik ondertussen zowat dagelijks sprak vanwege de late levering. Hij liet de monteur einde van de dag terug komen. Wij hadden het bed ondertussen verplaatst en de monteur maakte zijn werk keurig af. Service. De volgende dag werd een grote bos bloemen geleverd. De vertegenwoordiger van de verduisteringsstof had als goedmakertje voor ons geduld een groot boeket aan de deur afgegeven. Wat een onverwachte verrassing! Mijn lief stond op dat moment een compressor en een schietpistool voor spijkers uit de auto te laden. Het isoleren kostte zoveel tijd door het handmatig spijkeren van de spaanplaten op de vloer dat hij nu dit indrukwekkende apparaat mag lenen van een aardige collega. Soms zijn er zomaar ineens twee meevallers waar ik heel blij van word.

Machu Picchu - 2011

KRACHTLIJNEN

'Coats of paint don't make this house a home. But with every room we paint, we are changing it to our own. Piece by piece, wall by wall, we build a place of peace for us all until the house is a picture of the love we feel.

- Alice Walker

Mijn vriendinnetje vertelt me na de yogales over het bestaan van leylines, aardstralen in het Nederlands. Terwijl zij vertelt schiet me een krachtige plaats te binnen waar ik de sterke energie van zo’n leycentrum - zo’n knooppunt van lijnen - gevoeld heb. Tien jaar geleden schreef ik tijdens onze reis door Peru de volgende woorden in mijn reisblog: “De Inca's hebben een keer hun tempel en verdedigingsmuren kunnen beschermen tegen de blanke, bebaarde en bewapende Spanjaarden op paarden door pijlen te gooien en door sluizen open te gooien waardoor de Spanjaarden wegspoelden - maar de tweede keer moesten de Inca's alles achterlaten om de bergen in te vluchten. Wat wij nu terugvinden in Ollantaytambo is een onafgemaakte indrukwekkende zonnetempel en veel muren van de verdediging. Her en der liggen nog kolossale stenen, zo achtergelaten in hun vlucht. Mijn lief en ik zijn erg onder de indruk. De meiden zien vooral vertier in alle gangetjes, het vallende water en smalle paadjes. Als ik later alleen op een muurtje zit te wachten vlakbij de zonnetempel overvalt me een emotie. Ik begin te huilen. Ik weet niet waarom ik zo'n verdriet voel. Er heeft op deze plek heel veel verdriet en leed plaats gevonden - zou ik die energie opgepikt hebben?” Ik heb het onlangs gecheckt en die plek is inderdaad een knooppunt van aardstralen. Onze voorouders waren zich bewust van krachtige plaatsen in het landschap. Ze voelden dat deze plekken een krachtige energie hadden, een goddelijke energie. Hier trachtten ze in contact te treden met de goden en de kosmos. Vandaar dat de zo met de natuur verbonden mensen al hun nederzettingen bouwden bij of rondom deze krachtplekken. Hier plaatste men aanvankelijk een steen, later stenen, daarna heiligdommen, tempels en tot 1350 ook kerken. Hier ontstonden bedevaartsoorden, maar ook culturen en zeker religies. Ook gebruikten ze de krachtplaatsen voor verdedigingswerken en werd er bij het bouwen van een dorp of boerderij een sterk leycentrum gezocht. Alle heiligdommen, in alle soorten en maten en van alle volkeren, werden gesitueerd op een kruispunt van leylijnen. Uit onderzoek blijkt dat dit duizenden jaren zo werd gedaan tot omstreeks 1350 toen men besloot om met het gebruik van bouwen op krachtplaatsen te stoppen. Op zo’n krachtplaats zijn de sluiers tussen de zichtbare en onzichtbare wereld dunner. Je kunt er boodschappen, inzichten of healing ontvangen. Elke krachtplaats ankert een andere soort energie op aarde. Zo’n plaats is van nature positief. Het is negatief wanneer mensen op zo'n plek gevochten, gemoord of gemarteld hebben. Zoals in Ollantaytambo waar ik was. Ondanks dat er wel een bijzondere energie voelbaar blijft voelen sommigen er soms ook onderdrukking, pijn of verdriet. En dat is precíes wat ik daar bij de zonnetempel gevoeld heb! Ik heb nooit geweten van aardstralen. Zonder te weten ben ik ook op andere bekende leicentra geweest zoals het Engelse Stonehenge, piramide Chitzen Itza en veel Maya tempels in Mexico zoals Palenque. En natuurlijk de verborgen, heilige stad Machu Picchu in Peru waar ik ook moest huilen toen ik er de eerste keer arriveerde. Trouwens, Hollandse hunebedden en kerken zijn ook volgens deze 'bouworde' verrezen. Nog steeds staat het hoofdaltaar in de oude rooms-katholieke kerken op het leycentrum en is in het midden van een hunebed het krachtcentrum te vinden. Leylijnen kun je vergelijken met een meridiaan in je lijf. De basis van acupunctuur. Meridianen waren oorspronkelijk verbonden met de energielijnen die in en om de aarde aanwezig zijn, de leylijnen. Zo stonden wij ook met dit soort krachtlijnen in contact. Dit elektromagnetische netwerk om onze aarde staat weer in verbinding met een onmetelijk groter netwerk van ons zonnestelsel. Zelfs met andere zonne- en sterrenstelsels, en het gehele universum. Er is nog zóveel dat wij niet weten…

Onze jongste twee dochters staan voor ons te stuiteren. Ze willen niet dat hun slaapkamermeubels verschoven worden. Ze willen niet dat ze vijf nachten op hun matras op zolder moeten slapen. Ze protesteren. Het protest heeft geen zin ookal hebben we wel begrip. De vloeren van drie slaapkamers én de overloop moeten tegelijkertijd leeg zijn voor de leggers van de nieuwe vloer. Ik heb de leggers natuurlijk wel gevraagd kamer voor kamer de vloer te leggen zodat we kunnen schuiven met de meubels. Ze werken echter in alle ruimten tegelijk. Dat heeft iets te maken met het feit dat er geen drempels tussen liggen, feitelijk één ruimte. Mijn lief begon afgelopen weekend alvast met de originele vloerplanken eruit te tillen om glaswol eronder te proppen. Hier kunnen de meiden nog net mee dealen omdat in de avond de vloer weer dicht is. Bed weer terug op de normale plek. ‘Wij hebben niet gekozen voor een nieuwe vloer. De oude vonden wij nog prima!’ krijgen we voor onze voeten geworpen. Ik ga me bijna schuldig voelen. Nu de verbouwing langzaamaan vordert zien ze de verbeteringen zoals de nieuwe gietvloer in de badkamer. Toch wel mooi. Ze zien de wit geschilderde muren. Het verplaatste nieuwe traphekje dat een bredere hal oplevert. Toch wel fijn en praktisch. Oudste dochter komt haar verjaardag dit weekend thuis vieren en stelt voor dat ze haar vader helpt met de vloerisolatie. Ze neemt oude kluskleding mee. De andere dochters begrijpen in eerste instantie niks van haar voorstel. Na wat uitleg lijkt middelste het ook eigenlijk wel leuk om tijdens haar vakantie te helpen. Ze zal de trapleuningen schuren en op het grasveld opnieuw spuiten met zwarte metaallak. De zoldertrap lakken lijkt haar ook een leuke klus. Jongste is de enige die nog dagelijks school heeft. Ze mag volgende week weer elke dag naar school. Ook een enorme klus voor een meisje dat al zo lang thuis in haar uppie school volgt. Ze zal vast moe zijn van al die sociale contacten in een volle klas en schoolkantine. Haar focus ligt de komende weken begrijpelijk daar. Zoals onze focus begrijpelijk op de renovatie van ons bijna negentig jaar oude huis ligt. 

Een zomer vol diploma's

'Thank you' is the best prayer that anyone could say. I say that one a lot. Thank you expresses extreme gratitude, humility, understanding.

- Alice Walker

Halverwege de les stapt een jonge vrouw met een gitaar de zaal binnen. Ze legt haar gitaar voorzichtig weg en gaat op het matje naast mij mee doen aan de yogales. Een hoge knot, tattoo’s op haar armen en een goede energie. Aan het einde van de les hoor ik van mijn juf dat we een verrassing krijgen. De eindontspanning wordt opgeluisterd door live muziek. Kelsey speelt op haar gitaar en zingt er prachtig bij. Ze fluit zelfs een stukje. Liggend op mijn matje met m’n dikke Peruaanse wollen sokken aan mijn voeten. Met m’n fleece kleedje lekker warm over me heen getrokken ontspan ik helemaal. Tranen rollen uit mijn gesloten ogen. Hondje Kees van de yogaschool vlijt zich zachtjes tegen me aan. Prachtige teksten zingt ze. Heel puur. Zacht. Wat een cadeau! Elk lied van haar raakt een chakra. Deze week is voor mij sowieso heel anders dan de week ervoor. Deze week gaat alles makkelijker. Zie ik alles positiever. We hadden het Pinksterweekend met ons campertje op de natuurcamping geannuleerd. Met al die regen op een koude camping terwijl er thuis van alles aan schilderwerk te doen was voelde niet fijn. De regen zelf was meer dan welkom natuurlijk. Al twee weken lang, na de aanleg van onze voortuin, valt er dagelijks veel hemelwater. De nieuwe planten konden goed wortel schieten. Ze staan er stuk voor stuk glanzend groen bij. Het grondwaterpeil is ondertussen weer aardig op niveau. De regen werkt ook heel goed voor mijn werk elan. In huis klussen bedoel ik dan. Zolang het regent heb ik het idee dat ik mijn vrije tijd klussend goed besteed. Dat zou anders zijn als de zon uitbundig zou gaan schijnen. Dan kriebelt het van binnen en wil ik heel graag buiten zijn. Lezen. Een kop thee. Mijmeren. Wandelen. Dus hebben mijn lief en ik drie dagen van het verregende Pinksterweekend non-stop samen geklust. Radio aan. Een flink stuk opgeschoten. Daarna was ik nóg twee dagen vrij dus in m’n uppie gestaag verder gegaan met m’n verfkwast en roller. Zoveel voldoening geeft het om het oude vergeelde wit in fris glanzend wit te zien veranderen. Ondertussen fantaseer ik over een nieuwe glazen plafondlamp in de hal. Een gave wasmand van natuurlijke materiaal op de overloop. Een ovaal houten deurknopje. Een heel subtiel kleurtje voor de muur boven de witgelakte lambrisering. Stuk voor stuk leuke vooruitzichten. Vooral omdat dat betekent dat dan de verbouwing klaar is. Een schoon opgeruimd huis. Geen verfpotten, opdrogende verfbakjes, nergens verbouwstof of rondslingerend gereedschap meer. Duurzaam geïsoleerd. Nieuwe vloer zonder drempels. Opgeknapt trappengat met meer hoogte. Een bredere overloop. Nóg meer licht op de overloop. Nog meer zicht op het mooi felgekleurde patroon van de glas-in-lood ramen. Aandacht naar wat het verdient. Ondertussen kwamen deze week de vakmannen druppelsgewijs weer binnen. Eerst de mannen van de badkamervloer, iedere dag. Ze hadden uiteindelijk allemaal corona gehad. Jonge Nigel is nog steeds ziek. Piet kwam zelfs nog een half uurtje langs! Een vervangende stukadoor ook. In de agenda hebben we de weekends vooruit gepland zodat veel meubels naar de garage en de zolder verhuisd kunnen worden. Mijn lief gaat zélf tussen het plafond en de vloer isoleren voordat half juni de geluidsisolatie op de plankenvloer wordt gelegd. Mijn planning loopt ineens gesmeerd. Heel blij word ik daarvan! Vooral tijdens dat zen momentje vanmorgen, op mijn yogamatje, met hondje Kees tegen me aan. Met een mooie stem die vlak naast mij zingt en gitaar speelt. Dankbaarheid.

Deze week zou mijn moeder haar jubileumjaar vieren. Haar vijfenzeventigste verjaardag. Mijn moeder hield uitzonderlijk veel van feestjes vieren. Met name van cadeautjes geven. Aan haar kleinkinderen. Maanden vooraf spaarde ze al cadeautjes bij elkaar. Deze legde ze dan klaar op een logeerbed. Ze genoot enorm van die groeiende stapel ingepakte cadeautjes. Deze week denk ik er vaak aan hoe ze haar bijzondere mijlpaal gevierd zou hebben. Ik vermoed een weekendje in een vakantiehuisje ergens in Nederland. Daar fantaseerde ze voor haar overlijden al over. Ik denk dat ze destijds naar haar zestigste verjaardag uitkeek. Alle kinderen en bonuskinderen mochten mee. En natuurlijk alle kleinkinderen. Ze telden alle elf mee. Eén grote familie. In mijn herinnering spaarde ze zelfs al voor dat uitje. Ze was pas achtenvijftig jaar oud toen ze er op Valentijnsdag plotseling tussenuit kneep. Zonder afscheid. Ik was net een paar weken daarvoor bevallen van onze jongste dochter. Hormonen raasden door mijn lijf. Mijn moeder gaf ook een cadeautje bij het behalen van diploma’s. Mijn diploma’s natuurlijk, die van mijn lief maar ook bij de zwemdiploma’s van onze oudste. Zij was zes jaar toen haar oma overleed en had niet lang daarvoor haar zwemdiploma B behaald. Ze kreeg die dag van mijn moeder een stripboek. Apetrots was mijn moeder. En dat zou ze op dit moment ook zijn op haar kleindochters. Dezelfde dochter heeft namelijk onlangs de eindscriptie voor haar Masters ingeleverd. Onze middelste dochter heeft afgelopen week de scriptie voor haar Bachelor verdedigd. Zij krijgt over een paar weken haar bul uitgereikt. Zelf had mijn moeder niet gestudeerd. Ze kon maar met moeite het woord ‘propedeuse’ onthouden… Daar plaagden we haar toentertijd soms mee. Bij de uitreiking van de propedeuse diploma’s van mijn lief en mij (inmiddels drieëndertig jaar geleden!) stond ze wel mooi trots te applaudisseren - op de bèta faculteit van de VU in Amsterdam. Een paar jaar later nogmaals voor de uitreiking van onze bul. Dit zou een topzomer voor haar zijn. Hoe zou ze eruit gezien hebben? In mijn herinnering is ze natuurlijk altijd jong gebleven. Een superblije oma sówieso!

Verbouwingsperikelen

"We zullen doorgaan."

- Ramses Shaffy

De derde week van de verbouwing was aangebroken. Piet kwam vanaf deze maandag dus niet meer opdagen. Er werd niet gewerkt aan het trappengat. Geen paniek. In plaats daarvan kregen we Nigel aan de deur. Een jonge, roodharige knul die meewerkt in het familiebedrijf in gietvloeren aanbrengen. Hij zou de hele week elke dag langskomen om diverse lagen gietvloer op de badkamervloer aan te brengen. Maandag begon hij eerst met het schuren van het door Piet gestorte betonvloertje. Hij wilde de badkamerdeur er uit halen zodat hij de drempel ook goed egaal kon schuren. Het lukte hem alleen niet. Ik pakte de beitel en de hamer van mijn lief uit de hal en liep zelfverzekerd met hem mee naar boven. Ik tikte de pen zo uit de bovenste scharnier van de deur. Nigel was onder de indruk. ’Jij weet ook wel met gereedschap om te gaan zie ik’ zei hij. Dat kon ik niet ontkennen na diverse verbouwingen. Lijm werd over de geschuurde betonvloer uitgesmeerd en dat moest vierentwintig uur drogen. Nigel vertrok. Later die ochtend, tijdens mijn werk, werd ik gebeld. Jonge Nigel had afgelopen week met een corona positief geteste collega samengewerkt. Het hele bedrijf ging in quarantaine. Helaas moesten we geduld hebben. Gelukkig mochten we vanaf de volgende dag wel weer op de gelijmde vloer lopen… Onze tandenborstels stonden namelijk al in de hal beneden. Diezelfde maandag miste ik ook twee telefoontjes van het bedrijfje van de zonwering. Jeroen zou die maandag niet komen zoals afgesproken. Helaas was de zonwerende stof niet binnen gekomen. Hij zou weer terug bellen zodra hij meer van de levering zou horen. De montage zou later een keer plaatsvinden. Drie afzeggingen (Piet, Nigel en Jeroen) op één dag vond ik een uitdaging voor mijn projectmanagement, maar nog enigszins te overzien. Ik belde de stukadoor die laatst - toen hij in de huiskamer had gewerkt - zei dat we gewoon even moesten bellen als we zover waren dat hij kon komen om boven de trap te stukadoren. Ik belde Cor. Ik ‘appte. Ik stuurde later nog een foto van de muur die gestukt moest worden. Ik hoorde in eerste instantie niks van hem. Op diezelfde ‘zwarte’ maandag van de andere drie afzeggingen belde Cor mij terug. Hij lag al een tijdje in het ziekenhuis. In Rotterdam. Iets met zijn alvleesklier. Hij moest geopereerd worden. Ik wenste hem veel beterschap en had natuurlijk volledig begrip voor zijn hachelijke situatie. Maar ik vond mijn situatie deze maandagochtend eigenlijk ook steeds hachelijker worden… Vier afzeggingen op één dag! Moedeloosheid. Ik zag de strakke planning en coördinatie van onze verbouwing even niet meer zitten. Flashback’s naar andere gestresste verbouwingen kwamen op mijn netvlies voorbij. Ik belde, dit keer zonder verwachting, maar weer eens naar het bedrijf die de isolatie en PVC vloer op de eerste verdieping voor hun rekening zouden nemen. Die planning vergt best veel precisie. We hadden de laminaatvloer al verwijderd vanwege de badkamervloer. Mijn zus hadden we de zorgvuldig bewaarde vloerplanken beloofd. De derde keer dat ik belde naar het vloerenbedrijf kreeg ik van de telefoniste te horen dat de legger al een hele tijd ziek was en ze verwachtte dat hij deze week zijn werkzaamheden weer zou oppakken. Een gevoel van gelatenheid viel over me heen. Het zal allemaal wel. Ik kreeg zijn rechtstreekse telefoonnummer. Geen gehoor. Aan het eind van de dag stuur ik Jeroen, de legger, maar eens een ‘appje met de vraag of hij míj́ misschien wil bellen. Tot mijn grote verbazing belt hij die bewuste ‘zwarte’ maandagavond terug. Corona. Isolatie… We plannen tóch samen een dag voor de voorinspectie én we plannen drie dagen volgende maand voor het leggen. Ik zie ineens weer een puntje aan de verre horizon. De horizon die verbouwing heet… Op weg naar die horizon!

Ik was toe aan wat aandacht voor mezelf. Een kopje thee in de zon. Acupunctuur. Ik negeer al een paar maanden pijnlijke tenen aan mijn rechtervoet. Mijn acupuncturiste zocht naar een gaatje in haar volle agenda. Op mijn vrije middag tussen het kitten en verven door fiets ik naar haar toe. Ze behandelt mij met haar naalden. We praten over schoonheid. Over vegan beauty products. Ze geeft me een goede tip voor shampoo. Ik verwen mezelf met de aankoop van een luxe fles. De volgende ochtend heb ik mijn eerste yogales weer op school. Ruim vijf maanden. Zo lang is het geleden dat de deuren van mijn yogaschool moesten sluiten. Vanaf deze week ben ik weer welkom in mijn ‘tweede’ huis. Mijn juf zei dat ze me zo graag wilde knuffelen toen ze me zag. Ik had ook wel een feestelijk gevoel toen ik in de ochtend die kant op fietste. En hoe fijn was het om weer samen mantra’s te zingen. De energie van de groep te voelen. Iedereen had een lach op zijn gezicht die er niet af te krijgen was. Muziek. De gesprekjes vooraf met mijn yogamaatjes. De wat langere en diepere gesprekken na de les. Ik laad daar van op. Mijn ziel wordt weer gevoed. Zinvol. Dit zijn vrouwen met eenzelfde mindset. Herkenning. Inspiratie. Ik merk ook dat ik mijn verhaal kwijt kan. Begrip. Overzicht in m’n hoofd door te vertellen. Weten dat je de goede kant op gaat. Ondanks dat de intieme bubbel waar ik thuis in zat met mijn poezen op de yogamat ook heerlijk was heb ik dit toch wel gemist. Dit maakt een yogales compleet. Mijn yogaschool blijft beiden soorten lessen aanbieden. Wat een luxe dat ik kan kiezen waar ik op dat moment behoefte aan heb.

Priviliged space

"A garden should make you feel you've entered privileged space - a place not just set apart but reverberant - and it seems to me that, to achieve this, the gardener must put some kind of twist on the existing landscape, turn its prose into something nearer poetry."

- Michael Pollan

Er zijn talloze tuinstijlen. Onze achtertuin zou ik een mediterrane tuin willen noemen. We hebben een soort patio met grijswitte tegeltjes in het terras. Gemaakt van een restant keukenvloertegeltjes. Aangelegd onder een grote dakplataan die ons in de zomer de schaduw geeft die het fijn tafelen maakt. Een drie meter grote tuintafel met een bank en stoelen erbij. We hebben een fonteintje gemaakt van de waterkraan met een antiek waterbakje eronder. Het sfeertje is extra mediterraan doordat mijn lief er oude muurtegeltjes achter gemetseld heeft. Zelf meegenomen uit het Zuiden van Spanje - uit een lief winkeltje met oude bouwmaterialen. Een bloeiende hangplant aan de kraan maakt de uitstraling compleet. Veel grote plantenpotten die uit Spanje en Frankrijk meegezeuld zijn. Gevuld met veelal lavendelplanten. Net als een ouden zinken teil. Een vuurschaal. Hortensiastruiken. Fruitbomen. Een vijgenboompje. Een oude, drie meter brede, verweerde haktafel van onze overleden buurman, een gepensioneerde slager. Van deze verfgebladderde werkbank, gevuld met gestapeld brandhout, hebben we het werkblad al een paar keer met steigerhouten planken vervangen. En dat alles in een ommuurde stadstuin. Als de buurkinderen niet op de trampoline springen is het een oase van rust en ontspanning. De voortuin daarentegen zou ik scharen onder het kopje moderne tuin. Nu we de klassieke buxusvakken verwijderd hebben is het een tuin met een overzichtelijke indeling. Onder de oude magnolia. Met een lage onderhoudsbehoefte wat erg fijn is. Tuin aanleggen was heel leuk, maar een boek lezen in de tuin is óók heel fijn. Vaste planten bloeien vaak jaren zonder dat je ernaar om hoeft te kijken. Dus we hebben nu drie verschillende siergrassen in de tuin. Ook in de lange verroeste bakken. Iets nieuws potten of zaaien is niet nodig. Ik heb gekozen voor diverse soorten bloeiende bodembedekkers die verwilderen. Bodembedekkers die plat over de grond groeien en alle grond bedekken, zodat er geen licht kan komen. Het onkruid krijgt minder kans om te groeien. Zo fijn. Een relaxte zitplek die in de ochtendzon staat. Oud Spaans wijnvat als regenton maakt het hoekje sfeervol. Door de grote kruin van de beukenboom zitten we in hoogzomer lekker koel in de schaduw. Zeker als het in onze achtertuin niet meer uit te houden is vanwege de hitte. Ook kan ik daar met een boek de drukte ontvluchten als de buurkindertjes een feestje bouwen in de achtertuin. De toverhazelaar in het midden van onze voortuin was ooit geplant door de vorige bewoonster. Ze vertelde me dat wandelaars vaak even stil stonden om de knalgele bloemen in hartje winter te bewonderen. Ik had die bloemen eigenlijk al jaren niet meer gezien bedacht ik me. Wat bleek? Zo’n toverhazelaar maakt altijd scheuten die je meteen moet verwijderen. De jonge stekken krijgen geen bloemen. Ze nemen wel de voeding weg van de oude moederplant…. Je herkent de scheuten omdat dat steile, verticale stengels zijn. Eén kritische blik op onze oude toverhazelaar zei meteen genoeg. Wij hadden alleen scheuten, moederhazelaar had al lang geleden het loodje gelegd. Tuincentra afgebeld en nu hebben we weer een originele toverhazelaar met knalgele bloemen in de winter. Het verwijderen van de wortelkluit was een énorme klus en sloeg een megakrater in de nieuwe tuin. Honderden planten hebben we geplant. Het laatste ritje naar het tuincentrum was ik alleen in mijn mini-autootje. Zonder na te denken kocht ik meer dan honderd planten. De berberis haag en twee vakken om te vullen. Élk plekje in mijn autootje was bezet. In elk gaatje stond een potje. Het is nu klaar! Na een paar weekends en avonden hard werken in de voortuin hoeven we nu alleen nog maar te genieten. In alle seizoenen. Zo’n zin in!

Piet zal weten dat hij geliefd is. Iedereen bewondert hem. Iedereen heeft hem nodig. Iedereen waardeert zijn inbreng. Zijn gouden handen. Zijn precisie. Sinds Piet met vervroegd pensioen is wordt er aan alle kanten aan hem getrokken. Zoals wij een paar maanden geleden óók aan hem trokken toen we hem eenmaal terug gevonden hadden. Piet, onze vroegere klusjesman, was twee keer op een avondje langs gekomen om alles door te spreken. Hij had altijd een aannemer die de planning voor hem deed van elke verbouwing of klus. Nu is dat zijn struikelblok. Zijn tijdsplanning is té strak. Hij heeft fantastisch gewerkt in ons huis. Alles precies uitgevoerd zoals wij het in ons hoofd hadden. En meer. Piet stelt je nooit teleur. Wij hadden gedacht dat hij twee dagen per week zou werken tot juni. Piet had gedacht dat hij in twee weken klaar zou zijn - ookal werkte hij twee dagen per week. De andere dagen werkt hij namelijk bij familie. Mijn lief heeft geholpen waar hij kon. Hij is natuurlijk geen timmerman. Bovendien heeft hij een fulltime baan. Natuurlijk had hij dagen vrij genomen. En zoveel mogelijk thuis gewerkt zodat hij wel kon bijspringen of indien nodig…samen een beslissing kon nemen. Het slopen was het spannendst. Het plafond in de hal werd er voor een deel uitgesloopt. Dat leverde heel veel ruimte op. Piet had het werkelijk keurig afgewerkt. Het originele plafond werd weer hersteld zodat je er nauwelijks iets van ziet. Hij heeft ook weer zo goed meegedacht met ons! Dit keer leverde ons dat wel twintig centimeter extra breedte op de overloop op. Door een draagbalk en vloerplanken opnieuw te gebruiken en het traphekje te verschuiven. Fantastisch! Ik had drie gietijzeren spijlen gekocht en die heeft hij prachtig in de verplaatste trapleuning gezet. De nostalgische lambrisering heeft hij helemaal weer tot leven gebracht. Achter de schrootjes bleek het originele frame nog te zitten. Het laatste deel van zijn tijd zou hij helpen isoleren onder de houten vloer op de eerste verdieping. Piet klaagde zo over de werkdruk en de klussen die hij allemaal aangenomen had (en dat hij niemand wilde teleurstellen) dat ik met tegenzin maar voorstelde dat wij zonder hem de vloer wel gaan isoleren. Hij was opgelucht. Ik slikte mijn teleurstelling weg. Toch voel ik misschien ook wel dankbaarheid dat hij er überhaupt was.

Mijn lieve oude besjes

"Old people deserve a medal, a medal of existence which crowns their long-term victory against the cruelty of time and the dangers of this chaotic universe!"

- Mehmet Murat Ildan

Ze is tweeëntachtig jaar, nog heel vief en in een lade van haar servieskast lag een antieke camera verborgen. Ik werd er meteen heel blij van. Ze had de camera op haar vijftiende gekregen van haar ouders. Met zo’n lederen passende hoes erbij. De camera op zich was al gewéldig. Ik spiekte of er een rolletje in zat en ik meende te zien van wel. Ik belde een fotograaf en maakte een afspraak om samen langs te gaan. In de donkere kamer haalde de medewerkster er inderdaad een ouderwetse cassette eruit. Ze verwachtte er niet zoveel van, want ze hoefde het rolletje niet ver terug te spoelen. Ruim een week later werd mijn cliënte terug gebeld dat er precies één foto op zat. Ze stuurde hem digitaal. De foto bleek heel wat teweeg te hebben gebracht…. De bewuste foto was zo’n veertig jaar oud. Er was de avond voor mijn komst ruzie ontstaan met haar dochter in het buitenland over van alles. Deze foto was kennelijk de aanleiding. Ik barstte zowat van nieuwsgierigheid. Wat was er dan te zien op de foto dat zoveel commotie veroorzaakte? Ze pakte haar iPad en showde me de foto. Een lachend koppel hand in hand voor een ouderwets caravannetje op een buitenlandse camping. Een meisje op de voorgrond maakte een radslag. De foto was superscherp en natuurlijk zwart-wit. Op de foto staat dus mijn cliënte hand in hand met wat later haar ex-man zou worden. Ze lachen, zien er gelukkig uit. Haar toenmalige echtgenoot ging vreemd. Zij was toch hartstikke gek op hem. Ze had het willen accepteren als ze gewoon maar bij hem kon blijven… Hij had tóch een scheiding aangevraagd. Haar oudste dochter had haar met al haar verdriet opgevangen. Zij heeft altijd goed voor haar moeder gezorgd. Sinds twintig jaar heeft haar moeder, mijn cliënte dus, een vriend. Daar heeft ze heel lang mee in het buitenland gewoond. Nu wonen ze ieder op een ander adres in Breda. Haar dochter voelt zich nog steeds érg verantwoordelijk voor haar moeder’s welzijn. Ze kijkt wekelijks online mee naar haar moeder’s ochtendgym. Zij heeft mij ingehuurd. Ze heeft haar vriendin gevraagd wekelijks met haar moeder te wandelen. Ze bestelt voortdurend van alles online voor haar moeder dat thuis bezorgd wordt. Ze bellen de hele dag door. Laatst ontmoette ik oudste dochter via de camera en moest ik haar de nieuwe afstandbediening van haar moeder uitleggen. Ik moest een foto versturen van de samenvatting die ik als reminder voor haar moeder had geschreven. Dochter zit overal bovenop. De bom was gebarsten toen haar andere dochter onaangekondigd in huis was geweest terwijl mijn cliënte bij haar vriend was. Die dochter had de koelkast gecontroleerd. Ze vond te weinig voedselvoorraad naar haar zin, én een geopende fles wijn. Ze had direct haar oudste zus geïnformeerd en deze had heel boze berichtjes gestuurd naar haar moeder. Moeder had laten weten hier niet gediend van te zijn. Mijn ondertussen huilende cliënte liet de gepeperde teksten aan mij lezen. Het geschreven betoog van dochter eindigde met ‘Ga jij je eigen leven maar leiden/lijden’. Mijn aardige cliënte lijdt aan geheugenverlies en was de aanleiding van de ruzie helemaal kwijt toen ze haar dochter aan de telefoon kreeg. Om toch iets van een weerwoord te hebben begon ze over de oude foto die haar van slag had gemaakt. En ze wilde juist níet over de foto beginnen… ‘Welke foto?’ kreeg ze voor haar voeten gegooid. Het gesprek ging helemaal de verkeerde kant op. Ik heb haar troostend aangeraden na mijn vertrek haar dochter terug te bellen. Om mijn cliënte te helpen had ik de leidraad van wat ze graag wilde zeggen in kernwoorden op een kladblok geschreven. Ze was zo blij dat ik er was. Ik had met haar te doen. Die rottige vergeetachtigheid maakt deze leuke vrouw zó onzeker…

Na wat bloed- en urineonderzoek zitten we nu in de wachtkamer van het ziekenhuis. Op de afdeling geriatrie. Mijn cliënte van eenennegentig wordt helemaal onderzocht omdat ik een paar weken geleden tijdens mijn bezoek aan haar schrok van haar plotselinge val. Ze stoof op naar de telefoon toen deze overging en toen ik haar, na haar val, in de stoel zette praatte ze onverstaanbaar. Ik belde haar huisarts en deze had het onderzoek door de geriater aangevraagd. Ze bleek een wat lage bloeddruk wat haar duizeligheid bij snel opstaan verklaarde. In een gesprek van anderhalf uur met wat kleine geheugentestjes bleek haar geheugen veel slechter te zijn dan ik besefte. Ze wist niet welke dag, maand of jaar het was. Een rijtje van drie woorden kon ze niet herhalen. Dat kan met concentratie- of met geheugenverlies te maken hebben. Mijn lieve cliënte heeft een heel bewogen jeugd gehad waarin ze niet gezien werd door haar ouders en zussen. Een lang huwelijk met een sadist zoals ze hem zelf noemt. Pas nu ze helemaal alleen in een aanleunwoning woont komt ze tot rust. Ze is een heel gevoelige vrouw die steeds aan de ander denkt in plaats van aan zichzelf. Ze reageerde heel emotioneel op de doordringende vragen van de geriater. Haar handen begonnen te trillen en ze stopte zelfs op een bepaald moment het gesprek. Ze kón niet meer. Ze werd helemaal door de mangel gehaald. Ik mocht haar niet helpen bij de vragen - ookal keek ze me soms hulpeloos aan. Ik wreef alleen af en toe liefdevol over haar rug als het haar bijna teveel werd. Een paar dagen later werd ik door de geriater gebeld met de uitslag van het gesprek. Ze moest een hersenscan laten maken om andere hersenziekten uit te sluiten, zodat de diagnose Alzheimer met meer zekerheid gemaakt kon worden. Mijn cliënte heeft haar jongste zoon verloren, met haar oudste zoon het contact verbroken en met haar dochter een zeer hechte, telefonische relatie. Deze dochter heeft haar enige zoon verloren. Dochter heeft een hersenbeschadiging opgelopen waardoor ze nu in een scootmobiel zit en in een verpleeghuis woont. Wat een verdriet hebben deze sterke vrouwen doorgemaakt. Ze hebben alleen elkaar. Ik ben degene waarop geleund wordt voor doktersbezoeken, ziekenhuisbezoeken, nagesprekken of scans. Ik doe het met liefde voor haar. 

Groningse jeugd

'We grow up but we never grow old because we are tied to the beautiful memories of our past, especially our childhood. Never loose the child in you. For me, having a heart of a child is still beautiful. It makes me feel alive.'

- Verliza Gajeles

Het zijn familieverhalen die ik onlangs heb gedeeld met onze dochters. Weinig mensen weten van mij dat ik opgegroeid ben in de stad Groningen. Het zware accent dat ik had was ik snel weer kwijt. Mijn ouders hadden een koophuis gekocht aan een pleintje, toen ik zes weken oud was verhuisden wij. De eerste weken van mijn leven woonden wij bij mijn opa en oma in huis. In mijn geboortestad Haarlem. Mijn vader had een baan gevonden bij het Groningse Wolters Noordhoff. De bekende drukkerij van de Grote Bosatlas. Ook van de beroemde schoolposters met kikkers en vissen in het biologielokaal in de jaren ’70. Of de tekeningen van C. Jetses uit de befaamde boeken van ‘Ot en Sien’. Het was een hoekhuis aan een vijver vol kikkers welke grensde aan het station. Wanneer het gesneeuwd had zoefden we met slee van de helling de bevroren vijver op. Ook vond ik eens met buurkindjes verlaten eendeneieren in een nest bij de vijver. Ik twijfel nu of ze verlaten waren, maar we hadden ze meegenomen dus we konden ze sowieso niet terugleggen… De buurman had de eieren uitgebroed, later zwommen in een teil in zijn schuur gele, pluizige babyeendjes. We hadden een groot zijraam in de huiskamer die op de vijver uitkeek. Op een dag zag mijn moeder een groot paardenhoofd door dat raam naar binnen kijken. Ze kreeg bijna een rolberoerte had ze verteld en mijn vader rende meteen heldhaftig naar buiten om het paard te vangen. Waar laat je zo’n groot los paard? In onze schuur natuurlijk! Totdat de boer hem kwam halen. Een geestig verhaal. Minder stoer was de keukenbrand toen mijn vader de frituurpan had aangezet in de keuken en hij aandachtig een voetbalwedstrijd volgde op TV. Vlam in de pan! Er was een lange smalle hal van de voordeur tot aan de huiskamer en als je rechtdoor rende dan was daar de tuindeur. Ik was drie jaar oud en ik had nieuwe kleertjes gekregen. Ik bleef maar opgetogen heen en weer rennen tussen de twee deuren. Tot ik met een vaart door het glas van de tuindeur vloog. Ik heb daar nog steeds een groot litteken van op mijn arm. Een warme herinnering heb ik aan de tijd wanneer mijn opa en oma met een wit Volkswagen kevertje uit Haarlem een paar dagen naar Groningen kwamen. Ik wachtte dan geduldig op het plein tot ik het motorgeluid van hun kever herkende en mijn opa en oma uitstapten. In mijn herinneringen had mijn oma steevast een babypop voor mijn zusje en mij mee waar ze zelf poppenkleertjes voor genaaid of gebreid had. Mijn andere opa uit Santpoort reisde altijd urenlang op zijn motor richting het hoge Noorden. Van hem kreeg ik altijd een koetjesreep. En hij kon centjes in de mouw van zijn colbert laten verdwijnen en weer tevoorschijn toveren. Wat ik me ook nog als de dag van gisteren herinner is de ochtend dat ik ziek naar school moest van mijn moeder. Acht jaar oud en kotsmisselijk. Mijn moeder had gezegd dat een plak ontbijtkoek als ontbijt zou helpen. In de klas zaten we nog ouderwets in rijtjes richting het schoolbord. Ik zat als derde in de rij. Ik moest spugen, durfde het niet te zeggen, en spuugde in een grote boog de ruggen van de twee klasgenootjes voor mij onder… Allemaal herinneringen uit mijn kindertijd in Groningen. Ze werden opgeroepen door onze oudste dochter die afgelopen weekend met wat vrienden naar Groningen ging. Ze hadden een Airbnb gehuurd aan het Noorderpark, niet ver van mijn oude huis. Ze gingen kijken en zij stuurde me foto’s. De huidige bewoners hadden aan de zijkant uitgebouwd. Toch nog steeds herkenbaar als ons huis. Ookal is de flat vlakbij een studentenflat geworden… In de flat woonde destijds een Antilliaans gezin. Met een baby. Ik ging daar vaak in m’n uppie naartoe. Oma Linda was alleen thuis wanneer de ouders werkten. Ze had een platenspeler waar ze Arubaanse muziek op draaide. Ik mocht van oma Linda haar gehaakte shawl over mijn schouders draperen en kon zo uren dansen rondom de salontafel. Toen ze terug naar Aruba verhuisden kregen mijn zusje en ik een kettinkje met een envelopje eraan als afscheid. Oma Linda moest erg huilen bij haar vertrek. Toen wij zelf terug naar Noord-Holland verhuisden kreeg ik van elk van mijn klasgenootjes een geschreven afscheidsbrief. Sommigen met een tekening. Ik bewaarde ze zorgvuldig in een doos. Op een dag kwam ik erachter dat mijn moeder ze in een opruimwoede had weg gegooid. Ik vond dat zó erg. Haar reactie was dat haar moeder háár poesiealbum ooit had weggegooid… Als reactie dáárop bewaar ik werkelijk álles voor mijn kinderen!

Mijn lief roept dat ik naar buiten moet komen. Het is begin het van de avond van een zonovergoten dag. Hij staat met een voorbijganger te praten. De oudere man zag mijn eega in de tuin ploeteren en vroeg of het allemaal goed ging. Hij bleek twintig jaar een hoveniersbedrijf te hebben gehad. Mijn lief voelde goed aan dat ik hem wel wilde spreken. Ik vuur al mijn vragen op hem af. Ik had al een tekening gemaakt met het nieuwe tuinplan. Geen idee hoe je zoiets professioneel aanpakt. De gepensioneerde hovenier helpt ons op weg. Eerst moet de grondslag goed zijn. Ik wil de planten hergebruiken in de tuin, maar alles moet er (tijdelijk) uit. De grond moet egaal gemaakt worden vanwege wegstromend regenwater. Een rijtje waaltjes op z’n kant om het terras af te bakenen. Er moet compost bij en organische mest. Wij wilden extra aarde laten storten, maar de hovenier zegt juist dat er téveel grond is. Oeps. Ik had klimop van de muren gesnoeid en in een vaas met water gestoken. Na zo’n vier weken moeten de planten dan wortel geschoten hebben. De hovenier zegt ons dat we voor een paar euro veel beter nieuwe hedera kunnen kopen. Heel veel. Niet zes takjes zoals ik nu aan het kweken ben. Hij adviseert ons voorzichtig dat het oude tuinhek wel weg kan en dat een taxushaag een goed alternatief zou zijn. Ook de pioenrozen vindt hij niet geschikt om een vak mee te vullen. In de winter is zo’n plantje weg. Het was niet ons plan maar op Koningsdag staan wij dus midden in een tuincentrum met een boodschappenlijstje. Inderdaad kost hedera maar een eurootje per plant. Ook veel zakken compost en tuinaarde mee. Eind van de zonnige feestdag waren we doodmoe met uitgedroogde handen, maar zó trots op onze voortuin. Nog lang niet klaar, want er moeten veel vakken met planten gevuld worden, maar zo dankbaar dat we goed op weg geholpen zijn. 

Unsolved mysterie

To achieve great things, two things are needed; a plan, and not quite enough time.

- Leonard Bernstein

Wanhopig. Verdrietig. Leeg. Ook dankbaar voor alle hulp van buren. Zo voelden we ons afgelopen dinsdag. Zo wanhopig en schuldig voelde ik me ook toen ik als klein meisje op mijn zilveren armbandje viel. Het door mijn moeder als kind gedragen zilveren armbandje met bedeltjes eraan. Het voelde voor mij als een waardevol erfstuk uit de familie. Al heel snel viel ik er op toen ik op straat struikelde. De kwetsbare pootjes van het zilveren haantje bogen om en ook brak het dekseltje van het kleine bekertje af. Ik heb het maandenlang niet tegen mijn moeder durven zeggen die er natuurlijk altijd zo zuinig op geweest was. Zo’n groot kinderlijk schuldgevoel. Ik heb het armbandje sindsdien ook nooit meer gedragen. Als de dood dat er iets mee zou gebeuren. Ik bewaarde het zorgvuldig in het originele, met fluweel gevoerde juwelendoosje. Soms keek ik ernaar als ik de sieraden van mijn oma en moeder aan het bewonderen was. Totdat middelste dochter voor haar tiende verjaardag een armbandje vroeg. Ik heb het zilveren armbandje met verbogen bedeltjes laten restaureren. Wat ouderwetse bedeltjes laten verwijderen en een nieuwe bedeltje in de vorm van een zilveren puzzelstukje eraan toegevoegd. Ook dochterlief heeft het sieraad van haar oma niet vaak gedragen. Het ligt goed opgeborgen in een doos met belangrijke items. Maandagavond voelde ik dezelfde wanhoop van vroeger weer. Jongste dochter stuurde een ‘appje van haar volleybal training. ‘Ik moet huilen’ schreef ze. Ze was aan het trainen op de speelweide in ons dorp. Nog geen week ervoor vertelde onze zestienjarige dochter dat ze wilde stoppen met nep gouden sieraden dragen, ze wilde op écht goud overstappen. Ik stelde voor een ringetje van mij uit te kiezen van toen ik jong was. Ze koos een schattig wit- en geelgouden ringetje die ik zo’n dertig jaar geleden van mijn lief gekregen had. Ik droeg hem decennia lang om mijn wijsvinger. Ze heeft het ringetje nog geen week gedragen toen ze tijdens de volleybaltraining de ring in haar zak stopte en halverwege de training erachter kwam dat ze hem verloren was. Het hele team heeft een line-up gedaan, maar helaas niets gevonden. Mijn lief en ik sprongen meteen op de fiets om een paar minuten later mee te zoeken. De trainster bleef ook wat langer. Helaas zonder resultaat. Ondanks dat mijn lief nog terug ging om een riek te halen. Dochter dacht hardop dat we met een metaaldetector meer kans van slagen zouden hebben. Ik twijfelde niet en zette de vraag in onze buurt ‘app. Twee buurmannen reageerden dat ze zo’n detector hadden. De eerste bleek een speelgoed apparaat te hebben die wel ijzer maar geen goud detecteert. De andere buurman had een professionele. We oefenden met mijn gouden ring. Het werkte. Een verhuisde buurman is beheerder van de dorpswei en ik vroeg hem de sleutel van het toegangshek. De volgende dag stond hij ons op te wachten. Ik trok mijn schoenen uit en gebruikte m’n Uggs als herkenningspunt van de banen over het grasveld die we controleerden met de detector. Heel nauwkeurig. De detector ging meerdere keren af met een hoge piep dat betekent dat hij goud of zilver gedetecteerd heeft. Dan vielen we op onze knieën om te zoeken met onze handen. Zonder resultaat… Dochterlief had er hoofdpijn van. Zo rot. Het is een mysterie waar dat ringetje gebleven is. De trainster heeft het aan alle trainers doorgegeven mocht iemand tóch het ringetje met emotionele waarde vinden. Het lijkt wel karma in mijn familie… Ook de gouden ring met maansteen van mijn overleden moeder die ze regelmatig gedragen had ben ik kwijt geraakt. In Mexico toen we een aantal weken in een luxe hotel verbleven tijdens de overzeese verhuizing terug naar Nederland. Verdwenen uit mijn toilettas die in de badkamer stond…  Oudste dochter draagt gelukkig nog wel steeds met plezier het gouden ringetje met mijn initialen erin die ik voor mijn tiende verjaardag van mijn ouders kreeg. Ookal verdwijnen of breken er met enige regelmaat familiesieraden, het heeft geen zin om er lang bij stil te staan. Jezelf te pijnigen. Het zijn de sieraden die verdwijnen niet de herinneringen. 

Mijn vrije, zonnige dag volgepropt met voorbereidingen voor de verbouwing van ons huis. Het plan begon eigenlijk met de aankoop van een mooi, dik futureproof verbouw tijdschrift. Ik haalde er allemaal mooie duurzame ideeën uit. Inspiratie! Een belangrijk onderdeel van de verbouwing is het isoleren van de vloer op de eerste verdieping. Warmte isolatie voeren we uiteraard uit met de producten van de Franse werkgever van mijn lief. Die beslissing was het snelst genomen. Geluidsisolatie was al een moeilijkere beslissing. Veel onderzoek gedaan en uiteindelijk bleek dat de PVC vloer niet direct op onze houten plankenvloer gelegd kon worden vanwege de beweging in de planken. Nu komen er dikke platen als ondervloer welke meteen tien decibel reduceren van het geluid. Dat scheelt ons veel werk. De keuze van de vloer was moeilijk en ook weer niet. Ik wist dat ik een duurzame vissengraat vloer wilde. Met smalle planken, of repen zoals dat heet met PVC. De kleur kan eigenlijk alleen gekozen worden door de stalen mee naar huis te nemen en in huis te leggen. Enorm zware platen werden naar huis gesleept. Diverse keren, want ik ga nooit over een nacht ijs. Een beetje onderhandelen en de beslissing viel op het bedrijf bij ons in het dorp. De gietvloeren in de badkamer en douchecel waren ook een uitdaging. Diverse offertes waarvan één bedrijf het aandurfde. Helaas alleen de badkamer. Kleurenstalen halen en brengen. Piet, onze aannemer start de eerste week van mei met slopen. Wij slopen zelf daaraan vooraf het trappengat en de tegelvloer in de badkamer. De traploper moet heel voorzichtig van de trap gedemonteerd worden, want er is bijna niemand meer die zo’n ouderwets ding weer terug kan plaatsen. Ik houd alle moodboards, offertes, afspraken en beslissingen bij in een mooi schrift met harde kaft. Zo houd ik overzicht, én zin!

Huurcontract

Don't worry about making waves simply by being yourself. The moon does it all the time.

- Scott Stabile

Na online hospiteren bij haar toekomstige kamergenoten krijgt middelste dochter een telefoonnummer van de pandjesbaas in Maastricht. Ze is dolblij dat ze uitgekozen is om de studentenkamer te mogen huren. Bijna alle kamers in Maastricht worden gemeubileerd aangeboden. Onze dochter heeft al drie jaar een eigen kamer met meubeltjes die ze natuurlijk graag mee wilt nemen. Ook huurt ze de kamer per 1 juli terwijl de meeste kamers per 1 april al gehuurd moeten worden. De verhuurder is bijzonder kortaf door de telefoon. Hij doet niks met WhatsApp. Ze moet perse bellen en vervolgens moet ze bij hem langskomen. In Maastricht. Vanuit Middelburg. Bijna een halve dag reizen. Hij moedigt ook aan om niet te lang te wachten, want dat ze door de andere kamerbewoners was uitgekozen is wat hém betreft niks waard. Hij vervroegt de tijd van de afspraak waardoor er door ons die bewuste middag flink gehaast moest worden. Mijn lief nam een vrije middag. Ik racete vanaf mijn laatste client snel naar huis. Dochterlief was eind van de ochtend al vanaf Middelburg met de trein naar Breda gekomen. In de auto vroegen we ons af wat we daar eigenlijk gingen doen. Geen van de aardige meiden in het studentenhuis was die vrijdag laat in de middag thuis. Ze kon ze niet ontmoeten. Ze mocht van de verhuurder nog geen contract ondertekenen. Dat was een latere stap in het proces waar ze nogmaals voor naar Maastricht moest komen, zei hij. Onze dochter kreeg eigenlijk een beetje angst voor de arrogante pandjesbaas. Mijn lief en ik werden vooral heel nieuwsgierig naar dit bazige mannetje. We stonden op tijd voor de deur van zijn kantoor. Hij vroeg voor welk adres we kwamen. Zo liet hij doorschemeren dat hij meerdere studentenhuizen bezat. ‘Misschien heb ik wel een sleutel’ reageerde hij dominant toen we ernaar vroegen. Niet veel later liet hij ons binnen in het sterk verouderde, maar schone huis. De voorkamer op de begane grond zou voor onze dochter zijn. Een lichte fijne kamer konden we zien door de deuropening. Natuurlijk had dochterlief online al kamerfoto’s van de andere bewoonsters ontvangen. Door de keuken kwam je in een megagrote tuin die, naast een groot terras met tuintafel en stoelen, veel fruitbomen bevatte. Appels, peren en pruimen. Alles mocht ze plukken als het zover was. De fietsen gingen door de hal en de keuken naar de fietsenstalling in de achtertuin. Boven was een badkamer met een wastafel en douche. Schoon. De vibe in het huis was ondanks de aanwezigheid van die vervelende man heel goed. Een sfeervolle straat. Het beste was misschien wel dat ze maar tien minuten hoeft te fietsen naar het Vrijthof of naar het station. En maar acht minuten naar de faculteit waar ze straks hopelijk dagelijks mag vertoeven. Terug in zijn kantoor liet hij weten dat het pas menens werd als ze twee keer de maandhuur als borg had overgemaakt. Ondanks dat ze net zestig euro contant betaald had voor de administratie. ‘De kachel moet toch roken’ zei hij. Zijn advies was de borg nog dezelfde dag over te maken, want anders kon hij toch nog iemand anders erin zetten. Het was pas écht 100% definitief als ze het huurcontract had ondertekend liet hij ook nog weten. Dat contract stuurde hij niet op, daarvoor moest ze nogmaals afreizen naar Maastricht. Dochter werd er bloednerveus van. De man had een verschrikkelijk negatieve energie om zich heen. Je zou niks met hem te maken willen hebben. Volgens de andere meiden in het huis heb je gelukkig verder ook niks met hem te doen. We lieten hem achter in z’n kantoor en parkeerden de Tesla in de oplader onder het Vrijthof.  De zon scheen. Het grote plein deed een beetje verlaten aan vergeleken met toen we er ooit eerder waren. Geen volle terrassen. Geen muziek. Wel veel studenten op straat. Geweldig leuke winkels en veel (gesloten) restaurantjes. Er stonden gelukkig twee foodtrucks op het Vrijthof waar we iets te eten konden kopen en toen slenterden we richting de Maas. Haar toekomstige huis staat aan de andere kant van de brug. Dochterlief genoot van de sfeer. Net Middelburg maar dan vele malen groter, zei ze. Een gezellig studentensfeertje. Hopelijk kan ze daar een fantastisch vrij en actief studentenleven hebben. Zoals het eigenlijk hoort. Haar laatste studiejaar.

Afgelopen maandag is de nieuwe maan weer aan de hemel verschenen en dat betekent dat er weer krachtige golven van energie onze kant op gaan. De nieuwe maan staat in het dynamische en ongeremde teken Ram. Ik ben een Ram. Voor mijn verjaardag kreeg ik een edelstenenmix voor ‘wellness water’. De stenenmix deed ik in een karaf en liet ik tijdens de laatste volle maan in de nacht op de tuintafel staan. Om ze met maanlicht op te laden met energie. Nu vul ik dagelijks de karaf met water over de edelstenen waarin amethist, bergkristal en rozenkwarts zit. Zo brengen ze mijn yin en yang in evenwicht. Ze zorgen voor een vloeiende afwisseling tussen activiteit en rust. Door het water te drinken harmoniseert je hartslag en ademhalingsritme. Ook je waarnemingsvermogen wordt gestimuleerd door de energie uit deze edelstenen. Van mijn yogajuf uit Mexico heb ik ook eens zo’n setje edelstenen gekregen. Deze liggen nog steeds vlakbij ons bed. De nieuwe maan staat dus in het teken van Ram. Ram is het eerste teken van de dierenriem, wat de tijd voor nieuwe ingevingen veelbelovend maakt. Vooral met de krachtige energie die je kunt krijgen van déze nieuwe maan is het belangrijk om goed te blijven luisteren naar je lichaam. Stappen die je nu zet kunnen veel waard zijn. Goed nadenken over je gedachten, je woorden en de keuzes die je op dit moment maakt. Zorg ervoor dat ze in overeenstemming zijn met wat je wilt aantrekken. Je intentie. Zo’n bewustzijn geldt eigenlijk natuurlijk altijd al. Vooral genieten dus van de nieuwe energieën die we zullen voelen. De kracht die je voelt kan je zoveel verder brengen. Happy new moon!

Historie!

History is a gallery of pictures in which there are few originals and many copies.

- Alex de Tocqueville

Op de zaterdagochtend voor Pasen staat er in de buurt‘app dat handhaving in ons straatje geweest is. Twee buren hebben een waarschuwing gekregen onder de ruitenwisser van hun auto. Deze auto’s stonden gewoon voor hun deur geparkeerd. Naast de geasfalteerde weg. Niets aan de hand. Ons doodlopende straatje is geasfalteerd en afgebakend met twee rijen kasseien. Erlangs is een stukje niemandsland van zo’n twee meter tot aan onze voortuinen. De meesten van ons hebben dat stukje bestraat. Of grint gestrooid om de auto’s op te parkeren. Dat bestraten van onze opritten tot aan de geasfalteerde weg is nooit in overleg met de gemeente gegaan. Onlangs heeft een buurman bij de gemeente een verzoek ingediend om de grond te kopen. Volgens handhaving deze zaterdagochtend mogen we niet op ons grint parkeren. Dat is namelijk op het kadaster een groenstrook. We moeten dus óp de weg parkeren. Als we dat zouden doen in ons smalle straatje, kan er geen auto meer doorheen. Met alle gevolgen van dien. Op deze zaterdagochtend staan vrijwel alle buren op straat. Tumult. Iedereen is een beetje opgewonden. Wat gaat er gebeuren? Moet iedereen zijn oprit opbreken om terug te keren naar de oorspronkelijke staat van het kadaster? Krijgen we wekelijks parkeerboetes uitgedeeld? Parkeren we op de weg? Grote consternatie. Onze auto was niet beboet, omdat de dames van handhaving hadden aangenomen dat onze oprit - en grint onder de beukenboom - onze eigen grond was. Lucky us! De gemeente antwoordt op de vraag van de buurman dat de strook historische grond is en om die reden niet te koop is. De reep langs de weg blijft gemeentegrond. De kasseien en de tweehonderd jaar oude, monumentale beukenboom zijn dus historisch. In gedachten bedank ik de oude mevrouw Siemens, de vorige bewoonster van ons huis. Zij had ooit tegen de kap van onze boom gevochten in de rechtbank. Zij was oorspronkelijk een Maastrichtse juriste die samen met Max Moszcowicz senior gestudeerd had. Zij schreven elkaar tweewekelijks brieven toen ik twintig jaar geleden bij mevrouw Siemens op bezoek kwam. Zij was goed op de hoogte van de geschiedschrijving van ons straatje. 

Vanaf 1810 werd er op bevel van de Franse keizer Napoleon Bonaparte gewerkt aan de steenweg van Parijs naar Amsterdam via Antwerpen, Breda en Utrecht. Zo’n Napoleonsweg is een verharde weg oorspronkelijk gepland door het Franse leger om snel militaire troepen en materieel te kunnen verplaatsen en dus meestal kaarsrecht is aangelegd. Dit in tegenstelling tot oudere in de loop van vele eeuwen 'natuurlijk' gevormde wegen die, vaak het drogere terrein volgend, slingerend in het landschap liggen. De Napoleonsweg van Parijs naar Amsterdam was in 1813 gereed. Deze werd onder meer door Spaanse krijgsgevangenen aangelegd. De weg werd met kasseien verhard in een tijd dat verharde wegen nog een zeldzaamheid waren. De Rijsbergse Weg - waar zo’n honderd jaar later ons huis aan gebouwd zou worden - is zo’n Napoleonsweg. De Napoleonswegen zijn vaak georiënteerd op kerktorens en zijn altijd beplant met zware eiken of beuken. Zo’n typische oude beuk staat dankzij mevrouw Siemens haar vechtlust nog voor onze deur. De andere beuken zijn helaas gesneuveld. Een zoom met de twee rijtjes kasseien voor de deur herinnert aan de Napoleonsweg. De eigenschappen van deze zogenaamde oude rijkswegen worden tegenwoordig veel sterker gewaardeerd. Onze twee-eeuwen-oude boom staat bijvoorbeeld op een lijst van bijzonder waardevolle bomen van de gemeente en wordt elk jaar gecontroleerd of hij nog gezond is. Geen verkoop van de historische grond voor onze deur dus… Ons buurtje was twee eeuwen geleden een concentratie van huizen, herbergen en boerde­rijen aan een belangrijk verkeerspunt. Een vijfsprong met de bijbehorende drukte. Het was een belangrijke pleisterplaats waar de paarden verzorgd, geroskamd, konden worden. De jongste Roskam, als laatste in een reeks herbergen, staat nog steeds parmantig aan het verkeerspunt, dat inmiddels een rotonde is. Het pand wordt op dit moment gerestaureerd. Nadat de Rijsbergseweg - zoals onze straat op het eerste koopcontract uit 1934 genoemd werd - in de jaren ’70 omgelegd werd, werd ons straatje doodlopend. Het kreeg de passende naam Roskam. Vernoemd naar de herberg de Oude Roskam dat destijds aan de Rijsbergse Weg lag. Verbinding met historie!

Explosie aan energiemomentjes

Spring is the time of plans and projects.

- Leo Tolstoy

Een explosie in de tuin! De fruitbomen in onze achtertuin staan volop in bloei. Prachtige witte bloesem van pruimen, kersen en peren. Maar dat is nog niks bij de fontein aan roze bloemen van de oude magnolia in de voortuin! De voortuin ligt verder helemaal open. We hebben de buxushagen er allemaal uitgehaald. Nu eerst een maand wachten totdat de verroeste plantenbakken geleverd worden. Dan gaan we vakken met planten vullen. Als de zon schijnt heb ik zo’n zin om de tuin aan te pakken. Dan maar in de achtertuin aan de slag. Biologische mest voor de fruitbomen gestrooid. Kippenmest voor de hortensiastruiken. Bemeste tuinaarde in de border verdeeld. In de garage vond ik nog een restant mestkorrels voor het grasveld. Eerst even maaien en dan korrels strooien. De tuinsproeier eroverheen. In de tuinslang is tijdens de winter een scheurtje gekomen zie ik aan een omhoog staande straal. Plakband helpt niet meer. Op mijn lijstje staat dus een nieuwe tuinslag én een nieuwe tuintafel. De oude tafel van steigerhout valt na ruim tien jaar echt uit elkaar. Tuinkussens op maat voor de zithoek had ik al besteld. Jammer dat we niet meer spontaan naar een tuincentrum kunnen fietsen, of misschien toch beter. Ik heb een bestelling voor ons gazon daar klaar laten leggen met kalk, mest en extra graszaad. Wat die krachtige zonnestralen toch met me doen! Het zijn korte explosies van energiemomenten. Vanmorgen ben ik nog met een vriendin en een kleed naar een vennetje op de heide gewandeld en hebben we uren in de stilte, in de warme ochtendzon naast elkaar bij het water gezeten. Wat een rust. Echt genieten. Kopje thee erbij. Haar hond sprong af en toe in het water. Rolde door het hoge gras, rende achter een dennenappel aan of kauwde op een stukje hout. We hoefden niet op de tijd te letten. Kalmte. Tegengesteld aan de kauwen uit de oude beukenboom voor onze deur. Ze vliegen ijverig af en aan met takken. Een nieuw nest moet er gebouwd worden op de gerenoveerde schoorsteen. Volgens mij ligt de helft daarvan op onze oprit. Wat een bende, ik moet er zo om lachen! Ook heel ijverig had ik met middelste dochter vier winkelafspraken gemaakt in de stad. Eerst de parfumerie waar ik nog steeds een Kerstcadeaubon van had liggen. Veel aandacht bij de keuze van allerlei nagelverzorgingsproducten. Ik had ook een uur gereserveerd in m’n uppie in één van mijn lievelingskledingzaken. Private shopping. Ik heb twee setjes uitgekozen na heel veel passen in een pashokje. Een soort beloning voor de afgelopen maanden. Een aardige medewerkster die alleen mij hielp met extra maten van boven halen, kleurcombinaties en kledingadvies. Ik werd daar opgehaald door middelste dochter om naar de HEMA te gaan, maar we hadden tijd over en liepen langs een kleding outlet waar we eind van de middag een afspraak hadden. We vroegen of we meteen terecht konden en hadden grote schik met z’n tweetjes in de hele winkel. Met een tas vol kleding wandelden we naar de HEMA aan de overkant. Oeps, niet goed naar de mail gekeken… De begintijd bleek de eindtijd te zijn. Wat dom. We waren dus te laat. Gelukkig werkt middelste dochter daar als weekendhulp en mochten we tóch naar binnen. Moe maar voldaan zaten we daarna met ijs en ijskoffie op een trap uit te rusten in het middagzonnetje. Ik ben het niet meer gewend. Ik ben sowieso geen shopper. Het afgelopen jaar sporadisch in de stad geweest. Het zullen de lentekriebels geweest zijn. Met een kast vol nieuwe kleding en een tuin vol plannen kan de lente voor mij exploderen!

De afsluiting van de maand maart ‘March for Me’ bestond uit een bezoek aan een onbekende kapsalon. Ik heb bijna vijfentwintig jaar lang mijn haar geverfd. De laatste jaren had ik zelfs elke vier weken een afspraak bij mijn kapper. Afwisselend werd de ene maand mijn hele haar geverfd en de andere maand alleen de uitgroei. Het was een soort verslaving geworden. Geen haar op mijn hoofd dacht er aan om te stoppen! Zo’n vier jaar geleden vond ik het tijd om een einde te maken aan dat eeuwige controleren van mijn haarscheiding hoeveel grijs er al uitgegroeid was. Met hulp van mijn trouwe kapper had ik het lef gevonden om af te kicken. Nu kom ik nog maar een enkele keer per jaar bij de kapper. Mijn bezoek aan de onbekende kapsalon betekende het allerlaatste stukje uitgroei eraf te laten knippen. Ik mocht eerst even op een bankje wachten zodat ik de kat uit de boom kon kijken. Een grote kapsalon met veel kapsters en veel in- en uitlopende klanten. Eerst mocht ik voor de spiegel uitleggen wat ik wilde (een knipbeurt) en daarna mocht ik in een massagestoel plaatsnemen en werd mijn haar heerlijk uitgebreid en langzaam gemasseerd en gewassen. Ik kreeg een masker die doorgekamd moest worden en een tijdje onder een kapje mocht intrekken en toen werd alles opnieuw uitgespoeld. Het kon mij niet lang genoeg duren. Na het knippen wilde de kapster het mooi drogen, want dan pas was goed te zien wat ze geknipt had. Ze vond mijn grijze haar mooi natuurlijk uitgegroeid. Mijn haar voelde gezond en zacht. Grijs is normaliter vaak veel droger (en soms stugger) dan normaal naar. Haar collega kapster vond het heel bijzonder dat er aan de voorkant bij mij een witte lok zit en achter alles donkerder gekleurd is. Dat had ze nooit eerder gezien. Ik wel. De moeder van mijn moeder had ook zo’n lichte lok op dezelfde plek. Zij droeg haar grijze, kortgeknipte en gewatergolfde lokken onder een bijna onzichtbaar haarnetje. Waarschijnlijk sliep ze er ook mee. Zoals dat toentertijd hoorde. Zoals je tegenwoordig je grijze haar best lang mag dragen. 

March for Me IV

Je kunt niet helen wat je niet doorvoeld hebt.

- Edith Eger

Begin dit jaar heb ik een tweedehands boekje op internet gekocht. Het is eigenlijk een heel dunne pocket. De schrijfster schreef het in 1994 in het Italiaans. Er werden in dat jaar meer dan een half miljoen exemplaren in Italië verkocht en toen werd het onder andere ook in het Nederlands vertaald. Het is ondertussen niet meer in herdruk. Susanna Tamaro is heel bekend geworden met dit boekje ‘De stem van je hart’. Het is een boekje vol levenswijsheden. Een pareltje. Het gaat over een oma die haar kleindochter schrijft. Oma maakt de balans op van haar leven. Zo eerlijk mogelijk. De vrouw munt uit in begrip, empathie, tolerantie en menselijk zijn. Vol levenswijsheden en zeldzaam mooie zinnen. Ik wilde het voor mijn proces ‘March for Me’ graag uitlezen deze maand. Ik kon het niet in één keer uitlezen, het geeft zoveel stof tot nadenken. Vaak las ik het met een pen naast me om mooie zinnen te onderstrepen of een roepteken ernaast te schrijven. Ik vond elke bladzijde een cadeau van herkenning. Jammer dat je niet alles kunt onthouden. Een prachtig laatste fragment "En wanneer er later vele wegen voor je openliggen en je niet goed weet welke je moet nemen, sla er dan niet op goed geluk een in, maar ga zitten en wacht. Haal vol vertrouwen net zo diep adem als je adem hebt gehaald op de dag dat je ter wereld gekomen bent, zonder je door iets te laten afleiden, wacht en blijf wachten. Beweeg je niet, wees stil en luister naar je hart. Wanneer dat dan tot je spreekt, sta op en volg zijn stem”. Een boekje vol levenslessen dus die nu op de plank naast een ander klein boekje vol wijsheden staat. Dat is mijn Amerikaanse pocket uit 1997 over memoires van een oud-student die wekelijks gesprekken voert met zijn oud sociologie professor die ALS heeft. ‘Tuesdays with Morrie’. Ik blogde er in 2013 al over toen ik het kocht in Mexico in een geweldig piepklein oud boekhandeltje met hoge muren vol boeken. In de kleine Engelstalige sectie viel mijn oog op dit kleine boekje met achteraf grootse levenslessen. Op elke bladzijde staat vol warmte geschreven over het ontdekken van de waarde van het leven. Vergeven is een belangrijke boodschap van Morrie waarvan wereldwijd meer dan veertien miljoen exemplaren werden verkocht. Beiden boekjes kun je makkelijk nog een keer herlezen. Het leven heeft zo zijn eigen loop en niet alles wat er op je pad komt heb je onder controle. Dat bleek het afgelopen jaar natuurlijk al met de wereldwijde pandemie. Om zelf niet opgesloten te komen zitten in je eigen gedachten maar altijd de vrijheid van keuze te houden werd tijdens de yogales laatst het boek van Edith Eger, de ballerina van Auschwitz, genoemd. Zij overleefde als zestienjarige kamp Auschwitz en werd op latere leeftijd op innerlijke kracht een gevierd psycholoog. Het boek ‘De keuze’ over haar eigen leven en geestkracht in het kamp is in deze tijd weer heel actueel. Dat er op ieder moment een keuze is over de manier waarop je met tegenslagen omgaat. Haar zin “Je kunt een gevangene zijn van je eigen gedachten, dus je kunt ook de bevrijder daarvan zijn” klinkt simpel. Het is volgens Edith én Morrie beter om voor liefde te kiezen. Ook nu in de verlengde harde lockdown is er altijd een keuze. We hebben nu misschien minder vrijheden, maar in ons hoofd kunnen we altijd voor liefde, vrijheid en hoop kiezen. Ik heb Edith’s artikel onlangs in de Happinez gelezen. Niet alleen tijdens ‘March for Me’ zijn zulke mensen reuze inspirerend. 

De maand zit er bijna op. ‘March for Me’ zit er - op een paar dagen na - op. Ik vond het heel erg leuk om zo’n traject in te gaan. Veel nieuwe routines. Een avontuur. Ik houd van avonturen. Toch zijn alle nieuwe routine’s gesneuveld. De drie Morning Pages die ik tijdens elk ochtendgloren schrijf zijn heerlijk om te doen. Ik kan me voorstellen dat ik het in een lange, lome zomervakantie weer zou kunnen oppakken. Alhoewel het dan meer op een reisdagboek zou lijken. Het doorbreekt nu teveel mijn ochtendroutines die ik al langer heb. Zoals mijn spieroefeningen waar ik ooit mee gestart ben vanwege pijn in mijn bekken. Ik doe deze oefeningen op de ochtenden dat ik geen yoga doe en geen rondje hardloop. De bekkenpijn lijkt een beetje terug te keren, dus ik ga gauw weer terug naar mijn oude routine. Het mediteren heb ik de eerste helft van de maand goed volgehouden. Heel langzaam verschoof de aandacht echter van tien minuten mediteren naar tien minuten stilte. En tien minuten stilte kan ik heel makkelijk in bed doen, want ik sta nooit met een wekker op. Of beneden aan de eettafel met een vers kop thee voor me uit staren. Het mediteren verdwijnt dus ook en daar komt stilte voor in de plaats. Ook heel lekker en inspirerend. De detox met gember was heerlijk. Ik heb liters verse gemberthee gedronken. Ik heb er nooit genoeg van gekregen. Liefde voor mijn lijf. Het minder behoefte hebben aan suiker vanwege een stabiele suikerspiegel heb ik helaas niet gemerkt. Daarentegen is de wrat op mijn duim, die er al zo’n tien jaar zat!, ineens binnen een week verdwenen. Ik ben gelukkig nog niet klaar met de goede vibes van ‘March for Me’. Aankomende week sluit ik het het traject af met een verwenafspraak voor een knipbeurt, haarmasker en haarmassage. Ik heb hiervoor een kapsalon gebeld die ik niet ken. Ik wil geen roddelpraatjes horen of beleefd vragen hoe het met iemand gaat. Ik wil stilte. Rust. Lief zijn voor mezelf. De afgelopen week heb ik vooral genoten van voorpret. Ik heb ondanks de verlenging van de strenge lockdown een camping gereserveerd voor het Pinksterweekend. Een groene camping die buiten tenten geen campers wil ontvangen. Behálve oude Volkswagenbusjes want daar is de eigenaar dol op. Ook ben ik zo optimistisch geweest om voor augustus drie weken een kampeerplaats te boeken op een buitenlandse camping waar we eerder geweest zijn. Ik mis het reizen zo! De allermooiste plek op die camping, pal aan zee, was nog vrij en heb ik gereserveerd. In het slechtste scenario zijn we vijftig euro reserveringskosten kwijt. Nu fantaseren we er op los. We genieten enorm van de voorpret. Let the sunshine in!

March for Me III

Als ik te hard loop om de tijd bij te houden is verstilling de weg.

- Haiku

Toen ik vanmorgen mijn hardloop legging aantrok zag middelste dochter dat er een bruine vlek op mijn linkerpijp zat. Ik wist meteen wat het was. Mijn herinnering ging terug. Vorige zondag ben ik gaan hardlopen met oudste dochter in het Kralingse bos. Mijn lief en ik hadden middelste dochter bij haar zus thuis in Rotterdam afgezet. Bij onze schoonzoon in spé. Of hoe noem je zoiets? Oudste woont samen met haar Zuid-Amerikaanse vriend, haar novio. Novio zou onze middelste één en ander uitleggen over het interpreteren van de resultaten van haar online survey. Over tweetaligheid. Een interessant onderwerp kennelijk want ze had twee keer zoveel reacties op haar survey als dat ze eigenlijk nodig had.  Ze kregen twee uur de tijd waarin wij drietjes buitenshuis verbleven. In die tijd fietste mijn lief met oudste dochter en mij mee terwijl wij een rondje hard liepen rondom het Kralingse meer. Om de tijd te doden kochten we daarna in de stad warme latte’s to go en lekkere, zelfgebakken brownies bij koffiezaakje Juffrouw van Zanten. We slenterden langs de meest hippe winkeltjes en ik gluurde overal even naar binnen. Window shopping in de grote stad. Verschrikkelijk leuk om te doen. Ik ben al zó lang niet meer in een winkelstraat geweest. Alle leuke boetiekjes waren natuurlijk gesloten. Een briefje aan de deur maakte duidelijk dat je iets uit de etalage kon afhalen of een afspraak om te winkelen kon maken. Ik merkte dat ik funshopping misschien wel gemist had. We hebben ons met een warme beker en een stuk brownie in ons hand heerlijk vermaakt in de vooroorlogse Rotterdamse wijk. Zó kwam de gesmolten chocolade vlek dus op mijn hardloopbroek. Ik wandel wekelijks met vriendinnen bij ons in de natuur. Het Mastbos of de heide. Soms rijd ik net zo lief naar bossen ver van ons huis. De laatste twee weken een keer naar een vriendin in Wageningen-Hoog en een keer naar een vriendin in Rhenen. Gisteren vroeg mijn lief of ik mee wilde wandelen naar het centrum van onze stad. Hij doet dat elk weekend. Ik ging nooit mee, dacht dat het (te) druk zou zijn in de stad. Bovendien kun je daar nergens naar het toilet. Deze keer ging ik mee in het teken van ‘March for Me’. We wandelden hand in hand door de Bredase straten waar ik eigenlijk nooit kom. Leuke gesprekken. In het centrum heerste een onalledaags sfeertje. De deuren van de winkels waren allemaal open. De lampen brandden binnen. Er was alleen geen klandizie. Vaak stond er een tafel voor de ingang. Winkelen op afspraak. Of Click and Collect. Heel erg rustig op straat. Zeker voor een zaterdag. Wij wandelden door de winkelstraten. Kochten Vietnamese loempia’s op straat, aten ze op een bankje en wandelden rustig verder. We slenterden over de Markt waar het op zaterdag altijd beredruk is. Ik zag een enkele wandelaar die net als ik wandelschoenen droeg. We trakteerden ons op een verse jus d’orange en een hete chocolademelk dat via een open raam met een doorzichtig plastic ervoor besteld moest worden. We zaten naast elkaar op de rand van een verhoogd houten terras tegenover de Grote Kerk. De wind waaide wild door onze haren. Dit voelde als een uitje. Ik werd er onverwachts blij van. Heel anders dan wandelen in het groen, maar zeker zo leuk. Vooral het jezelf trakteren op een heerlijk drankje en iets lekkers draagt bij aan het gevoel van uitgaan. Wat meer decadent en stadser dat een thermoskan in m’n rugzakje. Maar nog lang niet zo flitsend als een vol zonnig terras. ‘March for Me’. Lief zijn voor mezelf. Tijd maken voor mezelf. Leuke dingen doen. Thuis. Maar ook buiten de deur. 

Mijn eega zei een tijdje geleden iets heel liefs en wijs tegen mij. In deze snelle wereld lijkt iedereen zijn carrière na te jagen en ben je gelijk aan je wat je doet voor de kost. Ik werk in de ouderenzorg. Geen sexy beroep, zonder een indrukwekkend inkomen of drukke werkuren. Dit jaar zelfs minder uren dan ik zou willen. Mijn lief zei dat ik nou eens moest gaan genieten van mijn tijd thuis. Zónder schuldgevoel. Die laatste twee woorden hebben innerlijk bij mij een knopje omgezet. Mijn eigen carrière heb ik zo’n twintig jaar geleden vaarwel gezegd. Op het moment dat we de deuren van de zeecontainer sloten met ons hele hebben en houwen erin. Kort daarna vertrokken wij met ons eenjarige dochtertje en kat naar de Verenigde Staten. Ik zat destijds op mijn werk tegen overspannenheid aan. Ons dochtertje naar de kinderopvang waar ze nauwelijks sliep en veel huilde. Ik gefrustreerd aan mijn bureau bij Randstad waar ik als enige parttime intercedente voor mijn gevoel de kantjes eraf liep. Dáárvoor had ik als twintiger een snelle, goedbetaalde baan als relationsmanager voor een grote farmaceut. Compleet met Volvo als lease-auto, laptop en een van de eerste mobiele telefoontjes. Voor de buitenwereld leek het alsof ik alles voor elkaar had. Een bruiloft, een gekochte twee-onder-een-kap woning, een carrière en verre reizen. Ik gaf mezelf toen te weinig ruimte voor ontspanning en rust om op adem te komen. Ik laadde niet meer op. Ik werd letterlijk gedwongen om stil te staan. Herstellen van een burn-out was moeizaam, eenzaam en vergde veel geduld. Uiteindelijk heb ik mijn baan als relationsmanager opgezegd. Toen ik jaren later bij Randstad weer moeilijk de stilte in mezelf kon vinden emigreerden we nét op tijd voor mijn volgende burn-out. Sindsdien hangt mijn snelle carrière aan de wilgen. Ik heb inmiddels zeven internationale verhuizingen georganiseerd. Ik zorg ervoor dat onze kinderen telkens hun plekje kunnen vinden, dat ons gezin opnieuw kan landen. Ik mag wel zeggen dat ik het rustpunt ben in ons gezin. Van bijtanken heb ik een activiteit met prioriteit gemaakt. Een moment van ‘niets doen’ hoeft van mij niet direct opgevuld te worden. Ik ben zelfs verzot geworden aan stilte. Tijd voor mezelf. Dat is wie ik ben. Deze maand met ‘March for Me’ ben ik me daar nog eens bewust van geworden. Dat is ook rijkdom.

March for Me II

The way to health is to have an aromatic bath and a scented massage every day.

- Hippocrates

Als een verzopen kat kwam ik aan. Mijn warme, zachte Uggs doorweekt tot aan de binnenkant. Mijn joggingbroek ook. Ik deed mijn lange winterjas uit en hing hem aan de kapstok . Mijn handschoenen doordrenkt met regenwater legde ik op mijn tas. Vijf minuten ervoor had ik in de fietsenstalling een papieren doekje gekregen om mijn brillenglazen droog te maken. Mijn haar hing in natte strengen rond mijn gezicht zag ik in de spiegel. Er hing een handdoekje waar ik me gezicht aan afdroogde. De twee Thaise dames vroegen om geduld en gingen sloffend op hun slippers met sokken nog even door met dweilen en schoonmaken. Ik kwam tot rust in een luie stoel. Kort daarna nam de lieve masseuse me mee achter een gordijn waar twee heerlijke stoelen uitnodigend stonden. Overal stapels zachte, droge handdoeken. Een radiator die lekker warmte uitstraalde. Ze vroeg heel lief of ik mijn broek uit wilde doen. Ze had een droge, erg wijde Thaise broek in haar handen. Met een knoop bleef op ie net op mijn heupen hangen, de pijpen veel te kort. Mijn natte broek hing ze over de hete radiator. Ze wees op mijn trui. Ook doornat. Ik kreeg een lichtgrijs, cozy Thais overhemd van haar. Ze ging even weg achter het gordijn en kwam terug met een mooie schaal met warm water en olie voor mijn voeten. Wat een verwennerij en de massage was nog niet eens begonnen! Ik had geen haast. Zij kennelijk ook niet. Ze deed alles met veel aandacht. Etherische olie op een brandertje. Handdoeken mooi opvouwen. Haar lage krukje aanschuiven deed ze ook met veel precisie. Geen haast. In de gedachte van deze maand ‘March for Me’ had ik een voetmassage geboekt. Lief zijn voor mezelf. Ik was na mijn yogales gedachteloos op de fiets gestapt richting de stad en kwam onverhoeds in een hoosbui terecht. Mijn masseuse had me niet beter op kunnen vangen. Ze zette mijn koude voeten in een weldadig warm bad. Ze waste en droogde ze met aandacht. De voetmassage was werkelijk uitmuntend. Met veel aandacht voor mijn tien tenen, de onderkant en de wreef van mijn voeten. Ook mijn enkels en onderbenen kwamen aan de beurt. Ik genoot van de warmte, de aandacht en het voelde alsof ze het met liefde deed. Dit hadden mijn voeten wel verdiend. Ze eindigde de massage wrijvend met een handdoek. Ook kreeg ik een kopje verse thee. Toen ik vertrok was de regen gestopt. Het was weer licht buiten. Ik liep in m’n uppie richting de markt voor vers fruit. Een plek waar ik al heel erg lang niet meer geweest was. Op m’n gemak fietste ik weer terug naar huis. Wat een weldadige ochtend. 

Mijn lief kwam op vrijdagmiddag thuis en had een nieuwtje zo meldde hij. Hij had die middag op kantoor een gesprek gehad met een coach. Deze psycholoog werkt met zijn managementteam aan een beter werkklimaat binnen de groep. Zij baseert haar werkmethode op het enneagram. Iemands karakter zou met behulp van dit diagram kunnen worden ingedeeld. Het wordt beschouwd als een pseudowetenschap. De wetenschappelijke psychologie gebruikt het enneagram dus niet. Ik had al eens met een test bepaald wat mijn enneagram was nadat we het besproken hadden tijdens een yogales. De uitkomst was dat ik een nummer zeven ben, een avonturier of levensgenieter. Er worden negen enneagram typen beschreven vanuit de manier waarop ze in het leven staan. Je krijgt met jouw nummer inzicht in je eigen karakter en de relaties met anderen. Ik kon me destijds goed vinden in de omschrijving van nummer zeven. Een optimistisch persoon, nieuwsgierig en energiek. De methode maakt je bewust van bepaalde valkuilen. Hoe je in veel omstandigheden handelt of denkt. Deze coach had dus die bewuste middag in het kantoor van mijn eega gezeten. Ze keek uit op een grote foto die onze kinderen aan hun vader hadden gegeven. We zitten op die foto alle vijf naast elkaar op een rand van een Noorse berg. Onze benen bungelen in de afgrond. We draaien ons om zodat we in de lens kijken. Zij zei tegen mijn lief ‘Jouw vrouw is een negen.’ Toen hij dat thuis tegen mij zei was mijn eerste reactie. ‘Ze kent mij helemaal niet. Ik heb haar nooit ontmoet. Bovendien ben ik een zeven.’ Hij legde uit dat zij dat meteen zag (of voelde) bij die foto. Ik sta vooral met mijn rug op die foto. Ik was wat wantrouwig. Manlief zocht mijn beschrijving op en las het hardop voor. Ik was het. Honderd procent. Een vredestichter dus. Het klopt als een bus. Altijd op zoek naar harmonie. Persoonlijke ruimte is essentieel. Precies. Dat had ik hem laatst nog uitgelegd. Dat ik momenteel zo’n grote behoefte heb om alleen thuis te zijn. Ik heb alleen-zijn nodig, een levensbehoefte. Negen’s zijn aardige mensen die er alles aan doen om onenigheid te voorkomen of op te lossen. Jezelf vergeten in samenzijn. Dat ben ik ook! Ik kan niks proeven als ik met een ander dan mijn lief uit eten ben. Mijn aandacht gaat volledig naar de ander. Ik kan me verliezen in een ander. Ik zit tijdens een goed gesprek ook vaak helemaal voorover gebogen. Ik ga er helemaal in op. Ik kan me altijd in de ander vinden, richt me daar ook op. Empathie. Dat uit zich met mijn lief in de auto meestal in onenigheid als hij rijdt. Ik heb namelijk áltijd begrip voor de andere weggebruiker als er iets onvoorziens gebeurt zoals afsnijden of bumperkleven. Heel irritant voor hem. Irritant voor mezelf is vooral dat ik moeilijk grenzen kan stellen en nauwelijks nee kan zeggen. Mijn valkuilen. Haar conclusie dat ik een type negen ben heeft mij verdieping gebracht. Juíst op mijn weg in ‘March for Me’. Inzicht. Echte groei.

March for Me

“You never change your life until you change something you do daily. The secret of success is found in your daily routine” 

- John C. Maxwell

Alweer een hele tijd geleden had ik mezelf getrakteerd op luxe schriften met mooie kaften. Notitieboeken. Ik had eigenlijk geen idee wat ik er mee zou doen. Meestal gebruik ik ze als reisblog. Afgelopen jaar natuurlijk niet. Laatst kwam mijn yogajuf met de suggestie om in de maand maart een mooi persoonlijk proces te starten. Ze noemde het ‘March for Me’. De bedoeling is om deze maand veel aandacht aan jezelf te besteden. Verdieping. Lief zijn. Hoe je het invult mag je zelf weten. Je doet het helemaal alleen. Een soort wellness reis van een maand eigenlijk. Gewoon thuis. Ik denk aan yoga, massage, mediteren, detoxing, lezen en ontspannen. Én ik denk aan mijn nieuwe schrift! Mijn vriendin wees mij op de methode Morning Pages uit het boek The Artist’s way van Julia Cameron. Morning Pages zijn pagina’s die je vol schrijft met wat er maar in je opkomt. Drie pagina’s, om precies te zijn. Met de hand. Je schrijft ze elke ochtend, direct na het opstaan. Je kunt het niet fout doen – volg je gedachten en hou je schrijfhand in beweging. Lees niets terug, corrigeer niets. Blijf schrijven, tot de drie pagina’s vol zijn. Leek me heerlijk! Door het schrijven word je je bewust van de gedachten, de angsten, de verwachtingen en de overtuigingen die door je hoofd spoken. Daardoor leer je jezelf beter kennen, accepteren en waarderen. Dit past heel erg goed bij mij. Ik houd van schrijven. Ik houd van mooie pennen en schriften. Ik houd van routines. Sinds de eerste van deze maand schrijf ik dus elke ochtend drie pagina’s lang mezelf leeg. Alsof ik met een swiffer door mijn hersenpan ga. Heerlijk. Het kost me geen enkele moeite. Daarna begin ik met een opgeruimd hoofd aan m’n dag. Ook mediteer ik elke ochtend tien minuten. Ik mediteer sowieso veel tijdens m’n yogalessen. Mediteren is me niet vreemd. Ik vind het juist fijn. Gekgenoeg kom ik er thuis, buiten mijn yogalessen, weinig aan toe. Deze maand mediteer ik elke ochtend. Soms met een kookwekker naast me, vaker een spinnende poes. De tien minuten vliegen voorbij. Een enkele keer doe ik eerst een paar minuutjes een lichamelijke oefening zodat ik uit mijn hoofd kom. Het is heerlijk. De eerste van deze maand was het volle maan en was ik ’s nachts onrustig. Al snel herstelde ik. Ik slaap al een week heerlijk. Dat kan echter ook door mijn milde detox komen… 

Een milde detox vond ik namelijk ook wel in mijn persoonlijke 'March for Me' proces passen. Anderhalve liter water per dag drinken, geen melkproducten, geen koffie en zwarte thee. Het zijn bekende weldoeners, ik doe dit al dagelijks. Ik wilde deze maand juist iets nieuws proberen. Ik zocht naar iets zuiverend en helend. Weldadig voor de ontstoken plek op mijn tong die er al bijna anderhalf jaar is… Het spoelen met kokosolie in m’n mond had ik al eens een maand lang gedaan. Gember dan. In die knobbelige wortel schuilen zowel een smaakmaker als een natuurgenezer. En beiden met enorme kracht. Gember bevat talloze vitaminen en mineralen. Denk aan: vitamine B, vitamine C, calcium, magnesium, ijzer en zink. Allerlei goede eigenschappen dus. De specerij ondersteunt processen in het lichaam zoals de spijsvertering. Het bestrijdt misselijkheid en een hoge bloeddruk. Gedurende mijn zwangerschappen nam ik capsules met gemberpoeder om het misselijke gevoel te verminderen. En een pepermuntje voor balans. Yin en Yang. Gember heeft een positieve invloed op je bloedsuikerspiegel. Als deze schommelt of te hoog is vertraagt de vetverbranding en heb je vaker zoete cravings. Mensen die iedere dag gemberthee drinken geven aan minder trek te hebben. Dat zou pas een goede detox voor mij zijn! Gember stimuleert daarnaast de afbraak van suikers en vetten. De wortel zuivert het lichaam; voorkomt ophoping van gifstoffen en stimuleert de doorbloeding. Het reduceert zelfs het cholesterolgehalte in je lichaam. Ook al zo gezond voor mij! Ik drink deze maand thuis de hele dag verse gember thee door een stukje gemberwortel in plakjes te snijden en aan gekookt water toe te voegen. Maar alles met mate natuurlijk. Gember is gewoon een mooie aanvulling op een gezond voedingspatroon. Je kunt de wortel schillen en raspen, persen, konfijten, in bier of marinades verwerken, wokken en meestoven. Als ik de gember maar niet te snel zat ben….