 |
| Summervibes! |
‘One of the most sincere forms of respect is actually listening to what another has to say.’
Het is bijna het einde van mijn middagdienst. De overdracht zal zo zijn en ik wil het hospice natuurlijk netjes achter laten voor mijn collega vrijwilliger. De afwasmachine in de keuken zo aanzetten en uitruimen, de wasmachine die in de kelder staat vullen en misschien een wasje in de droger doen? Lag er nog een strijk of een mand met schone handdoeken om even in de keuken te vouwen? Niks moet per se maar in mijn hoofd ontstaat een to do lijstje. Eén van de fijnste dingen die ik echter het allerliefst doe in het hospice is luisteren naar het persoonlijke verhaal van de bewoners. Of luisteren naar het emotionele verhaal van hun familieleden of vrienden die in de keuken komen, en soms een praatje willen aanknopen. Luisteren gaat mij het makkelijkst af wanneer ik tijd heb. Luisteren is echt belangrijk in het hospice. Ondanks dat ik een bepaalde druk voel van mijn to do lijstje voor de bewoners die op mij wachten. Ik vind ik het moeilijker om honderd procent aandacht te hebben door de hoeveelheid afleiding waarmee ik me omring. Dan ga ik bedenken hoe ik dit gesprek netjes kan afronden. Luisteren lijkt zó simpel. We doen het elke dag. Maar écht luisteren met volle aandacht, zonder oordeel en zonder af te dwalen in je eigen gedachten, dat is een kunst op zich. En juíst als vrijwilliger in het hospice maak je het verschil door een luisterend oor te bieden. Maar hoe zorg ik ervoor dat iemand zich écht gehoord en gezien voelt? Ondanks bijvoorbeeld de deurbel die gaat of een bewoner die op de noodknop heeft gedrukt. Ik vind dat best uitdagend. Voor warm luisteren heb je rust en tijd nodig. Geen stoorzenders. Daarom volgde ik afgelopen week een workshop die ‘de Luisterthermometer’ heet. Een meneer van de Luisterlijn nam mij mee in de wereld van 'het warme luisteren' en introduceerde de Luisterthermometer. Luisteren lijkt zo makkelijk. Iemand vertelt wat en je houdt gewoon je oren open. Gelukkig ben ik niet de enige die stoeit met warm luisteren, wat van mijn collega’s stoeien ook. Ik toon belangstelling door de ander aan te kijken terwijl die aan het woord is, af en toe samenvatten wat er is gezegd, niet continu onderbreken en niet bij alles wat er wordt gezegd meteen over mezelf beginnen. Inmiddels weet ik dat heus wel. Ik hoop dat ik mijn luisterhouding ook vaak in de praktijk breng. Thuis bij mijn gezin, met mijn lief natuurlijk en bij mijn vriendinnen. In elke situatie. Zéker wanneer ik tijd heb zal ik het op m’n allerbest kunnen uitvoeren. Luisteren is geen activiteit, je hoeft niets te doen. Maar echt luisteren is luisteren zonder iets te willen ondernemen. Hooguit raad je hardop wat de gevoelens zijn die bij de ander spelen en welke onvervulde behoeftes daarachter schuilgaan. Daarmee help je de ander zijn verhaal volledig te doen. Meer is er niet nodig. Het wordt dus pas moeilijk voor mij wanneer er ondertussen dingen gedaan moeten worden. Hoe erg is het eigenlijk wanneer het wasgoed nog niet in de wasmachine gedaan is? Of de strijk niet weg gewerkt is? De vrijwilligers zijn er juist voor die extra’s als een luisterend oor voor bewoners en hun familie. Wanneer iemand saai of oninteressant overkomt, ligt dat eigenlijk aan mijn eigen vraagstelling. Ik zeg zelf al jaren ‘Je kent jezelf al. Degene met wie je praat ken je nog niet, en je weet ook niet wat je uit zijn of haar verhaal kunt leren.’ Oprechte belangstelling dus. Vooral met mensen die we goed kennen vertrouwen we op het verleden om iemand in het heden te begrijpen, en dat soort aannames zijn gedoemd te mislukken. Aannames. De manager die mij vroeger begeleidde in mijn sales job destijds betrapte mij vaak op aannames van potentiële klanten. Heb je het nagevraagd? Vaak was het een aanname. Hij hamerde erop. Helemaal zonder (voor)oordeel kan gewoon niet, vertelde de meneer van de workshop. Zodra je iemand voor het eerst ziet (bijvoorbeeld een nieuwe hospice bewoner) plaats je iemand al in een hokje gebaseerd op je eerdere ervaringen uit het verleden. Dan doen je hersenen automatisch. Dat hoeft warm luisteren niet in de weg te staan. Warm luisteren is namelijk een uitwisseling van compassie. Én het helpt jouzelf bij het vervullen van je eigen (nieuwsgierige) behoeftes. Het is eigenlijk allemaal zo logisch: pas als de ander zich helemaal gehoord voelt, ontstaat bij die ander ruimte om jou vervolgens écht te horen. In mijn werk hoeft de bewoner mij natuurlijk niet te horen. Luisteren komt alleen van mijn kant. Mijn werk is intensief, maar het luisteren maakt het ook verrijkend en zinvol. Het geeft veel voldoening om iets voor een ander te kunnen betekenen. Iets lekkers te eten klaarmaken, handen of schouders masseren of dat luisterend oor bieden. Wat minstens zo belangrijk is, is dat je door het vrijwilligerswerk zelf veel kunt leren. De verhalen, inzichten en gevoelens van de bewoners en hun familie verrijken mij als mens. Tot nu toe elke dag dat ik daar gewerkt heb nam ik iets mee naar huis om over na te denken.
Het zwemseizoen is weer begonnen! Mijn lief en ik hebben dit jaar inmiddels twee keer gezwommen in het openluchtzwembad. In het voorjaar hebben we ons abonnement gekocht, net als vorig jaar. Vrij zwemmen van half april tot half september. Zelf zwem ik alleen bij mooi weer hoor. Ik vind het fijn om na het baantjes zwemmen nog even op een bankje naast het zwembad op te warmen in de zon. Lekker in mijn bikini. Zon op mijn huid. Zomergevoel. Ontspanning. We zwommen vorig jaar steeds eind van de middag, na het werk van mijn lief. Dat is nu natuurlijk anders sinds hij drie dagen per week in Duitsland werkt. Samen kunnen we van vrijdagmiddag tot en met maandagmiddag zwemmen. De eerste keer dit voorjaar was als vanouds heerlijk. Ik hou van dit jaargetijde. Zwemmen in de buitenlucht. Batterij weer even opladen – of de zorgen van je afspoelen. De zon! Bovendien is het fijn om iets samen met mijn lief te doen. Zo nu en dan eten we daarna ergens wat óf we staan daarna in onze zwemkleding te koken in de keuken, en eten vervolgens aan de tuintafel in de achtertuin. Zomer!
