zondag 31 januari 2021

Je neus achterna

I'm a walker, whether that's a stroll on the beach at sunset or getting up at eight o'clock on a Sunday morning and doing an eight-hour hike through a canyon. It's Zen time for me..” 

― Lara Pulver


De wind is altijd aanwezig op het strand. In de vorm van brute stormkracht, een zachte zeebries of iets ertussen in. We trotseerden de zeewind. Op het strand van Kijkduin. Nog duidelijker aanwezig was het zeewater dat zelden kabbelt. Het water wordt door de kracht van wind en maan aangedreven en dat is hoorbaar én voelbaar als je de golven in duikt. De zee daagt zwemmers, surfers en zeilers uit. Zelfs op deze koude maar zonnige zaterdag in januari zijn er stoere surfers in het water. Het water is onstuimig, net als de wind. Een strandwandeling helpt altijd om de storm in je hoofd te overstemmen en te sussen. Ik houd zo van de zee. Van de lauwwarme, aquagroene zee in de Cariben tot onze ijskoude, grijze Noordzee. Ik houd van het geluid van de golven én ik houd van wandelen. Ideale combinatie! Door te wandelen kom je in een ritme waarin je je weer kunt focussen op één hersenspinsel tegelijk. Of een goed gesprek voeren. Tijdens de lockdown is het mijn ideale escape uit huis. Met ons gezin gaan we regelmatig naar het strand om een flinke wandeling te maken. Eindigend met een warme kop chocolade. Met vriendinnen wandel ik juist in de buurt. Geen ommetje. Meestal een flink stuk door het Mastbos. Wat ben ik dankbaar dat wij op loopafstand van dit immense bos wonen! Deze week heb ik twee flinke wandelingen gemaakt. En ik heb er nog een heleboel in m’n agenda gepland staan. Wandelschoenen - of rubberen laarzen - aan. Ik geniet van de geluiden van bekende en onbekende vogels, de geur van hout, gras en bladeren. En van mijn gezelschap. Lekker samen tijd doorbrengen. Coronaproof. Het bos maakt me altijd bewust van mijn omgeving. Je zintuigen staan op scherp en je merkt iedere geur, ieder geluid en gevoel op. Ondertussen praat je over wezenlijke dingen. Luisteren. Ik neem vaak een thermoskan met thee en chocolaatjes mee. En zoek een fijn bankje in de zon. Ondertussen praten we verder. Zoveel te bespreken. De meeste van mijn vriendinnen heb ik al een tijd niet gesproken. Dat de natuur energie uitstraalt is voelbaar. Tijdens wandelingen voel ik me licht en energiek. Lekker buiten. Met een beetje geluk in de winterzon zoals mijn laatste wandeling: heerlijk! Natuurlijk zijn we nooit de enigen. Veel hondenuitlaters. Vriendinnen. Stelletjes. Lichamelijke inspanning in combinatie met frisse lucht en beeldschone natuur maakt dat je even je zinnen kunt verzetten, om ons corona bestaan weer even in perspectief te plaatsen.


Er staat een flinke storm en ik sta op het plein buiten te wachten voor zo’n bekende, grote witte bus van het bevolkingsonderzoek. Mijn eerste keer. Dames boven de vijftig worden één keer in de drie jaar (vroeger om de twee jaar!) gescreend op borstkanker. Ieder jaar worden een miljoen vrouwen gescreend. Ik word naar binnen geroepen. Ik mag een mondkapje van het haakje pakken, handen met alcohol wassen en na de belangrijke papieren te hebben geshowd achter glas mag ik in één van de drie kleedhokjes gaan zitten. Bovenlijf ontkleed. Ik heb twintig jaar geleden voor het eerst zo’n borstonderzoek gehad in Amerika. Toen ik na een half jaar borstvoeding weer aan de pil wilde beginnen moest ik, anders dan in Nederland, eerst langs de huisarts en controleerde zij mijn borsten. Zij vond een knobbeltje. Ik moest een echo en röntgenfoto’s laten maken waarop de aanwezigheid van het knobbeltje bevestigd werd. Precies in dit proces verhuisden wij van Massachusetts naar Alabama. In onze nieuwe woonplaats moest ik meteen in het ziekenhuis een biopt laten nemen. Met zo’n lange naald. Gelukkig was de uitslag goed. In Nederland krijgt één op de zeven vrouwen borstkanker. Het bevolkingsonderzoek is bedoeld om borstkanker zo vroeg mogelijk te ontdekken. De kans op een succesvolle behandeling is dan groter. Ook is vaak een minder ingrijpende behandeling nodig. Er werd op mijn deurtje geklopt en ik mocht mijn foto’s laten nemen. Ik herinnerde met afschuw de grote koude glasplaat waar je borsten tussen platgedrukt werden. Twee decennia later is dit een hypermoderne machine met een klein plastic plaatje voor de foto’s. Normaalgesproken worden er voor de screening vier röntgenfoto’s genomen. Ik mocht er maar liefst zes laten nemen vanwege veel klierweefsel. Na twee weken krijg ik een brief met de uitslag over de post. Kwalijk is het eigenlijk wel dat er de komende jaren meer vrouwen aan borstkanker zullen overlijden. Door personeelstekort wordt het bevolkingsonderzoek om de drie jaar gedaan. Tot voor kort was dat nog om de twee jaar…. Voordat een vrouw zélf iets voelt in haar borst is de tumor vaak al twee centimeter groter. Al bij een halve centimeter kun je borstkanker ontdekken, soms wel vier tot vijf jaar eerder. Minder vaak borstonderzoek betekent latere opsporing en zwaardere therapieën. De verwachting is dat met screening om de drie jaar er jaarlijks bijna zestig vrouwen meer zullen sterven aan borstkanker. Ondertussen zijn ze gelukkig begonnen met nieuw personeel opleiden. In 2028 kan er weer om de twee jaar worden gescreend. Maar de gevolgen zullen nog langere tijd aanhouden.