Jarig!

Happiness is being content with what you have, living in freedom and liberty, having a good family life and good friends.
- Divyanka Tripathi

“Happy Birthday to you. Happy Birthday to you.” wordt er door vijfendertig familieleden gezongen aan een lange tafel onder de parasols. Ons oudste kind wordt verrast door een heel erg roze verjaardagstaart. Met brandende kaarsjes erin. Voor alle anderen staat er gebak en ijs op een tafeltje met schoteltjes en vorkjes. We werden deze bloedhete middag in Soest ontvangen met een goed koud glas champagne. We hebben dus al een gezellige borrel achter de rug en er is flink gezwommen deze zonovergoten middag. Een balletje getrapt op het grasveld of met veel vertier iemand in het water geduwd. Uiteraard hoorde daar met een Zuid-Afrikaanse gastheer een braai bij met veel goed vlees. We zijn aan de toetjes toe. Ons kind, de jarige job, heeft de heerlijke roze taart helemaal voor zichzelf gekregen. Natuurlijk mogen we allemaal een stukje mee eten. De datum prikken voor de eerste ‘neven- en nichtendag’ met vijfendertig familieleden was niet makkelijk. Toen wij de enige waren die 1 juni een vraagteken op de datumprikker hadden ingevuld vanwege de eenentwintigste verjaardag van ons kind werden we overgehaald door de beloofde verjaardagstaart. De belofte werd ingelost. Omdat er ook wat Afrikaners aanwezig waren op de ‘neven- nichtendag’ zetten wij als gezin spontaan het beetje gospelachtige lied in dat we in Namibië ooit geleerd hebben. “May the light of the lord shine on you, Happy Birthday to you”. Een vrolijke boel. Voor ons eindigt de avond na de grote groepsfoto voor het zwembad. Volgende ochtend, op de daadwerkelijke eenentwintigste geboortedag van onze dochter, zongen we natuurlijk nogmaals traditioneel aan haar bed. Cadeautjes op het grote bed. Een versierde huiskamer én tuin. De heetste 2 juni ooit! We eten haar lievelingstaart in de tuin en zij blaast de kaarsjes uit. Zoals we dat altijd doen mag zij het restaurant uitkiezen. Steevast kiest ze een sushi restaurant en zo zitten we op een drijvend terras in onze strandjurkjes en mijn lief in z’n korte broek. Een zwoel windje. Veel mensen in de stad vanwege het jaarlijkse jazz festival. We proosten met tropische cocktails. Op haar volwassenheid. Op het afronden van haar studie deze maand en op haar nieuwe carrière bij een groot accountantskantoor. We proosten ook op eenentwintig jaar ouderschap van mijn lief en mij.

Mijn familie. Mijn familie van vaders kant is niet voorbeeldig. Ook niet echt harmonieus te noemen. Ingewikkeld eerder. Mijn moeders kant wel. Zij had twee lieve zussen. Daar ga ik nu ook nog heel fijn mee om. Haar ouders, mijn opa en oma, kwamen regelmatig langs en bleven altijd logeren toen ze met hun VW kevertje over de Afsluitdijk naar Groningen kwamen rijden. Ik wachtte altijd buiten op ons plein totdat ik het typische geluidje van de Volkswagen in de verte hoorde. Voor mijn gevoel had mijn oma altijd twee chocolade repen verstopt in de zak van haar keukenschort. Ook nam ze telkens twee babypopjes mee, voor mijn zusje en mij. Ze breidde en haakte er ook altijd kleertjes bij of naaide dekentjes in een schattig slaapmandje. Een keer heeft mijn opa een heel poppenhuis met twee verdiepingen voor mij getimmerd. Een heus piepklein toiletje en douche erin geknutseld van een rode en blauwe punaise en klei. Mijn oma naaide de gordijntjes en het beddengoed. Zo natuurlijk als dat contact met die kant van de familie altijd verliep, zo onnatuurlijk waren de relaties aan mijn vaders kant. Toch herinner ik me ook mijn opa die op zijn motor uit Santpoort naar het hoge Noorden reed. Hij zei altijd dat wij daar achter kranten geplakt zaten… Mijn opa, die in mijn herinnering altijd een pak droeg, kon een goocheltruc met een dubbeltje die in zijn mouw verdween. En wij kregen altijd een koetjesreep van hem en hij vulde onze hand met wat centjes als zakgeld. Mijn vader heeft een periode in een kindertehuis gewoond, omdat zijn moeder te ziek was om voor de kinderen te zorgen. Hij had, eenmaal piepjong getrouwd met mijn moeder, regelmatig langdurig ruzie met zijn vader, zijn zus of een van zijn broers. Altijd met iemand in onmin. Ingewikkelde relaties. Mijn neef die in Zuid-Afrika geboren en getogen is woont nu in Soest. In een prachtige villa met zwembad. Zijn tuin grenst aan een prachtig bos. Toen zijn ouders in 1972 emigreerden naar Zuid-Afrika zouden mijn ouders ze vergezellen. De visa’s waren al aangevraagd. Het pasfotootje voor mijn visum heb ik nog steeds. Ik was toen drie jaar… Mijn moeder durfde op het allerlaatste moment niet mee. Koudwatervrees. Heimwee. Deze neef dus wilde graag de eerste ‘neven- en nichtendag’ organiseren in zijn achtertuin met zwembad. Hij wilde het zonder, zoals hij zelf schreef, gedonder van onze ouders. Mijn ouders leven niet meer. Mijn oudste oom en tante uit Zuid-Afrika wonen op dit moment bij mijn neef en zijn man in de villa. Ik ken mijn neven en nichten eigenlijk nauwelijks. Toch is het wel vertrouwd, omdat hun namen wel altijd genoemd werden binnen ons gezin vroeger. We dragen ook bijna allemaal dezelfde achternaam. En op deze dag herkennen we écht wel de trekjes in elkaars gezichten. Mijn neef had de week voorafgaand toevallig een tas met foto’s en brieven ontvangen van onze jongste oom, het jongste broertje van mijn vader, die helaas al jong overleden was. Er zaten oude, handgeschreven brieven in van mijn opa. En oude foto’s van mijn vader en moeder samen. “Jeetje, wat had jij een knappe vader zeg!” zegt mijn neef vanuit de grond van zijn hart. Dat klopt ook wel. Altijd hordes vrouwen om hem heen. Mijn ouders zijn veel te snel en te jong getrouwd. En weer gescheiden. Een ieder van ons heeft op deze eerste ‘neven- en nichtendag’ zijn eigen familiegeschiedenis mee te dragen. De levensstroom loopt van voorouders, overgrootouders, grootouders, ouders naar kinderen en kleinkinderen. Iedereen heeft zijn eigen plaats. Ondanks dat het voor mij bijna half-vreemden waren delen wij wél gezamenlijk dezelfde opa en oma. En onze ouders kwamen uit hetzelfde gezin waarbij hun moeder veel te jong overleed aan kanker en hun vader lange tijd twee banen had om in de medicijnen van zijn vrouw te kunnen voorzien. Je familiegeschiedenis bepaalt samen met de ervaringen uit je huidig eigen leven hoe je naar de wereld en naar anderen kijkt. Best interessant om zo eens je licht op je familieleden te laten schijnen.