Orkaan en bloeddiamanten

Je kunt niet enkel varen op intuïtie. Je kunt niet leven van liefde.
- Geertje Couwenbergh

Op 25 januari 1990 trekt een storm met orkaankracht over Nederland. De avond tevoren had het KNMI al gewaarschuwd voor windkracht 10, maar het wordt uiteindelijk windkracht 11. De storm bereikt zijn hoogtepunt tijdens de avondspits. De luchthaven Schiphol moet zelfs gesloten worden. Het weg- en treinverkeer wordt volledig ontwricht door omgewaaide bomen, vernielde bovenleidingen en defecte spoorwegovergangen. Duizenden reizigers stranden in de grote steden en moeten daar noodgedwongen de nacht doorbrengen. Helaas komen zeventien mensen om door vallende bomen en instortende gebouwen. Mark en ik werken in die tijd bij Vroom&Dreesman als weekendhulp. We hebben geen enkel nieuwsbericht gehoord op zijn studentenkamertje in Amstelveen. Ik spring dus die bewuste koopavond bij Mark achterop de fiets en we vertrekken samen, in onze V&D outfit, naar het winkelcentrum. De storm is verschrikkelijk en we zien met eigen ogen rijen dakpannen naar beneden glijden. Als we arriveren is het verdacht stil in de winkel. We horen van het advies niet de straat op te gaan. Dus fietsen we voorzichtig samen weer terug. Een herinnering. Eén van onze vele herinneringen aan Vroom&Dreesman. De winkels bestaan nu niet meer... Als ik op koopavond door de Bredase winkelstraat loop zijn veel schoenenwinkels gesloten. Geen verlichtte etalages meer. Rode, grote letters op de ruiten met ‘opheffingsuitverkoop’ herinneren aan het faillissement. De Bijenkorf tegenover de juwelier waar ik werk sluit volgende maand. Ze hebben al maanden uitverkoop. Sportzaken verderop in de straat dreigen hun deuren te moeten sluiten. Het is zo droevig. Klanten vragen mij in de winkel hoe het nu met Siebel gaat. Ze durven niet zo goed meer een cadeaubon aan te schaffen. Bang dat de ontvanger het bedrag in de nabije toekomst niet meer kan besteden in onze winkel.

Ook Siebel heeft afgelopen jaar een spannende doorstart mee gemaakt. Eén van de rijkste mannen van Israël heeft Siebel over kunnen nemen. Meneer Leviev. De man woont afwisselend in Londen en Israël. Mede door zijn diamantmijnen in Angola, Namibië en Rusland, schatte zakenblad Forbes zijn vermogen op vier miljard dollar. Waarmee hij een paar jaar geleden op de 210e plaats van ’s werelds rijkste mensen belandde. Als enige in de diamant business beschikt hij over een geïntegreerde end-to-end keten. Van diamantmijn tot aan de toonbank van zijn vele juwelierswinkels. Ik las dat zijn activiteiten in Angola mogelijk zijn verweven met verhalen van grove schendingen van de mensenrechten. Bloeddiamanten? Een feit is wel dat Siebel onder leiding van Leviev geen angst meer hoeft te hebben voor liquiditeitsproblemen. Zijn LEVIEV Diamonds is één van 's werelds grootste en meest exclusieve diamantbedrijven. Deze Joodse zakenman doneert veel aan goede doelen. In het bijzonder in de voormalige Sovjet Unie waar hij vandaan komt. Hij steunt Joodse scholen, synagogen, weeshuizen en gaarkeukens voor meer dan 500 Russische gemeenschappen. Koninklijke Siebel wordt door hem behoed van een faillissement. Helaas staat er niet voor elke winkelketen zo’n zakenman klaar. Ik leef mee met al die duizenden werknemers die plots op straat staan. Ik vraag me af hoe het winkelhart van Breda er over een aantal jaren uitziet. Ik hoor verhalen over ZARA die naar het pand van de Bijenkorf verhuist. Ik hoor geruchten over Primark die graag in het pand van Vroom&Dreesman wil. Ik wacht maar af en hoop dat Breda nog lang één van de beste binnensteden van Nederland mag blijven.