donderdag 18 juni 2015

Avontuurlijk Suriname!

Be brave. Take risks. Nothing can substitute experience.
– Paolo Coelho

Je zou het bijna vergeten in de laatste paar rommelige schoolweken of zoals ze in het Engels zo mooi zeggen ‘the final stretch of the year’. Maar wij vertrekken over een maand naar boeiend Suriname! Aansluitend reizen we door naar paradijselijk eiland Tobago - voor de kust van Venezuela. Met ons voltallig gezin (!) zullen we in Suriname avontuurlijk rondreizen. Langs plantages fietsen, rivieren bevaren en een week door de Amazone jungle trekken. Gelukkig heb ik alles al een tijd terug uitgezocht. Mijn hoofd staat nu tijdelijk even naar andere dingen. Een verhuizing. De renovatie van onze hippie bus. Prom night. Afscheidsfeesten. Tóch even wat achtergrond van Suriname om (zelf) in de stemming te komen... De naam Suriname is afgeleid van Surinen. Dat is de naam van het indianenvolk dat oorspronkelijk in Suriname woonde. In 1499 ontdekken Spaanse zeevaarders Suriname. De Spanjaarden en Portugezen zoeken er naar goud. Later komen ook Engelsen dat doen. Ze stichten nederzettingen waar ze handel drijven met de Surinen. Later leggen ze plantages aan om suikerriet, koffie en katoen te verbouwen. In 1613 wordt er een Nederlandse nederzetting gesticht aan de Surinamerivier. Hieruit ontstaat natuurlijk later de stad Paramaribo. De arme Surinen worden gedwongen om als slaven op de plantages te werken. Ze zijn niet bestand tegen het zware werk dat ze moeten doen en velen van hen sterven. Nog meer slaven sterven door de besmettelijke ziektes die de kolonisten meebrengen. Het indianenvolk sterft bijna helemaal uit. Onvoorstelbaar. Planters moeten hun slaven noodgedwongen ergens anders vandaan halen. En daarmee komt de slavenhandel richting Suriname op gang. Planters laten vooral slaven uit West-Afrika komen om op hun plantages te laten werken. Europese (vooral Nederlandse) handelaars leveren de slaven aan. De handelaren kopen de slaven in Afrika en verkopen ze door aan de planters. In 1667 komt Suriname door de ruil met New York definitief in bezit van Nederland. De Surinaamse economie draait op de uitvoer van koffie, katoen en vooral rietsuiker. Plantages worden telkens aangevallen door bendes van weggelopen slaven die zich in het oerwoud schuilhouden. Ten slotte gaat de handel in rietsuiker achteruit omdat er steeds meer suiker op de markt komt die verkregen is uit suikerbieten in Europa. Veel suikerrietplantages worden gesloten.

Intussen groeit in Europa gelukkig de weerzin tegen de slavernij. Meer en meer landen schaffen de slavernij af. In 1863 doet ook Nederland dat en komt er goddank een einde aan de slavernij in Suriname. Wel moeten de 'vrijgelaten' slaven nog tien jaar op de plantages werken. Daarna zijn ze vrij om te werken waar ze maar willen. Er ontstaat er behoefte aan nieuwe arbeidskrachten. Eerst werven de Nederlanders nieuwe arbeiders in India. Deze arbeiders en hun nakomelingen heten nu Hindoestanen. Vanaf 1890 laten planters ook arbeiders uit Nederlands-Indië komen. Die zijn van Chinese of Javaanse afkomst. Zodoende is Suriname nog steeds een smeltkroes van verschillende afkomst en geloof. De economie van Suriname krabbelt op als er goud wordt gevonden en bauxiet, een stof waar aluminium uit wordt gehaald. Een Amerikaans en een Nederlands bedrijf openen bauxietmijnen. Andere bedrijven beginnen zich in Suriname op bosbouw toe te leggen, kappen bomen uit het oerwoud om tropisch hardhout te winnen. Bauxiet wordt het voornaamste uitvoerproduct van Suriname. Ook de uitvoer van tropische hardhout levert veel geld op. Tijdens de Tweede Wereldoorlog beginnen de rijke mensen in Suriname te ijveren voor zelfstandigheid. Als Nederlands-Indië in 1949 onafhankelijk wordt, is de Surinaamse wens naar zelfstandigheid nog sterker. In 1954 tekenen Nederland en Suriname het Statuut. Hierin staat dat Suriname deel blijft uitmaken van het Koninkrijk der Nederlanden. Wél krijgt Suriname een grote mate van zelfstandigheid. In 1975 wordt, zoals iedereen weet, de republiek Suriname uitgeroepen. Republiek Suriname. Tropisch Suriname. Het mooie, avontuurlijke en boeiende Suriname.