Gulle gevers

Zoals een rechtgeaarde vrouw omgaat met haar enige, geliefde kind, zo dient een rechtgeaard mens om te gaan met alle levende wezens, overal.
- Sopaka

Gulle gevers… wij Nederlanders staan er niet om bekend. Toch is een fooi geven in veel landen gebruikelijk en ook gewenst. Zeker hier in México. Maar niets zo ingewikkeld als het geven ervan. Het is immers een vrijwillige bijdrage om je blijk van waardering weer te geven. Hoeveel geef je dan? En waar en wanneer moet je fooi geven? Voor mijn gevoel geef je hier werkelijk aan alles en iedereen fooi en ook gewoon altijd. Geen twijfel mogelijk. Als ik voor mijn wekelijkse gang naar de supermarkt ga, dan gaat dat ongeveer zo. Ik parkeer mijn auto en loop naar de glas- en plastic containers om alle lege flessen in te gooien. Een mannetje op de parkeerplaats wil de tassen en het volle krat graag voor me dragen en hij wil het ook voor me erin gooien. Daar hoort echter een fooi bij. Vervolgens loop ik mijn rondje door de supermarkt en achter de kassa staan pubers je boodschappen in te pakken in onnodig veel plastic tasjes. Dan moet ik altijd heel snel zijn om dat te voorkomen, omdat alles in mijn boodschappenkrat en grote Hollandse shoppers gaat. Voor het inpakken geef ik de scholier een fooi. Dan loop ik met mijn volgeladen winkelwagentje naar de uitgang waar een heel leger aan mannetjes staat die heel graag een centje willen verdienen. Als ik er zin in heb laat ik zo’n mannetje mijn kar naar de auto duwen. Hij laadt mijn tassen achter in mijn auto en ik geef hem een fooi. Hij fluit nog even als ik achteruit de parkeerplaats af rijd en neemt dan mijn lege winkelwagentje mee. Overal waar ik een parkeerplaats af rijd staat zo’n vent met zo’n mallotig fluitje keihard en heel irritant te fluiten. Je kunt heel makkelijk een hekel krijgen aan deze mannetjes. Bovendien kan ik prima zelf de parkeerplaats af rijden. In restaurants geef je standaard tien procent fooi, want mij is verteld dat de obers nauwelijks een salaris krijgen voor het serveren. Ze leven van de fooien. Maar het is goed opletten, want we hebben meerdere malen meegemaakt dat de tien procent al in het eindbedrag opgenomen was en dan betaal je ongewild twee maal een fooi. Dit is officieel verboden in México en zo kwam het een keer dat Mark de restauranthouder erbij riep, omdat de fooi inclusief was en de ober met pen nógmaals een tien procent fooi uitgerekend had en er veel roeptekens op de bon bij getekend had. Dat was de ober zijn laatste avondje in dat visrestaurant, want hij werd op staande voet ontslagen - waar wij (tot onze grote schaamte) bij stonden. Vaak staat er in het toilet van een bar of restaurant iemand die je een stukje toiletpapier aangeeft en na het handen wassen nogmaals een papieren handdoekje en deze ook weer voor je weg gooit. Deze persoon geef je natuurlijk óók een fooi. Fooi moet je verdienen vinden wij Nederlanders, maar hier in México is het vaak noodzaak. En ze verdelen graag het werk en dus ook de fooi. In de slagerij zou je bijvoorbeeld een fooi kunnen geven aan de man die je vleeswaren snijdt en het voor je naar de kassa draagt, om vervolgens de jongen die met jouw vleeswaren ingepakt in een tasje op je staat te wachten wéér een fooi te geven. En dan buiten bij je auto staat de snuiter met het fluitje op je te wachten die je nóg een fooi geeft. En dat allemaal voor een schamele anderhalf ons rosbief!

Mexicanen vind ik absoluut gulle gevers. Op kruispunten staan altijd mensen te bedelen wanneer auto’s staan te wachten voor het stoplicht. Ook gehandicapten of gelukszoekers vanuit Latijns-Amerika op weg naar The States houden hun hand op. De laatsten zijn illegaal meegelift op het dak van een trein en hebben een slaapzak op hun rug, want ze slapen ’s nachts buiten. Sommigen doen nog iets voor de muntjes zoals een acrobatische truc of muziek maken, maar velen bedelen gewoon door op je autoraam te kloppen en hun hand op te houden. Ik heb standaard een portemonneetje in mijn auto met veel losse peso’s voor dit soort gevallen. Maar ik zie vaak ook het raampje van de auto voor me open gaan en er een hand uit steken met bakjes yoghurt, een half op gegeten broodje van de Subway of flesjes water (aangebroken of niet). Gulle gevers dus. Boeddha drukte zijn volgelingen steeds op het hart te leven vanuit een liefdevolle vriendelijkheid voor iedereen. Deze vriendelijkheid is in mij en jou ook potentieel aanwezig en kun je zelf ontwikkelen om een positiever, opener, geduldiger en hulpvaardiger persoon te worden. Het is mooi om te ervaren dat Mexicanen kwetsbare mensen echt zíen. Zo krijg ik van school regelmatig de vraag bloed te doneren van een bepaalde bloedgroep. Dat is dan bedoeld voor een leerling, juf of een familielid van een leerling. Ook krijg ik zo nu en dan vanuit school de vraag te doneren voor iemands opgelopen ziekenhuiskosten. Of er worden donuts verkocht op het schoolplein en de opbrengst gaat naar de gedupeerde. Eerst moest ik erg aan wennen aan deze veredelde vorm van bedelen, maar wetende dat verzekeringen hier een maximum hebben en mensen dan de ongewoon hoge kosten niet meer kunnen ophoesten stemt me milder. En ik ben telkens verbaasd over de grote hoeveel geld dat er opgehaald wordt. Is het geen fijn gevoel wetende dat als je zelf onverhoopt in grote nood zou komen te verkeren, er een gemeenschap van de school achter je staat om je te steunen? Ook het milieu en de natuur krijgt meer dan voldoende aandacht. Er wordt veel aan bewustwording gedaan op school: bewustwording van de planeet waar je op leeft en waar je zelf verantwoordelijk voor bent. Er worden regelmatig door leerlingen goedbedoelde projecten opgestart. Dat begint al op de lagere school en wordt steeds professioneler in de loop van de studiejaren. México heeft helaas een verschrikkelijk slecht imago, maar ik ben er van overtuigd dat het gros van de Mexicanen diep in hun hart hulpvaardige, warme mensen zijn.