vrijdag 20 september 2013

China Poblana


Rampspoed brengt de mensen tezamen, wanneer het kwaad dat over hen komt dezelfde is.
- Aristoteles

De dag van het grote onafhankelijkheidsfeest in México, zondag 15 september,  was het absoluut geen normale zonnige zondag. Achteraf gezien was het zelfs het begin van een grote nationale ramp. Naast de geplande feestelijkheden in Puebla zoals vele live optredens, parades, folklore dansen en markten was er vooral regen. Ongewoon veel regen. Het extra lange weekend hadden we regen. Orkaan Ingrid, aanwezig aan de kust van de Golf van México, dumpte zware regen in México.  Deze orkaan met een snelheid van 140 km per uur, heeft aardverschuivingen en lokale overstromingen veroorzaakt, waardoor meer dan drieëntwintigduizend Mexicanen noodopvang moesten zoeken. Er zijn nog 58 mensen vermist in een dorp, die onder een modderstroom terecht is gekomen. Snelwegen zijn onbegaanbaar. Het niveau van de rivieren was flink omhoog geklommen en hele dorpen en wijken stroomden onder water. Tropische storm Manuel aan de andere Mexicaanse kust was tegelijkertijd ook aan het versterken (120 km per uur) en is een orkaan geworden. Er was daardoor veel regen in de kustplaatsen gevallen - waaronder de grote badplaats Acapulco waar tot twee meter hoog overstromingen voorkwamen. Door het hoge water zijn er krokodillen ontsnapt uit een krokodillenfarm. Deze losse krokodillen in de straten van Acapulco zijn echt niet grappig! Er zijn tienduizenden toeristen die nu vast zitten in Acapulco door aardverschuivingen. Zelfs de terminals op de luchthaven van Acapulco staan onder water. De supermarkten zijn leeg in Acapulco, de geldautomaten ook. Er zijn zeker tachtig mensen de laatste dagen omgekomen in México, waaronder drie in onze staat Puebla. Drie mensen die mee gespoeld zijn met de sterke modderstroming. En wij, hier in de stad Puebla, precies tussen de beiden kuststroken in, hebben regen. Dagenlang regen. Nu nog steeds, alhoewel ik vanmorgen vulkaan Popo voor het eerst weer eens zag schitteren met een laag verse sneeuw.  We zijn dat feestweekend trouwens net zoals zoveel mensen thuis gebleven, in pyjama. Onze arme kater Woester: al een maand alleen op stap, waarvan de laatste week in de regen. Een ‘dodelijke storm sandwich’ noemen ze het op het nieuws. Sinds 1958 heeft México niet zo’n weercrisis gehad. Ook toen waren er in México tropische stormen aan de beiden kusten tegelijkertijd. Het is heel ongewoon dat er twee stormen tegelijkertijd aan elke kant van de kust razen. Normaliter tijdens het orkaanseizoen regent het bij ons ’s avonds, of een enkele keer aan het eind van de middag. En nu… juist nu tijdens de nationale feestdagen waar heel México zich op verheugde en veel mensen op vakantie gingen naar de kust, was er dagenlang regen en overstromingen met alle gevolgen van dien. Trieste samenloop van omstandigheden.

Elk jaar op de dag dat de onafhankelijkheid van México gevierd wordt dragen de vrouwen en meisjes uit Puebla een outfit zoals de China Poblana, het Chinese meisje uit Puebla, ooit deed. Een wit overhemd met een heel erg kleurige wijde lange rok. Of een kleurige zijden lange jurk. De legendarische China Poblana was een historisch persoon uit de koloniale tijd. Zij bracht als slavin veel kleur naar México. Haar bestaan ligt ergens  tussen de werkelijkheid en de fantasie van een tijd waarin wonderen en visioenen nog tot de orde van de dag behoorden. De geschiedenis van deze dame begint wanneer rond 1621, de Markies van Gelves de wens uit om een jong Chinees meisje in huis te hebben als dienstmeid. Dat was toentertijd net zo exotisch in zijn paleis als de papegaai in zijn tuin. Een handelaar die handelde tussen Acapulco en Manila  in de Filipijnen, hoorde van deze wens en hij nam een hindoe meisje van ongeveer twaalf of veertien jaar mee naar México. Toch leverde de handelaar het jonge meisje niet uit aan de Markies, maar werd ze als slaaf verkocht aan de rijke kapitein Miguel de Sosa . Hij woonde in Puebla, was getrouwd met Daisy van Chávez en hij betaalde tien keer meer dan de Markies van Gelves zou betalen. Het “Chinese” meisje  werd Mirra genoemd en was ooit als prinses geboren in India. In haar eigen land, toen Mirra tien jaar was, moesten haar ouders hun stad verlaten en gingen ze weg om te leven in een havenstad in de buurt van de Portugezen . Op een dag kwamen de piraten en werd het meisje uitgekleed van haar rijke jurken en juwelen en in een magazijn opgesloten. Zo werd ze van prinses tot slaaf. Bij aankomst in Cochin , een staat in het zuiden van India, wist Mirra te ontsnappen en te vluchten in een katholieke missie en werd ze de naam Catarina van San Juan gedoopt . Jaren later keerden de piraten terug in India om Mirra (of Catarina) te vangen en ze werd verkocht in Manilla als slaaf aan de handelaar. In het huwelijk van Rosa en Miguel werden geen kinderen geboren en daarom kochten ze het Chinese meisje om aan te nemen als dochter, maar Mirra  bleef een slaaf . Mirra was prachtig  om te zien. Ze leerde met haar adoptieouders om Spaans te spreken, te koken en te borduren. Maar ze weigerde om te leren lezen en schrijven. Catarina was zeer populair door haar schoonheid en zeer eigenaardige, kleurige hindoe jurken. Als ze uitging droeg ze altijd een mantel die het hoofd bedekte en een doek met duizend verschillende vormen, zoals de sari van de vrouwen in India. Don Miguel overleed in december van 1624 en in zijn testament gaf hij de vrijheid aan Catarina. Ze werd uitgenodigd door de predikant Pedro Suárez om in het klooster te komen wonen. Nog altijd gekleed in haar sari en mantel. Vanaf dat moment begon een nieuw facet van haar leven. Catarina begon zichzelf te openbaren en begon mystieke visioenen hebben. Ze zag engelen, en demonen vielen haar lastig. Eerst was de bevolking  van mening dat ze gek was, maar met de tijd werd zij gerespecteerd om uiteindelijk te worden vereerd . Honderden, duizenden mensen zagen in Catarina een profeet. Ze stierf in 1688 toen ze 82 jaar oud was. De menigte kuste haar en nam stukken van haar lijkwade om ze te bewaren als relikwie . Catarina werd zodanig vereerd dat vanaf 1691 de rechtbank van Santa Inquisición de reproductie moest verbieden van haar foto's, zodat ze niet werd aanbeden als een heilige. De grafsteen van Catarina van San Juan is bewaard gebleven in de sacristie van de kerk van het ‘Gezelschap van Jezus’ in Puebla onder een grafsteen van blauwe Talavera tegeltjes. Daar wil ik nog wel een keer gaan kijken. Later gingen de Mexicaanse vrouwen de lange zijden jurken in dezelfde kleuren als het Chinese meisje dragen. In de twintigste eeuw werden er symbolen van México geborduurd op de voorkant van de jurk. Deze jurken worden nog steeds gedragen op feestdagen zoals de onafhankelijkheid van México. Maren droeg deze feestdag ook een lange (nep)zijden jurk naar school zoals de hindoe prinses die ooit droeg. (zie ons fotoalbum) Een jurk gekregen van de ouders van haar beste vriendin Alessandra. Maren een gele jurk en Alessandra dezelfde in het rood.