- George Santayana
We hadden al wilde verhalen gehoord, dus we waren een beetje voorbereid. Ook in Afrika en Zuid-Amerika kostte het ons veel tijd om de grens over te gaan. De tijd om de grens naar Guatemala te passeren duurde nu ook lang, in de vochtige hitte. Eerst México uit zonder onze verblijfsvergunningen, want die waren op 5 juli verlopen en nu dus in de maak voor een verlenging. We hadden een dik pak papier mee, want naast de belangrijke (en vooral veel) formulieren om te bewijzen dat onze verblijfsvergunningen verlengd werden hadden we een nog dikker pak papier mee voor de auto. Er is namelijk geen Mexicaanse auto, huurauto, taxi, lease-auto of taxibusje die de grens naar Guatemala over mag. Behalve...als je zo´n pak belangrijke papieren van de notaris mee hebt als wij! En terwijl vrijwel iedereen lopend de grens over wandelde, reden wij met onze bolide over de grens. En eenmaal in Guatemala zagen we onderweg heel langzaam steeds grotere verschillen met buurland México. De huisjes werden armoediger, de troep rondom het huisje meer en steeds minder restaurantjes en verkoop langs de weg. Steeds minder auto´s ook, wel motors, paarden, kleine driewielertaxi´s en een paar bussen en vrachtwagens hebben we gezien. In plaats van alleen maar Pemex pompstations, kunnen we hier kiezen tussen verschillende merken. De prijzen zijn nu per gallon en in quetzals. We zwommen in het grote meer Petén Itzá, en lunchten op het eilandje Flores. Dit mediterranee-aandoende stadje is bovenop Maya ruïnes gebouwd - je ziet dus nergens restanten van de Mayacultuur terug. Alles ligt onder de stad begraven. De indianen die dit stadje gesticht hebben, waren gevluchtte indianen uit Chichén Itzá. We waren in dit stadje Flores op zoek naar heel kleine felgekleurde, handgemaakte poppetjes die specifiek hier in Guatemala gemaakt worden. De legende gaat dat deze poppetjes stuk voor stuk je angsten of zorgen wegnemen als je ze onder je hoofdkussen legt voordat je gaat slapen. En we hebben de mooie, bijgelovige poppetjes gevonden!
Na een overnachting op een heerlijke plek aan de andere kant van het meer gingen we nog één keer lunchen in Flores, recht aan de waterkant. De meiden voerden de vissen in het meer vanaf de eettafel, met tortillas die ze kregen van de serveerster. Een schildpad en een krab aten ook wat mee. Toen ik naar het toilet liep zag ik een moeder haar twee kleine kindjes in het meer wassen. Zelf zat ze met haar rok en trui aan op de bodem van het meer om de kindjes goed vast te houden. Toen ik wéér langs liep kwam de vader net uit het water, met een volle tas om zijn nek. Een tas vol met wat..? Vast iets om klaar te maken voor het eten. Voordat we diep de jungle in reden, Tikal National Park, wilde ik nog even met Inden over de drukke bazaar. Geweldige ervaring! Het had veel weg van de kleuren en drukte op de souks in Marokko. Veel kruiden, groenten en fruit werden aangeboden, maar ook leren cowboyhoeden en laarzen. Ik was op zoek naar felgekleurde, plastic huishoudelijke spulletjes, die typisch zijn voor Guatemala. Ik slaagde goed, zelfs met een enorm grote, ronde terra cotta schaal. Ik nam alles mee in zo´n grote felgekleurde boodschappentas, zo blij!
“Tussen vijf en zes zoeken de jaguars nog éénmaal een hapje voordat ze gaan slapen op een hoge tak.” De gids doet ook nog het geluidje na en zegt dat we ons groot moeten maken als we oog in oog komen te staan met een jaguar, vooral niet weg rennen! We staan om vier uur in de ochtend gereed om een wandeltocht door de ontwakende jungle te maken. Uilen, wilde honden, boa constrictors en ook kalkoenen en hun babytjes worden in zijn verhaal genoemd. We dragen lange mouwen, lange pijpen en hebben een zaklamp om ons hoofd. Ons doel is om de zon op te zien komen boven de vochtige jungle, zittend op tempel nummer vier in de oude Mayastad Tikal. Onderweg zien we een tarantula, een pad, prachtige toekans, capibaras en spinapen. We horen de brulaapjes in de bomen. Helaas is het zo bewolkt deze ochtend dat de zon zich niet laat zien. Maar het is toch een stil momentje om de vogels te horen ontwaken. Daarna krijgen we een mooie uitleg van de geschiedenis van Tikal. Tikal heeft 16 eeuwen bestaan! Elke koning liet iets veranderen of toevoegen aan de tempels, daarom zijn ze zo prachtig en hoog. Toen ze nog gebruikt werden waren ze geplasterd en oranje of blauw beschilderd. Ze werden gebruikt als uitkijktorens boven de jungle en een enkele keer werd er een koning begraven. Om hem heen veel potten en kannen, sieraden van jade en speerpunten van vuursteen. Indrukwekkend vind ik het idee dat er 90.000 Maya indianen in Tikal woonden! De stad leefde op de dieren die ze aten (kippen, kalkoenen en apen) en de vruchten uit de bomen, er werd heel weinig graan en mais geoogst. Regenwater vingen ze op in holen in kalksteen. Ze wisten van de vier seizoenen. Waar zijn deze duizenden mensen en hun hele beschaving gebleven? Er was geen dreiging van aardbevingen of vulkaanuitbarstingen, maar wél van tekorten aan voedsel en dus ziekte. Ze hebben ontdekt dat de lichamen van toen teweinig ijzer hadden, tekort aan vlees dus. Door hieroglieven en tekeningen is veel van hun leven bekend, de verschillende goden waar ze in geloofden, hun offerrituelen (meestal een kip of kalkoen, bij speciale gelegenheden een mens) en dat ze geloofden in reïncarnatie. Dit probeerden we ons allemaal voor te stellen op die hele vroege, mistige ochtend op het grote plein in Tikal, Guatemala tussen de oude imposante tempels en de geluiden van de jungle om ons heen. Er waren nauwelijks andere toeristen, want het park was nog gesloten. Wij hadden speciaal de nacht hiervoor in het National Park Tikal overnacht.
Tikal, 18 juli 2013
