woensdag 21 november 2012

Kerstman en Sint


Christmas is forever, not for just one day,

for loving, sharing, giving, are not to put away

like bells and lights and tinsel, in some box upon a shelf.

The good you do for others is good you do yourself...

~Norman Wesley Brooks

Terwijl ik buiten in het zonnetje een brief zit te schrijven, komt Maren naar me toe met een klein getypt briefje. Het blijkt een uitnodiging te zijn voor een gezellig samenzijn met eten en kadootjes, op het schoolplein…rondom de Kerstboom. Voor morgen. Het duurt nog meer dan een maand voordat het Kerstmis is! Ik verbaas me over de snelheid waarin onze stad is omgetoverd in een Kerstverhaal. Voor mijn gevoel was de stad een paar dagen geleden nog geheel in oranje bloemen gehuld om onze overleden dierbaren te herinneren. En nu zijn alle luxe en chique winkels in Kerstsfeer omgetoverd. Overal zijn echte Kerstbomen te koop, ook al zijn ze onbetaalbaar voor de gemiddelde Mexicaan. Bij Starbucks zijn alleen nog maar Kerstliederen op het terras te horen. Op het schoolplein heeft al drie dagen een Kerstmarkt gestaan. Ik kan nog even niets met de Kerstgedachte. De zon schijnt fel en we dragen elke dag blote armen en benen. Kerstviering heeft nog geen plekje gekregen in onze gedachten. Op 1 december komt Sinterklaas echter een bezoek brengen aan Ciudad de México en wij gaan hem zien. Toevallig komt het bezoek aan de hoofdstad goed uit, omdat ik de dag ervoor een fotoshoot ga doen bij een opvanghuis voor straatjongeren. De Sint heeft echter maar een klein plekje in onze gedachten. De meiden zijn er wat mee bezig, maar ze krijgen geen cadeau-ideetjes hier in México zonder al die dikke catalogi die in de bus vallen. Maren, onze goedgelovige,  kijkt echter wel met haar neus zowat in het scherm naar de aankomst van de Heiligman in Roermond. Ze zingt hardop mee met de kindjes op de kade. Haar tekening voor de Sint ligt al klaar. Schoentjes zijn hier ook een keer gezet. En omdat we de Sint zijn verjaardag al meermalen in The States gevierd hebben en in Spanje een aantal keer, zijn we goed bepakt en bezakt met Sint lees- en zingboeken en veel feestelijke versieringen. Ieder jaar krijgen we graag dikke leesboeken op 5 december, en tja…die zijn hier niet in het Nederlands te koop. Dus lezen we e-books op onze e-reader en die krijgen we van een goede vriend per mail toegestuurd. Een Nederlandse film of een gaaf familiespel doet het ook  altijd goed als cadeau, maar onverkrijgbaar hier. De bekende familiespellen heb ik hier trouwens wel in het Spaans gezien in van die grote speelgoedkelders van immens grote Amerikaanse winkelketens. Vermoedelijk wordt het voor ons een beperkt maar knus Hollands avondje - wel met échte gevulde speculaas en warme chocomel! Kerst speelt dit jaar bij ons amper een rol, omdat we helemaal niet thuis zijn met de Kerstdagen. We gaan meteen zodra de schoolvakantie begint naar de jungle, we reizen twee weken door de staat Chiapas om Mayatempels en oude nederzettingen te bezichtigen, te raften over een kolkende rivier en watervallen te bezoeken. Het is daar heet en vochtig, geen koud en winters Kerstgevoel dit jaar. Toch waren we laatst naar een dorp Chignahuapan in de staat Tlaxcala om daar glasfabriekjes te bezoeken die Kerstballen blazen. (zie ons fotoalbum) Heel leuk, heel druk en het hele dorp was gevuld met Kerstwinkeltjes! Alle winkeltjes naast elkaar, straten vol. Iedereen liep met pakketten vol Kerstballen. We waren onder de indruk, wat gaan die mensen met zoveel ballen doen?  Uiteindelijk zijn wij ook over stag gegaan: een heel grote bal met een handgeschilderd tafereel van Betlehem erop. En een prachtige set glazen ballen met op elke bal een mooie wens geschreven. Mooie woorden die ik ook tijdens yoga gebruik voor de meditatie. Paz, Felicidad, Salud, Amor, Respeto of Esperanza… En toch blijven we het hier moeilijk vinden om de juiste winterse omslag te vinden.

“Jullie moeten het maar proeven vanavond en als jullie het lekker vinden dan breng ik meer mee om in te vriezen.” We staan in de keuken tegen het kookeiland aangeleund met onze neus boven pakketjes van opgerolde bananenbladeren. Catalina, onze muchacha heeft typisch Mexicaans eten meegebracht en wil dat we het proeven. Vorige week had ze ook typische gerechten meegebracht die ze op het platteland eten om de maïsoogst te vieren. Ze had de hele zaterdag gekookt met alle vrouwen van het dorp. De mannen haalden de oogst binnen. We hebben ze gezien op het platteland. De velden vol met hutjes van maïsstengels. De karren met een paard of ezel ervoor en de hardwerkende mannen op het land met hun sombrero’s op. Zondags werd de goede oogst groots gevierd met typische gerechten en veel drank. Maandag had Catalina een dag vrij genomen, want het zou laat worden die nacht. Ik vroeg haar dat als er iets over was van de gerechten, dat ik het graag wilde proeven. En dus aten we dinsdag zelfgemaakte tortilla’s met een heerlijke donkerbruine saus, wel erg pikant met chilipepers. De tamales die ze de week erna meebracht vonden we ook lekker. Het in bananenbladeren gerolde maïsdeeg wordt gevuld met vlees.  En vervolgens gekookt met varkensvet en kruiden. Historici geloven dat de inheemse indianen reeds tamales maakten voor speciale gelegenheden, zoals een bruiloft of een oogstfeest. Van gemalen maïskorrels maakten zij deeg dat ze vulden met alles wat op dat moment beschikbaar was. Vervolgens werden de tamales gekookt in een ketel boven hete stenen of hout. Tamales proeven pikant en het vult enorm, maar lekker. Ze werden steeds populairder, omdat landarbeiders vaker samenkwamen tijdens vakanties. Zij maakten hun feestmalen met de meest voor de hand liggende producten: graan en varkensvlees. Uit een religieuze inheemse viering is de traditie ontstaan om tijdens Kerst tamales te serveren. Mexicanen eten tamales als ontbijt. Ik zou het in de ochtend niet weg kunnen krijgen zo’n zware maaltijd met vlees en mole. “Maar”, zei ze, “we eten dit alleen als we geld hebben, als we geen geld hebben dan ontbijten we niet.”  En zo zet ze ons weer eens op onze plek. Hoe dankbaar we mogen zijn dat we een mooi huis hebben, allemaal gezond zijn, elke dag te eten hebben en zo’n riant leven mogen leiden. En daar is een speciale dag voor: morgen is het Thanksgiving….