dinsdag 23 februari 2010

Heldendaad

Altijd als ik iets moois beleef ben ik verbonden met de ziel.
Jean Shinoda Bolen

Mijn opa is een held. In mijn familie wordt er weinig over gesproken, maar we weten allemaal dat de vader van mijn moeder een heldendaad heeft verricht aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Ik heb mijn opa er nooit over horen praten, maar ik wist dat hij een medaille van koningin Wilhelmina had ontvangen voor zijn dapperheid. Mijn opa was destijds majoor-machinist op een onderzeeër. Laatst was ik nieuwsgierig waar die medaille eigenlijk voor stond en waar die medaille gebleven zou zijn. Ik zocht op Internet en ik heb best veel informatie gevonden over zijn heldendaad. Zijn medaille, het Bronzen Kruis, dat hij op 16 juli 1940 heeft opgespeld gekregen, wordt alleen aan diegene verleend die " moedig of beleidvol" optraden tegenover de vijand. Het Bronzen Kruis wordt nu nog steeds uitgereikt aan nieuwe helden. Er zijn er in totaal tot nu iets meer dan 3000 uitgereikt. In het Koninklijk Besluit staat de reden vermeld voor mijn opa´s onderscheiding: Voor het verrichten van uitstekende militaire diensten in tijd van oorlog jegens het Vaderland, te weten, aan boord van Onze onderzee boot O 24 welke boot in den nacht van 13 op 14 mei 1940 door den met vele magnetische mijnen onveilig gemaakten Nieuwen Waterweg is uitgevaren in zijn dienst aan boord eene koelbloedigheid en vastberadenheid betoond, waarmee het mede te danken is, dat de boot veilig Engeland bereikte en niet handen van de vijand viel.

Mijn opa werkte in die tijd bij de Onderzeedienst van de marine en woonde in Rotterdam met mijn oma en hun twee dochters Leny en Ina. Mijn moeder is pas tijdens de babyboom in 1946 (na opa´s thuiskomst) in Den Helder geboren. In de meidagen van 1940 ontsnapte mijn opa aan de bezetter door met de half afgebouwde onderzeeboot O 24 naar Engeland te varen. Omdat de O 24 al wel proefvaarten had gemaakt, werd besloten om op 13 mei de oversteek te wagen naar het Verenigd Koninkrijk. Voordat de onderzeeër vertrok werden nog kopergewichten aan boord gebracht, omdat ze vanwege het ontbreken van materiaal te licht was om te duiken. Toen de O 24 vlakbij Goeree Overflakee moest duiken, omdat ze gespot was door een Duits vliegtuig, bleek dat men zich had verrekend met het kopergewicht. De O 24 zakte als een baksteen en kwam met een klap op de bodem terecht. De commandant besloot hierop dat dit een mooie plek was en dat de bemanning wat nachtrust kon pakken. Ze moesten doodstil zijn en mochten niet lopen en praten. Tijdens het duiken vertoonde O 24 wel wat lekken, maar deze waren niet ernstig van aard. Na deze pauze kon de O 24 zonder veel problemen de overtocht maken naar Portsmouth.

Eenmaal in het Verenigd Koninkrijk werd de onderzeeër afgebouwd door een Britse scheepswerf in Southampton. Overigens was de bekendste opvarende op mijn opa´s boot Piet de Jong, die vanaf 1944 commandant was en later minister van defensie en minister-president zou worden. In de zomer van 1940 werden er tests en oefeningen uitgevoerd met de O 24. Mijn opa heeft tijdens de oorlog jaren in Engeland doorgebracht. Mijn oma bleef alleen achter met haar twee dochters in Rotterdam. Tijdens de oorlog is ze naar Amsterdam verhuisd waar ook haar moeder, broer en nichtje Helen in huis kwamen wonen. Ik heb dus een dappere opa, en onze meiden een dappere overgrootvader. Mijn opa´s medaille is na zijn overlijden vermoedelijk terug gestuurd naar de Kanselarij der Nederlandse Orden. Het onderscheidingsteken blijft namelijk eigendom van de Staat en wordt aan de gedecoreerde in bruikleen verstrekt. Het is een persoonsgebonden onderscheiding die helaas niet van rechtswege op één van de erfgenamen overgaat. Jammer dat ik zijn onderscheiding nooit gezien heb, volgens mij had hij het Kruis aan een museum geschonken. Mijn opa en oma zijn overigens, toen mijn moeder eenmaal geboren was, met hun drie meiden naar Nederlands-Indië verhuisd. Daar is mijn moeder tot haar vierde jaar opgegroeid.

Ondertussen verlopen de voorbereidingen voor de verbouwing naar wens. Met het luik van de houten vloer onder haar arm heeft de parketmevrouw het hout van onze oude vloer opgespoord in Frankrijk. Daar wordt het nu voor ons in plankjes gezaagd en verwerkt. De drie bouwoffertes waren volgens afspraak dezelfde week binnen gekomen. De prijs valt ons zeker niet tegen. Dus de verbouwing zal plaatsvinden! Alhoewel de bouwvergunning niet direct is toegekend vanwege overtreding van het bestemmingsplan. De gemeente wil ons ontheffing verlenen, maar hiertoe dient de aanvraag tot ontheffing tot eind februari in de krant te staan - zodat mensen bezwaar kunnen maken. Gelukkig zijn we flexibel met de startdatum, dus van dit besluit hebben we geen last. Ondertussen is er een raam geplaatst op de voorzolder voor Mark´s nieuwe werkkamer. Ik zal deze ruimte mooi wit schilderen en dan kunnen Mark´s meubels naar boven verhuisd worden. Zodra Mark volgende week terug komt uit The States kiezen we een aannemer (we hebben al een voorkeur) en prikken we met hem een startdatum voor de bouw.

Carnaval begon natuurlijk vrijdag op de school van Inden en Maren. Inden was samen met haar vriendin als zangeres verkleed en Maren was als Spaanse flamencodanseres. (zie ons fotoalbum) Anthe vaarde die dag terug uit York waar ze met haar school geweest was. De volgende dag gingen we als gezin naar een groot Carnavalsfeest, Harry uit Madrid en zijn twee dochters gingen mee. Het was ontzettend gezellig; de meiden kenden veel kinderen, Harry en Mark hebben veel gedanst en gehost (op het podium!) en ik heb me ook goed vermaakt met veel bekenden, veel leut en veel dansen. Zéker voor herhaling vatbaar, onze intrede is gemaakt! Anthe is twee avonden achter elkaar naar een groot Kreezie Karnavalfeest geweest met haar Madrileense vriendinnen en veel klasgenoten – waarvoor ze een uur in de rij heeft gestaan voor kaartjes…maar dat was de moeite waard. De optocht op maandag was een beetje koud om naar te kijken, de meiden waren écht verkleumd tot op het bot!

Na Carnaval vertrokken we vroeg naar Krizañy, een klein dorp in het Reuzengebergte, waar we in een heel gezellig pensionnetje logeerden. Het prachtige huis was van een Belgisch stel dat daar een nieuw leven gestart is in Tsjechië. Er lag ongelofelijk veel verse sneeuw en onze oude Volvo kwam ondanks winterbanden en sneeuwkettingen niet de berg op. Na ruim een uur prutsen met de sneeuwkettingen in de kou hebben we onze bagage uit de auto gepakt en zijn we de laatste halve kilometer naar boven gelopen. De volgende dag kwamen onze vrienden uit Praag - die overigens ook niet de berg opkwamen met hun nieuwe auto´s! De dagen daarna kregen de kinderen iedere ochtend skiles. Ze hebben allemaal genoten van hun (privé)lessen en na drie dagen zoefden Anthe en Inden de berg af! We hebben heel gezellige uurtjes doorgebracht met Melvin en Annemarie. We hebben heerlijk gegeten in het pension, maar ook in restaurantjes in Liberec. Voor lunch genoot ik van het plaatselijke germknödel - een bol deeg gevuld met fruitpuree opgediend met suiker, slagroom en chocoladepoeder! Onze laatste middag was heel zonnig en hebben we een lift naar de top genomen met onze slees en zijn we van een slee-piste afgesuisd. Geweldig!